You are here

Κομισιόν: Τα ΜΕΔ ρίχνουν τις τιμές ακινήτων

24/09/2018 12:15

Τα ψηλά επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων δανείων φαίνεται να ρίχνουν τις τιμές των ακινήτων, σημειώνει σε έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην έκθεση με τίτλο «Housing Market Developments in Cyprus» αναφέρεται ότι τα ψηλά ΜΕΔ δεν επηρεάζουν μόνο τις πιστώσεις, αλλά αντανακλούν επίσης την πίεση προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων ως μέσον για την υποβοήθηση της απομόχλευσης, και ως εκ τούτου με αύξηση της προσφοράς ακινήτων.

Φαίνεται ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των τιμών των κατοικιών και της αγοραστικής ικανότητας, των καταθέσεων, πωλήσεων στο εξωτερικό, τα αποθέματα κατοικιών και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Η αγορά ακινήτων στην Κύπρο πλήγηκε από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και στη συνέχεια από την κρίση χρέους των τραπεζών και του αξιόχρεου της. Οι πωλήσεις κατοικιών μειώθηκαν κατά 60% μεταξύ του 2007 και του 2009. Παρ 'όλα αυτά, οι πωλήσεις σε κατοίκους κράτησαν σχετικά καλά μέχρι το 2012.

Καθώς η πιστωτική επέκταση σταμάτησε το 2012, οι πωλήσεις κατοικιών μειώθηκαν περαιτέρω. Το 2015 οι πωλήσεις κατοικιών ανήλθαν περίπου στο 20% της κορυφής του 2007.

Όπως τονίζεται στην έκθεση, σημαντικό κομμάτι της αγοράς ακινήτων, αποτελούν οι πωλήσεις ακινήτων σε ξένους, παρά το γεγονός ότι υπήρξε μείωση κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η κρίση επηρέασε σημαντικά τις πωλήσεις ακινήτων σε μη κατοίκους Κύπρου, οι οποίες διπλασιάστηκαν σε μέγεθος μεταξύ της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ το 2004 και την περίοδο αιχμής του 2007. Με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, οι πωλήσεις σε κατοίκους του εξωτερικού μειώθηκαν κατά περισσότερο από 80% και το 2015 αντιπροσώπευαν μόλις το 10% των πωλήσεων του 2007. Το 2016 οι πωλήσεις ακινήτων σε κατοίκους του εξωτερικού αντιπροσώπευε περίπου το 25% των συνολικών πωλήσεων.

Ο συνδυασμός των μειωμένων πωλήσεων και της υπερβολικής συσσώρευσης αποθεμάτων οδήγησε σε ραγδαία πτώση των τιμών, γύρω στο 30% μεταξύ 2008 και 2015.

Εξασφαλίσεις ακινήτων

Στην έκθεση, η ΕΕ αναφέρει ότι στην Κύπρο ένα μεγάλο μέρος των δανείων εξασφαλίζεται με ακίνητη περιουσία. Καθώς η αξία αυτής της εξασφάλισης υποχώρησε, οι τράπεζες χρειάστηκε να αυξήσουν τις προβλέψεις για ζημιές, ιδίως στο πλαίσιο ψηλού αν και μειωμένου ποσού ΜΕΔ.

Τονίζεται ότι η μείωση στις τιμές των ακινήτων αποτέλεσε κίνητρο για αύξηση του αριθμού των στρατηγικών κακοπληρωτών, ειδικά στις περιπτώσεις που η εξασφάλιση για την παραχώρηση δανείου αφορούσε την πρώτη κατοικία.

Οι εναλλακτικοί δείκτες τιμών κατοικιών δείχνουν ότι η αγορά έφτασε σε σημείο καμπής. Επίσης, το κλείσιμο του χάσματος μεταξύ των νέων κατοικιών και των πωλήσεων είναι ενδεικτικό του σημείου καμπής του τομέα.

Η ΕΕ αναφέρει ότι οι δείκτες δείχνουν το 2017 ως σημείο καμπής, αλλά η ανάκαμψη είναι πιθανό να είναι παρατεταμένη.

Σημειώνεται ότι οι εξελίξεις στη αγοραστική ικανότητα των νοικοκυριών, μετρούμενη με τη παρούσα αξία των ροών εισοδήματός τους, δείχνουν ότι υπάρχουν προϋποθέσεις για τις τιμές των κατοικιών να αυξηθούν σχετικά γρήγορα. Ωστόσο, όταν συμπεριλαμβάνονται και άλλοι δείκτες, οι καταθέσεις των νοικοκυριών, η ανεργία, και τα στεγαστικά αποθέματα τα αποτελέσματα είναι πιο μικτά.

Στην Κύπρο υπήρξε ένας φαύλος βρόχος μεταξύ των χαμηλών τιμών των κατοικιών, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια χαμηλές πιστώσεις στην οικονομία, που θα είναι δύσκολο να σπάσει χωρίς να εξασφαλιστεί ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις διοχετεύονται στη μείωση των ΜΕΔ.

Οι υψηλότερες αποδόσεις ενοικίασης θα βοηθούσαν επίσης την αποπληρωμή αύξηση της επενδυτικής αξίας των κατοικιών.

Της Γεωργίας Χαννή