You are here

Οικονομική αβεβαιότητα μετά τα διαβατήρια

17/10/2020 07:00

Πρόσθετη αβεβαιότητα στο ήδη βεβαρημένο και ευμετάβλητο οικονομικό περιβάλλον προσθέτει η κατάργηση του κυπριακού επενδυτικού προγράμματος, σύμφωνα με οικονομολόγους, με το υπουργείο οικονομικών να διατηρεί, προς το παρόν, τις προβλέψεις του για το 2021, παρά τη σημαντική αυτή αλλαγή στα δεδομένα.

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε την κατάργηση του προγράμματος από τη 1η Νοεμβρίου, σημειώνοντας παράλληλα ότι θα συνεχίσουν να εξετάζονται οι εκατοντάδες αιτήσεις που θα κατατεθούν μέχρι τότε.

Ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης αναφέρει ότι κυκλοφορούν διάφορα νούμερα ότι η οικονομία έχει εισπράξει κάμποσα δισεκατομμύρια από αυτό το πρόγραμμα.

«Ο οικονομολόγος ενδιαφέρεται όχι τόσο για τα ποσά που εισπράχθηκαν αλλά για τα ποσά που έμειναν ή θα μείνουν στην Κύπρο. Στο μέλλον, ο επενδυτής δικαιούται να πωλήσει τις επενδύσεις τους», σημειώνει.

Σημειώνει ότι  ο πρώην υπουργός οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης είχε αναφέρει ότι μόλις ένα 0,3% ήταν η συμβολή του ΚΕΠ στην αύξση του ΑΕΠ.

«Ένα άλλο κομμάτι που ενδιαφέρει τους οικονομολόγους έχει να κάνει με την κατανομή των κερδών που παράγονται από αυτή τη διαδικασία. Εάν τα €10 δισ. μπήκαν σε μόνο μια τζέπη είναι πολύ διαφορετικό από το πόσο ευρέως διαχύθηκε στην οικονομία αυτό το ποσό και δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας», σημειώνει.

Επισημαίνει ότι αν τη μερίδα του λέοντος των εσόδων από το πρόγραμμα την είχαν μόνο εταιρείες ανάπτυξης γης, δικηγόροι και ελεγκτικά γραφεία, τότε μπορεί να μην είναι τόσο πολύ ευεργετικό για το σύνολο της οικονομίας καθώς ωφέλησε μόνο ένα μέρος αυτής.
 
Σίγουρα, υπάρχει όφελος στην δημιουργία θέσεων εργασίας αλλά αν οι μισθοί στον κατασκευαστικό τομέα δεν ακολούθησαν την αυξητική δραστηριότητα του τομέα, τότε δεν θα έχει γίνει πραγματική διάχυση των εσόδων στην οικονομία, επισημαίνει.   

«Επομένως δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία για την πραγματική συνεισφορά στην οικονομία και άρα είναι αβέβαιο το πόσο θα επηρεάσει η κατάργησή του», τονίζει.

Σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, ένα άλλο ερώτημα που δημιουργείται είναι εάν τα δισεκατομμύρια που εισέπραξε η Κύπρος έμειναν τελικά στην Κύπρο ή πήγαν ή θα πάνε στο εξωτερικό.

Επισημαίνει ακόμη ότι αυτό το στίγμα που ακολούθησε το επενδυτικό πρόγραμμα ήταν αποτρεπτικό για άλλες επενδύσεις.

Αρνητική επίδραση βραχυπρόθεσμα

Ο καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Μάριος Ζαχαριάδης αναφέρει στη StockWatch ότι η κατάργηση του προγράμματος θα έχει αρνητική επίδραση στο εισόδημα βραχυπρόθεσμα που θα επικεντρωθεί σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας, και θα επηρεάσει αρνητικά τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ για το 2021.

 Όσον αφορά τώρα τις μακροπρόθεσμες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, ο κ. Ζαχαριάδης επισημαίνει ότι η ύπαρξη τέτοιων προγραμμάτων τις βλάπτει επειδή τροφοδοτεί την διαφθορά, στρεβλώνει τα επιχειρηματικά κίνητρα, και διαιωνίζει την διασύνδεση των πολιτικών με την οικονομία.

Επιπρόσθετα, αναφέρει, η διασύνδεση τέτοιων προγραμμάτων με τον τομέα των ακινήτων δημιουργεί επιπλέον ρίσκα για την οικονομία.

«Τέτοια προγράμματα είναι επίσης βλαβερά και λόγω του πλήγματος στην φήμη της χώρας που επηρεάζει αρνητικά τις ξένες επενδύσεις από σοβαρούς επενδυτές. Η μόνιμη κατάργηση του προγράμματος θα είχε λοιπόν ευεργετικές συνέπειες για τα  επιχειρηματικά κίνητρα, τα επίπεδα διαφθοράς και την φήμη της χώρας, που με την σειρά τους θα βελτίωναν άμεσα τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της χώρας», τονίζει.

Δεν αναθεωρεί εκτιμήσεις το υπουργείο

Πάντως, το υπουργείο οικονομικών δεν προτίθεται να προβεί σε αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την οικονομία λόγω της κατάργησης του προγράμματος.

«Δεν αναμένονται σημαντικές απώλειες από την κατάργηση του σχεδίου για την οικονομία καθώς οι πόροι θα διοχετευθούν σε άλλες επενδύσεις», ανέφερε στη StockWatch ο γενικός διευθυντής του υπουργείου οικονομικών Γιώργος Παντελή.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου, για το 2020 η οικονομία θα συρρικνωθεί λίγο κάτω από το 5,5% ενώ για το 2021 αναμένεται ανάπτυξη 4,5%.

 

Της Γεωργίας Χαννή