Πόρισμα: Το σκάνδαλο διαβατηρίων αγγίζει το προεδρικό

Παραλείψεις και αδυναμίες τριών κυβερνήσεων να διαχειριστούν το επενδυτικό πρόγραμμα, αλλά και αδυναμία δύο υπουργών και του νυν Προέδρου της Δημοκρατίας να εφαρμόσουν την αρχή της αμεροληψίας κατά τη λήψη αποφάσεων στο Υπουργικό Συμβούλιο, οδήγησαν σε πολιτογραφήσεις εκτός νόμου, αναφέρεται στα συμπεράσματα της Ερευνητικής Επιτροπής για τις πολιτογραφήσεις.

Σύμφωνα με τα ευρήματα του ενδιάμεσου πορίσματος που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, από το σύνολο των 6779 φυσικών προσώπων που έχουν πολιτογραφηθεί, ποσοστό 51.81% (μέλη οικογένειας επενδυτή) ήταν εκτός νομικού πλαισίου και επομένως, είχαν πολιτογραφηθεί παράνομα.

Σε περίπτωση εξέτασης του ενδεχομένου αποστέρησης από το Υπουργικό Συμβούλιο της ιδιότητας του πολίτη της Δημοκρατίας από τα μέλη της οικογένειας, υποδεικνύεται ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τυχόν κεκτημένα δικαιώματα τα οποία έχουν αποκτήσει, καθώς και το Ενωσιακό Δίκαιο.

Διαπιστώνεται επίσης, ότι το Επενδυτικό Πρόγραμμα λειτουργούσε χωρίς επαρκές νομικό πλαίσιο και καθόλου Κανονιστικό πλαίσιο, παρά τη ρητή πρόνοια στην πιο πάνω Απόφαση για θέσπιση Κανονισμών.

Την ίδια ώρα, γίνεται αναφορά σε ενδεχόμενα ποινικά ή διοικητικά αδικήματα από κάποιους επαγγελματίες, στην προσπάθεια τους να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των πελατών τους, τα οποία πρέπει να διερευνηθούν από τις διωκτικές αρχές.

Στο ενδιάμεσο πόρισμα περιλαμβάνονται στοιχεία αναφορικά με τους αριθμούς των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεων που εγκρίθηκαν για κάθε Προεδρία από το 2007 μέχρι το 2020.

 - 1.1.2007– 29.2.2008, Προεδρία Παπαδόπουλου – 5 πολιτογραφήσεις

- 1.3.2008 – 28.2.2013, Προεδρία Χριστόφια – 228 πολιτογραφήσεις

- 1.3.2013 – 17.8.2020, Προεδρίες Αναστασιάδη – 6,546 πολιτογραφήσεις

Όπως αναφέρεται, η κατά συρροή αδυναμία των τριών Κυβερνήσεων, που διαχειρίστηκαν το ΚΕΠ, συνέβαλε τα μέγιστα και κατά τρόπο καθοριστικό στη δημιουργία αριθμού εκτός νόμου πολιτογραφήσεων και /ή σειρά αυθαιρεσιών και ή άλλων παρανομιών εξαιτίας του γεγονότος ότι από τις 11 Ιουλίου 2007 μέχρι τον Αύγουστο του 2020 το Επενδυτικό Πρόγραμμα λειτουργούσε χωρίς επαρκές νομικό πλαίσιο και καθόλου Κανονιστικό πλαίσιο παρά τη ρητή πρόνοια στην πιο πάνω Απόφαση για θέσπιση Κανονισμών.

Δεν απαλλάσσεται ευθυνών ο Πρόεδρος

Με βάση τα συμπεράσματα της Ερευνητικής Επιτροπής ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συμμετείχε στις συνεδρίες του Υπουργικού Συμβουλίου, στις οποίες εγκρίθηκαν περίπου 50 πολιτογραφήσεις επενδυτών που προωθούσε το δικηγορικό γραφείο στο οποίο ποσοστό 50% ανήκει σε συγγενικά του πρόσωπα 1ου βαθμού. Επίσης, άλλα πρόσωπα, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με τον ίδιο, συμμετείχαν στο πρόγραμμα μέσω της παροχής άλλων υπηρεσιών.

Κατά την άποψή της Επιτροπής, το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει δικαίωμα ψήφου, δεν τον απαλλάσσει από την υποχρέωση να ενεργεί με απόλυτη αμεροληψία και να φαίνεται ότι ενεργεί κατ’ αυτό τον τρόπο.

Σημειώνεται ότι με τη δικαιολογία, ότι τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου δεν λάμβαναν σχετική πληροφόρηση, ουδέποτε εφάρμοσαν τη Χάρτα και παραμένει το γεγονός ότι το Υπουργικό Συμβούλιο δεν εφάρμοζε την αρχή της αμερόληπτης κρίσης.

Δυο Υπουργοί της κυβέρνησης Αναστασιάδη, ο Μάριος Δημητριάδης Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων και ο πρώην Υπουργός Άμυνας και νυν βοηθός Γενικός Εισαγγελέας Σάββας Αγγελίδης, συμμετείχαν στις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου ενώ είχαν άμεση εμπλοκή στο πρόγραμμα.

Ο Μάριος Δημητριάδης , συμμετείχε στις αποφάσεις του Υπουργικού (Μάρτιο 2014- Φεβρουάριο 2018) κατά τις οποίες εγκρίθηκαν 137 πολιτογραφήσεις από συνδεδεμένο με τον ίδιο δικηγορικό γραφείο, ενώ είχε και ο ίδιος δικαίωμα ψήφου ενώ, ο Σάββας Αγγελίδης συμμετείχε στις συνεδριάσεις του Υπουργικού (1 Μαρτίου 2018 – 26 Ιουνίου 2020) κατά τις οποίες εγκρίθηκαν τρεις πολιτογραφήσεις που προωθήθηκαν από πρόσωπο που εργάζεται σε δικηγορικό γραφείο συνδεδεμένο με τον ίδιο.

Ξανά στο μικροσκόπιο η πολιτογράφηση του Σαουδάραβα

Όσον αφορά τα 2 αεροπορικά ταξίδια του Προέδρου Αναστασιάδη και της οικογένειας του, με το ιδιωτικό αεροσκάφος επενδυτή που έλαβε κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση, αναφέρεται ότι ορισμένες από αυτές τις πολιτογραφήσεις έγιναν καθ’ υπέρβαση των προνοιών του νόμου, αφού ο νόμος κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν παρείχε δυνατότητα πολιτογράφησης μελών των οικογενειών των αλλοδαπών επενδυτών.

Ωστόσο, αναφέρεται ότι δεν τέθηκαν ενώπιον της Επιτροπής οποιαδήποτε στοιχεία που να συνδέουν τις πολιτογραφήσεις με το δωρεάν ταξίδι του Προέδρου που πραγματοποιήθηκε δύο χρόνια μετά. Σημειώνεται επίσης, ότι η πολιτογράφηση του εν λόγω επενδυτή θα εξεταστεί εκ νέου από την Επιτροπή.

Ερευνά κατά Συλλούρη

Η Επιτροπή εξετάζει επίσης, κατά πόσο προκύπτει θέμα κατάχρησης εξουσίας για τον τέως Πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Συλλούρη, ο οποίος θα καταθέσει σήμερα τη δική του μαρτυρία ενώπιον της Επιτροπής. 

Σύμφωνα με τα ευρήματα ο τέως Πρόεδρος της Βουλής φαίνεται να εμπλέκεται σε αιτήσεις επενδυτών και θα πρέπει να ερευνηθεί η έγκριση δύο επενδυτών το 2018 και 2019 και κατά πόσο προκύπτει θέμα κατάχρησης εξουσίας.

Εισηγήσεις για επιταγές Αρχιεπίσκοπου 

Σύμφωνα με τα ευρήματα του ενδιάμεσου πορίσματος θα πρέπει να εξεταστεί και το κατά πόσο χρήματα που έλαβε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου από τον Μαλαισιανό Τζο Λόου, αποτελούν προϊόν νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα ευρήματα, ενδεχομένως θα πρέπει να κινηθεί διαδικασία από τις αρμόδιες υπηρεσίες (ΜΟΚΑΣ), ανάκτησής του ποσού που παρέλαβε σε δύο επιταγές ο Αρχιεπίσκοπος από επενδυτή που πολιτογραφήθηκε και για τον οποίο περιήλθαν εις γνώση των Αρχών πληροφορίες αναφορικά με ποινικά αδικήματα που διέπραξε ο εν λόγω επιχειρηματίας.

Ενδεχομένως τα εν λόγω ποσά, να αποτελούν προϊόν νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, όπως τονίζεται.

Πιθανές ποινικές ευθύνες σε παρόχους

Όπως υποδεικνύεται οι πλείστες αιτήσεις για πολιτογράφηση επενδυτών είχαν προωθηθεί από δικηγορικά γραφεία, ελεγκτικά γραφεία, εταιρείες παροχής διοικητικών υπηρεσιών, εταιρείες ανάπτυξης γης ή ακόμη και από εταιρείες που δηλώνουν σύμβουλοι (consultants).

Τα χρήματα των αλλοδαπών αιτητών κατέληγαν σε κυπριακές τράπεζες και πολλές φορές σε «λογαριασμούς πελατών» των παρόχων ή σε λογαριασμούς εταιρειών ανάπτυξης γης.

Σημειώνεται επίσης, ότι από την μέχρι στιγμής εξέταση φακέλων, ο αριθμός των πάροχων υπηρεσιών που είχαν προωθήσει επενδυτές υψηλού κίνδυνου ήταν 41. Συμπεραίνεται ακόμα, ότι από το σύνολο των 195 φακέλων επενδυτών υψηλού κινδύνου που εξετάστηκαν στο παρόν ενδιάμεσο πόρισμα οι 56 προωθήθηκαν από τα 15 γραφεία που υπέβαλαν το μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων. Οι υπόλοιποι 139 φάκελοι επενδυτών υψηλού κινδύνου προωθήθηκαν από γραφεία που υπέβαλαν μικρότερο αριθμό αιτήσεων.

Από την εξέταση των φακέλων των επενδυτών διαφάνηκε ότι ορισμένοι πάροχοι που ήταν συνδεδεμένοι και με πολιτικά πρόσωπα, κάποιες φορές χρησιμοποιούσαν τη σχέση αυτή, προκειμένου να πιέσουν και να επηρεάσουν τα υπουργεία Εσωτερικών/Οικονομικών, ακόμη και το Προεδρικό, είτε ως προς την επίσπευση εξέτασης των αιτήσεων τους είτε ως προς την έγκριση αιτήσεων πολιτογράφησης παρεκκλίνοντας από τα εν ισχύι κριτήρια.

Επίσης, σε αρκετές περιπτώσεις οι πάροχοι φαίνεται ότι είτε δεν διενεργούσαν τους απαραίτητους ελέγχους σε σχέση με τις πρόνοιες του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου είτε απέκρυπταν σημαντικές πληροφορίες για το ποιόν του επενδυτή.

Η πρακτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή αιτήσεων πολιτογράφησης ατόμων αμφιβόλου χαρακτήρα, ενίοτε δυσφημίζοντας την Κύπρο διεθνώς.

Ακόμα, κάποιοι επαγγελματίες, στην προσπάθεια τους να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των πελατών τους, ενδεχομένως να διέπραξαν και ποινικά ή διοικητικά αδικήματα, τα οποία πρέπει να διερευνηθούν από τις διωκτικές αρχές.