26/08/2020 07:10
Διάτρητος, με πολλά κενά και χωρίς κανονισμούς για να προηγείται η δέουσα επιμέλεια (due diligence) για τους επίδοξους ξένους επενδυτές που στόχευαν να εξασφαλίσουν κυπριακή υπηκοότητα, ήταν και μέχρι πρόσφατα ο μηχανισμός πολιτογραφήσεων του υπουργείου εσωτερικών.
Ακόμη και ο στοιχειώδης εξοπλισμός για να επαληθεύει αν τα διάφορα έγγραφα που προσκόμιζαν οι επενδυτές από τρίτες χώρες οι οποίοι μέσω δικηγορικών και λογιστικών γραφείων υπέβαλλαν αίτηση για απόκτηση «χρυσού διαβατηρίου», δεν υπήρχε.
Οι διαδοχικές αποκαλύψεις του αραβικού τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera για την παραχώρηση υπηκοότητας σε δεκάδες πρόσωπα που συνδέονται με εγκληματικές ενέργειες, έφεραν στην επιφάνεια τη «γύμνια» που υπήρχε στις διαδικασίες σε θέματα πολιτογράφησης.
Η Κύπρος, είναι από την περασμένη Κυριακή στο επίκεντρο διεθνών επικρίσεων και οι πληροφορίες που διαρρέουν από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι τα αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΕ πιθανόν να αναθεωρήσουν εκ βάθρων τα ζητήματα πολιτογραφήσεων, μη αποκλειομένου και του ενδεχομένου να ανασταλεί προσωρινά η παραχώρηση διαβατηρίων σε άτομα τρίτων χωρών.
Με την πολιτική και διοικητική ευθύνη για το διάτρητο πρόγραμμα που στήθηκε για χορήγηση χιλιάδων διαβατηρίων να παραμένει ορφανή, στο εσωτερικό μέτωπο εντείνονται οι αντιπαραθέσεις κομμάτων της αντιπολίτευσης με την κυβέρνηση και τον ΔΗΣΥ.
Ειδικότερα, το ΑΚΕΛ συνεχίζει την σκληρή κριτική του κατά της κυβέρνησης και καλεί εκ νέου τον υπουργό εσωτερικών να δώσει πειστικές απαντήσεις στα όσα ο Al Jazeera αποκαλύπτει, κάνοντας λόγο για φαγοπότι και εμπλέκοντας στη συζήτηση το δικηγορικό γραφείο Νίκος Αναστασιάδης.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι τα διαβατήρια δόθηκαν με βάση τα κριτήρια που ίσχυαν τότε, ότι το κανάλι δεν παραθέτει νέα στοιχεία και ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των διαβατηρίων αποδεικνύονται προβληματικά.
Σήμερα ενδέχεται να διοργανωθεί συνέντευξη Τύπου κατά την οποία ο αρμόδιος υπουργός θα δώσει απαντήσεις όπως επίσης και συγκεκριμένα στοιχεία για έκαστη των περιπτώσεων που ισχυρίζεται ο Al Jazeera.
Το προεδρικό βρίσκεται σε συναγερμό και ο ΠτΔ σε διαδοχικές συσκέψεις που είχε προχθές και χθες, κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους υπουργούς και ανεξάρτητους αξιωματούχους, να προβούν σε γερό κοσκίνισμα των αποκαλύψεων του Al Jazeera.
Ποινικά αδικήματα και διοικητικά λάθη
Ενώπιον των αρχών τέθηκαν χθες και οι δηλώσεις της Δήμητρας Καλογήρου, προέδρου της τριμελούς επιτροπής που έχει συσταθεί για εξέταση περιπτώσεων πολιτογράφησης επενδυτών, η οποία αποκάλυψε ότι από τις έρευνες που διενήργησε η επιτροπή για 30 φακέλους, φαίνεται να προκύπτει και το ενδεχόμενο διάπραξης ποινικών αδικημάτων.
Η κ. Καλογήρου έκανε λόγο για παραπλάνηση και προσκόμιση πλαστών εγγράφων στις αρχές.
Σημείωσε ότι για τα εν λόγω ζητήματα θα πρέπει να αποφασίσει σχετικά ο γενικός εισαγγελέας, αποφεύγοντας να δώσει λεπτομέρειες επί των διαπιστώσεων της τριμελούς επιτροπής.
Από το προεδρικό που μπήκε μπροστά για να αντιμετωπιστούν οι ισχυρισμοί του Al Jazeera και να καθαρίσει το όνομα της Δημοκρατίας, έχει διαρρεύσει ότι μεταξύ ατόμων που έλαβαν υπηκοότητα και περιλαμβάνονται στη λίστα των 30 για να τους αφαιρεθεί, προσκόμισαν μεταξύ άλλων και πλαστά έγγραφα.
Εντοπίστηκαν περιπτώσεις που τα επισυναπτόμενα στα έγγραφα τους πτυχία πανεπιστημίων, που δήθεν είχαν αποφοιτήσει, δεν ανταποκρίνονταν καθόλου στην πραγματικότητα.
Σε άλλες περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι αρκετά πιστοποιητικά γέννησης εμπλεκόμενων πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων ήταν επίσης πλαστά.
Σε άλλες περιπτώσεις διαφάνηκε ότι ούτε καν το πραγματικό τους όνομα και επίθετο δεν αναγραφόταν στις αιτήσεις.
Μεγάλα κενά εντοπίστηκαν και στη διαδικασία της δέουσας επιμέλειας ( due diligence) σε σχέση με τα κεφάλαια που δήλωναν οι υποψήφιοι για την απόκτηση κυπριακού διαβατηρίου.
Ακόμη και μετά την πολιτογράφηση τους κάποιοι δεν τηρούσαν τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις που είχαν δεσμευτεί να εφαρμόσουν, όπως ήταν η διατήρηση της κατοικίας τους στη νησί τουλάχιστον για πέντε χρόνια.
Αδυναμίες υπήρξαν και σε ότι αφορά την παρακολούθηση από τις αρμόδιες κυπριακές αρχές, ατόμων που είτε ανήκαν στην κατηγορία των ΠΕΠ, είτε δημοσιεύονταν πληροφορίες ότι επηρεαζόμενοι εμπλέκονταν σε περίεργες οικονομικές δραστηριότητες.
Επενδυτές που έλαβαν το κυπριακό διαβατήριο αναζητούνται τα ίχνη τους.
Δεν αποκλείεται με τις ποινικές ευθύνες που θα εξετάσει ο γενικός εισαγγελέας να προκύψουν και διοικητικές ευθύνες, κάτι το οποίο θα δει η ΕΔΥ.
Η κυβέρνηση ήταν ενήμερη για τις διαρροές
Όπως προκύπτει από την χθεσινή γραπτή δήλωση της επιτρόπου προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα Ειρήνης Λοϊζϊδου Νικολαΐδου, η κυβέρνηση ήταν ενήμερη για τη διαρροή των επίμαχων εγγράφων από τις 4 Ιουνίου.
Τη συγκεκριμένη ημερομηνία, σύμφωνα με την επίτροπο, η κυβέρνηση αποτάθηκε στην ίδια και υπέβαλε παράπονο για περιστατικό παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Κατά την κ. Λοϊζίδου, που αποτάθηκε στη βουλή και ζήτησε να λάβει πληροφορίες για την επίμαχη διαρροή, «προκύπτει αναντίλεκτα, θέμα διαρροής και παραβίασης προσωπικών δεδομένων».
Σε απαντητική του επιστολή προς την επίτροπο, ο πρόεδρος της βουλής Δημήτρης Συλλούρης επεσήμανε με νόημα και με αιχμές ότι «τα έγγραφα διαβιβάζονται στους αρχηγούς ή και εκπροσώπους κοινοβουλευτικών κομμάτων καθώς και στα μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής εσωτερικών», αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα εμπιστευτικά έγγραφα του κράτους βρέθηκαν σε πολλά χέρια.
Το γραφείο προστασίας προσωπικών δεδομένων υποστηρίζει ότι τα τελευταία χρόνια απαγορεύεται η δημοσίευση των ονομάτων των επενδυτών, παρά το ότι προτού λάβουν διαβατήριο, πρέπει να γίνει κοινοποίηση της πρόθεσης τους στις εφημερίδες.
Ενήμερες επί των διαρροών ήταν και οι αρχές της αστυνομίας.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του αρχηγείου της αστυνομίας, Χρήστο Ανδρέου, οδηγίες έλαβε και η αστυνομία από τις 3 περασμένου Ιουνίου για να διερευνήσει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διέρρευσαν τα έγγραφα που αφορούν στις πολιτογραφήσεις αλλοδαπών μέσω του κυπριακού επενδυτικού προγράμματος, που αποκάλυψε ο Al Jazeera.
Νέες αποκαλύψεις από τον Al Jazeera
Ο Al Jazeera επανήλθε χθες και έδωσε συνέχεια στις αποκαλύψεις του επικαλούμενος τα επίσημα έγγραφα της Δημοκρατίας, υποστηρίζοντας ότι περισσότεροι από 1.000 Ρώσοι απέκτησαν κυπριακό διαβατήριο.
Παρά τη σημασία του θέματος, το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων δεν αναμετάδωσε κανένα από τα σχετικά ρεπορτάζ του Al Jazeera τις τελευταίες μέρες. Συνήθως το ΚΥΠΕ μεταφράζει και αναμεταδίδει αναφορές σε διεθνή ΜΜΕ που αφορούν την Κύπρο.
Οι μισές από το σύνολο των αιτήσεων, αναφέρει χθες ο Al Jazeera, που έχουν υποβληθεί στις κυπριακές αρχές για απόκτηση υπηκοότητας προέρχονται από πλούσιους ρώσους οι οποίοι είναι μέλη της ελίτ της χώρας.
Μεταξύ των 1.000 ρωσικών ονομάτων περιλαμβάνονται άτομα τα οποία θεωρούνται από τα πλουσιότερα της χώρας, με τον Al Jazeera να προσδιορίζει τουλάχιστον εννέα ολιγάρχες με περιουσιακά στοιχεία πέραν του €1 δισ. ο καθένας.
Μεταξύ αυτών που έχουν αποκτήσει διαβατήρια είναι ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Igor Reva και πρώην μέλος του ρωσικού κοινοβουλίου Vadim Moshkovich.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης το πρώην αφεντικό θυγατρικής των κρατικών σιδηροδρόμων, Vitaly Evdokimenko και τον Vladimir Khristenko.
Ο Al Jazeera προσθέτει ότι περισσότεροι από 12 συγγενείς τους είναι πλέον κύπριοι πολίτες, που μπορούν να μεταφέρουν χρήματα σε όλο τον κόσμο καθώς είναι σε θέση να χρησιμοποιούν την ιθαγένεια της ΕΕ.
Το αραβικό τηλεοπτικό κανάλι σημειώνει ότι από το 2014, οι ΗΠΑ και η ΕΕ επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία, ως αντίδραση στη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας, των κυβερνοεπιθέσεων, της διαφθοράς και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.