You are here

Μενεού: Περιβαλλοντικό έγκλημα χωρίς τιμωρία

02/12/2019 07:47

Η ιδιωτική εταιρεία που έκοψε κατά παράβαση των όρων της άδειας που έλαβε για ανέγερση φωτοβολταϊκού πάρκου εκατοντάδες κυπαρίσσια στην περιοχή Μενεού στη Λάρνακα συνέχιζε μέχρι το Σάββατο τις εργασίες στα ιδιωτικά της τεμάχια, την ίδια στιγμή που οι αρμόδιες αρχές προσπαθούν να αποποιηθούν τις ευθύνες που τις βαραίνουν για την κατάσταση που δημιουργήθηκε.

Η Haffneve Holding έλαβε το 2016 άδεια για κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου σε ιδιωτικό τεμάχιο με ουσιώδη όρο στην άδεια, οι περίφημες δεντροστοιχίες που υπάρχουν στην περιοχή να διατηρηθούν και να μην κοπούν.

Η εταιρεία ξεκίνησε να κόβει τα δέντρα όταν τον Οκτώβριο του 2019 το τμήμα δασών της έδωσε άδεια κλαδέματος όσων κυπαρισσιών έχουν ξηρανθεί οι κορυφές τους, κατά παράβαση του αρχικού ουσιώδους όρου της άδειας.

Η εταιρεία προχώρησε στην κοπή 200 και πλέον κυπαρισσιών όταν το Τμήμα Πολεοδομίας έστειλε στις 14 Νοεμβρίου «ειδοποίηση επιβολής» στην Haffneve και σε δεύτερη εταιρεία, τη Yiorkie, στην οποία διαπιστώνει την αποκοπή των δέντρων που έπρεπε να προστατευτούν και τις καλεί να τερματίσουν «άμεσα οποιεσδήποτε εργασίες για το έργο».

Μέχρι το Σαββάτο που η StockWatch επισκέφτηκε την περιοχή, η εταιρεία συνέχιζε τις εργασίες με μπουλτόζα.

Άγνοια Καδή

Ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Καδής, διαμήνυσε ότι αφού λάβει σχετική ενημέρωση για τα δαμασθέντα θα απαντήσει για τις ευθύνες που τυχόν υπάρχουν.

Το τμήμα δασών ελέγχεται στο όλο θέμα αφού, κόντρα στη γνωμάτευση του τμήματος περιβάλλοντος να μην κοπεί κανένα δέντρο από το χώρο που κατασκευάζεται το πάρκο, προχώρησε στην έκδοση άδειας για κλάδεμα και αποκορύφωση κυπαρισσιών από την εταιρεία που κατασκευάζει το φωτοβολταϊκό πάρκο, στο δήμο Δρομολαξιάς – Μενεού.

Το τμήμα περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι δεν ενημερώθηκε από το τμήμα δασών για την αλλαγή του ουσιώδους όρου της γνωμάτευσης που εξέδωσε το 2016.

Σημειώνεται ότι ο όρος της γνωμοδότησης της περιβαλλοντικής αρχής προκύπτει από τον Νόμο περί Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από ορισμένα έργα  (Νόμος 2005-2014 (Αρ. 2) τον οποίο αντικατέστησε ο Νόμος  127/2018), και οι οποίοι αποτελούν ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας.  Δεν μπορεί μία εθνική νομοθεσία (στην προκειμένη ο Νόμος περί Δασών) ή ένα Τμήμα από μόνο του και κατά το δοκούν, να είναι υπεράνω της σχετικής εναρμονιστικής νομοθεσίας και να αλλάζει τους όρους, αφού ως γνωστό το ευρωπαϊκό κεκτημένο και δίκαιο υπερτερεί της όποιας εθνικής νομοθεσίας.

Πέραν της παραχώρησης άδειας που ξεφεύγει από τον ουσιώδη όρο που έθεσε το τμήμα περιβάλλοντος και η πολεοδομία, προκύπτει βασικό ερώτημα γιατί το τμήμα δασών έσπευσε να δώσει άδεια εκ των υστέρων, αφού προηγήθηκε η κοπή των κυπαρισσιών.

Οι τρεις εμπλεκόμενες υπηρεσίες

Ο διευθυντής του τμήματος περιβάλλοντος Κώστας Χατζηπαναγιώτου δήλωσε στη StockWatch ότι «εμείς δώσαμε θετική γνωμάτευση υπό τον όρο να μην κοπεί οποιοδήποτε δέντρο».

Πρόσθεσε ότι «ούτε μας ενημέρωσε κανένας μετά τη γνωμάτευση ότι κάποια από τα κυπαρίσσια για λόγους ασφάλειας θα πρέπει να καθαριστούν ή να κοπούν, ώστε να συνηγορήσουμε εάν όντως υπήρχε κίνδυνος για κάποια δέντρα».

Η δεύτερη εμπλεκόμενη υπηρεσία είναι το τμήμα πολεοδομίας το οποίο ακολούθως εξέδωσε την πολεοδομική άδεια.

Η επαρχιακή λειτουργός του τμήματος πολεοδομίας Μαρκέλλα Χατζηδά σε δηλώσεις της στη StockWatch αναφέρει ότι «η γνωμοδότηση της περιβαλλοντικής αρχής όπως περιλαμβάνεται και στην πολεοδομική άδεια είναι ότι δεν θα πρέπει να κοπεί κανένα δέντρο. Η εταιρεία όμως εξασφάλισε άδεια από το τμήμα δασών στη βάση της περί δασών νομοθεσίας για κλάδεμα των κυπαρισσιών».

Όσον αφορά την κοπή των δέντρων είπε ότι «εμείς όταν διαπιστώθηκε ότι γίνεται εκκοπή δέντρων κατά παράβαση της πολεοδομικής άδειας, στις 14 Νοεμβρίου επιδώσαμε ειδοποίηση επιβολής για να τερματιστούν αμέσως οι εργασίες εγκατάστασης του φωτοβολταϊκού πάρκου, όπως μας εισηγήθηκε να πράξουμε το τμήμα περιβάλλοντος το οποίο αντιλήφθηκε ότι γίνεται εκκοπή των δέντρων».

Πρόσθεσε ότι «τους στείλαμε επιστολή με την οποία τους ζητούμε να προσκομίσουν μελέτη από ειδικό εμπειρογνώμονα που να καταδεικνύει τρόπους αποκατάστασης των ειδών, η οποία θα γίνει μέσα από επαφή με το τμήμα περιβάλλοντος, το τμήμα δασών και το τμήμα θύρας και πανίδας».

Σε παρατήρηση ότι η εταιρεία συνεχίζει τις εργασίες εγκατάστασης του πάρκου και μετά την επιστολή που της επιδόθηκε από το τμήμα πολεοδομίας, είπε ότι έστειλαν κατ’ επείγον επιστολή τηλεομοιότυπο στο δήμαρχο Δρομολαξιάς να επέμβει και να σταματήσει άμεσα οποιοιδήποτε εργασία.

Διευκρίνισε ότι «στις 26 του μήνα έγινε συνάντηση με όλα τα τμήματα και συζητήθηκαν μέτρα που πρέπει να υποβληθούν για αναζωογόνηση των δέντρων».

Η τρίτη εμπλεκόμενη υπηρεσία είναι το τμήμα δασών, με το διευθυντή Χαράλαμπο Αλεξάνδρου να ξεκαθαρίζει με εμφαντικό τρόπο ότι η άδεια που δόθηκε στις εταιρείες στις 25 Οκτωβρίου ήταν για κλάδεμα των ξηρών κλαδιών των κυπαρισσιών και αποκοπή των κορυφών που έχουν ξεραθεί από 50 κυπαρίσσια που βρίσκονται εντός των τεμαχίων στα οποία θα κατασκευαστεί το φωτοβολταΐκό πάρκο ισχύος 5 MW και υποσταθμός της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου.

Το τμήμα δασών ξεκαθάρισε επίσης στην εταιρεία, όπως δηλώνει ο κ. Αλεξάνδρου, να μην προβεί σε καμία υλοτομία κυπαρισσιών που φύονται περιμετρικά των τεμαχίων ή και στην προστατευόμενη φυτεία εκτός των ιδιόκτητων τεμαχίων.

Παρά ταύτα, όπως παραδέχεται ο κ. Αλεξάνδρου, ενημερώθηκαν ότι η εταιρεία είχε ήδη καρατομήσει τα δέντρα στην κυριολεξία πριν λάβει ακόμη την άδεια, τονίζοντας ότι «εάν το πρόστιμο που θα επιβάλουμε στην εταιρεία δεν είναι επαρκές, τότε θα οδηγηθεί στο δικαστήριο για να αποφασίσει η δικαιοσύνη την ποινή η οποία προνοεί μέχρι και φυλάκιση των ενόχων».

Ο επαρχιακός λειτουργός του τμήματος δασών Κυριάκος Μονογιός, ο οποίος υπέγραψε την άδεια, αναφέρει σε δηλώσεις ότι «οι λειτουργοί επικοινώνησαν με την εταιρεία μόλις έμαθαν ότι κόπηκαν τα δέντρα».  Διευκρινίζει παράλληλα ότι «εμείς εκδώσαμε την άδεια για να τονίσουμε στην εταιρεία ότι μόνο ξηρά κλαδιά μπορεί να κόψει διότι στο πλαίσιο της δασοκομικής περιποίησης μιας συστάδας δικαιούται κάποιος να κόψει τα ξηρά κλαδιά ή κλαδιά μέχρι 15 εκατοστά».

Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Haffneve Holding Ltd Μιχάλης Μιχαήλ, απορρίπτει τις κατηγορίες τονίζοντας ότι «η άδεια λήφθηκε στις 25 Οκτωβρίου και όλα τα έργα έγιναν μετά τις 25 του μήνα».

Εξέφρασε επίσης την αντίθεση του με τον όρο ότι καρατόμησαν τα δέντρα όπως δήλωσε ο διευθυντής του τμήματος δασών, λέγοντας ότι «η επιστολή έλεγε αποκορύφωση και κλάδεμα συνολικά για 250 δέντρων από τις δύο εταιρείες Haffneve Holding Ltd και YiorkieLtd.

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαήλ, «κάποια κυπαρίσσια ήταν σε κακή κατάσταση με κίνδυνο να πέσουν πάνω στα μηχανήματα και τους εργαζόμενους. Η ενέργεια αυτή βοήθησε στην ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων αλλά και τα ίδια τα δέντρα για να ανανεωθούν», είπε.

Σχετικά με τη μελέτη που θα υποβάλει η εταιρεία αφού διαβεβαίωσε ότι τερματίστηκε οποιαδήποτε εργασία μέχρι νεοτέρας είπε ότι «θα διευκρινίζουμε ότι έγινε μόνο κλάδεμα και αποκορύφωση και καθάρισμας ημίξηρων δέντρων, ενώ κάνουμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες όπως πότισμα, λίπασμα, συντήρηση και φύτευμα καινούργιων κυπαρισσιών σε κάποια σημεία που υπήρχαν κενά».

Απέρριψε επίσης ότι καθάρισαν τα κυπαρίσσια επειδή τα φωτοβολταϊκά δεν πρέπει να σκιάζονται από τα ψηλά δέντρα και ότι γι’ αυτό το λόγο φύτεψαν χαμηλά κυπαρίσσια.

Πάντως από την επιτόπια επίσκεψη της StockWatch, το Σαββάτο 30 Νοεμβρίου, διαπιστώθηκε ότι ένας εκσκαφέας εργαζότανε εντός του χώρου παρά την προειδοποίηση της πολεοδομίας να τερματιστεί κάθε εργασία μέχρι να καταθέσει η εταιρεία μελέτη για τα διορθωτικά μέτρα που θα λάβει.

Ο φακός κατέγραψε επίσης εικόνες που μιλούν επ' αυτού. Αρκετά κυπαρίσσια κόπηκαν εντελώς ενώ όλα τα άλλα τόσο μέσα στο χώρο που γίνεται το πάρκο όσο και περιμετρικά είναι απογυμνωμένα κατά παράβαση της άδειας που εξασφάλισε η εταιρεία. Επίσης έχουν αποξηλωθεί άλλα 48 κυπαρίσσια έξω από τον περιφραγμένο χώρο πέριξ της εισόδου προς το υπό ανέγερση φωτοβολταϊκό πάρκο.

Της Ηρώς Ευθυμίου