You are here

Μονοδιάστατη η ανάπτυξη μέσω διαβατηρίων

09/03/2018 07:06

Προβληματισμό εκφράζουν οικονομολόγοι για τον τρόπο που εφαρμόζεται η πολιτική για παραχώρηση διαβατηρίων σε επενδυτές, επικρίνοντας την αδυναμία του υφιστάμενου σχεδίου να προσελκύσει παραγωγικές επενδύσεις που να συμβάλουν σε βιώσιμη ανάπτυξη.

Η πολιτική, μέσω της οποίας έχουν παραχωρηθεί χιλιάδες διαβατήρια σε ξένους, είναι μονοδιάστατη αναφέρουν οι οικονομολόγοι.  Το αποτέλεσμα είναι να προκύπτουν βραχυπρόθεσμα οφέλη χωρίς να υπάρχουν όμως μακροπρόθεσμα οφέλη για το κράτος.

Υπό το βάρος του ντόρου που προκάλεσε η δημοσιοποίηση της λίστας των χιλίων και πλέον επενδυτών που έλαβαν διαβατήρια μέσω σχεδίων συλλογικών επενδύσεων, δύο οικονομολόγοι ρωτήθηκαν για τις διάφορες παραμέτρους του σχεδίου πολιτογράφησης που εφαρμόζει η Κύπρος.

Ο καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Σωφρόνης Κληρίδης αναφέρει στη StockWatch ότι η ιδέα της προσέλκυσης επενδυτών με την παραχώρηση άδειας παραμονής ή ακόμα και υπηκοότητας δεν είναι κακή.

«Μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα αν προσελκύσει τις κατάλληλες παραγωγικές επενδύσεις», σημειώνει προσθέτοντας ότι το πρόβλημα με το δικό μας σχέδιο είναι ότι προσελκύει σχεδόν αποκλειστικά επενδύσεις σε ακίνητα.

«Τέτοιες επενδύσεις δεν είναι παραγωγικές υπό την έννοια ότι δεν συμβάλλουν στην αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας. Έχουν κάποια βραχυπρόθεσμα οφέλη λόγω της αύξησης της κατασκευαστικής δραστηριότητας, από την οποία επωφελείται και το κράτος, όμως τα μακροπρόθεσμα οφέλη είναι περιορισμένα», τονίζει.

Σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη,  η μεγάλη αύξηση της ζήτησης δημιουργεί και πολλές στρεβλώσεις. «Οι τιμές των ακινήτων πολυτελείας αυξάνονται, κάτι που επηρεάζει τα ακίνητα ευρύτερα. Αυτό είναι καλό για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, όχι όμως για αυτούς που χρειάζονται να αγοράσουν ή να ενοικιάσουν. Οι επενδύσεις σε άλλους τομείς της οικονομίας γίνονται ασύμφορες και καταλήγουμε σε μονοδιάστατη ανάπτυξη και μια μορφή της Ολλανδικής νόσου», επισημαίνει. 

«Η υπηκοότητα είναι δημόσιος πλούτος. Αν είναι να πωληθεί, πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι στρεβλώσεις να ελαχιστοποιούνται και τα οφέλη να διαχέονται σε όσο το δυνατό περισσότερους. Από το παρόν σχέδιο επωφελούνται κυρίως οι μεγάλοι γαιοκτήμονες, οι εταιρείες ανάπτυξης γης, και οι μεσάζοντες που μεσολαβούν στις συναλλαγές», υπογραμμίζει.

Ο οικονομολόγος Σαββάκης Σαββίδης σημειώνει ότι η πολιτική της παραχώρησης διαβατηρίων δεν βοηθά την ανάπτυξη.

«Η ανάπτυξη δεν έρχεται με το να μαζευτούν πολλά χρήματα αλλά από την τοποθέτηση αυτών των χρημάτων σε έργα που είναι παραγωγικά και βιώσιμα», σημειώνει.

«Το “νέο χρήμα” δεν πρόκειται να βελτιώσει από μόνο του τις συνθήκες της οικονομίας που δεν είναι οι πιο κατάλληλες για βιώσιμες επενδύσεις. Αντιθέτως, βάζοντας περισσότερα χρήματα στην καρότσα μάλλον ανεβάζει τον πήχη και την ανάγκη για να εξευρεθούν ακόμη πιο δυνατά και αγωνιστικά άλογα σε πολύ αντίξοες συνθήκες», τονίζει.

Σημειώνει ότι η αποσύνδεση της χρηματοδότησης από την παραγωγικότητα όπως έχει αποδειχθεί και εμπειρικά παγκοσμίως οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε οικονομικές κρίσεις όπως αυτή που ζούμε και θα πρέπει να ανταπεξέλθουμε τα επόμενα χρόνια στην Κύπρο΄.

Στο θέμα της παραχώρησης κυπριακών διαβατηρίων έναντι επενδύσεων επανήλθε(https://www.stockwatch.com.cy/el/article/ktimatagorakataskeyes-oikonomia/neo-dimosieyma-guardian-gia-ta-diavatiria)  πρόσφατα και η βρετανική εφημερίδα Guardian.

Ο αριθμός διαβατηρίων που έχουν παραχωρηθεί σε επενδυτές συνεχίζει να αυξάνεται και η ροή επενδύσεων προς την Κύπρο μέσω του σχεδίου δείχνει να εντείνεται το 2017 και το 2018.

Σύμφωνα με στοιχεία που κατατέθηκαν στη βουλή και προκάλεσαν αντιδράσεις, οι κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις έχουν φτάσει στο ψηλότερο σημείο το 2017, στις 503 ενώ ήδη, έχουν παραχωρηθεί 47 διαβατήρια το 2018 στο πλαίσιο του εν λόγω σχεδίου.

Στη λίστα με τα ονόματα των επενδυτών στους οποίους έχει παραχωρηθεί κυπριακό διαβατήριο περιλαμβάνονται σεΐχηδες, δισεκατομμυριούχοι επιχειρηματίες και γόνοι πλούσιων οικογενειών.  Περιλαμβάνονται επίσης άτομα που διώκονται ποινικά από τις χώρες τους για εγκλήματα που αρνούνται.

Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι αργότερα μέσα στο 2018 θα εκδώσει μια εκτενή έκθεση για την εφαρμογή των λεγόμενων εθνικών προγραμμάτων για την απόδοση υπηκοότητας σε μη Ευρωπαίους, με την προϋπόθεση της επένδυσης ή της αγοράς ακινήτων.

Τα προγράμματα παραχώρησης υπηκοότητας διαφόρων χωρών έχουν βρεθεί στο μικροσκόπιο και της Διεθνούς Διαφάνειας που εκτιμά ότι το όλο πλαίσιο δημιουργεί παράθυρα για διαπλοκή και διαφθορά.

Της Γεωργίας Χαννή