Ανάγκη νομοθετικών ρυθμίσεων για αντιμετώπιση υποεκπροσώπησης γυναικών

Απαιτούνται και νομοθετικές ρυθμίσεις, πέραν των άλλων μέτρων και στρατηγικών για αντιμετώπιση της υποεκπροσώπησης των γυναικών στην Κύπρο, διαπιστώθηκε σε διαδικτυακή συζήτηση με θέμα «Ισότητα των φύλων: Η συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνικοπολιτική ζωή της Κύπρου», που διεξήχθη την Πέμπτη, με οργανωτή την αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
 
Θέμα της συζήτησης ήταν το κενό που υπάρχει μεταξύ των φύλων σε διάφορους τομείς της κοινωνίας αλλά και κατά πόσο η συμμετοχή των γυναικών είναι ισότιμη με των ανδρών στα κέντρα λήψης αποφάσεων στα κοινωνικά δρώμενα του τόπου μας.
 
Εισαγωγικές ομιλίες έγιναν από τον Νίκο Ίσαρη, αναπληρωτή Επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Ιωσηφίνα Αντωνίου, Επίτροπο Ισότητας των Φύλων, τη Λουϊζα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου, Επίτροπο Νομοθεσίας  και Πρόεδρο της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων και τη Σκεύη Κουκουμά, Γενική Γραμματέα της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Γυναικείων Οργανώσεων.
 
Κοινή διαπίστωση όλων ήταν ότι έγιναν βήματα για ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών στα κέντρα λήψεως αποφάσεων και για ίση αμοιβή στην εργασία, για εξάλειψη των διακρίσεων, καθώς και σε άλλους τομείς, ωστόσο οι απηρχαιωμένες αντιλήψεις, τα στερεότυπα και η νοοτροπία  κατατάσσουν την Κύπρο πολύ πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Λέχθηκε επίσης ότι η νομοθετική ρύθμιση της ποσόστωσης, ενδεχομένως να είναι ένα βήμα προς την ορθή κατεύθυνση.

Ο Νίκος Ίσαρης, αναπληρωτής Επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε ότι η εκδήλωση σήμερα εντάσσεται σε σειρά εκδηλώσεων με στόχο την ενημέρωση για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την ισότητα.

Αναφέρθηκε στην ευρωπαϊκή στρατηγική για ισότητα των φύλων και εξάλειψη των διακρίσεων ώστε όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες να είναι ίσοι και ελεύθεροι, χωρίς φόβο λόγω φύλου, φυλής ή οτιδήποτε άλλο. Ο κ. ‘Ισαρης είπε πως υπάρχουν ανισότητες αλλά έχει γίνει και σημαντική πρόοδος. Ανέφερε ότι η νομοθεσία για την ίση μεταχείριση   και η συνεκτίμηση της διάστασης φύλου καθώς και άλλες στρατηγικές και μέτρα που λαμβάνονται είναι προς την ορθή κατεύθυνση.
 
Ανέφερε ότι στην ΕΕ βλέπουμε όλο και μεγαλύτερο αριθμό γυναικών στην εργασία, οι γυναίκες εκπαιδεύονται και λαμβάνουν κατάρτιση και για πρώτη φορά η Κομισιόν έχει γυναίκα πρόεδρο και 12 γυναίκες επιτρόπους μεταξύ αυτών και η Κύπρια Στέλλα Κυριακίδου.
 
Στο ΕΚ επίσης έχουμε το ψηλότερο ποσοστό εκπροσώπησης με 39,4% να είναι γυναίκες, ωστόσο το χάσμα στην αγορά εργασίας παραμένει καθώς και η χαμηλή εκπροσώπηση στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
 
Η Ιωσηφίνα Αντωνίου, Επίτροπος Ισότητας των Φύλων ανέφερε ότι ίσως η ποσόστωση να πρέπει να υιοθετηθεί με νομοθετική ρύθμιση και να μην αφεθεί στις πρωτοβουλίες κομμάτων και οργανώσεων. Επίσης αναφέρθηκε στις πολλές ευρωπαϊκές συμβάσεις που υπάρχουν, τονίζοντας όμως ότι το καλύτερο είναι αντί συμβάσεων να έχουμε οδηγίες που είναι υπεράνω του συντάγματος. 

Η κ. Αντωνίου αναφέρθηκε επίσης στους στόχους της πλατφόρμας του Πεκίνου για ισότιμη συμμετοχή γυναικών, στις συστάσεις του ΣτΕ αλλά και στο εθνικό σχέδιο δράσης της Κύπρου για τα έτη 2019-2023. Η Επίτροπος είπε ότι το σχέδιο αυτό προσφέρει σφαιρική προώθηση της ισότητας, καταπολέμηση της έκφυλης βίας , πρόσβαση στις θέσεις και κέντρα λήψης αποφάσεων , εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου και πολλά άλλα.

Είπε ότι το πλαίσιο αν και ισχυρό, οι νόμοι από μόνοι τους δεν φέρνουν ισότητα και πρέπει να καταπολεμηθούν οι αντιλήψεις, τα  στερεότυπα και νοοτροπίες που είναι δυστυχώς όμοιες των άλλων μεσογειακών χωρών με πατριαρχικές κοινωνίες.
 
Έχουμε, είπε, πολύ δρόμο μπροστά μας για ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια ζωή.
 
Η Λουϊζα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου, Επίτροπος Νομοθεσίας και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων ανέφερε στην εισαγωγική της ομιλία ότι οι γυναίκες διαχρονικά είναι σε δυσμενέστερη θέση γιατί το θέμα είναι θέμα ισχύος των ανδρών.

Αναφέρθηκε σε διάφορα νούμερα που αποδεικνύουν ότι οι γυναίκες είναι αποκλεισμένες από διάφορες θέσεις , προσθέτοντας ότι η πολιτική εκπροσώπηση είναι το πιο ξεκάθαρο παράδειγμα όπου οι άνδρες σε όλο το κόσμο είναι τριπλάσιοι στα κοινοβούλια από ότι οι γυναίκες.

Η κ. Ζαννέτου είπε πως επιβάλλεται η πολιτεία να αφουγκραστεί τα δεδομένα και όλοι οι εμπλεκόμενοι να οραματιστούμε ένα ισότιμο περιβάλλον. Αναφέρθηκε σε δράσεις που πρέπει να γίνουν και σε στρατηγικές και σε τρόπους έμπρακτης εισαγωγής των ποσοστώσεων. Η Επίτροπος είπε πάντως ότι η ποσόστωση στην ΕΕ οδήγησε σε μεγαλύτερη εκπροσώπηση αλλά χρειάζονται και άλλες στρατηγικές.
 
Ανέφερε επίσης ότι παρά το γεγονός ότι έχουμε υποεκπροσώπηση στη Βουλή και στο Υπουργικό στην Κύπρο, για πρώτη φορά έχουμε γυναίκα Πρόεδρο του Σώματος και γυναίκα Πρόεδρο του Ανωτάτου. Αναφέρθηκε επίσης σε κίνητρα στις επιχειρήσεις για ανέλιξη και ίση αμοιβή καθώς και συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής αλλά και πάταξη στερεοτύπων, εκπαίδευση, δημιουργία δομών και υποδομών στήριξης και άλλα.

Η Σκεύη Κουκουμά, Γενική Γραμματέας της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Γυναικείων Οργανώσεων ανέφερε ότι το χάσμα είναι φανερό σε πολλούς τομείς και μεγάλη αντιπροσώπευση των γυναικών σε επαγγέλματα με χαμηλή αμοιβή, προσωρινά συμβόλαια και ευέλικτα ωράρια , προσθέτοντας ότι η πανδημία επιδείνωσε αυτές τις συνθήκες σε όλους τους τομείς. Αναφέρθηκε σε έρευνες της ΕΕ για τη διάσταση του φύλου και σε έρευνα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου που αποδεικνύουν το πρόβλημα της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου.

Η κ. Κουκουμά είπε ότι η συμμετοχή ξεκινά από τον συνδικαλισμό και την συμμετοχή σε όλους τους αγώνες από τη βάση , σημειώνοντας όμως ότι η απουσία από τα κέντρα λήψης αποφάσεων δεν είναι το αποκλειστικό πρόβλημα αλλά μέρος του ζητήματος.

Ανέφερε ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στις κοινωνικές αιτίες, που δεν βοηθούν στη δραστηριοποίηση των γυναικών και ότι αυτοσκοπός δεν είναι η συμμετοχή και δεν πρέπει να διαστρεβλώνεται το γυναικείο ζήτημα.
 
Ανέφερε πως κραυγαλέο παράδειγμα έλλειψης δημοκρατίας είναι η απουσία της γυναίκας από τα δημόσια αξιώματα και ότι από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας είχαμε 185 υπουργούς και μόνο 13 ε ξ αυτών ήταν γυναίκες. Η κ. Κουκουμά κατέθεσε τη διαφωνία της ΠΟΓΟ με τις ποσοστώσεις λέγοντας ότι μπορεί ναι μεν να λύσει το πρόβλημα της υποεκπροσώπησης, αλλά είναι ένα αποσπασματικό μέτρο που βελτιώνει μόνο τη βιτρίνα του προβλήματος.