You are here

Ακραίο σενάριο βλέπει μείωση 17% στο ΑΕΠ

14/04/2020 18:00

Στα €3,7 δισ. ή 16,82% του ΑΕΠ υπολογίζονται οι απώλειες για την οικονομία με βάση το ακραίο σενάριο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του καθηγητή του Πανεπιστημίου Κύπρου Λούη Χριστοφίδη.

Ο κ. Χριστοφίδης αναλύει σε σημείωμα του που απέστειλε το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου τα σενάρια για τη μείωση του ΑΕΠ στην Κύπρο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Σημειώνει ότι η τρέχουσα φάση απομόνωσης συνεπάγεται σημαντική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας στους μη ουσιώδεις τομείς, προκαλώντας σημαντικές απώλειες και ενδεχόμενες πτωχεύσεις για τις επιχειρήσεις, καθώς και σημαντικές μειώσεις ή εξάλειψη των εισοδημάτων. Ο αντίκτυπος του COVID-19 διερευνάται σε τρία σχετικά και διασυνδεδεμένα σενάρια.

Στο πρώτο σενάριο θα θεωρηθεί ότι αυτή η φάση θα διαρκέσει με τη μία ή την άλλη μορφή για τέσσερις μήνες ή 1/3 του έτους, ακολουθούμενη από μια φάση το δεύτερο εξάμηνο όταν η οικονομία θα βγει από την κατάσταση απομόνωσης και το κανονικό ποσοστό της παραγωγής θα αποκατασταθεί. Αυτό το πρώτο σενάριο παραβλέπει δύο περαιτέρω επιπτώσεις που είναι πιθανόν να υπάρχουν κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2020.

Το δεύτερο σενάριο συνεπάγεται πρόσθετες απώλειες του ΑΕΠ λόγω παρατεταμένης επιδημίας του COVID-19 .

Το τρίτο συνεπάγεται περαιτέρω απώλειες λόγω δραστικής μείωσης των αφίξεων και των εσόδων τουριστών.

Ο αντίκτυπος των αρχικών και των δύο περαιτέρω διαταραχών στο ΑΕΠ υπολογίζεται στα €3,7 δισ. ή 11,82% του ΑΕΠ. Μια τέτοια μείωση του ΑΕΠ θα οδηγήσει σε πτώση των κρατικών εσόδων κατά το ίσο ποσοστό, αυξάνοντας τις δημοσιονομικές ανάγκες της κυβέρνησης κατά € 1,51 δισ. Σε αυτό πρέπει να προστεθούν οι φορολογικές απαιτήσεις των μέτρων για την ενίσχυση της οικονομίας που έχουν ανακοινωθεί ή σχεδιαστεί. Οι απαιτήσεις είναι δύσκολο να προβλεφθούν αλλά έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό σε τουλάχιστον €1 δισ. εάν τα δάνεια είναι εγγυημένα από την κυβέρνηση.

 Οι συνδυασμένες δημοσιονομικές ανάγκες θα ανέλθουν σε €2,51 ή 11,41% του ΑΕΠ, προσθέτοντας αυτές τις εκατοστιαίες μονάδες στο δείκτη χρέους / ΑΕΠ.

Στην ανάλυση επισημαίνεται ότι καθώς οι περισσότερες χώρες θα προχωρούν σε δανεισμό, τα επιτόκια είναι πιθανό να αυξηθούν αυξάνοντας με τη σειρά τους τις δημοσιονομικές ανάγκες.

 «Γι 'αυτό το λόγο και επειδή οι απώλειες εισοδήματος ορισμένων ατόμων σε μη βασικούς τομείς είναι πολύ σημαντικές και σημαντικά μεγαλύτερες από εκείνους άλλων σε αυτόν τον τομέα και αλλού στην οικονομία, μια επιβάρυνση ανάλογη με το εισόδημα των σημερινών φορολογουμένων θα χρειαστεί καθώς και νέος δανεισμός», τονίζεται.

Οι τρεις απώλειες του ΑΕΠ που οφείλονται στο COVID-19 υπολογίζονται ως εξής. i) το ΑΕΠ χωρίς την ασθένεια κατά τη διάρκεια του 2020 θεωρείται ως ίσο με €22 δισ. η αξία του το 2019. Στο πρώτο σενάριο που μελετάται, δεν υπάρχουν επιδράσεις του τουρισμού το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και ο κορωνοϊός τελειώνει απότομα μετά από τέσσερις μήνες τον Ιούνιο. Η τακτική παραγωγή συνεχίζεται τον Ιούλιο για το δεύτερο εξάμηνο και, κατά τη διάρκεια του έτους αυτούς τους οκτώ μήνες, η παραγωγή θα παραχθεί με μηνιαία ισοτιμία € 22/12 = €1,83 δισ.

Οι απώλειες σε αυτό το σενάριο υπολογίζονται σε €2,05 δισ. ή 9,3% του ΑΕΠ. Αυτό είναι το πρώτο αποτέλεσμα που μπορεί να αποδειχθεί, ένα ποσό συγκρίσιμο με το σύνολο της απώλειας του ΑΕΠ από το 2011 έως το 2015 κατά τη διάρκεια της κρίσης στην Κύπρο.

Το σύνολο των απωλειών στα τρία σενάρια ανέρχονται σε €3,7 δισ. ή 16,82% του ΑΕΠ.

Η μείωση του ΑΕΠ κατά 16,82% θα μειώσει τα έσοδα της κυβέρνησης κατά € 1,51 δισ. Εκτός από αυτή τη δημοσιονομική ανάγκη, η κυβέρνηση σχεδιάζει προγράμματα για δύο μήνες για τη στήριξη της απασχόλησης που θα κοστίσει τουλάχιστον €1 δισ. για την περίοδο αυτή.

Ένα άλλο πρόγραμμα που εγγυάται τα 2/3 ενός δανείου από μια τράπεζα σε μια επιχείρηση που διατηρεί την εργασία της έχει άγνωστο κόστος σε αυτό το σημείο και, φυσικά, δεν είναι σαφές τι ανακούφιση θα έχει η Κύπρος από την ΕΕ μέσω των πρόσφατα συμφωνηθέντων προγραμμάτων της.

Περαιτέρω φορολογική απαίτηση €1 δισ. θα αυξήσει συνολικά το κόστος σε €2,51 δισ. ή 11,41% του ΑΕΠ. Το ποσό αυτό, αν προκύψει εξ ολοκλήρου από δανεισμό, θα αυξήσει το χρέος κατά 11,41 ποσοστιαίες μονάδες. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να διατηρηθεί εάν αυξηθούν τα επιτόκια.

Της Γεωργίας Χαννή