Ανέβασε στροφές η οικονομία, προς ανάπτυξη 5,5%

Θετικά εκπλήσσει η πορεία της κυπριακής οικονομίας εν μέσω της πανδημίας, με τους οικονομικούς δείκτες που ανακοινώθηκαν μέχρι σήμερα να καταγράφουν αισθητή ανάκαμψη, ενισχύοντας τις εκτιμήσεις ότι ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2021 θα ξεπεράσει το 5,5%.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η οικονομία της Κύπρου μεγεθύνθηκε το τρίτο τρίμηνο του έτους κατά 5,3% σε ετήσια βάση έναντι μεγέθυνσης 13,3% το δεύτερο τρίμηνο και συρρίκνωσης 2,1% το πρώτο τρίμηνο.

Οι πλείστοι τομείς της οικονομικής δραστηριότητας παρουσιάζουν ανάπτυξη πλην του τομέα των αυτοκινήτων που δέχεται μεγάλο πλήγμα το 2021.

Ο τουρισμός ανακάμπτει αν και απέχει από τα επίπεδα προ πανδημίας, το λιανικό εμπόριο σημειώνει επίσης σημαντική άνοδο, ενώ και ο τομέας των ακινήτων ενισχύεται.

Τουρισμός

Σε ότι αφορά τον τουρισμό, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι αφίξεις τουριστών παρουσίασαν μεγάλη αύξηση 153,7% το οκτάμηνο του 2021, ενώ τα τουριστικά έσοδα σημείωσαν άνοδο 229,8% το οκτάμηνο.

Κατανάλωση

Η ανάκαμψη που υπάρχει στην οικονομία αποτυπώνεται και στα στοιχεία για την κατανάλωση.

Τα ταξίδια κυπρίων στο εξωτερικό παρουσίασαν μεγάλη αύξηση 120,5% τον Αύγουστο.

Ο δείκτης όγκου κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο παρουσιάζει άνοδο 7,4% το οκτάμηνο.

Πτώση σημειώνεται στις εγγραφές των ιδιωτικών σαλούν, η οποία ανέρχεται στο 6,6% το εννεάμηνο.

Μεικτή είναι η εικόνα στο εξωτερικό εμπόριο.  Οι συνολικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 13,2% το εννεάμηνο, ενώ οι εξαγωγές παρουσιάζουν μείωση 0,2%.

Άνοδος και στα ακίνητα

Βελτίωση σημειώνει και η κατάσταση που παρουσιάζεται στον κλάδο ακινήτων.  Η αύξηση στις πωλήσεις ακινήτων ανήλθε στο 22% το δεκάμηνο.

Αύξηση 8,1% σημειώθηκε στο εμβαδόν των αδειών οικοδομής το οκτάμηνο.

Βελτίωση παρουσιάζει και η οικονομική εμπιστοσύνη.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που ανακοίνωσε το κέντρο οικονομικών ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, τον Οκτώβριο 2021, ο Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας (ΔΟΣ) για την Κύπρο βελτιώθηκε κατά 2,5 μονάδες σε σύγκριση με το Σεπτέμβριο 2021, φτάνοντας στις 109,6 μονάδες από 107,1 μονάδες.

Σύμφωνα με το ΚΟΕ, η βελτίωση του δείκτη προήλθε από την ενίσχυση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης σε όλους τους τομείς. Αντίθετα, το κλίμα ανάμεσα στους καταναλωτές σημείωσε μικρή κάμψη.

Σχολιάζοντας την πορεία των οικονομικών δεικτών, ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Οικονομικών Ερευνών της Τρ. Κύπρου, Ιωάννης Τιρκίδης, δήλωσε στη StockWatch ότι η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει μια αξιόλογη ανάπτυξη μετά την ύφεση του 2020 συνεπεία της πανδημίας.

Αναφερόμενος στο ρυθμό ανάπτυξης που καταγράφει το ΑΕΠ, επεσήμανε ότι «συγκρίνεται με τα χαμηλά επίπεδα της περσινής χρονιάς, και οι κύριοι τομείς ανάπτυξης είναι οι τομείς με τη μεγαλύτερη πτώση την περσινή χρονιά».

Σημείωσε ότι το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί σε ετήσια βάση και πως η απότομη άνοδος του πληθωρισμού το δεύτερο εξάμηνο σχεδόν αποκλειστικά, προέρχεται από την απότομη αύξηση των τιμών πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, «τάση που αναμένεται να αντιστραφεί μετά τον χειμώνα», όπως είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Τιρκίδη, το δημοσιονομικό έλλειμμα παραμένει υψηλό και φέτος λόγω των μέτρων στήριξης της οικονομίας, ωστόσο θα μειωθεί σημαντικά από το 2022 και μετά. Πρόσθεσε πως με αυτά τα δεδομένα το δημόσιο χρέος επιστρέφει σε τροχιά μείωσης από φέτος ως ποσοστό του ΑΕΠ. «Θεωρώ τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ρυθμό ανάπτυξης 5.4% το 2021 και 4.2% το 2022 ρεαλιστικές», είπε.

«Το σημαντικό ασφαλώς για την προοπτική της οικονομίας μακροπρόθεσμα είναι η αποτελεσματική και πλήρης αξιοποίηση του προγράμματος ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που προϋποθέτει ποιοτικές και αποδοτικές επενδύσεις για την ενδυνάμωση της οικονομίας και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της πρόκλησης της μετάβασης στην πράσινη οικονομία, όπου πρέπει να γίνουν πολλά», τόνισε.

Τι λένε οι εκτιμήσεις για πορεία οικονομίας

Σε σημείωμά του ο οίκος DBRS επεσήμανε ότι η Κύπρος ανακάμπτει γρηγορότερα απ’ ότι αναμενόταν και το πραγματικό ΑΕΠ βρίσκεται σε καλό δρόμο για να φτάσει τα επίπεδα προ πανδημίας μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2021.

Αντίθετη άποψη εκφράζουν οι Moody’s, θεωρώντας ότι η Κύπρος είναι από τις λίγες χώρες της ευρωζώνης που δεν θα επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα σε ότι αφορά την οικονομία, στο τέλος του 2022.

Το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου στο οικονομικό δελτίο Οκτωβρίου αναφέρει ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται σε 5,4% για το 2021 και σε 4,1% για το 2022.

Οι προβλέψεις έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω, κυρίως λόγω της ενδυνάμωσης της ανάκαμψης κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2021, περαιτέρω βελτιώσεων στη δραστηριότητα και την αγορά εργασίας κατά το τρίτο τρίμηνο (που αποτυπώνονται σε προπορευόμενους δείκτες) και προς τα πάνω αναθεωρήσεων στα στοιχεία των Εθνικών Λογαριασμών.

Προς τα πάνω αναθεώρησε τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας το 2021 και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενώ αναθεώρησε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις για το 2022.

Ειδικότερα, στο World Economic Outlook (WEO) για το 2021, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη της οικονομίας κατά 4,8% έναντι ανάπτυξης 3% που ανέμενε τον Απρίλιο.

Το 2022 ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να ανέλθει στο 3,6% από 3,9%.

Υγιή ανάπτυξη και προκλήσεις βλέπει το ΥΠΟΙΚ

Το υπουργείο οικονομικών αναμένει ότι η κυπριακή οικονομία το 2021 θα επιταχυνθεί με ρυθμό ανάπτυξης τουλάχιστον 5,5% και θα είναι μία από τις λίγες οικονομίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας ο ρυθμός θα υπερκαλύψει τις απώλειες του 2020.

Σχολιάζοντας τις αισιόδοξες προβλέψεις που φαίνεται να επικρατούν, ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή, δήλωσε πρόσφατα, ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ η ανάπτυξη του 2021 θα ξεπεράσει το 5,5%, ενώ αναφέρθηκε και σε ευνοϊκούς οιωνούς για τους ρυθμούς ανάπτυξης του 2022.

«Αναμένουμε υγιή ανάπτυξη και εντός του 2022», είπε.

Σε ότι αφορά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή οικονομία, ο κ. Παντελή αναφέρθηκε στο θέμα του πληθωρισμού που όπως είπε, φαίνεται ότι θα διατηρηθεί και το 2022, μέχρι να εξομαλυνθούν οι αλυσίδες εφοδιασμού,

Σημείωσε ότι ο ψηλός πληθωρισμός επιβραδύνει την ανάπτυξη της οικονομίας και μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Ωστόσο, υπέδειξε ότι στην Κύπρο ο θεσμός της ΑΤΑ αναπληρώνει σε μεγάλο βαθμό το διαθέσιμο εισόδημα και έτσι υπάρχει αντιστάθμισμα στον πληθωρισμό.

Αναφέρθηκε επίσης, στο θέμα της διαχείρισης των ΜΕΔ τα οποία όπως είπε, αποσύρθηκαν από το τραπεζικό σύστημα, αλλά παραμένουν στην οικονομία και τα έχουν αναλάβει εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων. Σημείωσε ότι θα πρέπει να τύχουν αποτελεσματικής διαχείρισης, ώστε αυτό το βάρος σταδιακά να εκλείψει από την οικονομία.

Ο κ. Παντελή επεσήμανε και το πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού σε καίριους τομείς, σημειώνοντας ότι μπορεί να προσκαλέσει κάποια επιβράδυνση στο ρυθμό ανάπτυξης.