Ανοικτή γραμμή με Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη για Συνεργατισμό

Ανοικτή γραμμή επικοινωνίας έχουν ταυτόχρονα οι κυπριακές αρχές με τις Βρυξέλλες και την Φρανκφούρτη, στο πλαίσιο των εντεινόμενων διαδικασιών πώλησης της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας και του ευρύτερου ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ).

Το υπουργείο οικονομικών ως ο διαχειριστής των μετοχών του κράτους (99%) στη ΣΚΤ και η Κεντρική Τράπεζα ως η εγχώρια εποπτική αρχή, βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τη γενική διεύθυνση ανταγωνισμού της ΕΕ και παράλληλα με την ΕΚΤ με στόχο την αξιολόγηση όλων των μέτρων που λαμβάνονται για την ιδιωτικοποίηση της ΣΚΤ και αποφυγής μέτρων ή διαδικασιών που ενδεχομένως να είναι εκτός των οδηγιών των ευρωπαϊκών θεσμών.

Όπως διαρρέει από άτομα που βρίσκονται κοντά στις εξελίξεις, η Κομισιόν, ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (ΕΕΜ) και η ΕΚΤ, παρακολουθούν δύο βασικά ζητήματα που σχετίζονται με τη ΣΚΤ.

Κρατική στήριξη και ΕΕ

Το πρώτο ζήτημα είναι η συμβατότητα των ενεργειών της κυβέρνησης για σταθεροποίηση της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας με τους κανόνες ανταγωνισμού.

Η κυπριακή κυβέρνηση μέσω εγγυημένου ομόλογου ενίσχυσε τις καταθέσεις της ΣΚΤ κατά €2,5 δισ. περιορίζοντας έτσι τις σημαντικές καταθετικές εκροές που παρατηρήθηκαν την Παρασκευή 30 Μαρτίου και τη Μεγάλη Δευτέρα 2 Απριλίου.

Οι ημερήσιες εκροές περιορίστηκαν από τα επίπεδα των €100-120 εκ. αυτές τις δύο μέρες σε €15-20 εκ. τη Μεγάλη Τετάρτη και Μεγάλη Πέμπτη.  Τη βελτίωση της κατάστασης επισήμανε την Πέμπτη με δηλώσεις του και ο υπουργός οικονομικών.

Με αυτή τη λογιστική κίνηση το δημόσιο χρέος ανέβηκε στο 110% παρά το γεγονός ότι το καθαρό χρέος (net debt) παραμένει αμετάβλητο επειδή το σύνολο της έκδοσης έχει χρησιμοποιηθεί για ενίσχυση των ρευστών διαθέσιμων.

Μετά τις δύο ενέσεις κεφαλαίου που έλαβε από το κράτος η ΣΚΤ το 2013 και το 2015, η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι δεν δικαιούται να στηρίξει εκ νέου τον Συνεργατισμό.

Γι’ αυτό και όταν προέκυψε τον Μάρτιο το κεφαλαιακό κενό στη ΣΚΤ λόγω των ΜΕΔ, προχώρησε τάχιστα σε ανακοίνωση της διαδικασίας πώλησης του καλού, κακού ή συνόλου του ενεργητικού της.

Η έκδοση ομολόγου €2,35 δισ. με μη ανταγωνιστικές διαδικασίεςδεν έχει ανακοινωθεί αν είναι συμβατή με τη συμφωνία που έκανε το 2015 το κράτος με την Επιτροπή για αποφυγή νέας στήριξης του Συνεργατισμού. 

Επισήμως δεν έχει λεχθεί αν αυτή η στήριξη είναι συμβατή με τους κανόνες ανταγωνισμού και αν μετά την πώληση της ΣΚΤ η Κύπρος ενδέχεται να αντιμετωπίσει συνέπειες για τα ομόλογα που εξέδωσε και κατάθεσε στη ΣΚΤ.

Η Κομισιόν παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις με συνεχείς επαφές με κυβερνητικούς αξιωματούχους, στους οποίους υποδεικνύει την ανάγκη εξεύρεσης λύσης στη ΣΚΤ που να είναι συμβατή με τους κανόνες ανταγωνισμού.

«Υπάρχει πρόβλημα», ανέφερε κυβερνητική πηγή, αναφερόμενη στο θέμα του ανταγωνισμού.  Η εκτίμηση της κυβέρνησης είναι ότι με την πώληση του Συνεργατισμού η ΓΔ Ανταγωνισμού της Κομισιόν πιθανόν να μην λάβει μέτρα εναντίον της Κύπρου.

Προσδοκίες για μετριασμό εποπτικών απαιτήσεων

Οι εξελίξεις στον Συνεργατισμό έχουν προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις και σε άλλες τράπεζες, που αντιμετωπίζουν επίσης εποπτικές πιέσεις για το προβληματικό μέρος του ενεργητικού τους.

Οι πιέσεις οδήγησαν σε μεγάλη αύξηση των προβλέψεων τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα ο βαθμός κάλυψης να αυξηθεί κοντά στο 60% για την Ελληνική και 50% για την Τρ. Κύπρου, έναντι 45% του Συνεργατισμού.

Οι παραδοχές που χρησιμοποίησε ο ενιαίος εποπτικός μηχανισμός (ΕΕΜ) για υπολογισμό των προβλέψεων για τα ΜΕΔ του Συνεργατισμού έχουν εντείνει τις προσπάθειες των τραπεζιτών να αντιμετωπίσουν τις εποπτικές πιέσεις.

Οι κυπριακές αρχές ευελπιστούν ότι οι ευρωπαίοι επόπτες θα μετριάσουν τις απαιτήσεις τους, ώστε να περιοριστούν οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν από την καθολική εφαρμογή των αυστηρών παραδοχών για τα ΜΕΔ.  «Η προσπάθεια είναι να αναγνωριστούν κάποιες ταμειακές ροές για μη εξυπηρετούμενα δάνεια», ανέφερε άτομο που έχει γνώση των συζητήσεων.

Η προσδοκία των κυπριακών αρχών είναι ότι η συμμόρφωση με τις υποδείξεις για ανάγκη εξεύρεσης ιδιωτών επενδυτών για τον Συνεργατισμό, διευκολύνει τις συζητήσεις για το ζήτημα των ΜΕΔ, δείχνοντας πολιτική βούληση για επίλυση των προβλημάτων.

Στο κάδρο των επαφών με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς είναι και η προώθηση σχετικών νομοσχεδίων που θα επιτρέψουν στις τράπεζες να πείσουν τους επόπτες για την αξία του ενεργητικού που έχουν περασμένη στα βιβλία τους.  Ο νόμος για τιτλοποίηση δανείων έχει ήδη λάβει σχόλια από την ΕΚΤ και αναμένεται να προωθηθεί και αναμένονται επίσης βελτιώσεις στους νόμους για αφερεγγυότητα και εκποιήσεις.