You are here

«Έζωσαν» τις ακτές δεκάδες κυματοθραύστες

13/02/2022 06:00

Ελλείψει εθνικής στρατηγικής που να διέπει την κατασκευή κυματοθραυστών, οι ακτές της Κύπρου από το ένα άκρο μέχρι το άλλο, έχουν γεμίσει με κυματοθραύστες οι οποίοι λειτουργούν ως αλυσίδα μετακυλύοντας  το πρόβλημα της διάβρωσης από την μια ακτή στην άλλη.

Εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων, οργανωμένα σύνολα και πολίτες, αφήνουν να νοηθεί ότι πίσω από τη δημιουργία κυματοθραυστών, κρύβονται συμφέροντα ξενοδόχων ή κοινοτήτων που επιθυμούν να δημιουργήσουν αμμώδεις παραλίες για οικονομική εκμετάλλευση. Υποστηρίζουν πως όπου υπάρχει βραχώδης ακτή δεν έχει νόημα η κατασκευή κυματοθραυστών, εκτός και εάν υπάρχουν άλλες σκοπιμότητες, κάτι που όπως επισημαίνουν συμβαίνει συχνά.

Από το 1990 που ξεκίνησε η κατασκευή των πρώτων κυματοθραυστών στη Λάρνακα, σήμερα υπάρχουν γύρω στους 90, ενώ εκκρεμούν δεκάδες αιτήσεις για κατασκευή νέων κυματοθραυστών κατά μήκος της ακτογραμμής, από την επαρχία Αμμοχώστου μέχρι τον Ακάμα.

Κυματοθραύστες σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές

Ο επιστημονικός και διοικητικός λειτουργός της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου,  Κλείτος Παπαστυλιανού, σε δηλώσεις στη StockWatch, επεσήμανε ότι «η χωροθέτηση και η κατασκευή κυματοθραυστών και προβόλων κατά μήκος της ακτογραμμής γίνεται χωρίς να ολοκληρωθεί ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και χωρίς να βρίσκεται σε ισχύ το πρωτόκολλο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου».

Σημείωσε επίσης, ότι «η κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει εκπονήσει και υποβάλει σε δημόσια ακρόαση και σε στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τους κυματοθραύστες».

«Ως αποτέλεσμα οι κυματοθραύστες μέχρι σήμερα συνεχίζουν να προτείνονται και να χωροθετούνται σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές», υπέδειξε.

Ενδεικτικά, ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή εκκρεμούν προς εξέταση τρεις στρατηγικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων οι οποίες αφορούν πέραν των 40 κυματοθραυστών στον Κόλπο Χρυσοχούς, από το Νέο Χωριό μέχρι τον Παχύαμμο, ένα κυματοθραύστη στις Θαλασσινές Σπηλιές της Αγίας Νάπας και περίπου 20 κυματοθραύστες στο παραλιακό μέτωπο μεταξύ Γεροσκήπου και Πάφου, πλησίον της θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής «Μουλιά».

Τείχος κυματοθραυστών από Γεροσκήπου μέχρι Πωμό

Η πρόεδρος του ΔΣ του κέντρου μελετών και έρευνας ΑΚΤΗ, Πολιτικός Μηχανικός/Ακτομηχανικός, Δρ Ξένια Λοϊζίδου, μιλώντας στη StockWatch, εξέφρασε την άποψη ότι δεν μπορεί όλες οι παραλίες να «θεραπεύονται» με κυματοθραύστες, χαρακτηρίζοντας καταστροφικά τα έργα που προωθούνται και τα οποία «ζώνουν» ολόκληρη την ελεύθερη Κύπρο με κυματοθραύστες.

Σύμφωνα με την κ. Λοϊζίδου, στην Κύπρο δημιουργείται ένα τείχος από σκληρά παράκτια έργα σχεδόν σε όλες τις παραλίες. Αναφέρθηκε ειδικότερα στην Πάφο, σημειώνοντας ότι υλοποιείται μια αλυσίδα κυματοθραυστών από τη Γεροσκήπου μέχρι το κάστρο της Κάτω Πάφου, γυρίζει στη Χλώρακα, Κισόνεργα, Κολπο των Κοραλίων, σταματάει στον Ακάμα και ξαναρχίζει στο Λατσί και Πωμό, κάτω από τον Άγιο Ραφαήλ.

Σχολιάζοντας το φαινόμενο δημιουργίας αμμολωρίδων που ενώνονται σιγά-σιγά με τους κυματοθραύστες, που ονομάζεται «τόμπολο» και παρουσιάστηκε στην παραλία της Οροκλίνης μπροστά από τους 16 κυματοθραύστες, είπε «το φαινόμενο της έντονης ρήχωσης δεν είναι καλό, επειδή ο στόχος των κυματοθραυστών δεν είναι να επεκτείνουν την ακτογραμμή με αυτό τον τρόπο, αλλά να δημιουργήσουν ήρεμες κυματικές συνθήκες για να μπορεί να κολυμπά ο κόσμος».

«Η συμπεριφορά των παράκτιων έργων δηλαδή να δημιουργούνται μεγάλες προσχώσεις δεν είναι επιθυμητή, γιατί η άμμος που παγιδεύεται μπροστά από τα έργα είναι άμμος που την έχουν στερηθεί οι ακτές  πιο πάνω ή πιο κάτω.  Το αποτέλεσμα είναι να εμφανίζεται διάβρωση δεξιά ή αριστερά δημιουργώντας την ανάγκη για νέους κυματοθραύστες οι οποίοι παγιδεύουν και πάλι περισσότερο υλικό και μεταφέρεται πιο κάτω η διάβρωση με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα αλυσιδωτό πρόβλημα» εξήγησε.

Η κ. Λοϊζίδου αναφέρθηκε στην απουσία πράσινου μετασχηματισμού και η αειφόρου ανάπτυξης σημειώνοντας ότι οι συγκεκριμένες υποδομές είναι μη αειφόρες.

«Γιατί δεν επενδύσαμε τόσα χρόνια στην έρευνα που θα λύνει προβλήματα πχ να δημιουργήσουμε τεχνικούς ογκόλιθους χρησιμοποιώντας οικοδομικά μπάζα και να μην χρησιμοποιούμε πολύτιμους ασβεστόλιθους, να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται υποδομές που θα λαμβάνουν ως παράμετρο την κλιματική κρίση;», διερωτήθηκε.

«Όμως όλα αυτά θα έπρεπε να γίνουν στο πλαίσιο μια γενικότερης στρατηγικής που θα έπρεπε να έχουμε εδώ και χρόνια. Που θα μας οδηγούσε στον πράσινο μετασχηματισμό, που θα προωθούσε την κυκλική οικονομία» παρατήρησε, σημειώνοντας ότι «δυστυχώς, μόνο θεωρητικά τα ακούμε, ως πολιτικές εξαγγελίες χωρίς εφαρμογή».

Θαλάσσια οικολογική καταστροφή

O εκτελεστικός διευθυντής του Terra Cypria Λεύκιος Σεργίδης, δήλωσε στη StockWatch ότι οι κυματοθραύστες δεν θα πρέπει να είναι η πρώτη διέξοδος.

Τόνισε ότι «η διαχείριση της ακτής είναι πολύπλοκη και χρειάζεται μεγάλη ακτομηχανική ειδίκευση πριν αποφασιστεί η δημιουργία κυματοθραυστών, διότι δεν πρέπει σε όλες τις παραλίες να υπάρχει αμμουδιά. Σε καμία χώρα δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αντίθετα, υπάρχουν παραλίες με βράχους, παραλίες με πέτρες».

Σύμφωνα με τον κ. Σεργίδη, ένα άλλο πρόβλημα που δημιουργείται από τη διαδικασία είναι ότι απαιτείται τεράστιος όγκος λατομικών υλικών γι’ αυτό, όπως υπέδειξε, χρειάζεται προσοχή.

Ο διευθυντής του πτηνολογικού συνδέσμου (Bird Life) Μάρτιν Χέλλικαρ, σε δηλώσεις στη StockWatch, είπε ότι είναι πολύ ανησυχητική η τάση να δημιουργούνται κυματοθραύστες σε όλες τις ακτές της Κύπρου.

Εισηγήθηκε να τεθεί μια άνω τελεία και να επανεξεταστεί στρατηγικά το όλο ζήτημα παρατηρώντας ότι έχουν δημιουργηθεί σοβαρές οικολογικές επιπτώσεις στο θαλάσσιο σύστημα, λόγω του μεγάλου αριθμού κυματοθραυστών.

Της Ηρώς Ευθυμίου