Έφυγε από τη ζωή ο Βάσος Λυσσαρίδης

Απεβίωσε σήμερα, σε ηλικία σχεδόν 101 ετών ο ιδρυτής της ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης.

Ο Βάσος Λυσσαρίδης γεννήθηκε στα Πάνω Λεύκαρα στις 13 Μαΐου 1920. Ομιλούσε, πέρα από την ελληνική, την αγγλική και τη γαλλική γλώσσα. Σπούδασε ιατρική στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργαζόταν ως ιατρός. Ήταν νυμφευμένος με την Βαρβάρα Κόρνγουολ.

Πολιτική διαδρομή

Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διατέλεσε πρόεδρος της Πανσπουδαστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα. Η επιτροπή διοργάνωνε μαζικές εκδηλώσεις για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Επιπλέον, υπήρξε πρόεδρος της Φοιτητικής Ένωσης Κυπρίων και γραμματέας της Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακών Σωματείων.

Στη συνέχεια, ο Βάσος Λυσσαρίδης συμμετείχε στον αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959. Ο Λυσσαρίδης έπεισε τον Γεώργιο Γρίβα να δημιουργήσει μέσα στους κόλπους της ΕΟΚΑ την «Οργάνωση Αριστερών Πατριωτών», μέσω της οποίας θα μπορούσαν να προσελκύσουν στελέχη της κυπριακής Αριστεράς στον αγώνα.

Η ενεργός συμμετοχή του Λυσσαρίδη στον αγώνα της ΕΟΚΑ και η συνεργασία του με τον Γρίβα ενάντια στους Βρετανούς οδήγησε στη διαγραφή του από το ΑΚΕΛ, του οποίου ήταν μέλος.

Ο ίδιος ο Λυσσαρίδης αργότερα υποστήριξε ότι «η Οργάνωση [ΕΟΚΑ] παρά τα όσα λέγονται, δεν είχε ιδεολογικό χαρακτήρα. Εγώ μετείχα με την ιδεολογία μου σε πλήρη αρμονία, δεν είχα ποτέ πρόβλημα».

Συνδέθηκε στενά με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, του οποίου υπήρξε για χρόνια προσωπικός ιατρός.

Ήταν μέλος της ελληνοκυπριακής αποστολής στο Λονδίνο το 1959, αντιπροσωπεύοντας την ΕΟΚΑ, όπου αποφασίστηκε η ανεξαρτησία της Κύπρου. Ο ίδιος καταψήφισε τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, «τονίζοντας ότι νομιμοποιούν την στρατιωτικοπολιτική παρουσία της Τουρκίας και οδηγούν σε αδιέξοδα τα οποία θα τύχουν εκμετάλλευσης από τη Μεγάλη Βρετανία και την Τουρκία».

Την περίοδο της χούντας, συνδέθηκε στενά με το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (Π.Α.Κ.) και τον Ανδρέα Παπανδρέου, του οποίου παρέμεινε πιστός φίλος έως το τέλος.

Σύμφωνα με μαρτυρία του ηγετικού στελέχους του Π.Α.Κ. Κώστα Τσίμα, ο Βάσος Λυσσαρίδης ήταν αυτός που «άνοιξε τις πόρτες» των Αράβων για το Π.Α.Κ., και με τη διαμεσολάβησή του οι Παλαιστίνιοι και ο Γιάσερ Αραφάτ βοήθησαν το Π.Α.Κ. και τον Ανδρέα Παπανδρέου με χρήματα, όπλα και εκπαίδευση. Προηγουμένως, το 1964, ο Λυσσαρίδης μαζί με τον Τάσσο Παπαδόπουλο είχαν οργανώσει την επίσκεψη του Ανδρέα Παπανδρέου στην Κύπρο, όπου γεννήθηκε η φιλία και συνεργασία μεταξύ Α. Παπανδρέου και Μακαρίου.

Κατά τη διάρκεια των δικοινοτικών διαταραχών 1963-1964 ηγήθηκε του λαϊκού στρατού (υπό την αιγίδα του κυπριακού κράτους), απελευθερώνοντας τον Πενταδάκτυλο.

Το 1974 αντιστάθηκε στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974. Στις 30 Αυγούστου 1974 έγινε στόχος δολοφονικής απόπειρας, στη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ο οργανωτικός γραμματέας της νεολαίας της ΕΔΕΚ, Δώρος Λοΐζου.

Κοινοβουλευτική πορεία

Ο Βάσος Λυσσαρίδης εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής στις πρώτες βουλευτικές εκλογές της Κύπρου (Βουλευτικές εκλογές 1960) στην Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας με το Πατριωτικό Μέτωπο για την Α’ Κοινοβουλευτική Περίοδο. Το 1969 διαλύθηκε το Πατριωτικό Μέτωπο. Την ίδια χρονιά ο Βάσος Λυσσαρίδης ίδρυσε την Ενιαία Δημοκρατική Ένωση Κέντρου (ΕΔΕΚ). Επανεξελέγη βουλευτής στις Βουλευτικές εκλογές του 1970 στην Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας με την ΕΔΕΚ για την Β’ Κοινοβουλευτική Περίοδο.

Ακολούθησε επανεκλογή του στις βουλευτικές εκλογές του 1976 για την Γ’ Κοινοβουλευτική Περίοδο, στις βουλευτικές εκλογές του 1981 για την Δ’ Κοινοβουλευτική Περίοδο και στις βουλευτικές εκλογές του 1985 για την Ε’ Κοινοβουλευτική Περίοδο. Στις 30 Δεκεμβρίου 1985 εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων για την Ε’ Κοινοβουλευτική Περίοδο.

Την υποψηφιότητά του στήριξαν οι βουλευτές της ΕΔΕΚ και του ΔΗΚΟ.

Ακολούθως, επανεξελέγη στη θέση του βουλευτή στις βουλευτικές εκλογές του 1991 για την ΣΤ’ Κοινοβουλευτική Περίοδο, στις βουλευτικές εκλογές του 1996 για την Ζ’ Κοινοβουλευτική Περίοδο και στις βουλευτικές εκλογές του 2001 για την Η’ Κοινοβουλευτική Περίοδο.

Τον Ιούλιο του 2001 αποχώρησε από πρόεδρος της ΕΔΕΚ και παρέμενε μέχρι το θάνατό του επίτιμο πρόεδρος του κόμματος.

Προεδρικές εκλογές

Ήταν υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 1983, στις προεδρικές εκλογές του 1988 και στις προεδρικές εκλογές του 1998, υποστηριζόμενος κυρίως από το κόμμα του, λαμβάνοντας ποσοστό γύρω στο 10%.

Κοινωνικές δραστηριότητες

Ο Βάσος Λυσσαρίδης διετέλεσε πρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου και του Ιατρικού Συλλόγου Ιπποκράτης. Επιπλέον, διετέλεσε αντιπρόεδρος της Οργάνωσης Αφροασιατικής Αλληλεγγύης (AA.P.S.O.) και γενικός γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής Ενάντια στις Φυλετικές Διακρίσεις, το Ρατσισμό και τον Αποικισμό.

Τιμητικές διακρίσεις

Το 1996 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου. Επιπλέον, του είχε απονεμηθεί η Ανώτατη Τιμητική Διάκριση της Παλαιστιανιακής Αρχής από τον Γιασέρ Αραφάτ το 2002. Ακόμη, είχε ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης πολλών δήμων της Ελλάδας.

Πηγή: Βικιπαίδεια, https://el.wikipedia.org