You are here

Πηλείδης: Χάσαμε τη δίψα για ξένες επενδύσεις

21/01/2011 08:46
Η κυπριακή πολιτεία έχει χάσει τη δίψα της για προσέλκυση ξένων επενδύσεων αναφέρει σε συνέντευξη του στη StockWatch ο πρόεδρος του CIPA, Φειδίας Πηλείδης. Οι εμπλεκόμενοι φορείς έπαψαν να βρίσκονται σε εγρήγορση για την ανάπτυξη του κλάδου των διεθνών δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα η Κύπρος να έχει μείνει πίσω σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Παρά τις δυσκολίες, ο κ. Πηλείδης εκτιμά ότι έφθασε ο καιρός εισδοχής της Κύπρου στην Αμερικανική αγορά κεφαλαίων, με επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας αποφυγής διπλής φορολογίας και νομοθετική ρύθμιση των tax rulings. Μιλά επίσης για τη διασύνδεση με την Ελλάδα και για τις υποβαθμίσεις.

Της Ηρώς Ευθυμίου

Ερ: Κάποτε είχε λεχθεί ότι η Κύπρος θα γίνει η Σιγκαπούρη της Μεσογείου. Προχθές ανακοινώθηκε ότι η οικονομία της Σιγκαπούρης αναπτύχθηκε με 15% το 2010, της Κύπρου με 0,5%. Μήπως κάνουμε κάτι λάθος;

Απ.:
Η Σιγκαπούρη είναι προσκολλημένη στην Κίνα ενώ βρίσκεται και κοντά στην Ινδία, σε δύο δηλαδή αναδυόμενες αγορές με διψήφιους αριθμούς όσον αφορά την ανάπτυξη.

Η Κύπρος λόγω γεωγραφικής θέσης εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την ΕΕ και την Ανατολική Ευρώπη.

Είναι αδόκιμη η σύγκριση.

Ερ: Οι επενδύσεις που γίνονται στην Κύπρο έχουν διαμετακομιστικό χαρακτήρα. Τι κερδίζει η οικονομία από αυτές τις επενδύσεις;

Απ.:
Η κυπριακή οικονομία κερδίζει πάρα πολλά από τις ξένες εταιρείες που εδρεύουν στην Κύπρο.

Πάνω από όλα έρχεται ένα τεράστιο ποσό ως κεφάλαιο μιας εταιρείας και επενδύεται κάπου αλλού. Από όλη αυτή τη διαδικασία υπάρχουν πάρα πολλά οφέλη προς την κυπριακή οικονομία.

Κατ’ αρχήν τα διάφορα τέλη και οι φορολογίες που πληρώνονται στις αρχές, ο φόρος εισοδήματος που καταβάλλουν όλες οι ξένες εταιρείας στην Κύπρο.

Επιπρόσθετα το ότι αναζωογονείται η αγορά εργασίας με τις θέσεις εργασίας που προσφέρουν οι συγκεκριμένες εταιρείες. Επιπλέον ένας οίκος όπως η PwC χωρίς τους ξένους επενδυτές δεν θα μπορούσε να εργοδοτήσει ούτε 200 άτομα, ενώ σήμερα εργοδοτεί χίλια άτομα.

Το ίδιο κατά αναλογία συμβαίνει με τα μεγάλα πρακτορεία και τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία, τις τράπεζες και άλλους σύμβουλους επιχειρήσεων.

Οι θέσεις αυτές αφορούν προσοντούχο προσωπικό με ψηλές αμοιβές οι οποίες ανεβάζουν το επίπεδο ζωής στον τόπο.

Από την άλλη το γεγονός ότι διαμένουν μόνιμα 40 χιλ. Ρώσοι και άλλοι ξένοι επιχειρηματίες με τις οικογένεις τους στην Κύπρο με εισοδήματα που έρχονται από το εξωτερικό, είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα και λειτουργεί ως τονωτική ένεση στην κυπριακή οικονομία.

Ερ: Δεδομένου του ύψους των επενδύσεων που γίνονται μέσω Κύπρου θα ανέμενε κάποιος ότι η Κύπρος θα είχε ταχύτερη ανάπτυξη…

Απ.:
Πέραν των υπηρεσιών και τον τουρισμό ο οποίος τα τελευταία χρόνια δεν πάει και πολύ καλά, η Κύπρος δεν διαθέτει άλλες σημαντικές πηγές οικονομικής ενίσχυσης.

Η γεωργία επίσης δεν συνεισφέρει πλέον σημαντικά στο εγχώριο προϊόν, άρα η ανάπτυξη βασίζεται μόνο στις υπηρεσίες και η αύξηση που εκτιμάται το 2011 του ΑΕΠ κατά 1,8%, θα βασιστεί κυρίως στον τομέα των υπηρεσιών.

Ερ: Μήπως όμως θα έπρεπε να στοχεύουμε και σε άλλου είδους επενδύσεις, πέραν αυτών που γίνονται με «διαμετακομιστικό» χαρακτήρα;

Απ.:
Με τα δεδομένα της κυπριακής πραγματικότητας δεν υπάρχουν πολλές επιλογές.

Η Κύπρος έχει ψηλό εργατικό κόστος και συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες έχουν πολύ δυνατά συνδικαλιστικά κινήματα και δεν μπορεί να ανταγωνιστεί χώρες όπου ο κόσμος εργάζεται για $50 το μήνα και μπορεί να είναι πανευτυχής.

Πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που η Κύπρος διέθετε βιοτεχνίες σε είδη ένδυσης, υπόδησης και χαρτόνια. Τώρα έμειναν μόνο κάποιες εξειδικευμένες βιομηχανίες όπως οι φαρμακοβιομηχανίες και τα αλουμίνια οι οποίες όμως άρχισαν και αυτές να αντιμετωπίζουν προβλήματα κόστους λόγω έλλειψης εργατικού δυναμικού.

Για να αναπτυχθεί η βιομηχανία και η γεωργία θα πρέπει να στηριχθεί σε ξένο εργατικό δυναμικό, που ακόμη η κυπριακή κοινωνία δεν είναι έτοιμη να το δεχθεί, άρα θα πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε.

Ερ: Δηλαδή δεν βλέπετε κάτι άλλο…

Απ.:
Πρέπει να συνεχίσουμε να ενισχύουμε αυτό που κάνουμε καλά, παράλληλα όμως θα πρέπει να αναπτύξουμε και νέους τομείς όπως βιομηχανία βασισμένη πάνω σε ψηλή τεχνολογία που δεν χρειάζεται μεγάλο αριθμό εργατικού δυναμικού. Η Κύπρος είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο με απόφοιτους πανεπιστημίου οι οποίοι βέβαια δεν είναι διατεθειμένοι να εργάζονται σε χειρονακτικές εργασίες.

Ερ: Ακούμε για μεγάλες επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων που θα έρθουν στην Κύπρο από το εξωτερικό. Έτσι έχουν τα πράγματα;

Απ.:
Δυστυχώς έχουμε χάσει τη δίψα για προσέλκυση ξένων εταιρειών. Παλαιότερα ήταν όλοι σε εγρήγορση, και ο κρατικός τομέας και η Κεντρική Τράπεζα και ο ιδιωτικός τομέας, όλοι εργάζονταν προς αυτή την κατεύθυνση για να καταστεί η Κύπρος χρηματοοικονομικό κέντρο ξένων επενδύσεων.

Δυστυχώς όμως εδώ και τόσα χρόνια εκκρεμούν αρκετά προβλήματα τα οποία δεν έχουν επιλυθεί.

Υπάρχει το παράδειγμα του γραφείου Εφόρου Εταιρειών στο οποίο συνεχίζονται οι καθυστερήσεις μέχρι και δύο μήνες για την έκδοση πιστοποιητικών ώστε να βοηθήσουν την εύρυθμη λειτουργία των εταιρειών. Παρατηρείται ακόμη μεγάλη αργοπορία στην έγκριση σχετικών νομοθεσιών.

Ερ: Τι αλλαγές προτείνετε από νομοθετικής πλευράς;

Απ.:
Οι ανταγωνιστικές μας χώρες έχουν δημιουργήσει ένα ενιαίο φορέα που προωθεί τις διάφορες αιτήσεις επενδυτών. Δεν χρειάζονται 7 αιτήσεις να πάνε σε 7 διαφορετικά γραφεία.

Και στην Κύπρο θα πρέπει να υπάρξει ένα συντονιστικό όργανο.

Θα μπορούσε βέβαια να είναι ο CIPA αλλά για να μην θεωρηθεί ότι μεροληπτώ δεν θα ήθελα να εισηγηθώ κάτι τέτοιο.

Επαναλαμβάνω, χάσαμε τη δίψα να ανταγωνιστούμε σωστά τις άλλες χώρες. Η Μάλτα η οποία μπήκε στο χορό μετά από εμάς έχει έντονη δραστηριότητα στον τομέα.

Ο ανάλογος οργανισμός της χώρας με τον CIPA είναι πολύ πιο πολυάριθμος ασχέτως ότι η Μάλτα είναι πολύ πιο μικρή από την Κύπρο. Είναι μια ένδειξη πόση σημασία δίνουν στον τομέα των υπηρεσιών.

Το Λουξεμβούργο επίσης συνεχίζει να είναι πολύ πιο μπροστά από εμάς, μάλιστα πρόσφατα άρχισαν να στοχεύουν και στην κινέζικη αγορά.

Ερ: Πόσο βοήθησε η συμφωνία με τη Ρωσία;

Απ.:
Η νέα συμφωνία για αποφυγή διπλής φορολογίας δεν έχει μπει ακόμη σε εφαρμογή, είναι θέμα διαδικασιών.

Για την ώρα στηριζόμαστε στην παλιά νομοθεσία η οποία βρίσκεται σε ισχύ και είναι πολύ καλή.

Όμως απλώς και μόνο το ότι έχει υπογραφεί το πρωτόκολλο έχουν κατευνάσει οι ανησυχίες των επενδυτών για το φόβο που υπήρχε ότι θα μπορούσε να έρθει μια νέα συμφωνία η οποία δεν θα ήταν καλή.

Αντίθετα, παρατηρείται αύξηση στη ροή επενδύσεων από τη Ρωσία, όχι βέβαια στα επίπεδα του 2008. Εκτιμούμε όμως ότι η ρωσική οικονομία ανακάμπτει και σύντομα θα δώσει καινούργια ώθηση στις επενδύσεις προς την Κύπρο.

Ερ: Με την Ουκρανία τι γίνεται;

Απ.:
Οι τελευταίες δηλώσεις του Προέδρου της χώρας είναι θετικές, ότι δηλαδή δεν πρόκειται να καταγγείλουν τη συμφωνία με την Κύπρο και ότι θέλουν να έχουν επενδύσεις στην Κύπρο.

Αυτό που πρέπει να γίνει είναι σε συμφωνία με την Κύπρο να επισπεύσουν τις διαπραγματεύσεις ώστε να καταλήξουν σε μια νέα συμφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας που να είναι επωφελείς και για τις δύο χώρες.

Ερ: Ποιες οι προτεραιότητες του CIPA για το 2011, από νομοθετικής πλευράς, τι αλλαγές επιδιώκετε;

Απ.:
Υπάρχουν διάφορα πράγματα τα οποία είναι σε εξέλιξη όσον αφορά το θεσμικό πλαίσιο.

Εκκρεμούν διαφοροποιήσεις στο πλαίσιο των νομοθεσιών που αφορούν τις εταιρείες, κάποιες νομοθεσίες πέρασαν ήδη από τη βουλή με δική μας συμβολή.

Το ζητούμενο κατά ακρίβειαν είναι η απλούστευση και ο εκμοντερνισμός των νομοθεσιών ώστε να καταστούν πιο ελκυστικές προς τους ξένους που ενδιαφέρονται να έρθουν στην Κύπρο.

Ερ: Ποια είναι η άλλη προτεραιότητα;

Απ.:
Η δεύτερη προτεραιότητα αφορά φορολογικά ζητήματα.

Για παράδειγμα θέλουμε να μπούμε στην αγορά της Αμερικής και να προσελκύσουμε αμερικάνικες εταιρείες, θα πρέπει όμως να υπογραφεί μία νέα συμφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας διότι για να είμαστε ειλικρινείς αυτή που ισχύει δεν είναι και η καλύτερη διότι υπογράφηκε όταν η Κύπρος ήταν ακόμη κέντρο υπεράκτιων εταιρειών.

Τώρα είμαστε σε καλύτερη θέση να διαπραγματευτούμε τη συμφωνία γιατί είμαστε μέλος της ΕΕ, είμαστε στην άσπρη λίστα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, κτλ.

Ερ: Τι προβληματίζει τους Αμερικάνους;

Απ.:
Οι Αμερικάνοι εκείνο που ζητούν είναι νομοθετικές ρυθμίσεις για τα λεγόμενα tax rulings, δηλαδή τον τρόπο που ερμηνεύει ο έφορος συγκεκριμένα ζητήματα σε περίπτωση δραστηριοποίησης τους στην Κύπρο.

Ζητούν δηλαδή όταν ο έφορος δώσει tax rulings αυτά να ισχύουν άπαξ και δια παντός και να μην μπορεί να τα αναιρεί.

Ο έφορος βέβαια δεν αναιρεί αυτά που διαμηνύει αλλά αυτοί θέλουν να είναι νομοθετικά κατοχυρωμένοι.

Μάλιστα εμείς εισηγούμαστε να μπει και ένα τέλος σε όσους ζητούν τέτοιες ερμηνείες από τον έφορο, επειδή κάποιοι λειτουργοί θα δουλεύουν πάνω σε αυτό το θέμα.

Κάτι ανάλογο εφαρμόζουν και οι ανταγωνιστικές μας χώρες που έχουν ρυθμίσει νομοθετικά τα tax rulings.

Επιπρόσθετα κάτι ίσως που θα έπρεπε να γίνεται από τμήμα του εφόρου είναι σε περιπτώσεις που χρειάζεται διακριτική ερμηνεία οι λειτουργοί ας είναι λίγο πιο γενναιόδωροι παρά πιο αυστηροί στις περιπτώσεις των ξένων επενδυτών.

Ερ: Οι προτεραιότητες σας σε θέματα φορολογιών ποιες είναι;

Απ.:
Πιστεύουμε ότι είναι καιρός να εξεταστεί σε βάθος το φορολογικό σύστημα του οποίου η τελευταία μεγάλη αναθεώρηση έγινε το 2002 και μπήκε σε εφαρμογή το 2003.

Πρέπει να δούμε τι ρυθμίσεις μπορούν να γίνουν για μια νέα φορολογική μεταρρύθμιση, τι εφαρμόζουν άλλες ανταγωνιστικές μας χώρες και να τις αντιγράψουμε όπως κάνουν και αυτές οι οποίες αντέγραψαν το φορολογικό μας σύστημα άλλα στη συνέχεια το προχώρησαν ενώ εμείς μείναμε στάσιμοι.

Τα θέματα αυτά δεν είναι στατικά χρήζουν συχνών αναπροσαρμογών.

Ερ: Πόσο δύσκολο είναι να προσελκύσουμε επενδύσεις με τα υφιστάμενα δημοσιονομικά και μακροοικονομικά δεδομένα;

Απ.:
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε με τους ξένους επενδυτές αυτή τη στιγμή είναι η δημοσιονομική κατάσταση στην Ελλάδα και το κατά πόσο επηρεάζει και την Κύπρο.

Οι ξένοι μας ρωτούν συνεχώς πως επηρεαζόμαστε από την κρίση στην Ελλάδα. Εμείς προβάλλουμε ωστόσο το γεγονός ότι η Κύπρος στηρίζεται πιο πολύ σε άλλες αγορές από ότι στην ελληνική που είναι τέταρτη ή πέμπτη στη σειρά και σε πολύ μικρότερα μεγέθη όσον αφορά τις επενδύσεις στην Κύπρο.

Αν όμως οι προβλέψεις για την κυπριακή οικονομίας πάνε σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργού Οικονομικών, τότε δεν θα έχουμε πρόβλημα.

Ερ: Πόσο σας δυσκολεύει η υποβάθμιση από τους Standard and Poor’s και ενδεχομένως από τους Moody’s;

Απ.:
Στην πρώτη υποβάθμιση των Standard and Poor’s, ανησυχήσαμε ότι θα μπορούσε να υπάρξει απόσυρση επενδύσεων, ευτυχώς όμως υπήρξε μια σχετική αύξηση.

Μια νέα υποβάθμιση όμως ίσως να έχει αρνητικές επιπτώσεις.