Αντιφατικά σημεία εντοπίζουν στην κατάθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τα διαβατήρια, πανεπιστημιακοί και οικονομολόγοι οι οποίοι ταυτόχρονα υποδεικνύουν ότι δύσκολα η Κύπρος θα απαλλαγεί από τη ρετσινιά της κακοδιαχείρισης του προγράμματος των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεων.
Όσον αφορά το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής εκτιμούν ότι θα έχει την ίδια τύχη των προηγούμενων πορισμάτων με τον κάθε πολιτικό να κάνει τη δική του ανάγνωση ανάλογα με την προσωπική ή κομματική θεώρησή του.
Ο καθηγητής Οικονομικών και πρόεδρος του Τμήματος Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου Δρ Σωφρόνης Κληρίδης, σε δηλώσεις στη StockWatch, είπε ότι σε κάποια σημεία εντόπισε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης περιέπεσε σε αντιφάσεις.
Κατάχρηση του ΚΕΠ επί σειρά ετών
«Αυτό που δημιουργεί εντύπωση είναι ότι ενώ κατά τη διάρκεια της κατάθεσης του ο Πρόεδρος προσπαθεί να υποβαθμίσει τη ζημιά που έγινε στο όνομα της Κύπρου στο εξωτερικό, λέγοντας ότι δεν είναι του μεγέθους που σχολιάζεται στην Κύπρο διότι παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλες χώρες, έρχεται στη συνέχεια και παρομοιάζει τα προβλήματα που προέκυψαν με την κατάχρηση του ΚΕΠ με το πρόβλημα που αντιμετώπισε στο παρελθόν η Κύπρος με το κυπριακό νηολόγιο. Όπου, όπως είπε, “ήμασταν το μαύρο πρόβατο στην Αμερική και στην Ευρώπη ότι είχαμε offshore και γινόταν ξέπλυμα, όμως λήφθηκαν με τόλμη αποφάσεις και διώξαμε τις offshore”».
Σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, τα όσα ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν ανατρέπουν την εντύπωση που έχει σχηματιστεί στο εξωτερικό ότι στην Κύπρο γινότανε κατάχρηση του επενδυτικού σχεδίου.
«Ο κακός σχεδιασμός του ΚΕΠ επέτρεπε την κατάχρηση και εκμετάλλευση του από επιτήδειους. Με την κυβέρνηση να τρέχει εκ των υστέρων να προσπαθεί να κλείσει τα παραθυράκια που αφήνονταν στις κατά καιρούς διαφοροποιήσεις του σχεδίου τα οποία εντούτοις επέτρεπαν κάθε φορά την εκμετάλλευσή του».
Ανήφορος η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο όνομα της Κύπρου
Στο ίδιο πλαίσιο και τα όσα ανέφερε ο οικονομολόγος Μιχάλης Φλωρεντιάδης, ο οποίος επεσήμανε ότι «παρά την προσπάθεια του Προέδρου Αναστασιάδη να πείσει ότι η ζημιά που έγινε στο όνομα της Κύπρου θα αποκατασταθεί, πιστεύω ότι το επενδυτικό πρόγραμμα θα παραμείνει μια ανοικτή πληγή για την Κύπρο για αρκετά χρόνια ακόμη».
Πρόσθεσε ότι «δεν πρόκειται να ξεπεραστεί εύκολα η ζημιά που έγινε διότι η κατάχρηση του προγράμματος γινότανε για αρκετά χρόνια ενώ αρκετές περιπτώσεις παραχώρησης κυπριακού διαβατηρίου αντιμετώπιζαν σημαντικά προβλήματα. Δόθηκε η ευκαιρία σε ξένα ΜΜΕ να διασύρουν το όνομα της Κύπρου. Άρα θεωρώ ότι είναι ανήφορος η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του ονόματος της Κύπρου», σημείωσε.
Σχολιάζοντας, γενικότερα την κατάθεση του Προέδρου ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής είπε ότι «ήταν αναμενόμενο ότι ο ΠτΔ θα τα πήγαινε καλά ενώπιον της Επιτροπής διότι είναι έμπειρος και πολιτικός και δικηγόρος. Πέραν τούτου όμως ο κόσμος θα αναμένει το πόρισμα διότι θα ακολουθήσουν και άλλες καταθέσεις από τις οποίες θα προκύψουν και νέα στοιχεία».
Απαντήσεις Αναστασιάδη με δύο καπέλα
Σύμφωνα με τον Κοσμήτορα της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, Δρ Πιερή Χουρίδη, ο Πρόεδρος έδωσε απαντήσεις φορώντας δύο καπέλα.
«Με αυτό του Προέδρου της Δημοκρατίας, επιχείρησε να υποστηρίξει το επενδυτικό πρόγραμμα αλλά και να παραδεχθεί ότι όντως υπήρχαν κενά και παραθυράκια που επέτρεπαν σε διάφορους επιτήδειους να το εκμεταλλευτούν. Με το δεύτερο, αυτό του νομικού έδωσε διευκρινήσεις για τα διαβατήρια που δόθηκαν από το συγγενικό του δικηγορικό γραφείο και παράλληλα απάντησε στις επικρίσεις για κοντινά του πρόσωπα».
Ο κ. Χουρίδης, συμφώνησε ότι «η επενδυτική ζημιά για την Κύπρο στο εξωτερικό είναι αναμφίβολα μεγάλη. Ας μην ξεχνάμε ότι ανά δεκαετία βιώνουμε τις αποκαλύψεις μεγάλων σκανδάλων. Οφείλουμε, επομένως, ως πολίτες, πολιτικοί, και πολιτεία να καλλιεργήσουμε μια κουλτούρα διαφάνειας και λογοδοσίας τέτοιας ακριβώς που να εμπεδώνει βασικές αρχές και πρόνοιες της σύγχρονης Δημοκρατίας. Τα διαβατήρια αποτέλεσαν μια κρίσιμη αλλά θεμελιώδη βάση για να αναπτυχθεί ένας δημόσιος διάλογος επί θεμάτων διαφθοράς, διαφάνειας και λογοδοσίας».
Καταθέτοντας τη δική του άποψη για την κατάληξη που έχουν τα διάφορα πορίσματα που κατά καιρούς εκδίδει μια Ερευνητική Επιτροπή που εξετάζει κάποιο σκάνδαλο, δήλωσε ότι «αυτό που διαπιστώνεται είναι ότι αν και σε κάθε περίπτωση υπάρχει συγκεκριμένη θέση, εντούτοις στην Κύπρο συνηθίζουν οι πολιτικοί να κάνουν πολλαπλές αναγνώσεις ανάλογα με την προσωπική ή κομματική τους θεώρηση. Οι ίδιοι ασκούν κριτική για τα πάντα αλλά αδυνατούν να δεχθούν κριτική από τους πάντες. Και μολονότι η αξιοπιστία των πολιτικών βρίσκεται στο ναδίρ είτε μέσω ευρωπαϊκών ερευνών είτε δημοσκοπήσεων, πολλοί –υπάρχουν και εξαιρέσεις- από τους πολιτικούς ούτε δέχονται, ούτε αποδέχονται λάθη, παρακλήσεις και παρατυπίες».
Ο κ. Χουρίδης, επεσήμανε επίσης ότι «στις πλείστες χώρες ανά την υφήλιο υπάρχουν ποινικά κολάσιμες δράσεις και πράξεις. Ωστόσο στην Κύπρο φαίνεται εκ των πραγμάτων τέτοιες πράξεις δεν τυγχάνουν της δέουσας τιμωρίας. Βέβαια ο πρόεδρος υποστήριξε πως κάποιοι οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη κατά τη διάρκεια της θητείας του. Σε κάθε περίπτωση η κοινή γνώμη πιστεύει πως δεν έχει υπάρξει ουσιαστική κάθαρση.
«Τούτων δοθέντων οφείλουμε ως χώρα να πατάξουμε φαινόμενα διαφθοράς που ζημιώνουν την εικόνα, το κύρος και την αξιοπιστία της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού. Ταυτόχρονα κόμματα και πολιτικοί οφείλουν να κάνουν την αυτοκριτική τους όχι με προσχηματικούς ορούς αλλά έτσι ώστε με διαφάνεια να γνωρίζουν και να αναγνωρίζουν τα λάθη τους», τόνισε.
Ριζικές αλλαγές για να μην καταρρεύσει το σύστημα
Η σύγκρουση συμφερόντων είναι «λεπτά γράμματα» για την Κύπρο, δήλωσε ο οικονομολόγος και πρώην Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Μάριος Κληρίδης.
«Ο ΠτΔ, ανέφερε ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τις αιτήσεις που κατέθετε το Υπουργείο Εσωτερικών οι οποίες περνούσαν από ενδελεχή έλεγχο. Γνωρίζουμε όμως τη νοοτροπία του Κύπριου ο οποίος όταν ξέρει ότι μια αίτηση ήρθε από το γραφείο του Προέδρου, περνά χωρίς αυστηρό έλεγχο. Επίσης, κάποιες αιτήσεις είχαν προνομιακή μεταχείριση εις βάρος άλλων που δεν προωθούνταν από συγκεκριμένα άτομα».
Σχολιάζοντας τα προβλήματα της διαφθοράς και διαφάνειας, ο κ. Κληρίδης είπε ότι «όχι μόνο από την κατάθεση του Προέδρου αλλά από τις μέχρι τώρα καταθέσεις αναδείχθηκαν οι δομικές αδυναμίες του πολιτειακού και θεσμικού συστήματος και εάν δεν γίνουν ριζικές αλλαγές μπορεί να καταρρεύσει ολόκληρο το σύστημα, διότι πολλοί οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η ύπαρξη σωστών θεσμών προστατεύουν το κράτος από την καταστροφή».
Ο κ. Κληρίδης, επεσήμανε ότι «στην Κύπρο έχουμε σοβαρό πρόβλημα, το πως διαχειριζόμαστε τους ανεξάρτητους θεσμούς. Διαβρώνονται, διότι ναι μεν είναι ανεξάρτητοι, όμως ο τρόπος διορισμού των μελών τους είναι εξ υπαρχής με ένα ερωτηματικό, αφού διορίζονται από την κυβέρνηση».
Αναφορικά με τη δυσφήμηση της Κύπρου στο εξωτερικό από την κακή χρήση του επενδυτικού προγράμματος συμφώνησε με τους συναδέλφους του, ότι «η ρετσινιά στο όνομα της Κύπρου θα μας ακολουθεί για χρόνια. Θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια χωρίς σκάνδαλα για να καθαρίσει το όνομα της Κύπρου».