21/09/2021 15:44
Την ανάπτυξη ηλεκτρονικής πλατφόρμας για βελτίωση του εμπορίου στην αλυσίδα εφοδιασμού φρέσκων προϊόντων μεταξύ παραγωγών-εμπόρων-αγοραστών με κόστος €0,5 εκατ. προωθεί το υπουργείο Γεωργίας μέσα από το σχέδιο ανάπτυξης και ανθεκτικότητας.
Το μέτρο ακολουθεί σχετική εισήγηση του συμβουλίου οικονομίας και ανταγωνιστικότητας.
Σύμφωνα με σημείωμα του υπουργείου, η κυπριακή αλυσίδα εφοδιασμού νωπών προϊόντων βιώνει προβλήματα που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με στρεβλώσεις στις τιμές, την ιχνηλασιμότητα και την ύπαρξη Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών (ΑθΕΠ), που αποδυναμώνουν τη θέση του παραγωγού στην αγορά, διευρύνουν το χάσμα μεταξύ των τιμών παραγωγού και καταναλωτή και δημιουργούν περιττά έξοδα συναλλαγής που μεταφέρονται στον παραγωγό.
Προκειμένου να ρυθμιστούν και να ελαχιστοποιηθούν οι ΑθΕΠ στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων στην Κύπρο, εγκρίθηκε στις 6 Απριλίου 2021 από το Υπουργικό Συμβούλιο σχετική πρόταση νόμου η οποία κατατέθηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Μέσω της προτεινόμενης νομοθεσίας, το κράτος θα διώκει εμπορικές δραστηριότητες μεταξύ δύο ή περισσοτέρων εμπορικών μερών που αποκλίνουν από την καλή εμπορική συμπεριφορά και είναι αντίθετες με την καλή πίστη και την επιχειρηματική ηθική.
Η νέα νομοθεσία, θα αντιμετωπίσει πρακτικές που τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σοβαρές στην Κύπρο, όπως οι μονομερείς και αναδρομικές τροποποιήσεις συμβάσεων, οι ακυρώσεις τελευταίας στιγμής, οι προθεσμίες πληρωμής άνω των 30 ημερών και άλλες πρακτικές που επηρεάζουν εκείνους που εμπλέκονται στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής γεωργικών προϊόντων.
Τονίζεται ότι η ανάπτυξη ηλεκτρονικής πλατφόρμας για βελτίωση του εμπορίου και της συμμετρίας πληροφοριών στην αλυσίδα εφοδιασμού νωπών προϊόντων μεταξύ παραγωγών – εμπόρων – αγοραστών, ακολουθεί μια ολιστική προσέγγιση για την επίλυση των μακροχρόνιων μειονεκτημάτων της κυπριακής αλυσίδας εφοδιασμού νωπών προϊόντων. Επιπρόσθετα, θα παρέχει μια εναλλακτική μορφή ενημέρωσης της αγοράς, εξίσου προσιτή σε όλους τους αγρότες, σχετικά με τις διαθέσιμες ποσότητες προϊόντων.
«Η ανάγκη για δημόσια παρέμβαση στο θέμα της τιμολόγησης γεωργικών προϊόντων πηγάζει, αφενός, από το μικρό μέγεθος της κυπριακής αγοράς που καθιστά τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες οικονομικά μη βιώσιμες, και αφετέρου από την ανάγκη υποστήριξης της πλατφόρμας με ένα νομικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει ότι οι διαπραγματευτικές δυνάμεις μεταξύ των παραγόντων στην αγορά είναι καλύτερα ισορροπημένες και η τοπική αγορά αντικατοπτρίζεται επαρκώς στα δεδομένα της πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί», ατον΄ζιεται.
Κύριες προκλήσεις
Όσον αφορά τις κύριες προκλήσεις αφορούν:
-Αντιμετώπιση των μακροχρόνιων μειονεκτημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού νωπών προϊόντων, που σχετίζονται με την ιχνηλασιμότητα, τις στρεβλώσεις των τιμών και την ασυμμετρία των πληροφοριών και εξασθενούν τη θέση των παραγωγών στην αγορά.
-Περιορισμός των ΑΘΕΠ που αποδυναμώνουν τη θέση του παραγωγού στην αγορά, διευρύνουν το χάσμα μεταξύ των τιμών παραγωγού και καταναλωτή και δημιουργούν περιττό κόστος συναλλαγής.
-Βελτίωση των τιμών που λαμβάνουν οι παραγωγοί, της οικονομικής βιωσιμότητας και της αειφορίας τους.
-Ενίσχυση της διαφάνειας στην τιμολόγηση των γεωργικών προϊόντων και της κερδοφορίας των παραγωγών με απώτερο στόχο την ηλικιακή ανανέωση των παραγωγών.
Με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών που βασίζονται σε τεχνολογίες πληροφοριών σύννεφου (cloud-based information technologies), θα αναπτυχθεί μια διαδικτυακή πλατφόρμα συναλλαγών η οποία θα καταγράφει τα προϊόντα που εισέρχονται στην τοπική αγορά και κινούνται κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού προκειμένου να:
τηρούνται αρχεία προμηθειών και πωλήσεων για καλλιεργητές,
υποστηρίζεται η οργανωτική δομή των Ομάδων/Οργανώσεων Παραγωγών (ΟΠ) όσον αφορά τον καθορισμό τιμών και πωλήσεων,
επιτρέπονται διαδικτυακές συναλλαγές, βελτιώνοντας τη θέση των μικροκαλλιεργητών στην αλυσίδα εφοδιασμού,
παρέχονται τα μέσα για την παρακολούθηση προϊόντων,
υποστηρίζεται η συμμετρία πληροφοριών σχετικά με τις μεταβολές των τιμών κατά μήκος της αλυσίδας αξίας,
βελτιωθεί η πληροφόρηση σχετικά με τις προμήθειες προϊόντων σε πραγματικό χρόνο, βελτιστοποιώντας έτσι τις αποφάσεις σχετικά με τις καθημερινές μεταβολές των τιμών (βάσει ιστορικών δεδομένων ζήτησης),
παρέχονται στατιστικές προσφοράς και ζήτησης σε πραγματικό χρόνο, προκειμένου να βελτιωθεί ο προγραμματισμός της παραγωγής.
Το έργο τοποθετεί τις Ομάδες/Οργανώσεις Παραγωγών στον πυρήνα, ενισχύοντας τον ρόλο τους (και επομένως τον ρόλο του παραγωγού) στο εμπορικό σύστημα, ένας στόχος που τονίζεται εκτενώς από την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΕΕ).
Κύριοι στόχοι
-Βελτίωση του εισοδήματος των παραγωγών.
-Ελαχιστοποίηση των ΑθΕΠ στην αγορά φρέσκων γεωργικών προϊόντων, μέσω της χρήσης της ψηφιακής πλατφόρμας.
-Ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού των παραγωγών.
-Καλύτερος προγραμματισμός παραγωγής για βελτιστοποίηση της παραγωγής, βιωσιμότητα των φυσικών πόρων και πρόβλεψη προβλημάτων με ακραίες τιμές.
Τόσο ο Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός όσο και η Ανάπτυξη της διαδικτυακής πλατφόρμας θα διενεργηθούν μέσω δημοσίων συμβάσεων, τις οποίες θα συντονίσει το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών σε συνεργασία με το Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής. Η υλοποίηση του έργου θα ξεκινήσει το 2022, θα ολοκληρωθεί το 2024 και θα παρακολουθείται από το ΥΓΑΑΠ. Η υποδομή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα περιλαμβάνει τις εξής τέσσερις ενότητες (modules):
(α) Σχεδιασμoύ Παραγωγής: Κάθε αγρότης θα έχει τη δυνατότητα να καταχωρεί τις καλλιέργειες που έχει στην κατοχή του και θα έχει πρόσβαση σε ενοποιημένα δεδομένα σχετικά με τον όγκο παραγωγής ανά προϊόν, καθώς και δεδομένα ιστορικού καταναλωτικής ζήτησης σε εβδομαδιαία βάση.
(β) Πωλήσεων: Οι παραγωγοί θα καταγράφουν όλα τα προϊόντα που εισέρχονται / ή είναι διαθέσιμα για να εισέλθουν στην αγορά και θα εκδίδουν τιμολόγια με βάση τον μοναδικό κωδικό της πλατφόρμας.
(γ) Τιμολόγησης: Σε ενοποιημένο επίπεδο, όλοι οι συμμετέχοντες θα έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τους όγκους που διατίθενται στην αγορά, καθώς και την εκτιμώμενη ζήτηση σε καθημερινή βάση.
(δ) Λογιστικής υποστήριξης: Θα διατίθεται σε παραγωγούς και ΟΠ.
Επόμενα βήματα
-Υιοθέτηση νέας νομοθεσίας για τις ΑΘΕΠ από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
-Προπαρασκευαστικές ενέργειες για την ανοικτή πρόσκληση υποβολής προσφορών για την ανάπτυξη της διαδικτυακής πλατφόρμας.
-Υποβολή Αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και αναγκών χρήστη.
-Ανάπτυξη της πλατφόρμας.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Κώστα Καδή, με την πλατφόρμα καθιερώνονται διαφανείς διαδικασίες ως προς τις ποσότητες των αγροτικών προϊόντων και τις τιμές τους στην κυπριακή αγορά.
Στην πλατφόρμα, είπε, η ομάδες παραγωγών θα τοποθετούν δεδομένα για τις ποσότητες και τις τιμές των αγροτικών προϊόντων που θα εισάγονται στην αγορά, ώστε οι τιμές να μην καθορίζονται αυθαίρετα αλλά στη βάση δεδομένων. Η καταχώρηση, όπως ανέφερε, των δεδομένων θα είναι υποχρεωτική και το θέμα θα ρυθμιστεί με νομοθεσία που θα συνοδεύει την εφαρμογή του μέτρου αυτού.