You are here

Μορατόριουμ δόσεων και κρατικές εγγυήσεις με δύο νόμους

26/03/2020 16:02

Αναστολή δόσεων για δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις, νοικοκυριά και αυτοτελώς εργαζόμενους και παραχώρηση κρατικών εγγυήσεων μέχρι €2 δις για στήριξη της ρευστότητας των επιχειρήσεων ανακοίνωσε η κυβέρνηση.

Οι δύο ρυθμίσεις αποφασίστηκαν από το υπουργικό συμβούλιο και προωθούνται στη βουλή για ψήφιση.  Οι νομοθεσίες θα δίνουν στον υπουργό οικονομικών το δικαίωμα να εκδίδει διατάγματα για ρύθμιση των ουσιωδών όρων των νομοθεσιών.

Με το πρώτο μέτρο, επιδιώκεται η προστασία εταιρειών από πτώχευση μέσω παροχής άμεσης ρευστότητας, ανέφερε σε διάσκεψη τύπου ο υπουργός οικονομικών, πλαισιούμενος από τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας.

Το μέτρο, είπε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, προνοεί αναστολή μέσω νόμου και διατάγματος κεφαλαίου και τόκων δανείων για περίοδο εννέα μηνών μέχρι το τέλος του έτους.  Πέραν των επιχειρήσεων καλύπτονται φυσικά πρόσωπα και αυτοτελώς εργαζόμενοι που ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Σημειώνεται ότι, πέραν των τραπεζών καλύπτει και πιστωτικά ιδρύματα όπως οι εταιρίες διαχείρισης δανείων, οι ασφαλιστικές εταιρείες, και ο ΚΟΑΓ. Στο τέλος της περιόδου τα δεδομένα θα επαναξιολογηθούν, και ανάλογα με τις αποφάσεις των αρμόδιων ευρωπαϊκών οργάνων, θα αναπροσαρμοστούν ανάλογα.

Για την εφαρμογή του μέτρου, θα πρέπει να γίνει γραπτό αίτημα στους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς. Με γραπτό αίτημα για εταιρίες και αυτοτελώς εργαζομένους θα αναστέλλεται επίσης η υποχρέωση τους για υποβολή των οικονομικών λογαριασμών τους, στους Χρηματοοικονομικούς Οργανισμούς κατά το έτος 2019.

Επομένως, η απόφαση για αναστολή δόσεων δεν θα επιχορηγεί τις τράπεζες αλλά την πραγματική οικονομία, είπε ο κ. Πετρίδης.

«Η παρεχόμενη ρευστότητα και χρήμα θα χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή οφειλών σε προμηθευτές, καταβολής μισθών, και άλλων υποχρεώσεων για να μείνουν οι επιχειρήσεις εν ζωή,  αλλιώς η βλάβη στην οικονομία θα είναι παρατεταμένη, βαθύτερη και η ανάκαμψη πολύ πιο αργή. Αυτή η ρευστότητα, πρέπει να διοχετευτεί μέσω του τραπεζικού συστήματος στην πραγματική οικονομία και όχι στον ίδιο τον τραπεζικό τομέα. Επιχορηγούμε το παζάρι και όχι το τραπεζικό σύστημα, όπως άλλωστε προβλέπουν και οι σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες και πολιτικές», υπογράμμισε.

Από την άλλη, σημείωσε, οι τράπεζες ενώ θα έχουν κόστος λόγω της αναδιάρθρωσης ουσιαστικά των δανείων ως συνέπεια της αναστολής της καταβολής των δόσεων, δεν αναμένεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα βιωσιμότητας λόγω της ευελιξίας που παρέχεται από τις αποφάσεις της ΚΤΚ και αρμόδιων ευρωπαϊκών νομισματικών αρχών.

Η δεύτερη νομοθεσία προνοεί παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων ύψους 2 δις σε επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενους (€1750 εκ.) και την επιδότηση επιτοκίου (ύψους 250 εκ) σε φυσικά πρόσωπα και αυτοτελώς εργαζόμενους για αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από τα μέτρα που λήφθηκαν για αντιμετώπιση της επιδημίας του κορωνοϊού.

Οι βασικές αρχές της παραχώρησης κυβερνητικών εγγυήσεων καλύπτονται στο νόμο ενώ οι διάφοροι παράμετροι και όροι και χρήσης των κυβερνητικών εγγυήσεων καλύπτονται με διάταγμα του υπουργού οικονομικών. Οι όροι θα αναθεωρούνται αναλόγως των συνθηκών και των οδηγιών από την ΕΕ.

Οι κυβερνητικές εγγυήσεις παραχωρούνται για την αύξηση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία και δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή υφιστάμενων δανείων. Θα μπορούν όμως  να χρησιμοποιούνται για τόκους υφισταμένων δανείων, τα οποία είναι μέρος του υφιστάμενου προγράμματος.

Οι ζημιές από τα δάνεια θα καλύπτονται κατά 70% από το κράτος και το 30% από τις τράπεζες.

Σημείωσε ότι όρος των εγγυήσεων είναι οι εταιρείες να μην προχωρήσουν σε απολύσεις.  Συγκεκριμένα, οι επιλέξιμες επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι δεν θα προχωρήσουν σε οποιεσδήποτε απολύσεις προσωπικού από την ημερομηνία έκδοσης του Διατάγματος και μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου του 2020 μέσω του ταμείου πλεονασμού. Υπογράμμισε ότι η κυβερνητική πολιτική μέσω των λεφτών του φορολογουμένου, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής εγγύησης, στοχεύει στην διατήρηση των θέσεων εργασίας και της αποφυγής χρεοκοπιών.

Τα δάνεια θα έχουν διάρκεια από 3 μήνες μέχρι και 6 χρόνια εξαιρουμένων των τρεχούμενων λογαριασμών που η μέγιστη διάρκεια της εγγύησης θα είναι το 1 έτος. Η διαδικασία παραχώρησης των κυβερνητικών εγγυήσεων προς τα πιστωτικά ιδρύματα θα αρχίσει από τις αρχές Απριλίου και αναμένουμε ότι η παραχώρηση των πρώτων δανείων θα ξεκινήσει αρχές Μαΐου του 2020.

Περιλαμβάνονται επίσης κριτήρια και όροι ως προς την παραχώρηση των κυβερνητικών εγγυήσεων στα πιστωτικά ιδρύματα καθώς και σε σχέση με την παραχώρηση των δανείων προς Αυτοτελώς Εργαζόμενους και Επιχειρήσεις όπως το ανώτατο ύψος δανείων που θα μπορεί να τους παραχωρηθεί καθώς και για ποιους λόγους (κάλυψη των αναγκών ρευστότητας, κεφαλαίου κίνησης και επενδύσεων).

Ο Υπουργός σημείωσε κυρίως τον όρο ότι οι επιλέξιμες επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι δεν θα προχωρήσουν σε οποιεσδήποτε απολύσεις προσωπικού από την ημερομηνία έκδοσης του Διατάγματος και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2020 μέσω του ταμείου πλεονασμού.

Είπε επίσης ότι καθορίζονται χαμηλότοκα επιτόκια για τα νέα δάνεια που θα παραχωρηθούν, σύμφωνα με το προσωρινό πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας.

την συνέχεια ο Υπουργός αναφέρθηκε στα πιο κάτω παραδείγματα επιτοκίων:


(α) Το Συνολικό Επιτόκιο των νέων δανείων για μια μικρομεσαία επιχείρηση ή έναν αυτοτελώς εργαζόμενο θα ανέρχεται:

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι ένα έτος στο 0,75% και με χωρίς εξασφάλιση στο 1,25%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 3 έτη στο 1% και με χωρίς εξασφάλιση στο 1,50%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 6 έτη στο 1,50% και με χωρίς εξασφάλιση στο 2%

(β) Αντίστοιχα το Συνολικό Επιτόκιο των νέων δανείων για μια μεγάλη επιχείρηση θα ανέρχεται ως ακολούθως:

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι ένα έτος στο 1% και με χωρίς εξασφάλιση στο 1,50%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 3 έτη στο 1,50% και με χωρίς εξασφάλιση στο 2%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 6 έτη στο 2,50% και με χωρίς εξασφάλιση στο 3%

«Η προσδοκία είναι ότι, με το πέρας της κρίσης οι επιχειρήσεις που θα αντλήσουν τον νέο φτηνό δανεισμό για λόγους ρευστότητας, θα καταστούν βιώσιμες ούτως ώστε να είναι σε θέση να τον αποπληρώσουν», είπε ο Υπουργός.

την συνέχεια ο Υπουργός αναφέρθηκε στα πιο κάτω παραδείγματα επιτοκίων:


(α) Το Συνολικό Επιτόκιο των νέων δανείων για μια μικρομεσαία επιχείρηση ή έναν αυτοτελώς εργαζόμενο θα ανέρχεται:

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι ένα έτος στο 0,75% και με χωρίς εξασφάλιση στο 1,25%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 3 έτη στο 1% και με χωρίς εξασφάλιση στο 1,50%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 6 έτη στο 1,50% και με χωρίς εξασφάλιση στο 2%

(β) Αντίστοιχα το Συνολικό Επιτόκιο των νέων δανείων για μια μεγάλη επιχείρηση θα ανέρχεται ως ακολούθως:

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι ένα έτος στο 1% και με χωρίς εξασφάλιση στο 1,50%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 3 έτη στο 1,50% και με χωρίς εξασφάλιση στο 2%

- Για ένα εξασφαλισμένο δάνειο χρονικής διάρκειας μέχρι 6 έτη στο 2,50% και με χωρίς εξασφάλιση στο 3%

«Η προσδοκία είναι ότι, με το πέρας της κρίσης οι επιχειρήσεις που θα αντλήσουν τον νέο φτηνό δανεισμό για λόγους ρευστότητας, θα καταστούν βιώσιμες ούτως ώστε να είναι σε θέση να τον αποπληρώσουν», είπε ο υπουργός.

Ερωτηθείς ο υπουργός οικονομικών  κατά πόσο θα θεσπιστούν κριτήρια  και μηχανισμοί  ώστε οι διαδικασίες να είναι διαφανείς  σε ότι αφορά την κατανομή των €2 δισ. που θα διοχετευτούν στις επιχειρήσεις υπό μορφή εγγυημένων δανείων απο το κράτος, ο κ.Πετρίδης διαβεβαίωσε ότι υπάρχουν κριτήρια καθώς και μηχανισμοί στους οποίους θα συμμετέχουν εκπρόσωποι του υπουργείου οικονομικών, της ΚΤ και άλλων επηρεαζόμενων φορέων ακριβώς για να υπάρχει πλήρης διαφάνεια.

Κληθείς να σχολιάσει την πρόταση της ομοσπονδίας εργοδοτών και βιομηχάνων για περικοπές μισθών μέχρι €1500 στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα ώστε να μην επωμιστεί κα πάλι το βάρος των συνεπειών ο ιδιωτικός τομέας, ο ΥΠΟΙΚ απέφυγε να απαντήσει σημειώνοντας: "Δεν είναι του παρόντος".

Ο κ. Πετρίδης έκανε λόγο για τολμηρό πακέτο δημοσιονομικών μέτρων και είπε ότι με αυτό επιχορηγείται το παζάρι μέσω του τραπεζικού συστήματος και όχι το ίδιο το τραπεζικό σύστημα.

«Η πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι τεράστια. Απειλούνται χιλιάδες θέσεις εργασίας αλλά και χιλιάδες πτωχεύσεις και χρειάζονται γενναία οικονομικά μέτρα. Μέτρα τα οποία θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά αλλά, ανάλογα και με την έκβαση της κατάστασης, θα αποτρέψουν μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση και θα επιτρέψουν μια πιο γρήγορη ανάκαμψη και επιστροφή στην ομαλότητα,  με το τέλος της πανδημίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση καλείται να χρησιμοποιήσει το οπλοστάσιο της και να απορροφήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ένα σημαντικό μέρος των οικονομικών κραδασμών», τόνισε.

Υπογράμμισε ότι πέραν της επιχορήγησης της απασχόλησης και των εισοδημάτων, όπως προβλέπεται από το δημοσιονομικό πακέτο, η μάχη θα κριθεί στο πόσο θα προστατεύσουμε τις εταιρείες από την πτώχευση μέσω τις παροχής άμεσης ρευστότητας, για να αποφύγουμε την απότομη αύξηση της ανεργίας και την χρεοκοπία μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, σε αυτή την κρίσιμη περίοδο.

Ανέφερε ότι παρά την έγκαιρη έγκριση ενός τολμηρού πακέτου μέτρων, λόγω των νέων δεδομένων με τους περαιτέρω περιορισμούς προέβησαν με την Υπ. Εργασίας σε νέα διαβούλευση με τα κόμματα η οποία θα ολοκληρωνόταν σε τηλεδιάσκεψη την Πέμπτη. Σύμφωνα με τις αποφάσεις των πολιτικών κομμάτων και της Βουλής, τα σχέδια θα συζητηθούν αύριο στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών με προοπτική να ψηφιστούν από την Ολομέλεια το απόγευμα της Παρασκευής.

Eίπε επίσης ότι το ΥΠΟΙΚ το περασμένο διάστημα εργάστηκε σε πλήρη συντονισμό και συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα, ούτως ώστε να συνδυάσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τόσο τα νομισματικά όσο και τα δημοσιονομικά εργαλεία, σε ένα κοινό μέτωπο, στον πόλεμο κατά των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία του κορωνιού.

Ρευστότητα στην οικονομία

Με τα μέτρα του υπουργείου οικονομικών δίνεται καινούργια ρευστότητα στην οικονομία σε συνδυασμό με την χαλάρωση της ΚΤ για παρατραβήγματα και βραχυπρόθεσμο δανεισμό θα είναι εφικτή η τροφοδότηση των επιχειρήσεων με ρευστό από τις τράπεζες, είπε ο διοικητής της ΚΤ Κωνσταντίνος Ηροδότου.

Κατά τη διάρκεια των εννέα μηνών οι τράπεζες πρέπει να προχωρήσουν με αναδιαρθρώσεις δανείων αξιοποιώντας την κεφαλαιακή χαλάρωση €1,3 δις που δόθηκε από τη Φρανκφούρτη και τη Λευκωσία στις τράπεζες, συμπλήρωσε.

Τα σχέδια, διαφυλάσσουν και τις τράπεζες, ανέφερε ενώ τις παρότρυνε να προβούν ολοταχώς στο σχεδιασμό μέτρων και να τα παρουσιάσουν στην ΚΤΚ. Είπε επίσης ότι η ΚΤΚ μελετά και περαιτέρω μέτρα.

Ο κ. Ηροδότου αναφέρθηκε στις διαβουλεύσεις που υπήρξαν με την ΕΚΤ για να καταστεί δυνατή η αναστολή της καταβολής των δόσεων. Σημείωσε ότι στόχος της ΚΤ είναι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. 

«Η ΚΤ κινήθηκε σε δύο επίπεδα κατ’ αρχήν εγχώρια με τα μέτρα που ανακοίνωση η ίδια η ΚΤ και παράλληλα σε πλήρη συνεργασία και συντονισμό με τον υπουργό οικονομικών ενώ κινηθήκαμε κα σε ευρωπαϊκό επίπεδο με συνεχή επαφή με τις εποπτικές αρχές  στη Φραγκφούρτη», είπε.

Ανέφερε επίσης ότι κατέθεσαν πρόταση σε ανώτατο επίπεδο στην Φρανκφούρτη για το πώς μπορεί να τύχει χειρισμού η αναγνώριση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ), η οποία υιοθετήθηκε πλήρως στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ETA) που ανακοινώθηκε χθες. Για αυτό και η Κύπρος είπε, ήταν έτοιμη ακριβώς μετά την ανακοίνωση της ΕΤΑ να ανακοινώσει την επόμενη μέρα το μορατόριουμ, που συνάδει πλήρως με τις προδιαγραφές.

Το μορατόριουμ, είπε, ευκολύνει την πραγματική οικονομία τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και παράλληλα διαφυλάσσει τις τράπεζες, οι οποίες δεν θα αναγκάζονται να αναγνωρίζουν ως ΜΕΔ τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κόσμος. Παρότρυνε επίσης τις τράπεζες να προβούν ολοταχώς στο σχεδιασμό μέτρων και να τα αναφέρουν στην ΚΤΚ. Είπε επίσης ότι η ΚΤΚ μελετά και περαιτέρω μέτρα που θα ανακοινωθούν σύντομα.

Ανέφερε ακόμα ότι θα υπάρχουν όροι και κριτήρια μεταξύ των μέτρων του κράτους και των μέτρων της ΚΤΚ έτσι ώστε για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκόλυνση που θα δίνεται από το κράτος στις τράπεζες να δίνουν διαβεβαιώσεις οι τράπεζες ότι μεταφέρουν όλες τις διευκολύνσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Ανέφερε επίσης ότι τα μέτρα της ΚΤΚ και της ΕΤΚ για χαλάρωση κριτηρίων μπορούν να συνδυαστούν  με τα μέτρα του Υπουργείου Οικονομικών.