07/03/2007 11:21
Εξηγήσεις αλλά και προτάσεις για την πορεία των μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης παραθέτει σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος, Νικόλας Παπαδόπουλος. Τέσσερα χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας από το ΔΗΚΟ, ο κ. Παπαδόπουλος μιλά για τις μεταρρυθμίσεις που δεν έγιναν... Για την αναδόμηση των ημικρατικών οργανισμών, τις αξιολογήσεις των δημοσίων υπαλλήλων και το συνταξιοδοτικό. Εξηγεί τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση στην υλοποίηση αυτών των αλλαγών και παραθέτει προτάσεις για τροχιοδρόμηση κάποιων νέων.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ερ.: Κύριε Παπαδόπουλε, η κυβέρνηση θεωρεί μεγάλη επιτυχία την εισδοχή στην ΟΝΕ. Η αντιπολίτευση υποστηρίζει, όμως, ότι η επιτυχία στηρίχθηκε στη βελτίωση των δημοσίων οικονομικών μέσω της αύξησης των εσόδων. Μήπως την ένταξη στην ΟΝΕ πρέπει να την πιστωθεί ο Κύπριος φορολογούμενος αντί η κυβέρνηση Παπαδόπουλου;
Απ.: Πρώτα από όλους, πρέπει να την πιστωθεί ο Κύπριος φορολογούμενος, γιατί όποια και να είναι τα έσοδα μιας κυβέρνησης, αυτά προέρχονται από τις φορολογίες. Αυτό είναι αδιαμφισβήτητο.
Όμως η μεγάλη επιτυχία της ένταξης στην ΟΝΕ, είναι ότι αυτή η κυβέρνηση κατάφερε να μετατρέψει τη θλιβερή εικόνα της κυπριακής οικονομίας που υπήρχε το 2003. Εάν σήμερα είχαμε τους δείκτες της οικονομία στα επίπεδα της τότε κυβέρνησης του ΔΗΣΥ, ούτε με τηλεσκόπιο θα βλέπαμε την ένταξη της Κύπρου στη ζώνη του ευρώ. Λόγω της σωστής και πειθαρχημένης δημοσιονομικής πολιτικής αυτής της κυβέρνησης, είναι που κατάφερε η Κύπρος να ανακάμψει και σήμερα πληρούμε για τρίτη συνεχή χρονιά τα κριτήρια του Μαάστριχτ. Η οικονομία μας βελτιώθηκε σε τέτοιο βαθμό που μπορούμε να μιλάμε, όχι μόνο για την υιοθέτηση του ευρώ, αλλά και για την επέκταση του κοινωνικού κράτους.
Ερ.: Να μου επιτρέψετε να γίνω πιο συγκεκριμένος: Tα έσοδα της κυβέρνησης αυξήθηκαν κατά £460 εκ. το 2006 και το έλλειμμα μειώθηκε κατά £70 εκ. Γιατί να πιστωθεί η κυβέρνηση με τη μείωση του ελλείμματος και να μην χρεωθεί με την αδυναμία της να το εκμηδενίσει με τόσο μεγάλη αύξηση εσόδων που είχε;
Απ.: Όταν λέτε ότι μειώθηκε το έλλειμμα στα £70 εκ. από πότε το μετράται; Αν το μέτρο σύγκρισης είναι από το 2003 τότε μιλάμε για £500 εκ. τα οποία αυτή η κυβέρνηση έπρεπε να περικόψει από κάπου.
Είναι γεγονός πως έπρεπε να πάρει γενναίες και αυστηρές αποφάσεις πολιτικής οι οποίες ενδεχομένως βραχυπρόθεσμα να μην ήταν δημοφιλείς, αλλά μακροπρόθεσμα νομίζω ότι σήμερα βλέπουμε τα οφέλη αυτής της προσέγγισης. Το ΔΗΚΟ δεν θεωρεί ότι οι δείκτες του Μάασριχτ είναι εκεί για να ταλαιπωρούν τον κόσμο. Οι δείκτες του Μάαστριχτ είναι εκεί γιατί οι εμπειρογνώμονες της ΕΕ, έκριναν ότι βοηθούν στη βελτίωση και στην ενδυνάμωση μιας οικονομίας του οποιουδήποτε κράτους. Επομένως η υιοθέτηση του ευρώ είναι ένας εθνικός στόχος, όμως από την άλλη είναι ορθό η Κύπρος να επιδιώκει να έχει ένα χαμηλό δημόσιο χρέος, χαμηλό δημοσιονομικό έλλειμμα και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Ερ.: Νομίζω δεν απαντάτε την ερώτηση...
Απ.: Δεν συμφωνώ ότι θα πρέπει με αυτό το μαθηματικό τρόπο να συγκρίνουμε τα έσοδα με τα έξοδα. Εξάλλου, η μεγαλύτερη επιτυχία αυτής της κυβέρνησης είναι ότι έχει περικόψει σημαντικά τις δημόσιες δαπάνες, που θα ακολουθούσε ο προϋπολογισμός κάθε έτος. Δεν έχουν ξεπεράσει σε κανένα έτος την αύξηση του 7% που είχε θέσει η κυβέρνηση ως στόχο από το 2003. Επιπλέον, δεν έχει μπει καμία φορολογία, άρα η αύξηση των εσόδων οφείλεται στη σωστή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Κάθε φορολογία που εισπράττεται από την κυβέρνηση σήμερα, είχε υιοθετηθεί το 2002 από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Ερ.: Ναι αλλά ο ΔΗΣΥ το 2002, δεν είχε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και χωρίς τη συναίνεση σας δεν θα υπήρχαν αυτές οι φορολογίες
Απ.: Με βάση το ισχύον σύνταγμα τα κοινοβουλευτικά κόμματα δεν μπορούν να προτείνουν προτάσεις νόμου από τις οποίες προκύπτουν αυξήσεις των δαπανών. Αυτό μόνο η κυβέρνηση μπορεί να το κάνει μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ιδιαίτερα την επίμαχη περίοδο της φορολογικής μεταρρύθμισης, το ΔΗΚΟ διαφώνησε με πάρα πολλές πτυχές αυτής της μεταρρύθμισης, αλλά ως υπεύθυνο κόμμα ψήφισε τους προϋπολογισμούς όπως κάνει πάντα. Συμφωνήσαμε χάρην του ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος.
Συντάξεις πείνας
Ερ.: Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής στην Κύπρο οι πλείστοι συνταξιούχοι ζουν με συντάξεις πείνας... Τι κάνετε για τους συνταξιούχους τα τελευταία τέσσερα χρόνια;
Απ.: Τα στοιχεία αυτά έχουν αμφισβητηθεί από τον Υπουργό Εργασίας. Ωστόσο, εγώ θα παραδεχθώ ότι το θέμα των συντάξεων είναι από τα μελανά στοιχεία της κυπριακής κοινωνίας. Αυτή η κυβέρνηση έχει αυξήσει τις συντάξεις κατά 20% από τη μέρα που βρίσκεται στην εξουσία. Όμως αυτό δεν αρκεί γιατί σήμερα αρκετοί συνταξιούχοι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω οι συντάξεις.
Μεταρρυθμίσεις
Ερ.: Πιστεύετε στις μεταρρυθμίσεις;
Απ.: Φυσικά και πιστεύω, αλλά μόνο στις σωστές μεταρρυθμίσεις. Κύρια και πρωταρχικά όσον αφορά τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Καθήκον μας είναι να καταθέτουμε προτάσεις που θα συμβάλουν στη βελτίωση της ζωής του Κύπριου πολίτη. Ήδη προχωρήσαμε στην επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στο 63ο έτος που ήταν φιλί ζωής για το ΤΚΑ. Πείσαμε επίσης για την επέκταση του ορίου στην τοπική αυτοδιοίκηση και στους ημικρατικούς οργανισμούς.
Ερ.: Γιατί η κυβέρνηση απέτυχε να πείσει τους εκπαιδευτικούς να υιοθετήσουν το 63ο έτος;
Απ.: Ήταν λανθασμένη η απόφαση των εκπαιδευτικών, όμως πρέπει να σεβαστούμε αυτή τους την απόφαση. Ιδιαίτερα όμως όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς, θα πρέπει να επισημανθεί επίσης και το γεγονός ότι διορίζονται σε προχωρημένη ηλικία, λόγω του μεγάλου καταλόγου που υπάρχει στους διορισμούς και εργάζονται πολύ λιγότερα χρόνια. Έτσι οι επιπτώσεις στο ΤΚΑ είναι πολύ λιγότερες από άλλα επαγγέλματα, άρα δεν θεωρούμε καταστροφή την απόφαση τους. Από την άλλη έχουν το δικαίωμα σε κάποιο μεταγενέστερο στάδιο να αναθεωρήσουν την απόφαση τους.
Ερ.: Μπορείτε να μας απαριθμήσετε τις πιο σημαντικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν;
Απ.: Πρώτα από όλα η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την οποία άφησε λίγο πριν την ολοκλήρωση της πρώτης της φάσης ο αείμνηστος Πεύκιος Γεωργιάδης. Επίσης θα πρέπει να εξεταστεί ο εκσυγχρονισμός των ημικρατικών οργανισμών, με τη μετοχοποίηση τους και όχι την ιδιωτικοποίηση τους που προτιμά ο ΔΗΣΥ. Θεωρούμε ότι οι ημικρατικοί οργανισμοί πρέπει να παρέχουν ευέλικτες υπηρεσίες καθότι υπάρχει έντονος ανταγωνισμός. Δεν μπορεί να συνεχίσει αυτός ο πεπαλαιωμένος τρόπος διοίκησης αυτών των οργανισμών.
Κατεστημένα ημικρατικών
Ερ.: Να μείνουμε λίγο στο θέμα των ημικρατικών. Είπατε ότι θα αλλάξετε τον τρόπο λειτουργίας τους, όμως εδώ και 4 χρόνια, το μόνο που κάνατε είναι να αλλάξετε τη νομοθεσία για να σας πληρώνουν μέρισμα...
Απ.: Δυστυχώς υπάρχει αντίσταση της διευθυντικής ομάδας των ημικρατικών οργανισμών που δεν θέλουν αυτή τη μεταρρύθμιση, γιατί θα χάσουν κάποιες από τις δικές τους εξουσίες από τα κατεστημένα που υπάρχουν τώρα.
Ερ.: Ποιος κυβερνά;
Απ.:Σίγουρα θέλουμε να δούμε ολοκληρωμένες λύσεις πάνω σε αυτό το θέμα και πρέπει να αλλάξει η υφιστάμενη κατάσταση.
Ερ.: Ο ΔΗΣΥ προειδοποιεί ότι αν δεν γίνει μετοχοποίηση των ημικρατικών οργανισμών σε 3-4 χρόνια θα αρχίσουν να καταγράφουν ζημιές.
Απ.: Ο ΔΗΣΥ θα πρέπει να μας εξηγήσει γιατί στα 10 χρόνια που κυβερνούσε δεν έκανε τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση. Ελλείμματα στο Ταμείο Συντάξεων της ΑΤΗΚ υπήρχαν και το 2000 και το 2001 και το 2002. Εμείς τουλάχιστον επεκτείναμε το όριο αφυπηρέτησης στο 63ο έτος. Αν δεν προχωρούσαμε σε αυτή την ενέργεια, το έλλειμμα στο Ταμείο Συντάξεως της Αρχής δεν θα ήταν £27 εκ. το 2006, αλλά ακριβώς το διπλάσιο.
Αξιολόγηση δημόσιων υπάλληλων
Ερ.: Εδώ και 4 χρόνια βρίσκεται στα συρτάρια η πρόταση για αλλαγή στον τρόπο αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων... Γιατί δεν προχωρεί;
Απ.: Ο τρόπος αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων αδικεί εκείνους τους υπαλλήλους που πραγματικά δουλεύουν σκληρά και παράγουν έργο, και ευνοεί εκείνους που δεν δουλεύουν με πολύ ζήλο. Αυτό το θέμα πρέπει να τακτοποιηθεί το συντομότερο δυνατό.
Η ΠΑΣΥΔΥ, έχει προχωρήσει σε γενναίες αποφάσεις, χρειάζεται όμως και η συνεργασία των δημοσίων υπαλλήλων στο θέμα. Δεν θέλουμε να τους επιβάλουμε κάτι, απλά ζητάμε τη συναίνεση τους για να μην δημιουργηθούν περαιτέρω προβλήματα.
Το ΔΗΚΟ θα θέλει να δει και ένα φορέα αξιολόγησης των τμημάτων της δημόσιας διοίκησης. Όχι δηλαδή ένα φορέα που θα αξιολογεί τους ίδιους τους υπαλλήλους, αλλά τις υπηρεσίες που προσφέρουν στους πολίτες. Έτσι θα έχουμε και περαιτέρω πληροφόρηση για το ποια θέματα δουλεύουν σωστά και ποια χρειάζονται περαιτέρω αναδιοργάνωση.
Ερ.: Η κυβέρνηση προτίθεται να αυξήσει τις εισφορές του ΤΚΑ κατά 50%. Μπορείτε να μας πείτε αν με τις πρόσθετες αποκοπές από τους μισθούς θα προκύψουν αυξημένες συντάξεις; Η απλά θα συντηρηθούν οι υφιστάμενες που σύμφωνα με την ΕΕ είναι συντάξεις πείνας;
Απ.: Είναι χαμηλές οι συντάξεις αλλά θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά το θέμα της βιωσιμότητας του ΤΚΑ. Ένα από τα θέματα που εξετάζει η κυβέρνηση, είναι η αύξηση των εισφορών του μεγαλύτερου εργοδότη που είναι το κράτος, έτσι ώστε θα έχουν μεγαλύτερα ωφελήματα οι εκάστοτε δικαιούχοι. Εγώ, όμως, διερωτώμαι κατά πόσον αυτό από μόνο του είναι αρκετό για τη βιωσιμότητα του Ταμείου. Οι ενδείξεις λένε ότι Ταμείο έχει ζωή μέχρι το 2018.
Όχι στο 65ο
Ερ.: Το ΔΝΤ υποστηρίζει πως στο όριο αφυπηρέτησης τα 65 χρόνια πρέπει να είναι μόνο η αρχή. Συμφωνείτε;
Απ.: Όχι εμείς συζητάμε μόνο για το 63ο ως έτος αφυπηρέτησης. Πάντως αν δεν είχε αυξηθεί το όριο αφυπηρέτησης στο 63ο έτος το ΤΚΑ θα χρεοκοπούσε το 2014. Προσφέραμε ένα φιλί ζωής τεσσάρων χρόνων στο Ταμείο. Η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης, δεν είναι το μέτρο που μπορεί από μόνο του να λύσει αυτό το μεγάλο πρόβλημα. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε στα χέρια της αναλογιστικές μελέτες που καταδείκνυαν ότι σύντομα θα αντιμετωπίζαμε ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα και δεν έκανε απολύτως τίποτα, σε αντίθεση με την παρούσα κυβέρνηση που ξεκίνησε με τον κ. Μάκη Κεραυνό στο πηδάλιο του Υπουργείου Εργασίας.
Πρέπει στο μέλλον να εξεταστεί και η αύξηση των εισφορών. Ενδεχομένως να δούμε πως στο μέλλον θα αυξάνονται τα ωφελήματα ή με ποιο τρόπο θα γίνεται αυτή η αύξηση. Αν θα δίνεται δηλαδή με βάση το μέσο όρο αύξησης των καταναλωτικών αγαθών, ή την ΑΤΑ ή με οποιαδήποτε άλλο τρόπο. Σίγουρα όμως θα πρέπει να βρούμε και ένα τρόπο επένδυσης μέρους του αποθεματικού του Ταμείου, πέραν των κυβερνητικών χρεογράφων.
Ερ.: Το ΤΚΑ επενδύει £3,3 δισ. σε χρεόγραφα δημοσίου και λαμβάνει τόκο 4%. Είστε ικανοποιημένοι με αυτή την απόδοση;
Απ.: Κάθε άλλο. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που επισημαίνονται στις αναλογιστικές μελέτες.
Ερ.: Τα τελευταία 4 χρόνια τι κάνατε για να βελτιωθεί;
Απ.: Το θέμα αυτό είναι αρκετά περίπλοκο και οποιεσδήποτε αποφάσεις παρθούν πρέπει να είναι μετά από ένα διάλογο με όλους τους κοινωνικούς εταίρους.
Ερ.: Σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Νεοφύτου πρότεινε την επένδυση μέρος του αποθεματικού σε ακίνητα και μετοχές εξωτερικού. Συμφωνείτε;
Απ.: Σίγουρα, είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πρόταση, όμως δεν θα ήθελα να προκαταλάβω τις θέσεις του κόμματος μου πάνω σε αυτό το θέμα. Η πρόταση για επένδυση σε ακίνητα θα εξεταστεί νοούμενου ότι θα υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες.
Από την άλλη η επένδυση σε ακίνητα μπορεί όμως να δημιουργήσει και προβλήματα ρευστότητας, γιατί οι συνεχείς επενδύσεις στη γη στρέφουν τις τιμές προς τα πάνω, με αποτέλεσμα αρκετά νεαρά ζευγάρια να δυσκολεύονται σήμερα να αγοράσουν σπίτι.
Όσον αφορά την επένδυση σε μετοχές του εξωτερικού, είναι γεγονός ότι υπάρχουν τρόποι να εξισορροπηθούν κάποιοι κίνδυνοι. Εμείς θα θέλαμε να δούμε μια συνολική λύση και πρόταση γι’ αυτό το θέμα. Σίγουρα υπάρχουν οργανισμοί στο εξωτερικό που έχουν περισσότερη αξιοπιστία από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Σίγουρα, δεν θέλουμε να επενδυθούν τα λεφτά του Ταμείου σε φούσκες, γιατί στο τέλος οι πολίτες θα κλαίνε τις συντάξεις τους.
Δεν θα αφαιρεθούν τα κεκτημένα των δημοσίων υπαλλήλων
Ερ.: Το ΔΝΤ υποστηρίζει πως για να έχουμε όλοι συντάξεις πρέπει να μειωθούν αυτές των δημοσίων υπαλλήλων. Είναι ιερές αγελάδες τα κεκτημένα των δημοσίων, όμως λίγο πολύ υποστηρίζει ο Yπουργός Eργασίας, Αντώνης Βασιλείου;
Απ.: Δεν θέλουμε να αφαιρέσουμε τα κεκτημένα των δημοσίων υπαλλήλων και να τους φέρουμε σε δυσμενέστερη θέση από ότι ήταν προηγουμένως. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής του κάθε Κύπριου πολίτη. Εισηγήσεις δεν κάνει μόνο το ΔΝΤ αλλά και άλλοι φορείς, σίγουρα όμως δεν θα θέλαμε να μειωθούν οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων.
Ερ.: Κάτι τελευταίο. Πόσο δύσκολο είναι για ένα βουλευτή ο οποίος κουβαλά ένα βαρύ όνομα στην πλάτη του, να πείσει τον κόσμο ότι δίκαιως βρίσκεται πίσω από τα έδρανα της Βουλής;
Απ.: (Χαμογελά). Ο κάθε βουλευτής εισέρχεται στον πολιτικό στίβο με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του. Εγώ ακριβώς με τον ίδιο τρόπο παρουσιάζω τις θέσεις μου. Αφήνω τον κόσμο να κρίνει κατά πόσον δικαιούμαι να έχω αυτό το αξίωμα, τόσο στην περίοδο αυτής της Βουλής, όσο και μεταγενέστερα.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ερ.: Κύριε Παπαδόπουλε, η κυβέρνηση θεωρεί μεγάλη επιτυχία την εισδοχή στην ΟΝΕ. Η αντιπολίτευση υποστηρίζει, όμως, ότι η επιτυχία στηρίχθηκε στη βελτίωση των δημοσίων οικονομικών μέσω της αύξησης των εσόδων. Μήπως την ένταξη στην ΟΝΕ πρέπει να την πιστωθεί ο Κύπριος φορολογούμενος αντί η κυβέρνηση Παπαδόπουλου;
Απ.: Πρώτα από όλους, πρέπει να την πιστωθεί ο Κύπριος φορολογούμενος, γιατί όποια και να είναι τα έσοδα μιας κυβέρνησης, αυτά προέρχονται από τις φορολογίες. Αυτό είναι αδιαμφισβήτητο.
Όμως η μεγάλη επιτυχία της ένταξης στην ΟΝΕ, είναι ότι αυτή η κυβέρνηση κατάφερε να μετατρέψει τη θλιβερή εικόνα της κυπριακής οικονομίας που υπήρχε το 2003. Εάν σήμερα είχαμε τους δείκτες της οικονομία στα επίπεδα της τότε κυβέρνησης του ΔΗΣΥ, ούτε με τηλεσκόπιο θα βλέπαμε την ένταξη της Κύπρου στη ζώνη του ευρώ. Λόγω της σωστής και πειθαρχημένης δημοσιονομικής πολιτικής αυτής της κυβέρνησης, είναι που κατάφερε η Κύπρος να ανακάμψει και σήμερα πληρούμε για τρίτη συνεχή χρονιά τα κριτήρια του Μαάστριχτ. Η οικονομία μας βελτιώθηκε σε τέτοιο βαθμό που μπορούμε να μιλάμε, όχι μόνο για την υιοθέτηση του ευρώ, αλλά και για την επέκταση του κοινωνικού κράτους.
Ερ.: Να μου επιτρέψετε να γίνω πιο συγκεκριμένος: Tα έσοδα της κυβέρνησης αυξήθηκαν κατά £460 εκ. το 2006 και το έλλειμμα μειώθηκε κατά £70 εκ. Γιατί να πιστωθεί η κυβέρνηση με τη μείωση του ελλείμματος και να μην χρεωθεί με την αδυναμία της να το εκμηδενίσει με τόσο μεγάλη αύξηση εσόδων που είχε;
Απ.: Όταν λέτε ότι μειώθηκε το έλλειμμα στα £70 εκ. από πότε το μετράται; Αν το μέτρο σύγκρισης είναι από το 2003 τότε μιλάμε για £500 εκ. τα οποία αυτή η κυβέρνηση έπρεπε να περικόψει από κάπου.
Είναι γεγονός πως έπρεπε να πάρει γενναίες και αυστηρές αποφάσεις πολιτικής οι οποίες ενδεχομένως βραχυπρόθεσμα να μην ήταν δημοφιλείς, αλλά μακροπρόθεσμα νομίζω ότι σήμερα βλέπουμε τα οφέλη αυτής της προσέγγισης. Το ΔΗΚΟ δεν θεωρεί ότι οι δείκτες του Μάασριχτ είναι εκεί για να ταλαιπωρούν τον κόσμο. Οι δείκτες του Μάαστριχτ είναι εκεί γιατί οι εμπειρογνώμονες της ΕΕ, έκριναν ότι βοηθούν στη βελτίωση και στην ενδυνάμωση μιας οικονομίας του οποιουδήποτε κράτους. Επομένως η υιοθέτηση του ευρώ είναι ένας εθνικός στόχος, όμως από την άλλη είναι ορθό η Κύπρος να επιδιώκει να έχει ένα χαμηλό δημόσιο χρέος, χαμηλό δημοσιονομικό έλλειμμα και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Ερ.: Νομίζω δεν απαντάτε την ερώτηση...
Απ.: Δεν συμφωνώ ότι θα πρέπει με αυτό το μαθηματικό τρόπο να συγκρίνουμε τα έσοδα με τα έξοδα. Εξάλλου, η μεγαλύτερη επιτυχία αυτής της κυβέρνησης είναι ότι έχει περικόψει σημαντικά τις δημόσιες δαπάνες, που θα ακολουθούσε ο προϋπολογισμός κάθε έτος. Δεν έχουν ξεπεράσει σε κανένα έτος την αύξηση του 7% που είχε θέσει η κυβέρνηση ως στόχο από το 2003. Επιπλέον, δεν έχει μπει καμία φορολογία, άρα η αύξηση των εσόδων οφείλεται στη σωστή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Κάθε φορολογία που εισπράττεται από την κυβέρνηση σήμερα, είχε υιοθετηθεί το 2002 από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Ερ.: Ναι αλλά ο ΔΗΣΥ το 2002, δεν είχε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και χωρίς τη συναίνεση σας δεν θα υπήρχαν αυτές οι φορολογίες
Απ.: Με βάση το ισχύον σύνταγμα τα κοινοβουλευτικά κόμματα δεν μπορούν να προτείνουν προτάσεις νόμου από τις οποίες προκύπτουν αυξήσεις των δαπανών. Αυτό μόνο η κυβέρνηση μπορεί να το κάνει μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ιδιαίτερα την επίμαχη περίοδο της φορολογικής μεταρρύθμισης, το ΔΗΚΟ διαφώνησε με πάρα πολλές πτυχές αυτής της μεταρρύθμισης, αλλά ως υπεύθυνο κόμμα ψήφισε τους προϋπολογισμούς όπως κάνει πάντα. Συμφωνήσαμε χάρην του ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος.
Συντάξεις πείνας
Ερ.: Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής στην Κύπρο οι πλείστοι συνταξιούχοι ζουν με συντάξεις πείνας... Τι κάνετε για τους συνταξιούχους τα τελευταία τέσσερα χρόνια;
Απ.: Τα στοιχεία αυτά έχουν αμφισβητηθεί από τον Υπουργό Εργασίας. Ωστόσο, εγώ θα παραδεχθώ ότι το θέμα των συντάξεων είναι από τα μελανά στοιχεία της κυπριακής κοινωνίας. Αυτή η κυβέρνηση έχει αυξήσει τις συντάξεις κατά 20% από τη μέρα που βρίσκεται στην εξουσία. Όμως αυτό δεν αρκεί γιατί σήμερα αρκετοί συνταξιούχοι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω οι συντάξεις.
Μεταρρυθμίσεις
Ερ.: Πιστεύετε στις μεταρρυθμίσεις;
Απ.: Φυσικά και πιστεύω, αλλά μόνο στις σωστές μεταρρυθμίσεις. Κύρια και πρωταρχικά όσον αφορά τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Καθήκον μας είναι να καταθέτουμε προτάσεις που θα συμβάλουν στη βελτίωση της ζωής του Κύπριου πολίτη. Ήδη προχωρήσαμε στην επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στο 63ο έτος που ήταν φιλί ζωής για το ΤΚΑ. Πείσαμε επίσης για την επέκταση του ορίου στην τοπική αυτοδιοίκηση και στους ημικρατικούς οργανισμούς.
Ερ.: Γιατί η κυβέρνηση απέτυχε να πείσει τους εκπαιδευτικούς να υιοθετήσουν το 63ο έτος;
Απ.: Ήταν λανθασμένη η απόφαση των εκπαιδευτικών, όμως πρέπει να σεβαστούμε αυτή τους την απόφαση. Ιδιαίτερα όμως όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς, θα πρέπει να επισημανθεί επίσης και το γεγονός ότι διορίζονται σε προχωρημένη ηλικία, λόγω του μεγάλου καταλόγου που υπάρχει στους διορισμούς και εργάζονται πολύ λιγότερα χρόνια. Έτσι οι επιπτώσεις στο ΤΚΑ είναι πολύ λιγότερες από άλλα επαγγέλματα, άρα δεν θεωρούμε καταστροφή την απόφαση τους. Από την άλλη έχουν το δικαίωμα σε κάποιο μεταγενέστερο στάδιο να αναθεωρήσουν την απόφαση τους.
Ερ.: Μπορείτε να μας απαριθμήσετε τις πιο σημαντικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν;
Απ.: Πρώτα από όλα η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την οποία άφησε λίγο πριν την ολοκλήρωση της πρώτης της φάσης ο αείμνηστος Πεύκιος Γεωργιάδης. Επίσης θα πρέπει να εξεταστεί ο εκσυγχρονισμός των ημικρατικών οργανισμών, με τη μετοχοποίηση τους και όχι την ιδιωτικοποίηση τους που προτιμά ο ΔΗΣΥ. Θεωρούμε ότι οι ημικρατικοί οργανισμοί πρέπει να παρέχουν ευέλικτες υπηρεσίες καθότι υπάρχει έντονος ανταγωνισμός. Δεν μπορεί να συνεχίσει αυτός ο πεπαλαιωμένος τρόπος διοίκησης αυτών των οργανισμών.
Κατεστημένα ημικρατικών
Ερ.: Να μείνουμε λίγο στο θέμα των ημικρατικών. Είπατε ότι θα αλλάξετε τον τρόπο λειτουργίας τους, όμως εδώ και 4 χρόνια, το μόνο που κάνατε είναι να αλλάξετε τη νομοθεσία για να σας πληρώνουν μέρισμα...
Απ.: Δυστυχώς υπάρχει αντίσταση της διευθυντικής ομάδας των ημικρατικών οργανισμών που δεν θέλουν αυτή τη μεταρρύθμιση, γιατί θα χάσουν κάποιες από τις δικές τους εξουσίες από τα κατεστημένα που υπάρχουν τώρα.
Ερ.: Ποιος κυβερνά;
Απ.:Σίγουρα θέλουμε να δούμε ολοκληρωμένες λύσεις πάνω σε αυτό το θέμα και πρέπει να αλλάξει η υφιστάμενη κατάσταση.
Ερ.: Ο ΔΗΣΥ προειδοποιεί ότι αν δεν γίνει μετοχοποίηση των ημικρατικών οργανισμών σε 3-4 χρόνια θα αρχίσουν να καταγράφουν ζημιές.
Απ.: Ο ΔΗΣΥ θα πρέπει να μας εξηγήσει γιατί στα 10 χρόνια που κυβερνούσε δεν έκανε τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση. Ελλείμματα στο Ταμείο Συντάξεων της ΑΤΗΚ υπήρχαν και το 2000 και το 2001 και το 2002. Εμείς τουλάχιστον επεκτείναμε το όριο αφυπηρέτησης στο 63ο έτος. Αν δεν προχωρούσαμε σε αυτή την ενέργεια, το έλλειμμα στο Ταμείο Συντάξεως της Αρχής δεν θα ήταν £27 εκ. το 2006, αλλά ακριβώς το διπλάσιο.
Αξιολόγηση δημόσιων υπάλληλων
Ερ.: Εδώ και 4 χρόνια βρίσκεται στα συρτάρια η πρόταση για αλλαγή στον τρόπο αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων... Γιατί δεν προχωρεί;
Απ.: Ο τρόπος αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων αδικεί εκείνους τους υπαλλήλους που πραγματικά δουλεύουν σκληρά και παράγουν έργο, και ευνοεί εκείνους που δεν δουλεύουν με πολύ ζήλο. Αυτό το θέμα πρέπει να τακτοποιηθεί το συντομότερο δυνατό.
Η ΠΑΣΥΔΥ, έχει προχωρήσει σε γενναίες αποφάσεις, χρειάζεται όμως και η συνεργασία των δημοσίων υπαλλήλων στο θέμα. Δεν θέλουμε να τους επιβάλουμε κάτι, απλά ζητάμε τη συναίνεση τους για να μην δημιουργηθούν περαιτέρω προβλήματα.
Το ΔΗΚΟ θα θέλει να δει και ένα φορέα αξιολόγησης των τμημάτων της δημόσιας διοίκησης. Όχι δηλαδή ένα φορέα που θα αξιολογεί τους ίδιους τους υπαλλήλους, αλλά τις υπηρεσίες που προσφέρουν στους πολίτες. Έτσι θα έχουμε και περαιτέρω πληροφόρηση για το ποια θέματα δουλεύουν σωστά και ποια χρειάζονται περαιτέρω αναδιοργάνωση.
Ερ.: Η κυβέρνηση προτίθεται να αυξήσει τις εισφορές του ΤΚΑ κατά 50%. Μπορείτε να μας πείτε αν με τις πρόσθετες αποκοπές από τους μισθούς θα προκύψουν αυξημένες συντάξεις; Η απλά θα συντηρηθούν οι υφιστάμενες που σύμφωνα με την ΕΕ είναι συντάξεις πείνας;
Απ.: Είναι χαμηλές οι συντάξεις αλλά θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά το θέμα της βιωσιμότητας του ΤΚΑ. Ένα από τα θέματα που εξετάζει η κυβέρνηση, είναι η αύξηση των εισφορών του μεγαλύτερου εργοδότη που είναι το κράτος, έτσι ώστε θα έχουν μεγαλύτερα ωφελήματα οι εκάστοτε δικαιούχοι. Εγώ, όμως, διερωτώμαι κατά πόσον αυτό από μόνο του είναι αρκετό για τη βιωσιμότητα του Ταμείου. Οι ενδείξεις λένε ότι Ταμείο έχει ζωή μέχρι το 2018.
Όχι στο 65ο
Ερ.: Το ΔΝΤ υποστηρίζει πως στο όριο αφυπηρέτησης τα 65 χρόνια πρέπει να είναι μόνο η αρχή. Συμφωνείτε;
Απ.: Όχι εμείς συζητάμε μόνο για το 63ο ως έτος αφυπηρέτησης. Πάντως αν δεν είχε αυξηθεί το όριο αφυπηρέτησης στο 63ο έτος το ΤΚΑ θα χρεοκοπούσε το 2014. Προσφέραμε ένα φιλί ζωής τεσσάρων χρόνων στο Ταμείο. Η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης, δεν είναι το μέτρο που μπορεί από μόνο του να λύσει αυτό το μεγάλο πρόβλημα. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε στα χέρια της αναλογιστικές μελέτες που καταδείκνυαν ότι σύντομα θα αντιμετωπίζαμε ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα και δεν έκανε απολύτως τίποτα, σε αντίθεση με την παρούσα κυβέρνηση που ξεκίνησε με τον κ. Μάκη Κεραυνό στο πηδάλιο του Υπουργείου Εργασίας.
Πρέπει στο μέλλον να εξεταστεί και η αύξηση των εισφορών. Ενδεχομένως να δούμε πως στο μέλλον θα αυξάνονται τα ωφελήματα ή με ποιο τρόπο θα γίνεται αυτή η αύξηση. Αν θα δίνεται δηλαδή με βάση το μέσο όρο αύξησης των καταναλωτικών αγαθών, ή την ΑΤΑ ή με οποιαδήποτε άλλο τρόπο. Σίγουρα όμως θα πρέπει να βρούμε και ένα τρόπο επένδυσης μέρους του αποθεματικού του Ταμείου, πέραν των κυβερνητικών χρεογράφων.
Ερ.: Το ΤΚΑ επενδύει £3,3 δισ. σε χρεόγραφα δημοσίου και λαμβάνει τόκο 4%. Είστε ικανοποιημένοι με αυτή την απόδοση;
Απ.: Κάθε άλλο. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που επισημαίνονται στις αναλογιστικές μελέτες.
Ερ.: Τα τελευταία 4 χρόνια τι κάνατε για να βελτιωθεί;
Απ.: Το θέμα αυτό είναι αρκετά περίπλοκο και οποιεσδήποτε αποφάσεις παρθούν πρέπει να είναι μετά από ένα διάλογο με όλους τους κοινωνικούς εταίρους.
Ερ.: Σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Νεοφύτου πρότεινε την επένδυση μέρος του αποθεματικού σε ακίνητα και μετοχές εξωτερικού. Συμφωνείτε;
Απ.: Σίγουρα, είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πρόταση, όμως δεν θα ήθελα να προκαταλάβω τις θέσεις του κόμματος μου πάνω σε αυτό το θέμα. Η πρόταση για επένδυση σε ακίνητα θα εξεταστεί νοούμενου ότι θα υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες.
Από την άλλη η επένδυση σε ακίνητα μπορεί όμως να δημιουργήσει και προβλήματα ρευστότητας, γιατί οι συνεχείς επενδύσεις στη γη στρέφουν τις τιμές προς τα πάνω, με αποτέλεσμα αρκετά νεαρά ζευγάρια να δυσκολεύονται σήμερα να αγοράσουν σπίτι.
Όσον αφορά την επένδυση σε μετοχές του εξωτερικού, είναι γεγονός ότι υπάρχουν τρόποι να εξισορροπηθούν κάποιοι κίνδυνοι. Εμείς θα θέλαμε να δούμε μια συνολική λύση και πρόταση γι’ αυτό το θέμα. Σίγουρα υπάρχουν οργανισμοί στο εξωτερικό που έχουν περισσότερη αξιοπιστία από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Σίγουρα, δεν θέλουμε να επενδυθούν τα λεφτά του Ταμείου σε φούσκες, γιατί στο τέλος οι πολίτες θα κλαίνε τις συντάξεις τους.
Δεν θα αφαιρεθούν τα κεκτημένα των δημοσίων υπαλλήλων
Ερ.: Το ΔΝΤ υποστηρίζει πως για να έχουμε όλοι συντάξεις πρέπει να μειωθούν αυτές των δημοσίων υπαλλήλων. Είναι ιερές αγελάδες τα κεκτημένα των δημοσίων, όμως λίγο πολύ υποστηρίζει ο Yπουργός Eργασίας, Αντώνης Βασιλείου;
Απ.: Δεν θέλουμε να αφαιρέσουμε τα κεκτημένα των δημοσίων υπαλλήλων και να τους φέρουμε σε δυσμενέστερη θέση από ότι ήταν προηγουμένως. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής του κάθε Κύπριου πολίτη. Εισηγήσεις δεν κάνει μόνο το ΔΝΤ αλλά και άλλοι φορείς, σίγουρα όμως δεν θα θέλαμε να μειωθούν οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων.
Ερ.: Κάτι τελευταίο. Πόσο δύσκολο είναι για ένα βουλευτή ο οποίος κουβαλά ένα βαρύ όνομα στην πλάτη του, να πείσει τον κόσμο ότι δίκαιως βρίσκεται πίσω από τα έδρανα της Βουλής;
Απ.: (Χαμογελά). Ο κάθε βουλευτής εισέρχεται στον πολιτικό στίβο με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του. Εγώ ακριβώς με τον ίδιο τρόπο παρουσιάζω τις θέσεις μου. Αφήνω τον κόσμο να κρίνει κατά πόσον δικαιούμαι να έχω αυτό το αξίωμα, τόσο στην περίοδο αυτής της Βουλής, όσο και μεταγενέστερα.
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
