25/05/2009 06:50
Πλήρη στήριξη στη στρατηγική απόφαση της διοίκησης της Marfin Popular Bank να μεταφέρει την έδρα της στην Ελλάδα δίνει η οικογένεια Λανίτη. Οι μεγαλύτεροι κύπριοι μέτοχοι της τράπεζας, το όνομα των οποίων συνδέθηκε διαχρονικά με τη Λαϊκή Τράπεζα, δηλώνουν στη StockWatch σύμφωνοι με την απόφαση στηρίζοντας τους χειρισμούς του εκτελεστικού αντιπροέδρου της Marfin, Ανδρέα Βγενόπουλου.
Σε μια σπάνια συνέντευξη, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Λαϊκής και εκτελεστικός διευθυντής του ομίλου Λανίτη, Μάριος Λανίτης, μιλά χωρίς υπεκφυγές για το θέμα της έδρας, εξηγώντας ότι για τους μετόχους της τράπεζας η κίνηση αυτή θα είναι θετική.
Μιλά επίσης για τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που σχεδιάζει η κυβέρνηση για ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου. Αναφέρει τα πλεονεκτήματα που θα προκύψουν από την ανάπτυξη της μαρίνας Λεμεσού, αλλά καυτηριάζει την πολιτική της κυβέρνησης στα γήπεδα γκολφ. Σχολιάζει επίσης την πορεία της εξωγενούς ζήτησης ακινήτων και μιλά για το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργείται στην αγορά από αδιάθετα ακίνητα κακής κατασκευής.
Της Ηρώς Ευθυμίου
Ερ: Πως βλέπετε την πορεία της κυπριακής οικονομίας με δεδομένη την οικονομική κρίση;
Απ.: Πιστεύω ότι το 2009 θα είναι μια δύσκολη χρονιά και αυτό ήδη έχει διαφανεί από τους πρώτους μήνες του χρόνου στον τομέα των κατασκευών και στην τουριστική βιομηχανία.
Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε μεγάλα έργα υποδομής, κυβερνητικά και ιδιωτικά, έτσι ώστε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και έσοδα.
Η δύναμη της οικονομίας βρίσκεται στις υπηρεσίες που παρέχουμε στους τουρίστες και επιχειρηματίες, γι’ αυτό είναι σημαντικό να αναπτύξουμε την τουριστική βιομηχανία ενισχύοντας τις υπηρεσίες με μεγάλα έργα υποδομής δια μέσου ευέλικτων και γρήγορων κυβερνητικών υπηρεσιών. Θα πρέπει επίσης να αρχίσουμε να βασιζόμαστε στην ποιότητα τόσο των προσφερόμενων υπηρεσιών όσο και στην προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού.
Ερ: Πέρασαν τα χειρότερα;
Απ.: Όχι, δεν νομίζω. Η τουριστική περίοδος τώρα ξεκινά άρα τώρα θα αρχίσουν να φαίνονται τα προβλήματα στην τουριστική βιομηχανία και στην αλυσίδα των υπηρεσιών που σχετίζονται με αυτή. Άρα τα χειρότερα θα τα δούμε από το Σεπτέμβρη και μετά.
Ερ: Πότε αναμένεται ανάκαμψη;
Απ.: Όσον αφορά τον τουρισμό πιστεύω ότι το 2010 θα είναι καλύτερο από το 2009, αλλά να μην αναμένουμε ότι θα επανέλθουμε στα επίπεδα των τελευταίων χρόνων. Στην οικονομία γενικά πιστεύω ότι θα υπάρξει ανάκαμψη το δεύτερο εξάμηνο του 2010.
Στον τομέα όμως των κατασκευών τα πράγματα δεν θα επανέλθουν όπως ήταν πριν ούτε και μετά την ανάκαμψη της οικονομίας.
Θα αλλάξει επίσης και ο τρόπος ανάπτυξης του τομέα. Αυτό που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια να κτίζουμε δέκα μέτρα από το high way και να απαιτούμε να έρθει ο ευρωπαίος και να το αγοράσει πέρασε ανεπιστρεπτί.
Η Κύπρος σταμάτησε πλέον να πωλεί ήλιο και θάλασσα πρέπει να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες μας, να προσφέρουμε ποιότητα.
Μαρίνες και γκολφ
Ερ: Επενδύετε σε έργα που στοχεύουν σε προσέλευση ποιοτικού τουρισμού. Γιατί;
Απ.: Ο Όμιλος Λανίτη υπάρχει και δραστηριοποιείται σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς από το 1898. Είναι ένας οργανισμός με ξεκάθαρη στρατηγική και κατεύθυνση που διαχρονικά χαρακτηρίζεται από σοβαρότητα στις ενέργειες του.
Σαφώς και η οικονομική κρίση μας επηρεάζει όλους, όμως πιστεύω ότι με προσεχτικές κινήσεις θα αντεπεξέλθουμε.
Για παράδειγμα, μόλις πριν 3 εβδομάδες ολοκληρώσαμε τις ανακαινίσεις που κάναμε εδώ και 6 μήνες στο ξενοδοχείο Αμαθούς στη Λεμεσό, ύψους πέραν των €10 εκ. Πιστεύω ότι σε περιόδους κρίσης πιο αλώβητοι θα βγουν όσοι επενδύουν στην ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους.
Όταν προσφέρεις ποιότητα υποφέρεις λιγότερο ακόμη και σε περιόδους κρίσης.
Ερ: Δηλαδή τον Όμιλο Λανίτη δεν τον άγγιξε η κρίση;
Απ.: Βεβαίως και μας έχει αγγίξει. Στο ξενοδοχείο Αμαθούς η μείωση στις κρατήσεις ανέρχεται στο 15-20% σε σύγκριση με τον περασμένο χρόνο. Όσοι όμως δεν βασίζονται στον ποιοτικό τουρισμό σίγουρα θα δεχθούν μεγαλύτερο πλήγμα.
Ερ: Τι συμβαίνει με τη μαρίνα Λεμεσού; Μπήκαν τα πρώτα τούβλα;
Απ.: Όχι δεν έχουν μπει τα πρώτα τούβλα διότι αφότου υπογράψαμε το συμβόλαιο με την κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2008, είχαμε μόνο το master plan και μια τεχνοοικονομική μελέτη. Απ’ εκεί και πέρα επακολούθησαν πολλές άλλες διαδικασίες και διευθετήσεις.
Πάντως βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο γι’ αυτό αναμένεται εντός Σεπτεμβρίου να ξεκινήσει το έργο.
Το κόστος του όλου έργου υπολογίζεται γύρω €350 εκ. και θα είναι το πρώτο έργο ποιοτικού τουρισμού που γίνεται στην Κύπρο.
Συμπεριλαμβάνει χώρους ελλιμενισμού για περίπου 550 σκάφη αναψυχής, 274 σπίτια και διαμερίσματα και εμπορικό κέντρο.
Ερ: Τι σημαίνει για τη Λεμεσό το έργο αυτό;
Απ.: Το όλο έργο θα αναβαθμίσει την πόλη της Λεμεσού, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας (600 κατά την κατασκευή και γύρω στις 400 άμεσες και έμμεσες κατά τη λειτουργία) και θα συμπεριλάβει την Κύπρο στους ναυτικούς προορισμούς σκαφών αναψυχής, κάτι που θα επηρεάσει θετικά την κυπριακή οικονομία και τον τουρισμό μας.
Η αναβάθμιση της υποδομής στην περιοχή αυτή θα προσελκύσει και πάρα πολλές νέες επενδύσεις και θα αναζωογονήσει ακόμα περισσότερο την περιοχή.
Η μαρίνα Λεμεσού αποτελεί το πρώτο έργο προς την κατεύθυνση του ποιοτικού τουρισμού και την αναβάθμιση του τουριστικού πακέτου της Κύπρου.
Ερ: Τι γίνεται με το θέμα των εγγυήσεων που ζητούσαν οι τράπεζες από την κυβέρνηση προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα μεγάλα έργα;
Απ.: Είναι αλήθεια ότι και εμείς είχαμε επισκεφθεί τον υπουργό Οικονομικών επειδή οι τράπεζες ζητούσαν κυβερνητικές εγγυήσεις προκειμένου να χρηματοδοτήσουν το κομμάτι του έργου υποδομής του λιμανιού και όχι των κατασκευών.
Τώρα όμως που ξεκαθάρισε το τοπίο με τις τράπεζες και τη ρευστότητα τους, όλες οι κυπριακές τράπεζες εξεδήλωσαν την πρόθεση τους να χρηματοδοτήσουν τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα.
Από την άλλη η κυβέρνηση φαίνεται ότι έπαψε πλέον να ενδιαφέρεται να παραχωρήσει κυβερνητικές εγγυήσεις. Τώρα αν είναι σωστό ή όχι, αυτό είναι άλλη υπόθεση.
Ερ: Η κρίση δεν θα επηρεάσει το οικιστικό μέρος της μαρίνας;
Απ.: Εκεί που υπολογίζαμε να πουλήσουμε τις επαύλεις σε τρία χρόνια σήμερα υπολογίζουμε ότι θα τις πουλήσουμε σε 5 χρόνια.
Γκολφ
Ερ: Μιλήστε μας λίγο για τα σχέδια που έχετε για αναπτύξεις γκολφ...
Απ.: Στα σχέδια του Ομίλου μας ήταν η δημιουργία εκτός από το Aphrodite Hills Golf, η δημιουργία άλλων δύο ακόμη γηπέδων golf.
Τώρα ομολογώ ότι προβληματιζόμαστε εάν θα προχωρήσουμε σε αυτό το εγχείρημα.
Διατηρώ τις αμφιβολίες μου κατά πόσο με τη νέα πολιτική της κυβέρνησης θα προχωρήσουν αυτά τα projects.
Με βάση τη νέα πολιτική αυξάνονται φοβερά τα κόστα. Εκτός του ότι η κυβέρνηση ζητά €5 εκ. προκειμένου να εξασφαλιστεί η άδεια, το κόστος ανεβαίνει πάρα πολύ και με την πρόνοια για δημιουργία σταθμού αφαλάτωσης που να δουλεύει με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και εάν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα να αγοράζεται το ηλεκτρικό ρεύμα σε ψηλότερη τιμή από την κανονική.
Άδικη όμως είναι και η πρόνοια με την οποία ζητούν εγγυήσεις για τη λειτουργία του golf από τον επενδυτή.
Εκεί δηλαδή που η κυβέρνηση αγωνιά ότι μπορεί να εγκαταλειφθεί το γήπεδο έρχεται και βάζει επιπλέον κόστος στη λειτουργία του. Αυτό δεν είναι σχήμα οξύμωρο;
Είναι άδικες και τιμωρητικές αυτές οι πρόνοιες για έργα. Δύσκολα πιστεύω κάποιος θα προχωρήσει στην υλοποίηση αυτών των projects.
Κρίση ακινήτων
Ερ: Οι σχεδιασμοί για αυτά τα έργα έγιναν πριν την κρίση. Έκτοτε άλλαξαν τόσα πολλά... συμπεριλαμβανομένης και της μείωσης στην εξωγενή ζήτηση ακινήτων...
Απ.: Μακροχρόνια πιστεύω ότι θα υπάρξει ζήτηση για αυτά τα έργα.
Ερ:Η Cybarco απευθύνεται στην εξωγενή αγορά ακινήτων. Πότε περιμένετε να ανακάμψει αυτή η αγορά και πόσο;
Απ.: Η Cybarco έχει δύο εταιρείες, την εργοληπτική και την ανάπτυξη γης. Το εργοληπτικό τμήμα με την κρίση μπορώ να πω ότι δεν επηρεάστηκε πολύ διότι αφορά μακροχρόνια έργα τα οποία έχουν ξεκινήσει τα προηγούμενα χρόνια και βρίσκονται σε εξέλιξη. Έχουμε επίσης υποβάλει προσφορές σε διάφορα έργα που έχουν προκηρυχθεί από την κυβέρνηση τα οποία αναμένεται να ξεκινήσουν προς το τέλος του χρόνου, άρα στο civil engineering δεν προβλέπω να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα.
Στο τομέα όμως ανάπτυξης γης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Οι πωλήσεις της εξωγενούς ζήτησης είναι μειωμένες κατά 50%, το ίδιο συμβαίνει και στην εσωτερική ζήτηση.
Επαναλαμβάνω όμως ότι η ποιότητα και σε αυτό τον τομέα υποφέρει ολιγότερο. Πιο γρήγορα θα επανέλθει το ποιοτικό προϊόν και δεν μιλώ μόνο για την ποιότητα κατασκευής αλλά και για την ποιότητα σχεδιασμού, τοποθεσίας, περιβάλλοντος ενός projects. Εμείς είμαστε τυχεροί διότι ουδέποτε κάναμε το λεγόμενο overexpansion. Είμαστε πάντα μετρημένοι οπότε δεν έχουμε αδιάθετα σε βαθμό που να μας ανησυχούν.
Ερ:Πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα με τα αδιάθετα ακίνητα;
Απ.: Το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο. Το ανησυχητικό όμως είναι ότι τα περισσότερα αδιάθετα είναι και κακής ποιότητας γι’ αυτό ο κατασκευαστικός τομέας θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει προβλήματα και μετά που θα παρέλθει η κρίση.
Θα πρέπει να φύγουν πρώτα τα αδιάθετα και μετά να αρχίσουν να κτίζονται άλλα.
Τα κακής ποιότητας θα συνεχίσουν να παραμένουν στα αζήτητα διότι η κρίση ανέδειξε τα προβλήματα στις προβληματικές κατασκευές έτσι οι μελλοντικοί αγοραστές θα είναι πιο έξυπνοι, πιο προσεκτικοί και πολύ πιο μελετημένοι.
Ερ:Μείωση στις τιμές έχει παρατηρηθεί;
Απ.: Εμείς έχουμε διατηρήσει τις τιμές μας σε όλη την Κύπρο. Δεν έχουμε κάνει υπερβολικές εκπτώσεις αλλά σε λογικά επίπεδα, που θα κάναμε ούτως ή άλλως στους καλούς πελάτες και σε ειδικές περιπτώσεις.
Γενικά όμως στην αγορά ακινήτων έχουν μειωθεί οι τιμές μέχρι και 50% σε κάποιες περιπτώσεις, το πρόβλημα όμως είναι ότι και με χαμηλές τιμές δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι.
Marfin
Ερ: Είστε από τους μεγαλομετόχους της Marfin και η οικογένεια συνδέθηκε με τη Λαϊκή. Που στέκεστε στο θέμα της μεταφοράς της έδρας;
Απ.: Κατ’ αρχάς ως Κύπριος είμαι στεναχωρημένος για το ότι φεύγει η έδρα της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας από την Κύπρο. Η τράπεζα όμως παραμένει, έτσι για τους πελάτες δεν θα αλλάξει τίποτα.
Για την Κύπρο όμως είναι μια κακή εξέλιξη την ώρα που αναζητούμε επενδυτές να έρθουν στην Κύπρο για να επενδύσουν αυτοί που είναι να σηκώνονται να φεύγουν. Είναι μια κακή εξέλιξη.
Επαναλαμβάνω ότι δεν είμαστε ενθουσιασμένοι ως Κύπριοι από την άλλη όμως ως μέτοχοι της τράπεζας πιστεύουμε ότι είναι για το καλό της και θα βοηθηθεί όταν μεταφέρει την έδρα της στην Ελλάδα διότι θα έχει περισσότερη ευελιξία, πιο εύκολη πρόσβαση σε κεφάλαια και όλα όσα έχει επικαλεστεί ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος Ανδρέας Βγενόπουλος.
Ερ: Τις δικές σας απόψεις τις εκφράσατε;
Απ.: Βεβαίως είπαμε τις απόψεις μας. Αλλά ως μέτοχοι επαναλαμβάνω είμαστε ευχαριστημένοι.
Ερ: Υπάρχει περίπτωση ανάκλησης της απόφασης;
Απ.: Πιστεύω ότι είναι λάθος να διαδίδεται ότι υπάρχει παράθυρο ακόμη και από διευθυντές και αξιωματούχους της τράπεζας. Είναι λάθος διότι μετά μεταφράζεται ως εκβιασμός, κάτι που το ξεκαθάρισε και ο κ. Βγενόπουλος. Η απόφαση είναι απόφαση και η τράπεζα φεύγει.
Ερ: Ανεξαρτήτως του τι θα κάνει η Marfin, τι χρήζει βελτίωσης στον τρόπο λειτουργίας του κυπριακού κράτος και των ρυθμιστικών αρχών;
Απ.: Ως θέμα αρχής οι εποπτικές αρχές πρέπει να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Προς Θεού, θα είναι μεγάλο λάθος να επεμβαίνει είτε η βουλή, είτε τα κόμματα, είτε η κυβέρνηση στο έργο τους.
Από την άλλη όμως θα πρέπει οι ίδιες οι εποπτικές αρχές να εξετάζουν τη νομοθεσία και τους κανόνες κάτω από τους οποίους εργάζονται και λειτουργούν και να είναι εξελίξιμοι βλέποντας το διεθνές τοπίο.
Σε μια σπάνια συνέντευξη, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Λαϊκής και εκτελεστικός διευθυντής του ομίλου Λανίτη, Μάριος Λανίτης, μιλά χωρίς υπεκφυγές για το θέμα της έδρας, εξηγώντας ότι για τους μετόχους της τράπεζας η κίνηση αυτή θα είναι θετική.
Μιλά επίσης για τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που σχεδιάζει η κυβέρνηση για ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου. Αναφέρει τα πλεονεκτήματα που θα προκύψουν από την ανάπτυξη της μαρίνας Λεμεσού, αλλά καυτηριάζει την πολιτική της κυβέρνησης στα γήπεδα γκολφ. Σχολιάζει επίσης την πορεία της εξωγενούς ζήτησης ακινήτων και μιλά για το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργείται στην αγορά από αδιάθετα ακίνητα κακής κατασκευής.
Της Ηρώς Ευθυμίου
Ερ: Πως βλέπετε την πορεία της κυπριακής οικονομίας με δεδομένη την οικονομική κρίση;
Απ.: Πιστεύω ότι το 2009 θα είναι μια δύσκολη χρονιά και αυτό ήδη έχει διαφανεί από τους πρώτους μήνες του χρόνου στον τομέα των κατασκευών και στην τουριστική βιομηχανία.
Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε μεγάλα έργα υποδομής, κυβερνητικά και ιδιωτικά, έτσι ώστε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και έσοδα.
Η δύναμη της οικονομίας βρίσκεται στις υπηρεσίες που παρέχουμε στους τουρίστες και επιχειρηματίες, γι’ αυτό είναι σημαντικό να αναπτύξουμε την τουριστική βιομηχανία ενισχύοντας τις υπηρεσίες με μεγάλα έργα υποδομής δια μέσου ευέλικτων και γρήγορων κυβερνητικών υπηρεσιών. Θα πρέπει επίσης να αρχίσουμε να βασιζόμαστε στην ποιότητα τόσο των προσφερόμενων υπηρεσιών όσο και στην προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού.
Ερ: Πέρασαν τα χειρότερα;
Απ.: Όχι, δεν νομίζω. Η τουριστική περίοδος τώρα ξεκινά άρα τώρα θα αρχίσουν να φαίνονται τα προβλήματα στην τουριστική βιομηχανία και στην αλυσίδα των υπηρεσιών που σχετίζονται με αυτή. Άρα τα χειρότερα θα τα δούμε από το Σεπτέμβρη και μετά.
Ερ: Πότε αναμένεται ανάκαμψη;
Απ.: Όσον αφορά τον τουρισμό πιστεύω ότι το 2010 θα είναι καλύτερο από το 2009, αλλά να μην αναμένουμε ότι θα επανέλθουμε στα επίπεδα των τελευταίων χρόνων. Στην οικονομία γενικά πιστεύω ότι θα υπάρξει ανάκαμψη το δεύτερο εξάμηνο του 2010.
Στον τομέα όμως των κατασκευών τα πράγματα δεν θα επανέλθουν όπως ήταν πριν ούτε και μετά την ανάκαμψη της οικονομίας.
Θα αλλάξει επίσης και ο τρόπος ανάπτυξης του τομέα. Αυτό που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια να κτίζουμε δέκα μέτρα από το high way και να απαιτούμε να έρθει ο ευρωπαίος και να το αγοράσει πέρασε ανεπιστρεπτί.
Η Κύπρος σταμάτησε πλέον να πωλεί ήλιο και θάλασσα πρέπει να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες μας, να προσφέρουμε ποιότητα.
Μαρίνες και γκολφ
Ερ: Επενδύετε σε έργα που στοχεύουν σε προσέλευση ποιοτικού τουρισμού. Γιατί;
Απ.: Ο Όμιλος Λανίτη υπάρχει και δραστηριοποιείται σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς από το 1898. Είναι ένας οργανισμός με ξεκάθαρη στρατηγική και κατεύθυνση που διαχρονικά χαρακτηρίζεται από σοβαρότητα στις ενέργειες του.
Σαφώς και η οικονομική κρίση μας επηρεάζει όλους, όμως πιστεύω ότι με προσεχτικές κινήσεις θα αντεπεξέλθουμε.
Για παράδειγμα, μόλις πριν 3 εβδομάδες ολοκληρώσαμε τις ανακαινίσεις που κάναμε εδώ και 6 μήνες στο ξενοδοχείο Αμαθούς στη Λεμεσό, ύψους πέραν των €10 εκ. Πιστεύω ότι σε περιόδους κρίσης πιο αλώβητοι θα βγουν όσοι επενδύουν στην ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους.
Όταν προσφέρεις ποιότητα υποφέρεις λιγότερο ακόμη και σε περιόδους κρίσης.
Ερ: Δηλαδή τον Όμιλο Λανίτη δεν τον άγγιξε η κρίση;
Απ.: Βεβαίως και μας έχει αγγίξει. Στο ξενοδοχείο Αμαθούς η μείωση στις κρατήσεις ανέρχεται στο 15-20% σε σύγκριση με τον περασμένο χρόνο. Όσοι όμως δεν βασίζονται στον ποιοτικό τουρισμό σίγουρα θα δεχθούν μεγαλύτερο πλήγμα.
Ερ: Τι συμβαίνει με τη μαρίνα Λεμεσού; Μπήκαν τα πρώτα τούβλα;
Απ.: Όχι δεν έχουν μπει τα πρώτα τούβλα διότι αφότου υπογράψαμε το συμβόλαιο με την κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2008, είχαμε μόνο το master plan και μια τεχνοοικονομική μελέτη. Απ’ εκεί και πέρα επακολούθησαν πολλές άλλες διαδικασίες και διευθετήσεις.
Πάντως βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο γι’ αυτό αναμένεται εντός Σεπτεμβρίου να ξεκινήσει το έργο.
Το κόστος του όλου έργου υπολογίζεται γύρω €350 εκ. και θα είναι το πρώτο έργο ποιοτικού τουρισμού που γίνεται στην Κύπρο.
Συμπεριλαμβάνει χώρους ελλιμενισμού για περίπου 550 σκάφη αναψυχής, 274 σπίτια και διαμερίσματα και εμπορικό κέντρο.
Ερ: Τι σημαίνει για τη Λεμεσό το έργο αυτό;
Απ.: Το όλο έργο θα αναβαθμίσει την πόλη της Λεμεσού, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας (600 κατά την κατασκευή και γύρω στις 400 άμεσες και έμμεσες κατά τη λειτουργία) και θα συμπεριλάβει την Κύπρο στους ναυτικούς προορισμούς σκαφών αναψυχής, κάτι που θα επηρεάσει θετικά την κυπριακή οικονομία και τον τουρισμό μας.
Η αναβάθμιση της υποδομής στην περιοχή αυτή θα προσελκύσει και πάρα πολλές νέες επενδύσεις και θα αναζωογονήσει ακόμα περισσότερο την περιοχή.
Η μαρίνα Λεμεσού αποτελεί το πρώτο έργο προς την κατεύθυνση του ποιοτικού τουρισμού και την αναβάθμιση του τουριστικού πακέτου της Κύπρου.
Ερ: Τι γίνεται με το θέμα των εγγυήσεων που ζητούσαν οι τράπεζες από την κυβέρνηση προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα μεγάλα έργα;
Απ.: Είναι αλήθεια ότι και εμείς είχαμε επισκεφθεί τον υπουργό Οικονομικών επειδή οι τράπεζες ζητούσαν κυβερνητικές εγγυήσεις προκειμένου να χρηματοδοτήσουν το κομμάτι του έργου υποδομής του λιμανιού και όχι των κατασκευών.
Τώρα όμως που ξεκαθάρισε το τοπίο με τις τράπεζες και τη ρευστότητα τους, όλες οι κυπριακές τράπεζες εξεδήλωσαν την πρόθεση τους να χρηματοδοτήσουν τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα.
Από την άλλη η κυβέρνηση φαίνεται ότι έπαψε πλέον να ενδιαφέρεται να παραχωρήσει κυβερνητικές εγγυήσεις. Τώρα αν είναι σωστό ή όχι, αυτό είναι άλλη υπόθεση.
Ερ: Η κρίση δεν θα επηρεάσει το οικιστικό μέρος της μαρίνας;
Απ.: Εκεί που υπολογίζαμε να πουλήσουμε τις επαύλεις σε τρία χρόνια σήμερα υπολογίζουμε ότι θα τις πουλήσουμε σε 5 χρόνια.
Γκολφ
Ερ: Μιλήστε μας λίγο για τα σχέδια που έχετε για αναπτύξεις γκολφ...
Απ.: Στα σχέδια του Ομίλου μας ήταν η δημιουργία εκτός από το Aphrodite Hills Golf, η δημιουργία άλλων δύο ακόμη γηπέδων golf.
Τώρα ομολογώ ότι προβληματιζόμαστε εάν θα προχωρήσουμε σε αυτό το εγχείρημα.
Διατηρώ τις αμφιβολίες μου κατά πόσο με τη νέα πολιτική της κυβέρνησης θα προχωρήσουν αυτά τα projects.
Με βάση τη νέα πολιτική αυξάνονται φοβερά τα κόστα. Εκτός του ότι η κυβέρνηση ζητά €5 εκ. προκειμένου να εξασφαλιστεί η άδεια, το κόστος ανεβαίνει πάρα πολύ και με την πρόνοια για δημιουργία σταθμού αφαλάτωσης που να δουλεύει με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και εάν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα να αγοράζεται το ηλεκτρικό ρεύμα σε ψηλότερη τιμή από την κανονική.
Άδικη όμως είναι και η πρόνοια με την οποία ζητούν εγγυήσεις για τη λειτουργία του golf από τον επενδυτή.
Εκεί δηλαδή που η κυβέρνηση αγωνιά ότι μπορεί να εγκαταλειφθεί το γήπεδο έρχεται και βάζει επιπλέον κόστος στη λειτουργία του. Αυτό δεν είναι σχήμα οξύμωρο;
Είναι άδικες και τιμωρητικές αυτές οι πρόνοιες για έργα. Δύσκολα πιστεύω κάποιος θα προχωρήσει στην υλοποίηση αυτών των projects.
Κρίση ακινήτων
Ερ: Οι σχεδιασμοί για αυτά τα έργα έγιναν πριν την κρίση. Έκτοτε άλλαξαν τόσα πολλά... συμπεριλαμβανομένης και της μείωσης στην εξωγενή ζήτηση ακινήτων...
Απ.: Μακροχρόνια πιστεύω ότι θα υπάρξει ζήτηση για αυτά τα έργα.
Ερ:Η Cybarco απευθύνεται στην εξωγενή αγορά ακινήτων. Πότε περιμένετε να ανακάμψει αυτή η αγορά και πόσο;
Απ.: Η Cybarco έχει δύο εταιρείες, την εργοληπτική και την ανάπτυξη γης. Το εργοληπτικό τμήμα με την κρίση μπορώ να πω ότι δεν επηρεάστηκε πολύ διότι αφορά μακροχρόνια έργα τα οποία έχουν ξεκινήσει τα προηγούμενα χρόνια και βρίσκονται σε εξέλιξη. Έχουμε επίσης υποβάλει προσφορές σε διάφορα έργα που έχουν προκηρυχθεί από την κυβέρνηση τα οποία αναμένεται να ξεκινήσουν προς το τέλος του χρόνου, άρα στο civil engineering δεν προβλέπω να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα.
Στο τομέα όμως ανάπτυξης γης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Οι πωλήσεις της εξωγενούς ζήτησης είναι μειωμένες κατά 50%, το ίδιο συμβαίνει και στην εσωτερική ζήτηση.
Επαναλαμβάνω όμως ότι η ποιότητα και σε αυτό τον τομέα υποφέρει ολιγότερο. Πιο γρήγορα θα επανέλθει το ποιοτικό προϊόν και δεν μιλώ μόνο για την ποιότητα κατασκευής αλλά και για την ποιότητα σχεδιασμού, τοποθεσίας, περιβάλλοντος ενός projects. Εμείς είμαστε τυχεροί διότι ουδέποτε κάναμε το λεγόμενο overexpansion. Είμαστε πάντα μετρημένοι οπότε δεν έχουμε αδιάθετα σε βαθμό που να μας ανησυχούν.
Ερ:Πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα με τα αδιάθετα ακίνητα;
Απ.: Το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο. Το ανησυχητικό όμως είναι ότι τα περισσότερα αδιάθετα είναι και κακής ποιότητας γι’ αυτό ο κατασκευαστικός τομέας θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει προβλήματα και μετά που θα παρέλθει η κρίση.
Θα πρέπει να φύγουν πρώτα τα αδιάθετα και μετά να αρχίσουν να κτίζονται άλλα.
Τα κακής ποιότητας θα συνεχίσουν να παραμένουν στα αζήτητα διότι η κρίση ανέδειξε τα προβλήματα στις προβληματικές κατασκευές έτσι οι μελλοντικοί αγοραστές θα είναι πιο έξυπνοι, πιο προσεκτικοί και πολύ πιο μελετημένοι.
Ερ:Μείωση στις τιμές έχει παρατηρηθεί;
Απ.: Εμείς έχουμε διατηρήσει τις τιμές μας σε όλη την Κύπρο. Δεν έχουμε κάνει υπερβολικές εκπτώσεις αλλά σε λογικά επίπεδα, που θα κάναμε ούτως ή άλλως στους καλούς πελάτες και σε ειδικές περιπτώσεις.
Γενικά όμως στην αγορά ακινήτων έχουν μειωθεί οι τιμές μέχρι και 50% σε κάποιες περιπτώσεις, το πρόβλημα όμως είναι ότι και με χαμηλές τιμές δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι.
Marfin
Ερ: Είστε από τους μεγαλομετόχους της Marfin και η οικογένεια συνδέθηκε με τη Λαϊκή. Που στέκεστε στο θέμα της μεταφοράς της έδρας;
Απ.: Κατ’ αρχάς ως Κύπριος είμαι στεναχωρημένος για το ότι φεύγει η έδρα της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας από την Κύπρο. Η τράπεζα όμως παραμένει, έτσι για τους πελάτες δεν θα αλλάξει τίποτα.
Για την Κύπρο όμως είναι μια κακή εξέλιξη την ώρα που αναζητούμε επενδυτές να έρθουν στην Κύπρο για να επενδύσουν αυτοί που είναι να σηκώνονται να φεύγουν. Είναι μια κακή εξέλιξη.
Επαναλαμβάνω ότι δεν είμαστε ενθουσιασμένοι ως Κύπριοι από την άλλη όμως ως μέτοχοι της τράπεζας πιστεύουμε ότι είναι για το καλό της και θα βοηθηθεί όταν μεταφέρει την έδρα της στην Ελλάδα διότι θα έχει περισσότερη ευελιξία, πιο εύκολη πρόσβαση σε κεφάλαια και όλα όσα έχει επικαλεστεί ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος Ανδρέας Βγενόπουλος.
Ερ: Τις δικές σας απόψεις τις εκφράσατε;
Απ.: Βεβαίως είπαμε τις απόψεις μας. Αλλά ως μέτοχοι επαναλαμβάνω είμαστε ευχαριστημένοι.
Ερ: Υπάρχει περίπτωση ανάκλησης της απόφασης;
Απ.: Πιστεύω ότι είναι λάθος να διαδίδεται ότι υπάρχει παράθυρο ακόμη και από διευθυντές και αξιωματούχους της τράπεζας. Είναι λάθος διότι μετά μεταφράζεται ως εκβιασμός, κάτι που το ξεκαθάρισε και ο κ. Βγενόπουλος. Η απόφαση είναι απόφαση και η τράπεζα φεύγει.
Ερ: Ανεξαρτήτως του τι θα κάνει η Marfin, τι χρήζει βελτίωσης στον τρόπο λειτουργίας του κυπριακού κράτος και των ρυθμιστικών αρχών;
Απ.: Ως θέμα αρχής οι εποπτικές αρχές πρέπει να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Προς Θεού, θα είναι μεγάλο λάθος να επεμβαίνει είτε η βουλή, είτε τα κόμματα, είτε η κυβέρνηση στο έργο τους.
Από την άλλη όμως θα πρέπει οι ίδιες οι εποπτικές αρχές να εξετάζουν τη νομοθεσία και τους κανόνες κάτω από τους οποίους εργάζονται και λειτουργούν και να είναι εξελίξιμοι βλέποντας το διεθνές τοπίο.
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
