Διαβατήρια χωρίς κανονισμούς και κώδικα δεοντολογίας

Ο τέως υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης καταθέτονταςστην Ερευνητική Επιτροπή που εξετάζει το θέμα των «χρυσών» διαβατηρίων και απαντώντας σε ερώτηση του προέδρου της Επιτροπής Μύρωνα Νικολάτου, παραδέχθηκε ότι είχε συνάντηση ως υπουργός Οικονομικών με όλους τους μεγάλους επενδυτές. Όχι όμως, όπως είπε, κατ’ ανάγκη τη χρονική περίοδο που εξεταζόταν η αίτησή τους από την αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών.

Ενδεικτικά αναφέρθηκε στους επενδυτές του καζίνο resort με τους οποίους είχε επαφές σημειώνοντας, εντούτοις, ότι δεν είχε επαφές με επενδυτές που αγόραζαν ένα διαμέρισμα ή μια κατοικία.

Αναφερόμενος στη διαδικασία είπε ότι οι αιτήσεις υποβάλλονταν στο Υπουργείο Εσωτερικών. Κατά την εξέταση το ΥΠΕΣ θα λάμβανε τη γνώμη του Υπουργείου Οικονομικών και στην συνέχεια το ΥΠΕΣ ετοίμαζε πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο την οποία κατέθετε ο εκάστοτε Υπουργός Εσωτερικών.

Ειδικότερα είπε ότι οι αιτήσεις εξετάζονταν από τη διεύθυνση οικονομικής διαχείρισης του Υπουργείου Εσωτερικών η οποία εποπτευόταν από το διευθυντή του Υπουργείου.

Ο κ. Γεωργιάδης απαντώντας επίσης σε ερώτηση του προέδρου της Επιτροπής ξεκαθάρισε ότι δεν γινόταν συζήτηση ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου για τις αιτήσεις καθότι προωθούνταν στο Σώμα μετά από εξέταση και έγκριση του Υπουργείου Εσωτερικών.

Ο τέως Υπουργός απαντώντας σε ερώτηση για τη συμβολή του προγράμματος στην οικονομία είπε ότι αυτή είναι σχετικά μικρή πλην όμως αρκετά σημαντική για έναν τομέα (ακίνητα). Ανέφερε ενδεικτικά ότι αποτελούσε το ένα δέκατο του ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης. Εάν δηλαδή, ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν 4%, η συμβολή του προγράμματος ήταν 0,4%.

Το πρόγραμμα λειτουργούσε χωρίς νομικό πλαίσιο

Το μέλος της Επιτροπής Παύλος Ιωάννου παρατήρησε ότι το 2013 έγινε η πρώτη τροποποίηση του προγράμματος αλλά δεν έγινε θέσπιση κανονισμών οι οποίοι προνοούσαν την ουσία της λειτουργίας του προγράμματος.Ο κ. Ιωάννου είπε ότι από το 2007 που ξεκίνησε το πρόγραμμα των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεων υπήρχε πρόνοια για θέσπιση κανονισμών.

Παρατήρησε δε πως ελλείψει κανονισμών, τα κριτήρια βασίζονταν σε πρόνοιες δύο γραμμών στον νόμο περί αρχείου πληθυσμού. «Και δεν έγιναν κανονισμοί για να περιοριστούν οι κίνδυνοι», ανέφερε.

Η κ. Καλογήρου λαμβάνοντας επίσης το λόγω είπε ότι το πρόγραμμα δεν ήταν νομικά κατοχυρωμένο αφού δεν υπήρχαν κανονισμοί, αλλά μόνο κριτήρια.

Απαντώντας, ο κ. Γεωργιάδης είπε πως θα έπρεπε να ζητηθεί γνωμάτευση από το Γενικό Εισαγγελέα για αυτό το ερώτημα. Σημείωσε όμως ότι ο περί αρχείου πληθυσμού νόμος «έδινε σχεδόν απόλυτη ευχέρεια στο Υπουργικό Συμβούλιο να πολιτογραφήσει έναν διευθυντή, έναν νομικό, έναν επιχειρηματία».

«Αυτό είναι η δική μου αντίληψη, αλλά δεν μπορώ να επιχειρηματολογήσω για νομοτεχνικό ζήτημα. Να ζητήσετε από τον Γενικό Εισαγγελέα να γνωματεύει», είπε.

Δεν υπήρχε κώδικας δεοντολογίας

Ο πρόεδρος της επιτροπής, Μύρων Νικολάτος υπέβαλε την ερώτηση προς τον τέως ΥΠΟΙΚ κατά πόσον υπήρξε στο Υπουργικό Συμβούλιο κώδικας δεοντολογίας για αποφυγή σύγκρουσης συμφέροντος, με δεδομένο -όπως είπε- ότι και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διατηρούσε δικηγορικό γραφείο, κάποιοι Υπουργοί είχαν δικηγορικά γραφεία ή είχαν συγγενικάπρόσωπα με δικηγορικά γραφεία τα οποία ασχολήθηκαν με αιτήσεις πολιτογραφήσεων.

Απαντώντας, ο κ. Γεωργιάδης είπε πως ο ίδιος δεν μπορεί να τοποθετηθεί για άλλα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, αλλά μόνο για τον ίδιο. «Όσον αφορά εμένα δεν προέκυψε ποτέ θέμα σύγκρουσης συμφερόντων» είπε για να προσθέσει ότι «δεν μπορώ να σχολιάσω ή να κρίνω αν εκ μέρους άλλων Υπουργών θα έπρεπε να εγερθεί ζήτημα»

Διαβατήριο παράτυπα και στον επενδυτή και στη σύζυγο

Ο πρόεδρος της επιτροπής Μύρων Νικολάτος παρουσίασε προς τον πρώην υπουργό Οικονομικών επιστολή την οποία απέστειλε ο κ. Γεωργιάδης προς τον υπουργό Εσωτερικών στην οποία έλεγε ότι, παρόλο που ο αιτητής δεν ικανοποιεί όλες τις πρόνοιες του προγράμματος, θα μπορούσε να εγκριθεί η αίτησή του και να λάβει διαβατήριο. Στην επιστολή συμπεριλαμβανόταν και η σύζυγος αιτητή για την οποία επίσης γινόταν εισήγηση να της παραχωρηθεί διαβατήριο επειδή ο σύζυγος της έκανε μεγάλη επένδυση στην Κύπρο αν και η ίδια δεν ήταν μέτοχος πουθενά.

Σε ερώτηση εάν γνώριζε περιπτώσεις που δόθηκαν διαβατήρια κατά παράβαση των προϋποθέσεων του νόμου και των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, απάντησε ότι δεν πρόκειται για παραβάσεις αλλά παρεκκλίσεις και ότι από τις 2900 αιτήσεις που εγκρίθηκαν είναι μονοψήφιος αυτός ο αριθμός, περίπου γύρω στις δέκα.

Το μέλος της Επιτροπής Κυριάκος Κυριάκου υπέβαλε στον κ. Γεωργιάδη ότι το πρόγραμμα δημιούργησε στρέβλωση στην αγορά ακινήτων διότι ανέβηκαν οι τιμές. Ο κ. Γεωργιάδης το απέρριψε λέγοντας ότι το πρόγραμμα στήριξε τον κατασκευαστικό τομέα και βοήθησε στη συγκράτηση των τιμών των ακινήτων κάτι που επηρέαζε και τους ισολογισμούς των τραπεζών.

Σε ερώτηση του προέδρου της Επιτροπής εάν το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Υπουργού συμβουλεύτηκε τη Νομική Υπηρεσία (εκτός από τον νομοτεχνικό έλεγχο που έπρεπε να τύχει οποιοδήποτε νομοσχέδιο) αναφορικά με τη λειτουργία του προγράμματος και τη νομιμότητα των κριτηρίων και αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, ο κ. Γεωργιάδης είπε  ότι «εάν έχει ζητηθεί έχει ζητηθεί από τον αρμόδιο Υπουργό Εσωτερικών. Δεν έχω υπόψη μου αν το Υπουργικό Συμβούλιο ως σώμα συλλογικά να έχει ζήτηση κάποια άποψη. Οι γνωματεύσεις συνήθως δίνονταν στο αρμόδιο Υπουργείο».

Το μέλος της Επιτροπής, Δήμητρα Καλογήρου, υπέβαλε στον τέως Υπουργό ότι το πρόγραμμα αν και βοήθησε την οικονομία, έχει χρησιμοποιηθεί από πολλούς με σκοπό το κέρδος, χωρίς να γίνεται η δέουσα επιμέλεια από πλευράς τους, με αποτέλεσμα να γίνεται δυσφήμιση της χώρας μας στο εξωτερικό.Ρώτησε επίσης τον κ. Γεωργιάδη εάν σκέφτηκε κάποιος ότι το πρόγραμμα αυτό έπρεπε να συνδεθεί με τον νόμο  για την καταπολέμηση ξεπλύματος χρήματος (anti-money laundering);

Ο κ. Γεωργιάδης, συμφώνησε. Είπε ότι «ανάλογες είναι και οι  τοποθετήσεις που έκανα πριν αποχωρήσω από το Υπουργείο. Δυστυχώς ένα σχέδιο που χρησιμοποιήθηκε για στήριξη της οικονομίας, χρησιμοποιήθηκε από κάποιους με σκοπό το κέρδος. Περιπτώσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, όπως η περίπτωση του Μαλαισιανού, που δεν μπορώ να καταλάβω πως δόθηκε θετική σύσταση γι’ αυτή την περίπτωση. Πρόκειται για ένα χτυπητό παράδειγμα λανθασμένης απόφασης που εξέθεσε την Κύπρο», ανέφερε. Πρόσθεσε ότι «ως μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου έχω μερίδιο ευθύνης, γι’ αυτό όταν ενημερωθήκαμε για τις αδυναμίες ζήτησα την κατάργηση του προγράμματος».

Την ερχόμενη Πέμπτη στις 10 η ώρα το πρωί θα καταθέσει ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής και στις 12 το μεσημέρι ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Χαρίλαος Σταυράκης.

Ακολουθούν ο Αρχιεπίσκοπος και ο ΠτΔ

Στην Επιτροπή θα καταθέσουν ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε ημερομηνίες που θα καθοριστούν αργότερα.

Σημειώνεται ακόμη ότι  Πρόεδρος της Επιτροπής είναι ο Μύρων Νικολάτος, τέως Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου και μέλη είναι οι Δήμητρα Καλογήρου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Κυριάκος Κυριάκου, Βοηθός Γενικού Ελεγκτή και Παύλος Ιωάννου, Χρηματοοικονομικός Επίτροπος.