You are here

Μελέτη για απάμβλυνση κυκλοφοριακού Λευκωσίας

01/04/2023 06:01

Σταγόνα στον ωκεανό φαίνεται πως αποτελεί το μέτρο της διεύρυνσης του ελαστικού  ωραρίου στη Δημόσια Υπηρεσία, που προωθεί η κυβέρνηση για άμβλυνση του κυκλοφοριακού προβλήματος, καθώς η επίδραση του αν και όχι αμελητέα, εκτιμάται ότι θα είναι περιορισμένη.

Σύμφωνα με μελέτη που διενήργησε το Τμήμα Δημοσίων Έργων του υπουργείο Μεταφορών, στο πλαίσιο του σχεδίου βιώσιμης αστικής κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την ευρύτερη αστική περιοχή της Λευκωσίας, η εφαρμογή κλιμακωτού ωραρίου είναι εφικτή και κυρίως στον δημόσιο τομέα υπηρεσιών.

Εκτιμάται ότι θα συμμετέχουν τουλάχιστον δυόμιση χιλιάδες εργοδοτούμενοι του δημοσίου τομέα, ενώ ιδανικά η συμμετοχή θα μπορούσε να φτάσει και τις επτά χιλιάδες εργαζομένους από το σύνολο των περίπου 21 χιλιάδων εργαζομένων στις κρατικές υπηρεσίες.

Σημειώνεται ότι οι βελτιώσεις στην συνολική κυκλοφορία από την εφαρμογή του κλιμακωτού ωραρίου στο δημόσιο, θα είναι μικρές στην ρεαλιστική εκδοχή, αλλά σε καμία περίπτωση αμελητέες, ενώ στην ιδανική εκδοχή θα φτάσουν το 13%.

Συγκεκριμένα, οι συνολικοί κυκλοφοριακοί φόρτοι θα μειωθούν από 3%- 13% και η μέση ταχύτητα στο δίκτυο θα αυξηθεί κατά 2%-11% ανάλογα με το σενάριο (απαισιόδοξο, ρεαλιστικό, αισιόδοξο, ευνοϊκό, ιδανικό), οπότε και οι χρόνοι διαδρομής θα μειωθούν αντίστοιχα.

Σύμφωνα με παρατηρήσεις, ακόμα και στην περίπτωση του ρεαλιστικού σεναρίου, η βελτίωση δεν είναι αμελητέα. Σημειώνεται ότι από παρατηρήσεις σε μετρητή στην Λεωφόρο Στροβόλου, διαφαίνεται ότι δημιουργούνται ουρές, όταν η κυκλοφορία ξεπεράσει το 7%.

Συνεπώς,αναφέται ότι η μικρή βελτίωση που υπολογίζεται ότι θα υπάρξει, είναι σημαντική για μείωση ουρών και καθυστερήσεων σε κεντρικούς άξονες της Λευκωσίας, για κάποιο χρονικό διάστημα.

Οι σχετικοί κανονισμοί για την διεύρυνση του ελαστικού ωραρίου στη Δημόσια Υπηρεσία, τίθενται την Δευτέρα ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών για τοποθέτηση των κομμάτων, προτού προωθηθούν στην Ολομέλεια για ψήφιση.

Με βάση το υφιστάμενο ωράριο της Δημόσιας Υπηρεσίας, οι υπάλληλοι υποχρεούνται να εργάζονται 37,5 ώρες την εβδομάδα µε δυνατότητα μιας ώρας ελαστικού ωραρίου. Το υφιστάμενο ωράριο ως έχει, είναι από Δευτέρα έως Παρασκευή από 7:30 π.μ./8:30 π.μ. μέχρι 3:00 μ.μ./4:00 μ.μ.

Με την τροποποίηση των κανονισμών, το νέο ωράριο αναμένεται να διαμορφωθεί από Δευτέρα έως Παρασκευή από 7:00 π.μ./8.30 π.μ. μέχρι 2.30 μ.μ./4.00 μ.μ., δηλαδή οι δημόσιοι υπάλληλοι θα έχουν την ευχέρεια να προσέρχονται μισή ώρα νωρίτερα στην εργασία τους και ανάλογα, να αποχωρούν νωρίτερα.

«Χωρίς όφελος» η αλλαγή ωραρίου στην εκπαίδευση

Στο πλαίσιο εξέτασης μέτρων άμβλυνσης κυκλοφοριακής αιχμής  και ειδικά της πρωινής, εξετάσθηκαν και άλλα μέτρα, πέραν της επέκτασης του ωραρίου των δημοσίων υπαλλήλων που αποτελούν το 12% των εργαζόμενων της ευρύτερης περιοχής Λευκωσίας, όπως η μετατόπιση της χρονικής έναρξης δραστηριοτήτων, τα ωράρια στην εκπαίδευση, η εργασία στο ιδιωτικό τομέα και η κυκλοφορία βαριών οχημάτων.

Η εφαρμογή της μετατόπισης ωραρίων στην εκπαίδευση δεν φαίνεται να επιφέρει όφελος, με βάση τη μελέτη, καθώς όπως υποστηρίζεται, το όποιο όφελος στην κυκλοφορία μετατοπίζεται εντός της κυκλοφοριακής αιχμής, η οποία παραμένει υψηλή σε εκτεταμένη χρονική περίοδο (7:00 π.μ. μέχρι και τις 9:00 π.μ.).

Όπως εξηγείται, η εκπαίδευση αφορά σε 16.500 εργοδοτούμενους (10% περίπου των εργαζόμενων στην ευρύτερη περιοχή Λευκωσίας) και μαθητές. Προστίθεται ότι το ωράριο λειτουργίας των σχολείων επηρεάζει τα ωράρια του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, ενώ εκτιμάται ότι οι αλλαγές του θα έχουν τεχνικές δυσκολίες, σε ότι αφορά στους μαθητές (καιρικές συνθήκες, φύλαξη, άλλες δραστηριότητες μετά το σχολείο).

Επίσης οι μετακινήσεις με σκοπό την εκπαίδευση είναι επί το πλείστων μικρού μήκους, όπως σημειώνεται, ενώ υπάρχει μεγάλη διασπορά σχολικών μονάδων, με αποτέλεσμα τον διαμοιρασμό των επιπτώσεων στην κυκλοφορία, προστίθεται.

Εκτός οι εργαζόμενοι ιδιωτικού τομέα

Όσον αφορά τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, σημειώνεται ότι περίπου το 95% των 43 χιλιάδων επιχειρήσεων της Λευκωσίας είναι πολύ μικρές, με αποτέλεσμα τη δυσκολία εφαρμογής του κλιμακωτού ωραρίου, εξατομικευμένα σε κάθε επιχείρηση, όπου δεν περισσεύουν εργαζόμενοι για κάλυψη του ωραρίου λειτουργίας τους.

Σημειώνεται ότι οι μεγάλες εταιρείες συμβουλευτικού χαρακτήρα (Big Four), οι οποίες απασχολούν περίπου χίλια άτομα, ήδη εφαρμόζουν ευέλικτο ωράριο και τηλεγρασία. 

Ο τραπεζικός, χρηματοοικονομικός και ασφαλιστικός τομέας απασχολεί περίπου έντεκα χιλιάδες εργαζόμενους στην Λευκωσία (6,4% των εργαζόμενων στην ευρύτερη περιοχή Λευκωσίας).

Αναφέρεται ότι στο πλαίσιο της λειτουργίας αυτού του τομέα, ήδη υπάρχει σημαντική επικάλυψη ωρών λειτουργίας και εξυπηρέτησης πελατών, ενώ αλλαγή ωραρίου σημαίνει μη ταυτόχρονη παρουσία προσωπικού το οποίο μειώθηκε τα τελευταία χρόνια κατακόρυφα και συνεχίζει να μειώνεται.

Όσον αφορά το λιανικό εμπόριο το οποίο περιλαμβάνει περίπου 31 χιλιάδες εργαζόμενους στην Λευκωσία (17,9% των εργαζόμενων της ευρύτερης περιοχής Λευκωσίας), αναφέρεται ότι μαζική αλλαγή του ωραρίου λειτουργίας του, θα επιφέρει αλλαγές στην αλυσίδα παρεμφερών δραστηριοτήτων.

Επίσης, αναφέρεται ότι μέρος των δραστηριοτήτων αυτού του τομέα ήδη αρχίζει εκτός ωρών αιχμής (π.χ. καταστήματα σε εμπορικά κέντρα).

Δεν συστήνεται για εργαζόμενους σε ασφάλεια, άμυνα και υγεία

Σημειώνεται ότι δεν συστήνεται το κλιμακωτό ωράριο για τους εργαζόμενους σε τομείς ασφάλειας, άμυνας και υγείας, οι οποίοι αποτελούν το 30% των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα και άνω του 4% των εργαζόμενων στην περιοχή της Λευκωσίας.

Και αυτό, λόγω του ότι εργάζονται σε βάρδιες, ακολουθούν διαφορετικό ωράριο από τον λοιπό δημόσιο τομέα και οι εγκαταστάσεις τους είναι διασπαρμένες στην περιφέρεια ή εκτός αστικού κέντρου.

Προτείνεται επίσης, οι αστικές εμπορευματικές παραδόσεις κατά την διάρκεια της μέρας να γίνονται εκτός ωρών αιχμής δηλαδή από 9:00 π.μ. μέχρι και τις 12:00 μ.μ. και από τις 5:00 π.μ. μέχρι και τις 7:00 μ.μ. και ιδιαίτερα σε όλους τους κύριους άξονες και κέντρα των πόλεων.

Ανάλυση υφιστάμενης κατάστασης

Σε ότι αφορά τις παρατηρήσεις για την υφιστάμενη κατάσταση στο κυκλοφοριακό, οι μετακινήσεις στην Λευκωσία χαρακτηρίζονται από υψηλή χρήση ιδιωτικών οχημάτων (90%) με μικρή πληρότητα (1-2 επιβάτες ανά όχημα), διαθεσιμότητα δωρεάν στάθμευσης στους πλείστους εργασιακούς χώρους, χαμηλή χρήση δημόσιων συγκοινωνιών (3% λεωφορεία) και ακόμα πιο χαμηλή προτίμηση για μετακινήσεις με ποδήλατο ή πεζών.

Εμφανίζεται υψηλή πρωινή κυκλοφοριακή αιχμή δίωρου (7:00 - 9:00), η οποία αθροιστικά περιλαμβάνει το 15% περίπου της ημερήσιας κυκλοφορίας (7.8% από 7:00 - 8:00 και 7% από 8:00 - 9:00) αντίστοιχα.

Η κυκλοφορία παραμένει σταθερή και αρκετά ψηλή της τάξης του 6.5% της ημερήσιας κυκλοφορίας, για την περίοδο από τις 9:00 μέχρι και 18:00. Σημειώνεται ότι η συνεχής διακίνηση καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας αποτελεί ταυτόχρονα, πολύ θετικό δείκτη οικονομικής δραστηριότητας.

Αναφέρεται ότι σημαντικές καθυστερήσεις στην διακίνηση και ουρές οχημάτων παρατηρούνται σε ακτινικούς άξονες προς το κέντρο της πόλης, όταν το ωριαίο ποσοστό της ημερήσιας κυκλοφορίας ξεπεράσει το 7,5%, το οποίο συμβαίνει μεταξύ 7:00 - 8:00.

Της Ελένης Χαραλάμπους