Ελ. Ισσέγιεκ: Εποχές λιτότητας και για τα φαρμακεία

Το κράτος πρέπει να βρει τρόπο να ξεπεραστεί η δυσπιστία προς το εμβόλιο της AstraZeneca, αναφέρει η Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ, πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Σε συνέντευξη στη StockWatch υπογραμμίζει ότι εάν δεν υπήρχε αυτή η δυσπιστία των πολιτών προς το εμβόλιο, το εμβολιαστικό πρόγραμμα θα κυλούσε πολύ πιο ομαλά. Σημειώνει μάλιστα ότι, «οι φαρμακοποιοί έχουμε, σε μεγάλο ποσοστό, εμβολιαστεί μαζί με άλλους λειτουργούς υγείας, εδώ και δύο μήνες, με εμβόλιο AstraZeneca, χωρίς δυνατότητα επιλογής και χωρίς, μη αναμενόμενες, παρενέργειες».

Σε ερώτηση κατά πόσον θα μπορούσαν να εισαχθούν στην Κύπρο εμβόλια κατά του κορωνοϊού με ιδιωτικά πρωτοβουλία, απαντά αρνητικά: «Εξ όσων μπορώ να γνωρίζω, φαίνεται να είναι πολύ δύσκολο σε αυτή τη φάση, να εισαχθούν εμβόλια με ιδιωτική πρωτοβουλία, αφού η προμήθεια γίνεται μέσω του κεντρικού μηχανισμού της ΕΕ και δεν είναι διαθέσιμα στο εμπόριο», αναφέρει.

Επίσης αναδεικνύει το ρόλο των φαρμακείων σε περιόδους κρίσης, σημειώνοντας πως, «όταν πολλές πόρτες λειτουργών υγείας ήταν κλειστές, όταν πολλοί έδιναν οδηγίες μόνο τηλεφωνικά, ο φαρμακοποιός παρέμεινε και παραμένει παρών στην πρώτη γραμμή».

Τέλος αναφέρει ότι «το φαρμακείο είναι αντιμέτωπο και πάλι με την οικονομική κρίση που η πανδημία επέφερε, με τους πολίτες να περιορίζονται σε αγορές των πολύ απαραίτητων μόνο φαρμάκων».

Ερ.: Ο πρόεδρος του ΠΙΣ, σε πρόσφατη συνέντευξη στη StockWatch ανέφερε ότι η Μάλτα μας έβαλε γυαλιά γιατί είναι πολύ πιο προχωρημένο το εμβολιαστικό της πρόγραμμα, πως το σχολιάζετε;

Απ.: Θεωρώ ότι, αν δεν υπήρχε αυτή η δυσπιστία των πολιτών προς το εμβόλιο της AstraZeneca, το εμβολιαστικό μας πρόγραμμα, θα κυλούσε πολύ πιο ομαλά. Όμως εξακολουθούμε να είμαστε σε καλύτερη φάση, σε ηλικιακές ομάδες που είχαν προτεραιότητα πχ άνω των 70-80 από άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα την Ελλάδα, για την οποία μπορώ να έχω γνώση .

Κάθε χώρα εφαρμόζει την δική της πολιτική, ανάλογα με τα εμβόλια που έχει στη διάθεσή της

Ερ.: Θα μπορούσαν να εισαχθούν στην Κύπρο εμβόλια με ιδιωτική πρωτοβουλία και να διατίθενται από τα φαρμακεία για να είναι και πιο προχωρημένο το εμβολιαστικό πρόγραμμα;

Απ.: Τα εμβόλια κατά της ασθένειας covid-19,έχουν αδειοδοτηθεί με κεντρική διαδικασία αδειοδότησης από τον ΕΜΑ (Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων) και δυνητικά έχουν άδεια κυκλοφορίας σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη.

Στην παρούσα φάση, διατίθενται κατά κύριο λόγο αναλογικά στα ευρωπαϊκά κράτη, με κεντρική διαδικασία, υπό τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.Όπως είναι γνωστό, τα εργοστάσια παραγωγής, σε πολλές περιπτώσεις φάνηκε να αδυνατούν να καλύψουν ακόμα και αυτές τις παραγγελίες.

Εξ όσων μπορώ να γνωρίζω, φαίνεται να είναι πολύ δύσκολο σε αυτή τη φάση, να εισαχθούν εμβόλια με ιδιωτική πρωτοβουλία, αφού η προμήθεια γίνεται μέσω του κεντρικού μηχανισμού της ΕΕ και δεν είναι διαθέσιμα στο εμπόριο. Επιπλέον τα πλείστα εμβόλια είναι ειδικού χειρισμού (πχ μεταφορά και φύλαξη, πολύδοσα φιαλίδια) που καθιστούν δύσκολη την χρήση στο φαρμακείο.

Όμως στο μέλλον, σε εμβολιασμούς ρουτίνας κατά της covid-19, η ιδιωτική πρωτοβουλία και η διάθεση των εμβολίων από τα φαρμακεία, θα βοηθούσε σίγουρα και σε χρόνο και σε τρόπο το εμβολιαστικό πρόγραμμα.

Οι φαρμακοποιοί εμβολιαστήκαμε με AstraZeneca

Ερ.: Οι πολίτες παρά τις εκκλήσεις της κυβέρνησης αρνούνται να δεχθούν το εμβόλιο της AstraZeneca, τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να πεισθούν οι πολίτες;

Απ.: Θα πρέπει να υπάρξει σεβασμός στην επιστημονική γνωμοδότηση του ΕΜΑ, η οποία υποδεικνύει ότι όλα τα αδειοδοτημένα εμβόλια είναι ασφαλή, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη το ισοζύγιο οφέλους κινδύνου.

Και οι πολίτες θα πρέπει να ενημερωθούν, ότι αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό για τα περισσότερα φάρμακα τα οποία ίσως και καθημερινά να λαμβάνουν, μετά που αυτά περνούν από την τρίτη φάση των κλινικών δοκιμών, σε χρήση στο γενικό πληθυσμό.

Όταν το όφελος λοιπόν υπερτερεί του κινδύνου, βεβαίως και πρέπει να επιλέγουμε το όφελος, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η εξάλειψη της πανδημίας covid-19 και που μόνο με μαζικό εμβολιασμό μπορεί να αντιμετωπισθεί, με χρήση όλων των αδειοδοτημένων εμβολίων, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της AstraZeneca, πάντοτε σύμφωνα με τις υποδείξεις του ΕΜΑ.

Πληροφοριακά και αν αυτό ενδεχόμενα να περιόριζε την όποια δυσπιστία των πολιτών, οι φαρμακοποιοί έχουμε, σε μεγάλο ποσοστό, εμβολιαστεί, μαζί με άλλους λειτουργούς υγείας, εδώ και δύο μήνες, με εμβόλιο AstraZeneca, χωρίς δυνατότητα επιλογής και χωρίς, μη αναμενόμενες, παρενέργειες.

Είμαστε στην πρώτη γραμμή

Ερ.: Πως θα μπορούσαν τα φαρμακεία να συμβάλουν περαιτέρω στην προσπάθειας αντιμετώπισης της πανδημίας; Τι έχετε εισηγηθεί στην Κυβέρνηση;

Απ.: Η πανδημία covid-19, ανέδειξε την προσβασιμότητα του φαρμακείου της γειτονιάς ως το πρώτο σημείο επαφής και πληροφόρησης του κοινού για θέματα πρόληψης, χρήσης προστατευτικού υλικού, τήρησης προστατευτικών μέτρων, ακόμα και ψυχολογικής υποστήριξης του κοινού.

Το φαρμακείο της γειτονιάς, μαζί και τα νοσοκομειακά φαρμακεία, αποτέλεσαν σημαντικούς πυλώνες προσφοράς κατά την πανδημία covd-19, όταν πολλές πόρτες λειτουργών υγείας ήταν κλειστές, όταν πολλοί έδιναν οδηγίες μόνο τηλεφωνικά, ο φαρμακοποιός παρέμεινε και παραμένει παρών στην πρώτη γραμμή.

Το Υπουργείο Υγείας, αναγνωρίζοντας σήμερα την προσβασιμότητα του φαρμακείου της γειτονιάς και το επιστημονικό υπόβαθρο του φαρμακοποιού, έχει προχωρήσει στη σημαντική απόφαση της συνεργασίας με τον Παγκύπριο Φαρμακευτικό Σύλλογο (ΠΦΣ), για τη διενέργεια τεστ ταχείας διάγνωσης αντιγόνου SARS-CoV-2 (rapid test) από το φαρμακείο της γειτονιάς.

Δημιουργούνται δυνητικά πέραν των 500 σημείων παγκύπρια, δίπλα από το σπίτι, δίπλα από το χώρο εργασίας του πολίτη, συνεργικά πάντοτε προς όλα τα άλλα σημεία μαζικού ελέγχου των πολιτών, για την καλύτερη δυνατή συμμόρφωση των πολιτών.

Με δεδομένη λοιπόν την προσβασιμότητα του φαρμακείου, την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες προς τον φαρμακοποιό τους, λόγω και της συχνής επαφής μαζί του, η αναγνώριση της συνεισφοράς του, σε ότι προϋποθέτει μαζική συμμετοχή των πολιτών, θα πρέπει επίσης να είναι δεδομένη, για επίτευξη του στόχου.

Διάθεση ενημερωτικού υλικού, βοήθεια σε καμπάνιες ενημέρωσης του πληθυσμού για θέματα πρόληψης, διενέργεια μαζικών εμβολιασμών για την εποχική γρίπη, ως πιστοποιημένη υπηρεσία από το φαρμακείο (διενεργείται ήδη σε πολλά κράτη πχ Αγγλία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ελλάδα) και βεβαίως στο μέλλον, σε εμβολιασμούς ρουτίνας για covid-19, η διάθεση των εμβολίων από τα φαρμακεία, θα βοηθούσε σίγουρα στο εμβολιαστικό πρόγραμμα.

Επηρεάστηκαν οικονομικά τα φαρμακεία

Ερ.: Ο τζίρος των φαρμακείων επηρεάστηκε ή η πανδημία έφερε αύξηση του τζίρου; Ποιο από τα δύο ισχύει σε όγκο και ποσοστό;

Απ.: Είναι γεγονός ότι, κατά τους πρώτους κυρίως μήνες από την εμφάνιση της πανδημίας covid-19, υπήρξε μια αύξηση στην επισκεψιμότητα στα φαρμακεία, με ζήτηση από τον κόσμο συμπληρωμάτων διατροφής, προστατευτικού υλικού, παυσίπονων κλπ.

Σήμερα το φαρμακείο είναι αντιμέτωπο και πάλι με την οικονομική κρίση που η πανδημία επέφερε, με τους πολίτες να περιορίζονται σε αγορές των πολύ απαραίτητων μόνο φαρμάκων.

Ερ.: Κατά καιρούς γίνεται λόγος για διάφορα φάρμακα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη θεραπεία του κορωνοϊού, όντως υπάρχουν αυτά τα φάρμακα αλλά είναι πολύ ακριβά

Απ.: Υπάρχουν αδειοδοτημένα φάρμακα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά καιρούς στη θεραπεία του κορωνοϊού, ακόμα και εκτός ένδειξης (να θυμίσω αρχικά τη χλωροκίνη, με κανονική ένδειξη τη ρευματοειδή αρθρίτιδα), τα οποία στη συνέχεια αποδείκτηκαν ότι δεν είχαν όφελος.

Διάφορα αντιϊκά φάρμακα επίσης, τα οποία σήμερα χρησιμοποιούνται στις MEΘ, ως νοσοκομειακά φάρμακα, σε συνδυασμό με αντιβιώσεις και στεροειδή αντιφλεγμονώδη, χορηγούνται στους νοσηλευόμενους ασθενείς, ανεξάρτητα τιμής, ακολουθώντας συγκεκριμένα πρωτόκολλα.

Επί του παρόντος, δεν υπάρχει κανένα εγκεκριμένο αντιϊκό φάρμακο, το οποίο να διατίθεται από φαρμακεία.