29/05/2003 08:59
Απαισιόδοξος ή ρεαλιστής; Υπέρμετρα αυστηρός ή απλά ειλικρινής; Ό,τι και να είναι, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας δεν άφησε χθες κανένα στο απυρόβλητο. Επέκρινε την παρούσα και την προηγούμενη κυβέρνηση για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, τα κοινοβουλευτικά κόμματα για τις λανθασμένες εκτιμήσεις που έκαναν όταν σχεδίαζαν τη φορολογική μεταρρύθμιση, τους συντάκτες του Σχεδίου Άναν για τις «διαλυτικές» επιπτώσεις που θα έχει στην Οικονομία, τις εμπορικές τράπεζες για τις μη ρεαλιστικές προβλέψεις για τα επισφαλή δάνεια, αλλά και όλους αυτούς που σκαρφίστηκαν την μεταφορά των πλεονασμάτων της ΑΤΗΚ και της ΑΗΚ στο πάγιο ταμείο του κράτους.
Παραδίδοντας «δωρεάν» μαθήματα, αφενός δημοσίων σχέσεων, αφετέρου πολιτικής ευφυΐας, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας κατάφερε σε μία ώρα να ταράξει τα λιμνάζοντα ύδατα της οικονομικής ειδησεογραφίας στέλλοντας σαφή μηνύματα προς αυτούς που ευθύνονται για την οικονομική κατάσταση της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι προτού καλά-καλά τελειώσει την ομιλία του κάποιοι είχαν ήδη πάρει το μήνυμα και άρχισαν τις «κοκορομαχίες» με στόχο την αποποίηση ευθυνών για την κατάσταση της οικονομίας.
Φορολογική μεταρρύθμιση
Τι είπε στην ουσία ο κ. Χριστοδούλου για τη φορολογική μεταρρύθμιση; Είπε ότι οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών και οι βουλευτές μας, έπεσαν έξω όταν υπολόγιζαν στα «μπακκαλοδέφτερα» τους τις συνέπειες της φορολογικής μεταρρύθμισης. Έπεσαν έξω, εν μέρει, γιατί βασίστηκαν στο πλέον αισιόδοξο σενάριο για το ρυθμό ανάπτυξης της Κυπριακής Οικονομίας, ότι δηλαδή, το ΑΕΠ θα μεγεθυνθεί κατά 4.1%(!), ωσάν να ζούσαν στον Άρη και όχι στην Κύπρο. Έπεσαν έξω όμως, γιατί μεταξύ άλλων, δεν έμαθαν από την παγκόσμια οικονομική ιστορία ότι οι δαπάνες έχουν την τάση να αυξάνονται ενώ τα έσοδα εξαρτώνται από χίλιους δυο αστάθμητους παράγοντες. Τελικώς τα παθήματα του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ronald Reagan τη δεκαετία του 1980 και του οικονομικού του συμβούλου, David Stockman, δεν έγιναν μάθημα στους σοφιστές τεχνοκράτες και στους «εκσυγχρονιστές» βουλευτές.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, μετά το στραπάτσο της φορολογικής μεταρρύθμισης, που κάποιοι προστρέχουν σε δημοσιονομικές αλχημείες, για να καλύψουν τα ελλείμματα.
Ο κ. Χριστοδούλου επέκρινε και αυτούς: η μεταφορά στο πάγιο ταμείο του κράτους δεκάδων εκατομμυρίων από τα πλεονάσματα της ΑΤΗΚ και της ΑΗΚ «δεν είναι σωστός, ουσιαστικός τρόπος αντιμετώπισης της κατάστασης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων».
Σχέδιο Άναν
Ο κ. Χριστοδούλου όμως δεν έμεινε στα απλά οικονομικά θέματα αλλά καυτηρίασε για άλλη μια φορά και το Σχέδιο Άναν. «Αν εφαρμοστεί το σχέδιο Άναν ως έχει, θα είναι δραματικές, θα είναι διαλυτικές οι επιπτώσεις του στην κυπριακή οικονομία», είπε ο διοικητής της ανώτατης εποπτικής αρχής, χαϊδεύοντας τα αυτιά των απορριπτικών, των κρυπτοαπορριπτικών, των μαξιμαλιστών και οποιουδήποτε άλλου νομίζει ότι μια λύση δεν θα έχει το παραμικρό κόστος. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ο Διοικητής ήταν διακριτική αλλά το μήνυμα πρέπει να πέρασε σε όσους τόσο καιρό τον αγνοούσαν: «Πρέπει να γίνει μια υπεύθυνη μελέτη που να σταθμίσει τις δαπάνες που απαιτούνται και να αποφασιστεί αν τις αντέχει η κυπριακή οικονομία. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να είχε γίνει προ πολλού. Θα έπρεπε να είχε γίνει προτού υποβληθεί το πρώτο σχέδιο Άναν».
Τράπεζες
Ούτε και οι εμπορικές τράπεζες όμως δεν απέφυγαν την κριτική του Διοικητή. Εμμέσως πλην σαφώς ο κ. Χριστοδούλου κατηγόρησε τις τράπεζες για τις μη ρεαλιστικές προβλέψεις για τις επισφάλειες που έκαναν τα τελευταία χρόνια: «Οφείλουν να κάνουν τις ρεαλιστικές προβλέψεις για επισφαλή χρέη, όπως έχουν αρχίσει», είπε.
«Δεν θα έλεγα ότι οι τράπεζές μας βρέθηκαν στο χείλος του γκρεμού, αλλά έπρεπε να ανακοπεί μια πορεία που θα τις οδηγούσε σε επικίνδυνο κατήφορο. Αυτό έγινε και παρατηρείται μία αισθητή ανάκαμψη και είμαι αισιόδοξος. Η πορεία τους είναι ήδη ανοδική», είπε ο κ. Χριστοδούλου προσπαθώντας να δώσει μια νότα αισιοδοξίας σε μια διάσκεψη στην οποία φάνηκε, ως επί το πλείστον, απαισιόδοξος. Η Κεντρική, συνέχισε, ο κ. Χριστοδούλου, δεν θα αφήσει τις τράπεζες να ξεφύγουν από το αυστηρό εποπτικό πλαίσιο που χαράχθηκε τα τελευταία χρόνια.
Είναι για αυτό, βέβαια, που η Κεντρική πιθανόν να επαναλάβει φέτος την προτροπή της προς τις Τράπεζες να μην παραχωρήσουν μέρισμα: «Δεν μπορώ να αποκλείσω το ενδεχόμενο το 2003 να είμαστε και πάλι συντηρητικοί στις υποδείξεις μας σε σχέση με τα μερίσματα».
Αυτό βέβαια που δεν μας είπε ο κ. Χριστοδούλου είναι πού ήταν η Κεντρική Τράπεζα την περίοδο 1999 και 2000 όταν οι ίδιες τράπεζες, τις οποίες σήμερα επικρίνει, παραχωρούσαν τα επικίνδυνα αυτά δάνεια. Τότε άραγε που ήταν η αυστηρή και παντογνώστης σήμερα Κεντρική Τράπεζα; Τελικά ποιο είναι το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στην Κεντρική για την κατάσταση της Oικονομίας;
Του Αντώνη Α. Έλληνα
Παραδίδοντας «δωρεάν» μαθήματα, αφενός δημοσίων σχέσεων, αφετέρου πολιτικής ευφυΐας, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας κατάφερε σε μία ώρα να ταράξει τα λιμνάζοντα ύδατα της οικονομικής ειδησεογραφίας στέλλοντας σαφή μηνύματα προς αυτούς που ευθύνονται για την οικονομική κατάσταση της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι προτού καλά-καλά τελειώσει την ομιλία του κάποιοι είχαν ήδη πάρει το μήνυμα και άρχισαν τις «κοκορομαχίες» με στόχο την αποποίηση ευθυνών για την κατάσταση της οικονομίας.
Φορολογική μεταρρύθμιση
Τι είπε στην ουσία ο κ. Χριστοδούλου για τη φορολογική μεταρρύθμιση; Είπε ότι οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών και οι βουλευτές μας, έπεσαν έξω όταν υπολόγιζαν στα «μπακκαλοδέφτερα» τους τις συνέπειες της φορολογικής μεταρρύθμισης. Έπεσαν έξω, εν μέρει, γιατί βασίστηκαν στο πλέον αισιόδοξο σενάριο για το ρυθμό ανάπτυξης της Κυπριακής Οικονομίας, ότι δηλαδή, το ΑΕΠ θα μεγεθυνθεί κατά 4.1%(!), ωσάν να ζούσαν στον Άρη και όχι στην Κύπρο. Έπεσαν έξω όμως, γιατί μεταξύ άλλων, δεν έμαθαν από την παγκόσμια οικονομική ιστορία ότι οι δαπάνες έχουν την τάση να αυξάνονται ενώ τα έσοδα εξαρτώνται από χίλιους δυο αστάθμητους παράγοντες. Τελικώς τα παθήματα του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ronald Reagan τη δεκαετία του 1980 και του οικονομικού του συμβούλου, David Stockman, δεν έγιναν μάθημα στους σοφιστές τεχνοκράτες και στους «εκσυγχρονιστές» βουλευτές.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, μετά το στραπάτσο της φορολογικής μεταρρύθμισης, που κάποιοι προστρέχουν σε δημοσιονομικές αλχημείες, για να καλύψουν τα ελλείμματα.
Ο κ. Χριστοδούλου επέκρινε και αυτούς: η μεταφορά στο πάγιο ταμείο του κράτους δεκάδων εκατομμυρίων από τα πλεονάσματα της ΑΤΗΚ και της ΑΗΚ «δεν είναι σωστός, ουσιαστικός τρόπος αντιμετώπισης της κατάστασης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων».
Σχέδιο Άναν
Ο κ. Χριστοδούλου όμως δεν έμεινε στα απλά οικονομικά θέματα αλλά καυτηρίασε για άλλη μια φορά και το Σχέδιο Άναν. «Αν εφαρμοστεί το σχέδιο Άναν ως έχει, θα είναι δραματικές, θα είναι διαλυτικές οι επιπτώσεις του στην κυπριακή οικονομία», είπε ο διοικητής της ανώτατης εποπτικής αρχής, χαϊδεύοντας τα αυτιά των απορριπτικών, των κρυπτοαπορριπτικών, των μαξιμαλιστών και οποιουδήποτε άλλου νομίζει ότι μια λύση δεν θα έχει το παραμικρό κόστος. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ο Διοικητής ήταν διακριτική αλλά το μήνυμα πρέπει να πέρασε σε όσους τόσο καιρό τον αγνοούσαν: «Πρέπει να γίνει μια υπεύθυνη μελέτη που να σταθμίσει τις δαπάνες που απαιτούνται και να αποφασιστεί αν τις αντέχει η κυπριακή οικονομία. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να είχε γίνει προ πολλού. Θα έπρεπε να είχε γίνει προτού υποβληθεί το πρώτο σχέδιο Άναν».
Τράπεζες
Ούτε και οι εμπορικές τράπεζες όμως δεν απέφυγαν την κριτική του Διοικητή. Εμμέσως πλην σαφώς ο κ. Χριστοδούλου κατηγόρησε τις τράπεζες για τις μη ρεαλιστικές προβλέψεις για τις επισφάλειες που έκαναν τα τελευταία χρόνια: «Οφείλουν να κάνουν τις ρεαλιστικές προβλέψεις για επισφαλή χρέη, όπως έχουν αρχίσει», είπε.
«Δεν θα έλεγα ότι οι τράπεζές μας βρέθηκαν στο χείλος του γκρεμού, αλλά έπρεπε να ανακοπεί μια πορεία που θα τις οδηγούσε σε επικίνδυνο κατήφορο. Αυτό έγινε και παρατηρείται μία αισθητή ανάκαμψη και είμαι αισιόδοξος. Η πορεία τους είναι ήδη ανοδική», είπε ο κ. Χριστοδούλου προσπαθώντας να δώσει μια νότα αισιοδοξίας σε μια διάσκεψη στην οποία φάνηκε, ως επί το πλείστον, απαισιόδοξος. Η Κεντρική, συνέχισε, ο κ. Χριστοδούλου, δεν θα αφήσει τις τράπεζες να ξεφύγουν από το αυστηρό εποπτικό πλαίσιο που χαράχθηκε τα τελευταία χρόνια.
Είναι για αυτό, βέβαια, που η Κεντρική πιθανόν να επαναλάβει φέτος την προτροπή της προς τις Τράπεζες να μην παραχωρήσουν μέρισμα: «Δεν μπορώ να αποκλείσω το ενδεχόμενο το 2003 να είμαστε και πάλι συντηρητικοί στις υποδείξεις μας σε σχέση με τα μερίσματα».
Αυτό βέβαια που δεν μας είπε ο κ. Χριστοδούλου είναι πού ήταν η Κεντρική Τράπεζα την περίοδο 1999 και 2000 όταν οι ίδιες τράπεζες, τις οποίες σήμερα επικρίνει, παραχωρούσαν τα επικίνδυνα αυτά δάνεια. Τότε άραγε που ήταν η αυστηρή και παντογνώστης σήμερα Κεντρική Τράπεζα; Τελικά ποιο είναι το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στην Κεντρική για την κατάσταση της Oικονομίας;
Του Αντώνη Α. Έλληνα
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
