Η πανδημία συνέβαλε στην πρόωρη συνταξιοδότηση

Η πανδημία του Covid-19 φαίνεται να επηρέασε κατά πολύ την πρόωρη συνταξιοδότηση των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στη ζώνη του ευρώ, και ειδικότερα αυτών με σχετικά φτωχότερη υγεία.

Σύμφωνα με δεδομένα από την Έρευνα για την υγεία, τη γήρανση και τη συνταξιοδότηση στην Ευρώπη (SHARE) για άτομα ηλικίας 55-74 ετών από το Μάρτιο-Απρίλιο 2020 και τον Ιούνιο του 2021 που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το 70% των συνταξιούχων δήλωσε ότι συνταξιοδοτήθηκε όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, το 23% νωρίτερα από το προγραμματισμένο διάστημα και το 7% αργότερα.

Σημειώνεται ότι ο αντίκτυπος που είχε η πανδημία στις συνταξιοδοτικές αποφάσεις των ηλικιωμένων εργαζομένων, πιθανόν να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως τα lockdowns και τα σχετικά μέτρα περιορισμού, η αύξηση της οικονομικής αβεβαιότητας και της αβεβαιότητας για την υγεία, καθώς επίσης και η ισχυρή δημοσιονομική στήριξη και δράσεις πολιτικής για την αγορά εργασίας που περιλαμβάνει την ευρεία χρήση προγραμμάτων διατήρησης θέσεων εργασίας.

Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι περισσότεροι συνταξιούχοι εργαζόμενοι, δεν επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από την πανδημία. Αντίθετα, το 38% όσων συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα από το προγραμματισμένο, ανέφεραν ότι το έκαναν λόγω της πανδημίας.

Ως εκ τούτου, από το 5,5% του συνόλου των ενεργών εργαζομένων που συνταξιοδοτήθηκαν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, το 8,7% συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα άμεσα λόγω της πανδημίας.

Από την άλλη, μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας συνταξιοδοτήθηκε αργότερα από το προγραμματισμένο ως συνέπεια της πανδημίας, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι περισσότεροι ηλικιωμένοι εργαζόμενοι δεν εξομάλυναν τις επιπτώσεις από την αυξημένη οικονομική αβεβαιότητα αναβάλλοντας τη συνταξιοδότησή τους.

Όπως αναφέρει η ΕΚΤ, συνολικά η οριακή αύξηση των συνταξιοδοτήσεων επηρέασε περίπου 175.000 εργαζόμενους, κυρίως λόγω της αλλαγής του χρόνου λήψης αποφάσεων συνταξιοδότησης.

Εντονότερη η πρόωρη συνταξιοδότηση στους λιγότερο υγιείς

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, η πρόωρη συνταξιοδότηση ήταν πιο έντονη για τους εργαζόμενους με σχετικά φτωχότερη υγεία, αντανακλώντας τις αντιλήψεις για αυξημένους κινδύνους για την υγεία οι οποίοι προέρχονται από την πανδημία.

Προστίθεται ότι ένας σημαντικός παράγοντας που σχετίζεται με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις είναι η εκτίμηση του ατόμου για την προσωπική του κατάσταση της υγείας του, ενώ παράγοντες όπως τα κοινωνικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά ή τα χαρακτηριστικά υγείας είναι σημαντικοί κατά την αξιολόγηση των αποφάσεων συνταξιοδότησης εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας.

Συγκεκριμένα, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, περίπου το 30% των ηλικιωμένων εργαζομένων που εκτίμησαν την υγεία τους ως σχετικά κακή, συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. Αντίθετα, μόνο το 12% από αυτούς που δήλωσαν ότι έχουν άριστη υγεία, συνταξιοδοτήθηκαν πρόωρα.

Μάλιστα, τα πρότυπα αυτά είναι πολύ πιο έντονα για τους εργαζόμενους που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά του COVID-19.

Όπως αναφέρεται, μεταξύ των μη εμβολιασμένων ηλικιωμένων εργαζομένων, περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς με κακή υγεία συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα από το προγραμματισμένο, ενώ λιγότερο από το 10% των ατόμων με καλή υγεία και λιγότερο από το 5% των ατόμων με άριστη υγεία, κατέληξαν σε πρόωρη σύνταξη.

Συμπερασματικά, τα ευρήματα υπογραμμίζουν μια σημαντική σχέση μεταξύ της κατάστασης της υγείας των εργαζομένων και των συνταξιοδοτικών τους αποφάσεων, καθώς οι ανησυχίες για την υγεία φάνηκε να παίζουν ρόλο στη χρονική στιγμή της συνταξιοδότησης για τους ηλικιωμένους εργαζομένους.

Μείωση εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας λόγω πανδημίας

Η ΕΚΤ αναφέρει ότι η πανδημία του κορωνοϊού, προκάλεσε μείωση της δραστηριότητας στην αγορά εργασίας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στη ζώνη του ευρώ.

Σημειώνεται επίσης, ότι ενώ τα ποσοστά συμμετοχής των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας έχουν υπερβεί τα προ πανδημίας επίπεδα, εξακολουθούν να υπολείπονται του αναμενόμενου δεδομένης της αυξανόμενης δραστηριότητας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα χρόνια.

Προστίθεται ότι το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε από 61,7% το 2005 σε 64,6% το 2019, λόγω της μεγαλύτερης δραστηριότητας στην αγορά εργασίας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας.