You are here

Η μελέτη για την Αλυκή Ακρωτηρίου

19/08/2022 07:17

Προτάσεις και μέτρα για τη διαχείριση των όμβριων που καταλήγουν ή θα καταλήγουν στην Αλυκή Ακρωτηρίου λόγω των έξι μεγάλων αναπτύξεων που προγραμματίζονται στην περιοχή Λίμνης Ακρωτηρίου – Τσερκέζ Τσιφλίκ, περιλαμβάνει η εκπόνηση μελέτης την οποία εξασφάλισε και παρουσιάζει η StockWatch.

Στις 138 σελίδες της μελέτης παρουσιάζεται αναλυτική περιγραφή των έξι αναπτύξεων και εκτίμηση των επιφανειακών απορροών από τις δρομολογούμενες νέες αναπτύξεις έτσι ώστε να διαφανεί η διαφοροποίηση στο υδατικό ισοζύγιο και ποιότητα των νερών της Αλυκής λόγω των παραγόμενων όμβριων απορροών από τις μελλοντικές αναπτύξεις, παρουσιάζεται εκπόνηση υδατικού ισοζυγίου της Λίμνης Ακρωτηρίου και γίνονται εισηγήσεις για ελαχιστοποίηση του επηρεασμού της άμεσης περιοχής από τη δημιουργία έργων .

Στην αρχή της μελέτης η οποία διενεργήθηκε από την I.A.CO Environmental & Water Consultants Ltd, μετά από ανάθεση  από το αρχιτεκτονικό γραφείο «Ι+Α Φιλίππου Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί» για την «ICR Cyprus Development Co. Ltd» με ημερομηνία 13 Ιουλίου 2020, σημειώνεται ότι η χερσόνησος Ακρωτηρίου αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους βιότοπους της Κύπρου λόγω της γεωγραφικής της θέσης, της γεωμορφολογίας, της υδρολογίας και της ημι-φυσικής  κατάστασης των οικοτόπων της.

Η απόφαση για εκπόνηση  μελέτης

Η ανάγκη εκπόνησης της παρούσας μελέτης προέκυψε έπειτα από απόφαση που λήφθηκε στη συνεδρία που έγινε στο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στις 17/10/2019 υπό την Προεδρία του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου σχετικά με τη διαχείριση των όμβριων των επικείμενων αναπτύξεων στην περιοχή Λίμνης Ακρωτηρίου – Τσερκέζ Τσιφλίκ.

Το αντικείμενο της μελέτης καθορίστηκε ουσιαστικά από το Τμήμα Περιβάλλοντος σε σχετική διαβούλευση με το Τμήμα Δημοσίων Έργων (ΤΔΕ). Στη συνέχεια, το ΤΔΕ μέσω σχετικής επιστολής ημερομηνίας 20/11/2019 ενημέρωσε την «ICR Cyprus Development Co. Ltd» και την «Ι+Α Φιλίππου Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί» για το αντικείμενο της μελέτης οι οποίοι ανέλαβαν την υλοποίηση της απαιτούμενης μελέτης. 

Το αντικείμενο μελέτης αφορά και προσβλέπει σε προτάσεις και μέτρα για τη διαχείριση των όμβριων, που μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα εξής:

▪ Εκπόνηση υδατικού ισοζυγίου της Λίμνης Ακρωτηρίου λαμβάνοντας υπόψη όλες τις εισροές και εκροές προς και από τη Λίμνη.

▪ Αξιολόγηση  οποιασδήποτε ενδεχόμενης διαφοροποίησης στην ποσότητα και ποιότητα των όμβριων που καταλήγουν στην Λίμνη ως αποτέλεσμα υλοποίησης αναπτύξεων όπως προνοείται από τις υφιστάμενες πολεοδομικές ζώνες, λαμβάνοντας υπόψη και τα νέα έργα  που έχουν  εξασφαλισμένη έγκριση καθώς και τις αιτήσεις υπό εξέταση, στην περιοχή Τσερκέζ Τσιφλίκ.  

▪ Προσδιορισμός των πιθανών επιπτώσεων στην οικολογική ισορροπία  της Αλυκής και ιδιαίτερα στα σημεία εκροών όμβριων απορροών προς αυτή.

▪ Έμφαση στον τρόπο με τον οποίο η ποιότητα και η ποσότητα του νερού επηρεάζει την ανάπτυξη χωροκατακτητικών ειδών (π.χ. καλαμιών και ακακιών) που ευνοούνται και επεκτείνονται μέσα στο αλοφυτικό (ανεκτικό σε αλάτι) οικοσύστημα, τη δημιουργία στάσιμου νερού και την ανάπτυξη κουνουπιών, ευτροφισμού κλπ. με περαιτέρω συνέπειες στο οικοσύστημα της Αλυκής και στα ίδια τα έργα.

▪ Συμπερίληψη προτάσεων σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης και επεξεργασίας των όμβριων υπό το πρίσμα οιωνδήποτε νέων δεδομένων, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την τρέχουσα υποδομή και με στόχο την ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών, λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη διαφοροποίηση τόσο της ποσότητας όσο και της ποιότητας των όμβριων υδάτων.

Κινητοποίηση αρμοδίων

Μετά το σάλο που προκλήθηκε από δημοσιεύματα που φέρουν το Κίνημα Οικολόγων να ζητά την αναστολή όλων των αδειών των αναπτυξιακών έργων στην περιοχή Ακρωτηρίου και τη συζήτηση του θέματος ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος οι αρμόδιες υπηρεσίες κινητοποιήθηκαν για επιτάχυνση της υλοποίησης των μέτρων που εισηγείται η έρευνα.

Ο διευθυντής του τμήματος περιβάλλοντος Κώστας Χατζηπαναγιώτου δήλωσε στη StockWatch,  ότι το πόρισμα της μελέτης είναι αποδεκτό από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί δεύτερη συνάντηση (πρώτη 4 Αυγούστου 2022) με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες για προώθηση της υλοποίησης της μελέτης.

«Σίγουρα εκκρεμεί και πρέπει να τεθεί ένα πρόγραμμα δράσης και υλοποίησης των μέτρων αναλαμβάνοντας κάθε υπηρεσία το κομμάτι που εμπίπτει στην αρμοδιότητα της», τόνισε.

Οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες είναι ο ΣΑΛΑ (Λεμεσού), το Τμήμα Υδάτων, το Τμήμα Δημοσίων Έργων και το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Διευκρίνισε ότι «το επικρατέστερο σενάριο της μελέτης προκειμένου να σωθεί η Αλυκή Ακρωτηρίου προνοεί τη δημιουργία από τα Δημόσια Έργα μιας κεντρικής υποδομής κάτω από τους δρόμους στην οποία θα ενώνεται η κάθε νέα ανάπτυξη που θα γίνεται στην περιοχή έτσι τα όμβρια νερά (όχι αποστράγγισης) να οδηγούνται στη Λίμνη όπως γίνεται σήμερα».

Στο ίδιο πλαίσιο και η δήλωση του δημάρχου και προέδρου του ΣΑΛΑ Νίκου Νικολαΐδη ο οποίος είπε στη StockWatch, ότι «θα συγκαλέσουμε σύσκεψη με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες για να δούμε ποια είναι η ευθύνη της κάθε υπηρεσίας και τι πρέπει να πράξει».

Σημειώνεται ότι η άδεια για το καζίνο – θέρετρο από το οποίο ξεκίνησε το πρόβλημα αποστράγγισης των όμβριων υδάτων, παραχωρήθηκε από τον έπαρχο Λευκωσίας μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.

Ολοκληρωμένη Μελέτη Διαχείρισης Όμβριων στην περιοχή  Λίμνης Ακρωτηρίου – Τσερκέζ Τσιφλίκ

Όπως αναφέρεται στη μελέτη, η περιοχή φιλοξενεί ένα μωσαϊκό οικοτόπων που αποτελείται από 30 τύπους φυσικών οικοτόπων, οι 26 από τους οποίους περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και Άγριας Ζωής Νόμου, πάνω από 800 ομάδες φυτών εκ των οποίων 32 είναι καταγεγραμμένες στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου, πάνω από 300 είδη πτηνών καθώς επίσης και πλούσια ερπετοπανίδα, ασπόνδυλα και ψάρια. 

Σημειώνεται ακόμη ότι πρόκειται για μια περιοχή που παραδοσιακά στο μεγαλύτερο της μέρος είναι γεωργική γη με εσπεριδοειδή και στην οποία  δρομολογείται μια πλήρης αλλαγή χρήσης με την κατασκευή έξι νέων αναπτύξεων.

Επιγραμματικά οι έξι νέες αναπτύξεις (περιλαμβάνονται αναλυτικά στη μελέτη η οποία επισυνάπτεται) είναι ο διαχωρισμός 78 οικοπέδων της εταιρείας «Cyprus Phassouri (Zakaki) Ltd». Η συνολική περιοχή την οποία θα καταλαμβάνει ο προτεινόμενος διαχωρισμός οικοπέδων ανέρχεται σε 323.299m2 .Οι έξι αναπτύξεις είναι:

-Το πολυθεματικό καζίνο «City of Dreams Mediterranean» της εταιρΕίας «Integrated Casino Resort Cyprus Ltd» που καταλαμβάνει συνολική έκταση 367.000m2 (ή 36,7 εκτάρια). Η επένδυση έχει ολοκληρωθεί.

-Η ανάπτυξη της εταιρείας «Lanitis Greens Golf Resort» της εταιρείας Lanitis Golf Public CO. LTD,  που καλύπτει συνολική έκταση 1.407.000m2.

-Η οικιστική ανάπτυξη «Sunset Gardens» της εταιρείας «Citrus Gardens  Development Ltd». Tο εμβαδόν του τεμαχίου ανέρχεται σε 93.030m2.

-Η οικιστική ανάπτυξη «Sky Gardens» της εταιρείας «An Sky Gardens Ltd», θα καλύπτει συνολική  έκταση 55.854m2.

- Διαχωρισμός τεμαχίων σε 28 οικόπεδα, συνολικής έκτασης 31.797m2.

Επιπτώσεις και εισηγήσεις  

Όπως αναφέρεται, πιθανές επιπτώσεις του προτεινόμενου σχεδιασμού στην είσοδο, μπορεί να περιλαμβάνουν: α) απόθεση ιζημάτων που μπορεί να απαιτήσουν καθαρισμό, β) παγίδευση πανίδας, και γ) απώλεια μικρού μέρους οικότοπου.

Στην έξοδο οι κύριες επιπτώσεις μπορεί να είναι: α) αύξηση της διάβρωσης και μεταφορά ιζημάτων προς κατάντη, β) παγίδευση πανίδας, και γ) επίπτωση στον βιότοπο της περιοχής.

Σχεδιασμός διαχείρισης όμβριων ελαχιστοποίησης επηρεασμού 

Σύμφωνα με τη μελέτη, η διαχείριση των όμβριων υδάτων γίνεται με ολιστικό  και οικονομικά αποδοτικό τρόπο και διαλαμβάνει:

-Μεγιστοποίηση της  καλής οπτικής εμφάνισης των έργων

-Βελτίωση της ποιότητας της αποστράγγισης του νερού από αστικές αναπτύξεις στον περιβάλλοντα χώρο.

-Μείωση των απορροών  και των αιχμών των από τις αστικές αναπτύξεις  αυξάνοντας τον χρόνο κράτησης και

-Μείωση του κόστους ανάπτυξης των υποδομών αποστράγγισης με τα κατάλληλα έργα

Της Ηρώς Ευθυμίου