You are here

Ν. Φινοπούλου: Εμβάθυνση στη νομοθεσία για καλές λύσεις στα ΜΕΔ

09/01/2022 06:01

Την αναγκαιότητα εμβάθυνσης και πολύ καλής γνώσης της νομοθεσίας που αφορά στο χειρισμό μη εξυπηρετούμενων δανείων, τονίζει η δικηγόρος και Μέλος του Institute for Sustainability Leadership, University of Cambridge, Νικόλ Φινοπούλου.

Σε συνέντευξή της στη StockWatch, σημειώνει ότι «η καλή γνώση της νομοθεσίας διευκολύνει την ολοκλήρωση των διαδικασιών, μειώνει τον χρόνο διεκπεραίωσης των υποθέσεων και ταυτόχρονα, οδηγεί στην από κοινού εξεύρεση των πιο καλών λύσεων σε κάθε περίπτωση».  

Χαρακτηρίζει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο «αρκετά ικανοποιητικό», επισημαίνοντας ότι θα μπορούσε να ήταν πολύ πιο ευέλικτο σε συνάρτηση με επιπρόσθετη στελέχωση των αντίστοιχων κρατικών υπηρεσιών για συγκεκριμένη περίοδο υλοποίησης του έργου μείωσης των ΜΕΔ.

Υποστηρίζει παράλληλα, ότι σε μία χώρα όπως στην Κύπρου, στην οποία υπάρχει ένα τόσο μεγάλο απόθεμα ΜΕΔ, ο παράγοντας χρόνος είναι πολύ καθοριστικός για επίλυση του προβλήματος.

Παράλληλα, εκφράζει την άποψη ότι ενδεχομένως, να έχουν ωριμάσει οι συγκυρίες για να εξεταστεί η πιθανότητα ενός διοικητικού φορολογικού πλαισίου παραχώρησης κινήτρων σε όσους είναι αποδεδειγμένα συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους, πρωτίστως προς το κράτος. 

Σε ότι αφορά τη μελλοντική πορεία των ΜΕΔ, εκτιμά ότι θα καταγράψουν αύξηση λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας και της αύξησης του πληθωρισμού, αν και σημειώνει πως για τις κυπριακές τράπεζες οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές.

Σε σχέση με τις πωλήσεις ΜΕΔ σημειώνει πως ίσως το επόμενο διάστημα να δούμε και μικρότερες τράπεζες να προχωρούν με λύσεις οι οποίες θα μειώσουν τα ΜΕΔ από τους ισολογισμούς τους, υπενθυμίζοντας πως η έξοδος των ΜΕΔ από τους ισολογισμούς των τραπεζών δεν είναι το τέλος του δρόμου, αφού τα συγκεκριμένα δάνεια και πάλι θα πρέπει να τύχουν διαχείρισης από τους νέους τους ιδιοκτήτες.

Την ίδια ώρα, τονίζει τη σημασία της προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να υπάρχουν τα κατάλληλα νομοθετικά εργαλεία τα οποία θα επιτρέπουν την ορθή και βέλτιστη ρύθμιση αυτών των ζητημάτων.

Ακολουθεί η συνέντευξη.

-Τι προκλήσεις αντιμετωπίζουν οι δικηγόροι κατά τον χειρισμό υποθέσεων ΜΕΔ;

-Η μεγαλύτερη πρόκληση για τους δικηγόρους, ενδεχομένως να είναι η αναγκαιότητα να εμβαθύνουν και να γνωρίζουν πολύ καλά όλες τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, την πρακτική εφαρμογή της, αλλά και ειδικότερα να εξετάζουν την κάθε υπόθεση με βάση τα δεδομένα της.

Αυτό αφορά τους δικηγόρους που βρίσκονται και στις δύο πλευρές. Και σ’ αυτήν των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων και στην πλευρά των δανειοληπτών.

Η καλή γνώση της νομοθεσίας διευκολύνει την ολοκλήρωση των διαδικασιών, μειώνει τον χρόνο διεκπεραίωσης των υποθέσεων και ταυτόχρονα οδηγεί στην από κοινού εξεύρεση των πιο καλών λύσεων σε κάθε περίπτωση.  

-Ποιες είναι οι μεγαλύτερες αδυναμίες του σχετικού νομοθετικού πλαισίου;

-Θεωρώ πως το σχετικό πλαίσιο όπως δημιουργήθηκε από το 2015 είναι αρκετά ικανοποιητικό αλλά θα μπορούσε να ήταν πολύ πιο ευέλικτο σε συνάρτηση με επιπρόσθετη στελέχωση των αντίστοιχων κρατικών υπηρεσιών για συγκεκριμένη περίοδο υλοποίησης του έργου μείωσης των ΜΕΔ. Σε μία χώρα στην οποία υπάρχει ένα τόσο μεγάλο απόθεμα ΜΕΔ, ο παράγοντας χρόνος είναι πολύ καθοριστικός για επίλυση του προβλήματος. Τα μέτρα για αντιμέτωπιση των ΜΕΔ σίγουρα είναι βοηθητικά για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας έστω και για περιορισμένη περίοδο αλλά, ενδεχομένως να έχουν ωριμάσει οι συγκυρίες για να εξεταστεί  το ενδεχόμενο ενός διοικητικού φορολογικού πλαισίου παραχώρησης κινήτρων σε όσους είναι αποδεδειγμένα συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους, πρωτίστως προς το κράτος. 

-Τι αναμένετε σε σχέση με την πορεία των ΜΕΔ το επόμενο διάστημα;

-Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν πως λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας αλλά και λόγω της αύξησης του πληθωρισμού, θα παρατηρηθεί αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ), όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Γι’ αυτό τον λόγο,  τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινήθηκαν άμεσα λαμβάνοντας διαφόρων ειδών μέτρα, υποβοηθητικά βραχυπρόθεσμα και προληπτικής φύσεως μακροπρόθεσμα, ώστε να θωρακίσουν ακόμα περισσότερο το χρηματοοικονομικό σύστημα.

Πάντως, για τις κυπριακές τράπεζες οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές αφού σύμφωνα με δημόσιες δηλώσεις υψηλόβαθμων στελεχών τους, τα ΜΕΔ δεν αυξήθηκαν τόσο όσο αρχικά ανέμεναν.

Βέβαια, ακόμα είναι νωρίς για οριστικά συμπεράσματα, αφού οι επιπτώσεις ενός τέτοιου φαινομένου φαίνονται εκ των υστέρων.

Η αύξηση των τιμών σε πολλά προϊόντα σε συνάρτηση με την παράλληλη αύξηση του κόστους ενέργειας, δύναται να έχει ως αποτέλεσμα αρκετοί δανειολήπτες να βρεθούν σε ακόμα πιο δύσκολη θέση για να ικανοποιήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις το επόμενο διάστημα.

Επομένως, θα πρέπει να περιμένουμε για ακόμα κάποιο χρονικό διάστημα προτού καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα. Άλλωστε, βλέπουμε πως η πανδημία δεν υποχωρεί  και γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε διπλά προσεκτικοί.

-Αναμένετε περαιτέρω πωλήσεις ΜΕΔ;

-Στην Κύπρο θα πρέπει να αναμένονται περαιτέρω πωλήσεις χαρτοφυλακίων ΜΕΔ, στοχεύοντας στη βελτίωση της ποιότητας του ισολογισμού των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Μόλις προ μερικών ημερών (15/11/2021) η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε ακόμα μία πράξη πώλησης ΜΕΔ και ακινήτων στην Pimco (Helix 3).

Με την ολοκλήρωση της πράξης, το ποσοστό των ΜΕΔ στην τράπεζα θα μειωθεί σε μονοψήφιο ποσοστό (8,6%) για πρώτη φορά μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση που κορυφώθηκε το 2013.

Εξέλιξη ιδιαίτερα σημαντική για την πλέον συστημική τράπεζα της χώρας και εξ ου και αμέσως μετά ακολούθησαν θετικές παρεμβάσεις από τους οίκους αξιολόγησης.

Σημειώνεται επίσης πως και η άλλη μεγάλη συστημική τράπεζα του τόπου, η Ελληνική Τράπεζα, εντός Σεπτεμβρίου 2021  ανακοίνωσε πιθανή πώληση πακέτου ΜΕΔ (0,7 δισ.).

Η μείωση των προβληματικών δανείων από τις τράπεζες είναι μία πολύ θετική εξέλιξη, αφού και οι ισολογισμοί τους θωρακίζονται και μπορούν να επικεντρωθούν σε πιο αναπτυξιακής φύσεως εργασίες παρά στη διαχείριση παλιών προβλημάτων.

Ενδεχομένως, το επόμενο διάστημα να δούμε και μικρότερες τράπεζες να προχωρούν με λύσεις οι οποίες θα μειώσουν τα ΜΕΔ από τους ισολογισμούς τους.

Βέβαια, αξίζει να υπενθυμίσουμε πως η έξοδος των ΜΕΔ από τους ισολογισμούς των τραπεζών δεν είναι το τέλος του δρόμου, αφού τα συγκεκριμένα δάνεια και πάλι θα πρέπει να τύχουν διαχείρισης από τους νέους τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι με τη σειρά τους τα απέκτησαν για να αποκομίσουν οικονομικό όφελος.

Την ίδια ώρα όμως, εξίσου σημαντικό είναι και το ζήτημα της προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να υπάρχουν τα κατάλληλα νομοθετικά εργαλεία τα οποία θα επιτρέπουν την ορθή και βέλτιστη ρύθμιση αυτών των ζητημάτων.