You are here

Μ. Χατζηπαναγιώτου: Λάθος η κατάργηση του προγράμματος επενδύσεων

31/01/2021 06:01

Η κατάργηση του κυπριακού επενδυτικού προγράμματος (ΚΕΠ) και κατ’ επέκταση η απώλεια συνολικής επένδυσης των δύο δισ. ευρώ, θα έχει σημαντικό αντίκτυπο για πληθώρα εταιρειών και κλάδων, δηλώνει σε  συνέντευξη του στη StockWatch, ο πρόεδρος του συνδέσμου ανάπτυξης γης και οικοδομών Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου.

Τονίζει  ότι το ΚΕΠ συνέβαλλε σημαντικά σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας. «Άρα είναι ηλίου φαεινότερο ότι πολλές εταιρείες κινδυνεύουν και αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, λόγω της πανδημίας και της απώλειας ξένων επενδύσεων», αναφέρει.

- Σε τι διαφέρει η ζημιά που υπέστη ο κλάδος ακινήτων από την πανδημική κρίση, από αυτή της οικονομικής κρίσης του 2013;

Αρχικά πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ζήτηση στον κλάδο των ακινήτων καθορίζεται εξίσου από εγχώριους όσο και από ξένους αγοραστές. Η διαφορά της υφιστάμενης κρίσης από την κρίση του 2013, είναι ότι το 2013 επηρεάστηκε περισσότερο η εγχώρια ζήτηση ενώ το 2020 είναι η εξωτερική ζήτηση που δέχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Επιπρόσθετα, η κρίση του 2013 ήταν κυρίως μια οικονομική κρίση με επίκεντρο την Κύπρο και όχι μια διεθνής κρίση όπως η πανδημική, την οποία βιώνουμε στις μέρες μας.

-Μια ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη για τον κλάδο ήταν και η απότομη κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ). Τι θα γίνει με τις αιτήσεις που εκκρεμούν ενώπιον των αρμοδίων, πότε θα εξεταστούν;

Είναι γεγονός ότι η εξέταση των αιτήσεων πραγματοποιείται με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Δυστυχώς, η όλη διαδικασία έχει γίνει ιδιαίτερα χρονοβόρα εξαιτίας και της δημόσιας συζήτησης σε πολιτικό επίπεδο σχετικά με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα. Δεν είναι μια καλή εξέλιξη διότι προκλήθηκε θέμα αξιοπιστίας για τη χώρα μας όσον αφορά στους επενδυτές που έχουν ήδη υποβάλει τις αιτήσεις τους, ενώ παράλληλα δημιουργείται θέμα ρευστότητας για τους επαγγελματίες του κλάδου, καθώς τα σχετικά κεφάλαια δεν έχουν αποδεσμευτεί ακόμη. Συνεπώς, κρίνεται εξαιρετικά σημαντικό, η εξέταση των αιτήσεων να καταστεί κορυφαία προτεραιότητα για το κράτος και να υλοποιηθεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα.

-Εκκρεμεί μεγάλος αριθμός αιτήσεων;

Από ότι μαθαίνουμε από τα μέλη μας, υπολογίζουμε ότι εκκρεμεί ένας μεγάλος αριθμός αιτήσεων, όμως δεν έχουμε ακριβείς αριθμούς.

Γενικό μούδιασμα

-Πώς δέχθηκαν οι ξένοι επενδυτές τον απότομο τερματισμό του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος;

Προκάλεσε μούδιασμα γενικά. Θεωρούμε πάντως πως όταν μια κατάσταση δεν λειτουργεί σωστά, πρέπει να βελτιώνεται όχι να καταργείται εντελώς. Με την κατάργηση του ΚΕΠ, η κυπριακή οικονομία, και όχι μόνο ο κλάδος των ακινήτων, απώλεσε ένα πολύ σημαντικό εργαλείο. Τα δύο δισεκατομμύρια ετησίως, που προσέλκυε στην χώρα το Πρόγραμμα, έχουν χαθεί. Αξίζει μέσα σε αυτό το πλαίσιο να επισημανθεί ότι πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προωθούν επενδυτικά προγράμματα ώστε να ενισχύσουν την εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων στις χώρες τους, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο λόγω της πανδημίας η οποία έπληξε πολλές οικονομίες του κόσμου.

-Ποια η σημασία των ξένων επενδυτών για την Κύπρο, οι οποίοι στήριξαν την κυπριακή οικονομία μέσω του Προγράμματος σε δύσκολους καιρούς;

Τεράστια και ζωτικής σημασίας για την οικονομία. Τα κράτη ανταγωνίζονται για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, και τίθεται επιτακτικά το ερώτημα: γιατί κάποιος να επενδύσει στην Κύπρο, και όχι για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία ή την Ασία; Πρέπει να αναπτύξουμε εργαλεία και να είμαστε πιο “επιθετικοί” ώστε να πείσουμε τους επενδυτές να προτιμήσουν την Κύπρο αντί άλλων χωρών, που προσφέρουν ανάλογα ή περισσότερα πλεονεκτήματα. Γίνεται πολύ συζήτηση για την γραφειοκρατία. Ας βρούμε επιτέλους λύσεις σε αυτό το θέμα.

Ευρύτερες οι συνέπειες

-Υπάρχουν επιχειρηματίες που στηρίζονταν αποκλειστικά στο επενδυτικό πρόγραμμα και μετά τις τελευταίες εξελίξεις κινδυνεύουν να κλείσουν οριστικά;

Η απώλεια της συνολικής επένδυσης των δύο δισ. ευρώ, θα έχει ασφαλώς σημαντικό αντίκτυπο για πληθώρα εταιρειών και κλάδων. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το ΚΕΠ συνέβαλλε σημαντικά σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας. Άρα είναι ηλίου φαεινότερο ότι πολλές εταιρείες κινδυνεύουν και αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, λόγω της πανδημίας και της απώλειας ξένων επενδύσεων.

-Ο κλάδος δεν επηρεάζεται από το δεύτερο lockdown. Το ερώτημα όμως είναι υπάρχει σημαντικός αριθμός έργων (ιδιωτικών και του δημοσίου) υπό εξέλιξη;

Υπάρχει όντως μεγάλος αριθμός έργων υπό εξέλιξη. Καταβάλουμε τεράστιες προσπάθειες ούτως ώστε τα εργοτάξια να παραμείνουν ανοιχτά, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν προγραμματισμένες αεροπορικές πτήσεις, εμποδίζει τους πελάτες από το να έρθουν στη χώρα μας και να προχωρήσουν σε αγορές ακινήτων. Επιπλέον, πολλοί από τους προμηθευτές μας στο εξωτερικό έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους, και αυτό δημιουργεί επιπλέον καθυστερήσεις στην κατασκευή και ολοκλήρωση των έργων μας ενώ ταυτόχρονα πολλαπλασιάζει τα έξοδά μας.

Απαραίτητο ένα νέο ΚΕΠ

-Αναμένεται ότι θα έρθει νέο επενδυτικό πρόγραμμα;

Βασική προϋπόθεση για μια τέτοια εξέλιξη είναι να αντιληφθούν όλες οι πολιτικές δυνάμεις τα οφέλη που προκύπτουν από το ΚΕΠ. Μόνο τότε θα προχωρήσουν στη θέσπιση ενός νέου επενδυτικού προγράμματος, που θα στηρίζεται σε υγιείς και γερές βάσεις και θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας.

-Θεωρείτε ότι το επενδυτικό πρόγραμμα έγινε αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης; 

Βεβαίως. Αυτό είναι αλήθεια και είναι ανησυχητικό διότι στο βωμό των πολιτικών αντιπαραθέσεων θυσιάζονται εργαλεία που ενισχύουν την κυπριακή οικονομία. Αυτό πρέπει να αλλάξει.

-Ποιες είναι οι εισηγήσεις σας προς την κυβέρνηση για ανάκαμψη του κλάδου μετά την πανδημική κρίση;

Χρειαζόμαστε άμεσα κίνητρα και ενίσχυση από την κυβέρνηση, όπως:

- Δημιουργία Υφυπουργείου Ανάπτυξης για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα.

- Μειωμένο ΦΠΑ για όσους επενδύσουν σε ακίνητα μέχρι τα μέσα του 2022

- Κατάργηση του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών για ακίνητα που εγγράφονται στο Κτηματολόγιο μέχρι τα μέσα του 2022

- Θέσπιση πιο ελκυστικού προγράμματος άδειας παραμονής

- Θέσπιση νέου επενδυτικού προγράμματος, στη βάση του ευρωπαϊκού προτύπου και με όλες τις δικλείδες ασφαλείας

- Πολεοδομικά κίνητρα για αναπτύξεις που μπορούν να παραχωρήσουν άμεσα

- Πλήρης αυτοματοποίηση του Κτηματολογίου και των αιτήσεων για χορήγηση πολεοδομικών αδειών

Πρόκειται για ενέργειες που πρέπει να γίνουν άμεσα και πάντοτε στη βάση της κείμενης νομοθεσίας.

-Ως CEO της Cybarco πώς νιώθετε για τις δύσκολες ώρες που περνά ο κλάδος ακινήτων;

Ο κλάδος των ακινήτων είναι κινητήριος μοχλός για την οικονομία. Δεν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζουμε δυσκολίες. Έχουμε αντιμετωπίσει προκλήσεις και στο παρελθόν. Πάντοτε ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας εργάζονταν από κοινού για να βοηθήσουν την οικονομία να εξέλθει της κρίσης. Αυτή τη φορά, όμως, δεν συμβαίνει κάτι ανάλογο, και όσο πιο γρήγορα αρχίσουμε να συνεργαζόμαστε, τόσο πιο γρήγορα θα ανακάμψουμε. Γιατί ζούμε σε ένα πανέμορφο νησί, αλλά πρέπει να είμαστε συνέχεια σε εγρήγορση για να προσελκύσουμε επενδυτές και αγοραστές από το εξωτερικό, ώστε η οικονομία μας να επανέλθει σε τροχιά ανάπτυξης και να συνεχίσουμε να έχουμε ένα καλό βιοτικό επίπεδο με χαμηλούς δείκτες ανεργίας.

Της Ηρώς Ευθυμίου