You are here

Πράσινο Υπουργικού στον προϋπολογισμό

30/09/2022 12:40

Τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2023, ενέκρινε πριν από λίγο το Υπουργικό Συμβούλιο.

Ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία του Υπουργικού, ανέφερε ότι είναι ο πιο αναπτυξιακός και πράσινος από ποτέ και εμπεριέχει το μεγαλύτερο κοινωνικό κράτος.

Ο κ. Πετρίδης ανέφερε ότι πρόκειται για τον δέκατο και τελευταίο προϋπολογισμό αυτής της διακυβέρνησης.

«Η διαφορά είναι ότι αυτός ο προϋπολογισμός είναι ένας προϋπολογισμός, που με την παράδοσή της αυτή η Κυβέρνηση, παραδίδει μια υγιή οικονομία», είπε ο κ. Πετρίδης. Μια υγιή οικονομία, πρόσθεσε, «η οποία άντεξε απανωτές κρίσεις, διορθώθηκαν στρεβλώσεις».

Ο προϋπολογισμός του 2023, συνέχισε ο Υπουργός Οικονομικών, «παρά την αβεβαιότητα, παρά τις προκλήσεις, παρά το ότι περάσαμε τόσες κρίσεις είναι αυξημένος κατά €524 εκατ.  σε σχέση με το 2022».

Είναι ο προϋπολογισμός, είπε, «ο οποίος έχει τις περισσότερες αναπτυξιακές δαπάνες από ποτέ». Όπως πρόσθεσε, σε σχέση μάλιστα με το 2022 που ήταν και εκεί αυξημένες, είναι αυξημένες κατά 12%.

«Είναι ο προϋπολογισμός, ο οποίος είναι ο πιο πράσινος που είχε ποτέ η Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι ο προϋπολογισμός, ο οποίος εμπερικλείει τα περισσότερα έργα ψηφιακής μετάβασης, αλλά και το μεγαλύτερο κοινωνικό κράτος, που είναι αυξημένο κατά 5% σε σχέση με πέρυσι», σημείωσε.

Την ίδια ώρα όμως, είπε, «παραδίδουμε και πολύ υγιή μακροοικονομικά στοιχεία».

«Όλα αυτά γίνονται την ώρα που το δημόσιο χρέος έχει μειωθεί από το 104% που είχε φτάσει την περίοδο της πανδημίας στο 89% μέχρι το τέλος του χρόνου. Το πρώτο εξάμηνο είχαμε πρωτογενές πλεόνασμα 0,7%», ανέφερε.

Για το 2023, πρόσθεσε, παρά το ότι οι υπόλοιποι μιλούν για τον κίνδυνο ύφεσης στις πλείστες ευρωπαϊκές χώρες, «προβλέπουμε ένα σημαντικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 3%, πληθωρισμό της τάξης του 3%, αλλά και ανεργία στο 6,4%, με την πρόβλεψη να μειωθεί στο 5,7% και 5% το 2024 και το 2025 στο μεσοπρόθεσμο».

Μέχρι τώρα, σημείωσε, «δεν έχουμε διαψευστεί στις προβλέψεις μας».

Υπενθύμισε ότι «παραλάβαμε μια ανεργία στο 18%, παραλάβαμε δημοσιονομικά ελλείμματα της τάξης των 7% και 8% όπου δαπανούσαμε κάθε χρόνο πέραν των 1.000 εκατομμύριων ευρώ από ό,τι εισπράτταμε, χωρίς να υπάρχουν αυτές οι δαπάνες στον προϋπολογισμό».

«Δεν είναι τυχαίο ότι η κυπριακή οικονομία είναι η μόνη οικονομία, η οποία πέτυχε αναβάθμιση τους τελευταίους μήνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο», είπε ο Υπουργός Οικονομικών

«Τα ρίσκα υπάρχουν, η αβεβαιότητα υπάρχει αλλά με το δέκατο προϋπολογισμό αυτής της Κυβέρνησης παραδίδουμε και πλάνο αλλά και μαθήματα σωστής δημοσιονομικής και οικονομικής διαχείρισης», είπε καταληκτικά ο κ. Πετρίδης.

Προϋπολογισμός σε κλίμα αβεβαιότητας

Όπως αναφέρεται στην πρόταση του Υπουργού Οικονομικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο η οποία επισυνάπτεται, ο προϋπολογισμός του 2023 ετοιμάστηκε μέσα σε ένα κλίμα μεγάλης αβεβαιότητας το οποίο εντείνεται από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού και τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία. 

Παρόλα αυτά και τις δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες, μέσω του προτεινόμενου Π/Υ επιδιώκεται:

- η περαιτέρω ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κυπριακής οικονομίας, μέσω της υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, με στόχο την ανάκαμψη και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, μέσα σε συνθήκες δημοσιονομικής πειθαρχίας, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, 

- η αντιμετώπιση των συνεπειών, της πανδημίας του κορωνοϊού (COVID-19) και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, που οδήγησε σε σημαντική αύξηση του πληθωρισμού και ειδικότερα σε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, και

- η υλοποίηση / συνέχιση σημαντικών έργων, η ολοκλήρωση των οποίων αναμένεται να έχει σημαντική συνεισφορά στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου και κατ’ επέκταση στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.

Υπερβάσεις €30 εκατ. για 2023

Μεταξύ, του συνόλου των πιστώσεων του Π/Υ του 2023 και ΜΔΠ 2023-2025 και των συνολικών οροφών δαπανών που είχαν καθοριστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, παρατηρούνται υπερβάσεις ύψους €30,2 εκατ. (2023), €170,8 εκατ. (2024) και €118,5 εκατ. (2025).

Για το 2023, οι υπερβάσεις οφείλονται, κυρίως, στις υπερβάσεις από τις οροφές δαπανών στους Π/Υ των Υπουργείων, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων  (€22,1 εκατ.), Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (€18 εκατ.), Υγείας (€14,2 εκατ.), Άμυνας (€13 εκατ.) και Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξης (€6,4 εκατ.).

Αύξηση 5% στις δαπάνες

Οι δαπάνες προσωπικού, περιλαμβανομένων των συντάξεων και των φιλοδωρημάτων, υπολογίζονται να αυξηθούν κατά 4,7% και να ανέλθουν στα €3.193,7 εκατ. (2023) σε σύγκριση με €3.048,8 εκατ. (2022). H πιο πάνω αύξηση οφείλεται κυρίως, στην καταβολή της ΑΤΑ, των προσαυξήσεων και στην αύξηση της απασχόλησης.

Οι λειτουργικές δαπάνες, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 15,5% το 2023 και να ανέλθουν στα €1.099,7 εκατ., σε σύγκριση με €951,6 εκατ. το 2022. Η αύξηση, οφείλεται στις πληθωριστικές ανατιμήσεις, λόγω των αυξήσεων των τιμών των καυσίμων, των ενεργειακών προϊόντων και των ελλείψεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες.

Οι μεταβιβαστικές πληρωμές αποτελούνται κυρίως, από κοινωνικές παροχές, χορηγίες προς οργανισμούς δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου και τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και των κρατικών συνεισφορών στα τα διάφορα Ταμεία (Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ΓεΣΥ) και της συνεισφοράς μας στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το 2023, η πιο πάνω κατηγορία προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,8% ήτοι, από €3.047,4 εκατ. το 2022 σε €3.163,5 εκατ.

Αύξηση 12% στις αναπτυξιακές δαπάνες

Οι αναπτυξιακές δαπάνες (έργα υπό κατασκευή, συγχρηματοδοτούμενα έργα, εκπαιδεύσεις, χορηγίες σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, πάγια, κλπ.) αναμένεται να αυξηθούν κατά 12% το 2023 και να φθάσουν στα €1.273,4 εκατ. σε σύγκριση με €1.137,6 εκατ. το 2022. Η πιο πάνω αύξηση παρατηρείται, λόγω έναρξης της υλοποίησης μεγάλων αναπτυξιακών έργων συμπεριλαμβανομένων, οδικών, κτιριολογικών και άλλων έργων, καθώς για την προώθηση έργων που έχουν περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. 

Πρόσθετα και πέραν των πιο πάνω πρωτογενών δαπανών, οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους (τόκοι) και για αποπληρωμές δανείων (εξωτερικού και εσωτερικού) παρουσιάζουν μείωση της τάξης του 21,5% για το 2023 και συγκεκριμένα, υπολογίζονται στα €1.914,5 εκατ. σε σύγκριση με €2.441,5 εκατ. το 2022.

Λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη αβεβαιότητα που υπάρχει, όσον αφορά τις οικονομικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, καθίσταται επιτακτική ανάγκη η τήρηση των οροφών δαπανών ανά υπηρεσία, όπως θα καθοριστούν στα πλαίσια του Π/Υ.

Ανάπτυξη 3% το 2023

Το Υπουργείο Οικονομικών, εκτιμά ότι το 2023 ο ρυθμός ανάπτυξης θα ανέλθει στο 3% από 5,7% το 2022 και το 2024 θα φθάσει το 3,3% και το 2025 στο 3,2%.

Η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί στο 6,4% το 2023, από 7% το 2022 και το 2024 και 2025 στο 5,7% και 5% αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός εκτιμάται να μειωθεί στο 3% το 2023, από 7,7% το 2022 και το 2024 και 2025 αναμένεται στο 2%.

Σε σχέση με τα δημοσιονομικά, αναμένεται πλεόνασμα 1,7% του ΑΕΠ το 2023, από 1,2% το 2022, το 2024 2,3% και το 2025 επίσης 2,3%. Το δημόσιο χρέος, εκτιμάται να μειωθεί στο 83,3% του ΑΕΠ το 2023, από 87,3% το 2022, το 2024 στο 76,5% και το 2025 στο 72,3%.

Πολιτική απασχόλησης

Όπως αναφέρεται, ο προϋπολογισμός για το 2023 συνεχίζει να περιλαμβάνει μέτρα συγκράτησης της απασχόλησης και του ύψους των επιδομάτων/ αποζημιώσεων/ οικονομικών ωφελημάτων.

Σημειώνεται ότι μέχρι να καταστεί δυνατή η κατάργηση του περί της Απαγόρευσης Πλήρωσης Κενών Θέσεων στο Δημόσιο και στον Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα (Ειδικές Διατάξεις) Νόμου του 2013 έως 2017, συνέχιση της απαγόρευσης πλήρωσης κενών μόνιμων θέσεων Πρώτου Διορισμού, Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής και Προαγωγής στο δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Οι περιπτώσεις που δικαιολογούν εξαίρεση από την απαγόρευση, θα συνεχίσουν να εξετάζονται σύμφωνα με τις πρόνοιες του εν λόγω Νόμου.

Ακόμη, σημειώνεται η μη παραχώρηση γενικών αυξήσεων και προσπάθεια συγκράτησης άλλων άμεσων ή έμμεσων μισθολογικών αυξήσεων για το 2023, η κάλυψη των αναγκών της δημόσιας υπηρεσίας σε προσωπικό μέσω της πλήρωσης μόνιμων θέσεων και όχι μέσω της πρόσληψης Εργοδοτούμενων Ορισμένου Χρόνου (ΕΟΧ) και η συνέχιση της απαγόρευσης πρόσληψης ωρομίσθιου κυβερνητικού προσωπικού για εποχιακές ή έκτακτες ανάγκες, με εξαίρεση τις μεμονωμένες περιπτώσεις που περιλαμβάνονται στο άρθρο 16 του περί Προϋπολογισμού Νόμου.

Της Γεωργίας Χαννή