You are here

Μεταχρονολογημένες επιταγές τέλος

26/11/2002 16:41
Η ΚΤ απορρίπτει ότι οι Οδηγίες για τις Ακάλυπτες είναι υπερβολικές και αυστηρές

Προς εξαφάνιση οδηγείται πλέον με βεβαιότητα ο διακανονισμός πληρωμής με μεταχρονολογημένες επιταγές, μετά την εφαρμογή από 2/1/2003 των Οδηγιών που θα διέπουν τη λειτουργία του Κεντρικού Αρχείου Πληροφοριών. Σύμφωνα με τις Οδηγίες κάθε νέος αιτητής που ζητά το άνοιγμα τρεχούμενου λογαριασμού και τη χορήγηση βιβλιαρίου επιταγών θα δεσμεύεται γραπτώς ότι δεν θα προβαίνει στην έκδοση μεταχρονολογημένων επιταγών, ενώ οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να πληρώνουν αμέσως την ίδια στιγμή τέτοιες (και όσες) επιταγές μόλις παρουσιασθούν, ασχέτως με την ημερομηνία που αναγράφεται σε αυτές ή τον αριθμό των επιταγών.

Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, όσοι σήμερα κατέχουν βιβλιάρια επιταγών θα τους σταλεί από τις Τράπεζες, σχετικό έντυπο για να υπογράψουν ότι όχι μόνο δεν θα προβαίνουν στην έκδοση μεταχρονολογημένων επιταγών, αλλά θα αναγνωρίζουν και «το δικαίωμα στις τράπεζες και ΣΠΕ να πληρώνουν τέτοιες επιταγές στην παρουσίαση τους».

Οι Οδηγίες, οι οποίες αναλύθηκαν από τους, Διευθυντή του Τμήματος Τραπεζικών Εργασιών Εσωτερικού της Κεντρικής Τράπεζας Κυριάκο Ζίγκα και Γιάγκο Δημητρίου, είναι εξαιρετικά αυστηρές ή/και υπερβολικές για τον απλό πολίτη ο οποίος στην ουσία «μαυροπινακίζεται» εφ’ όρου ζωής. Αντιθέτως, για τις δημόσιες εταιρείες – ιδιαίτερα όσες είναι ενταγμένες στο ΧΑΚ – υπάρχουν, ειδικά γι’ αυτές, «παραθυράκια».

Συγκεκριμένα, ενώ τα στοιχεία των διαγραφέντων θα εξακολουθήσουν να διατηρούνται σε ξεχωριστό κατάλογο στον οποίο θα έχουν πρόσβαση οι Τράπεζες και οι ΣΠΕ και μετά τη διαγραφή τους από τη «μαύρη λίστα» του ΚΑΠ, εντούτοις σε περιπτώσεις δημόσιων εταιρειών η Διαχειριστική Επιτροπή έχει την ευχέρεια να προχωρήσει «άμεσα στην διερεύνηση των ευρύτερων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων και αν, αιτιολογημένα, κρίνει ότι τούτο επιβάλλει το γενικότερο συμφέρον προχωρά σε άμεση διαγραφή της καταχώρησης».

Παράλληλα, σε περίπτωση καταχώρησης προσώπου στο ΚΑΠ όπως αναφέρεται στην Οδηγία 13 «Όλες οι Τράπεζες και οι ΣΠΕ οφείλουν άμεσα να παγιοποιήσουν όλους τους τρεχούμενους λογαριασμούς, σε ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΤΡΑΠΕΖΑ ή ΣΠΕ που διαθέτει το εν λόγω πρόσωπο. Θα πρέπει παράλληλα, να παύσει να εκδίδει επιταγές και να παραδώσει εντός δέκα ημερών τα αχρησιμοποίητα έντυπα επιταγών για ΟΛΟΥΣ τους τρεχούμενους λογαριασμούς που τηρεί.

Πάντως, ο κ. Ζίγκας δήλωσε κατηγορηματικά, ότι «δεν ευσταθεί» η άποψη ότι οι Οδηγίες λειτουργίας του ΚΑΠ θα στραγγαλίσουν την αγορά αφού μεγάλος αριθμός ατόμων θα στερηθεί το δικαίωμα τήρησης λογαριασμού με βιβλιάριο επιταγών, υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν υπαλλακτικές λύσεις, όπως π.χ. η διενέργεια πληρωμών με εμβάσματα ή με απευθείας χρέωση.

«Θέση της Κεντρικής Τράπεζας είναι ότι οι ακάλυπτες επιταγές», ανέφερε ο αξιωματούχος της ΚΤ «πέραν του ότι υποσκάπτουν το ρόλο της επιταγής ως βασικού και αξιόπιστου μέσου διενέργειας πληρωμών, αποτελούν», επεσήμανε, «και αποσταθεροποιητικό παράγοντα για τη βιωσιμότητα και φερεγγυότητα των επιχειρήσεων και των εμπορευομένων, με αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία».

Ο κ. Ζίγκας σημείωσε ότι σκοπός «δεν είναι η κατάργηση της επιταγής σαν μέσο πληρωμής αν και υπάρχουν υποδείξεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα», αλλά πρόσθεσε σκοπός του ΚΑΠ είναι η ενίσχυση του Θεσμού της επιταγής, με την στέρηση όμως του δικαιώματος έκδοσης επιταγών από πρόσωπα που αποδεδειγμένα δημιουργού προβλήματα στο θεσμό και την οικονομία.

Από τις χώρες- μέλη της ΕΕ και τις υπό ένταξη χώρες, η Μάλτα καταλαμβάνει την πρώτη θέση στη χρήση της επιταγής στις συναλλαγές με ποσοστό 88,3% και ακολουθούν η Γαλλία με 37,9%, η Ιρλανδία με 33%, η Πορτογαλία με 29%, η Αγγλία με 26,1% και η Ιταλία με 23,8%. Στον αντίποδα βρίσκονται η Γερμανία με 3% η Ελλάδα με 3,5%, η Αυστρία με 1,3%, η Ολλανδία με 0,5%.

Του Κυριάκου Κυριακίδη

Πιο κάτω παρουσιάζονται εν συντομία, οι διαδικασίες για την κήρυξη μιας επιταγής σε ακάλυπτη, την καταχώρηση των στοιχείων από τις τράπεζες και τις ΣΠΕ στο ΚΑΠ, αλλά και τις συνέπειες μιας καταχώρησης σε αυτό.

Ακάλυπτη επιταγή

Eπιταγή συρόμενη επί οποιασδήποτε τράπεζας ή ΣΠΕΤ, η οποία με την επαναπαρουσίασή της στην πληρώτρια τράπεζα ή ΣΠΕΤ, νοουμένου ότι έχουν παρέλθει 7 τουλάχιστον ημέρες από την πρώτη παρουσίασή της, παραμένει απλήρωτη λόγω έλλειψης ή ανεπάρκειας διαθέσιμων κεφαλαίων του εκδότη της στην εν λόγω τράπεζα ή ΣΠΕΤ.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ

Πριν την οριστική καταχώρηση στο ΚΑΠ, τα στοιχεία εκδοτών ακάλυπτων επιταγών, και τα στοιχεία των ακάλυπτων επιταγών, καταχωρούνται (αρχικά) σε προκαταρκτικό κατάλογο, ενώ σε περίπτωση τακτοποίησης επιταγής που καταχωρήθηκε σαν ακάλυπτη η σχετική καταχώρηση στον προκαταρκτικό κατάλογο, δεν διαγράφεται.

Στοιχεία Επιταγής

Αριθμός επιταγής, ποσό, ημερομηνία πρώτης παρουσίασης, ημερ. επαναπαρουσίασης ή τελευταίας παρουσίασης, αριθμός λογαριασμού, κατάστημα σε περίπτωση κοινών λογαριασμών το όνομα του ατόμου που έχει υπογράψει την επιταγή. ΠΡΟΣΟΧΗ: επιστροφή επιταγής λόγω κλεισίματος τρεχούμενου λογαριασμού ισοδυναμεί με επιστροφή λόγω ανεπαρκούς αντικρίσματος, εκτός αν η παρουσίαση της επιταγής για πληρωμή έγινε μετά την πάροδο έξι μηνών από το κλείσιμο του λογαριασμού.

Κριτήρια και προϋποθέσεις καταχώρησης στο ΚΑΠ: σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών φυσικό ή νομικό πρόσωπο εκδώσει τρεις τουλάχιστον ακάλυπτες επιταγές ή το συνολικό ποσό οποιασδήποτε ακάλυπτης ή ακάλυπτων επιταγών υπερβαίνει το ποσό των £1.000 Ή όταν έχει εκδοθεί εναντίον του εν λόγω προσώπου καταδικαστική απόφαση δικαστηρίου για αδίκημα σε σχέση με έκδοση ακάλυπτης επιταγής για οποιοδήποτε ποσό

Αυτόματη καταχώρηση: Αν πρόκειται για μη δημόσια εταιρία, αυτόματη είναι και η καταχώρηση των ονομάτων των προσώπων που δηλώνονται από τις Τράπεζες ή τις ΣΠΕ. δηλαδή των προσώπων που κατά την κρίση της Τράπεζας ή ΣΠΕΤ είναι σε θέση να ασκούν έλεγχο επί των λογαριασμών της εταιρείας.

Επίσης στις περιπτώσεις δημόσιων εταιριών η καταχώρηση στο ΚΑΠ είναι και πάλι αυτόματη, αλλά η Δ.Ε. προχωρεί άμεσα στην διερεύνηση των ευρύτερων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων και αν, αιτιολογημένα, κρίνει ότι τούτο επιβάλλει το γενικότερο συμφέρον προχωρά σε άμεση διαγραφή της καταχώρησης.

Καταχωρήσεις με απόφαση της Δ.Ε: Με αιτιολογημένη απόφαση της Δ.Ε. μπορούν να καταχωρηθούν ο εντολοδόχος ή εντολοδόχοι του εκδότη, που έχει αυτόματα καταχωρηθεί, οι οποίοι έχουν εξουσία να εκδίδουν επιταγές ως αντιπρόσωποι ή πληρεξούσιοι του, ο συγκάτοχος ή οι συγκάτοχοι κοινών τρεχούμενων λογαριασμών με πρόσωπο που έχει καταχωρηθεί. Σε περίπτωση νομικών προσώπων: όλοι ή οποιοσδήποτε από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του νομικού προσώπου ή άλλοι αξιωματούχοι αυτού, οι οποίοι καθ' οιονδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο προκάλεσαν ή συμμετέσχαν στην έκδοση της ακάλυπτης ή ακάλυπτων επιταγών. Στις περιπτώσεις που χρειάζεται απόφαση της Δ.Ε., αυτή οφείλει να ακούσει ή να δώσει ευκαιρία σε οποιοδήποτε επηρεαζόμενο πρόσωπο να ακουστεί πριν από τη λήψη της σχετικής απόφασης για καταχώρηση.

Όλες οι Τράπεζες και οι ΣΠΕΤ οφείλουν άμεσα: να παγοποιήσουν όλους τους τρεχούμενους λογαριασμούς στο όνομα καταχωρημένου προσώπου και να πληροφορήσουν τον πελάτη τους για τον επιβληθέντα περιορισμό στην τήρηση των λογαριασμών του. Οφείλουν να τον καλέσουν να παύσει να εκδίδει επιταγές και να παραδώσει εντός δέκα ημερών τα αχρησιμοποίητα έντυπα επιταγών για όλους τους τρεχούμενους λογαριασμούς που τηρεί.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Οι συνέπειες καταχώρησης στο ΚΑΠ και οι ευθύνες των τραπεζών και ΣΠΕΤ συνεχίζουν καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύς της καταχώρησης, περίοδο κατά την οποία δεν επιτρέπεται το άνοιγμα τρεχούμενου λογαριασμού σε κανένα καταχωρημένο πρόσωπο.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠ

Διαγραφή προσώπου από το ΚΑΠ είναι δυνατή μόνο μετά την παρέλευση χρονικής διάρκειας πέντε ετών από την ημερομηνία καταχώρησης του και αποδεδειγμένη τακτοποίηση όλων των ακάλυπτων επιταγών του, καθώς και παρέλευση χρονικής περιόδου 12 μηνών από την ημερομηνία της τελευταίας τακτοποίησης. Είναι ευθύνη του κάθε προσώπου που είναι καταχωρημένο στο ΚΑΠ να υποβάλει αίτηση για την διαγραφή του προς την Δ.Ε. αφού αποδείξει ότι πληροί τα κριτήρια της Οδηγίας 15. Εφόσον πληρούνται τα κριτήρια αυτά η διαγραφή είναι αυτόματη.

Ενέργειες μετά τη διαγραφή

Μετά τη διαγραφή προσώπου από το ΚΑΠ η Κεντρική Τράπεζα: Αφαιρεί το όνομα του προσώπου από τις σελίδες του ΚΑΠ, Ενημερώνει ανάλογα όλες τις Τράπεζες και τις ΣΠΕT.

Διατηρεί τα στοιχεία των διαγραφέντων σε ξεχωριστό κατάλογο στον οποίο έχουν πρόσβαση οι Τράπεζες και οι ΣΠΕΤ.

Πριν αποδεχθεί αίτηση για άνοιγμα τρεχούμενου λογαριασμού κάθε τράπεζα ή ΣΠΕΤ βεβαιώνεται ότι: ο αιτητής δεν είναι καταχωρημένος στο ΚΑΠ και δεν έχει εκδώσει ακάλυπτη επιταγή τους προηγούμενους δώδεκα μήνες και να εξασφαλίζει αξιόπιστες συστάσεις για το ποιόν και τον χαρακτήρα του αιτητή.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Η χορήγηση βιβλιαρίου επιταγών γίνεται μόνο αφού ο αιτητής υπογράψει, μεταξύ άλλων, έγγραφο στο οποίο οι τράπεζες και οι ΣΠΕΤ μεριμνούν ώστε να περιλαμβάνονται απαραίτητα οι ακόλουθες δηλώσεις ή ρήτρες:

Δεσμεύσεις αιτητή για άνοιγμα τρεχούμενου λογαριασμού

Δήλωση ότι ενημερώθηκε δεόντως για το περιεχόμενο των Οδηγιών του ΚΑΠ,
Ανάληψη ευθύνης άμεσης επιστροφής όλων των μη χρησιμοποιηθέντων εντύπων επιταγών μόλις του ζητηθεί.

Δήλωση ότι δεν θα προβαίνει στην έκδοση μεταχρονολογημένων επιταγών, αναγνωρίζοντας το δικαίωμα στις τράπεζες και ΣΠΕΤ να πληρώνουν τέτοιες επιταγές στην παρουσίαση τους.

Δήλωση ότι αποδέχεται τα στοιχεία του να καταχωρούνται στο ΚΑΠ αν εκδώσει ακάλυπτη επιταγή.