Έφυγαν €28 δισ. από τους ισολογισμούς τραπεζών

Την μεγάλη συρρίκνωση των ισολογισμών των εγχώριων τραπεζών έφερε η προσπάθεια απομόχλευσης των τελευταίων ετών, με το συνολικό τους δανεισμό να έχει μειωθεί κατά €28,4 δισ. σε σχέση τα επίπεδα που είχε φτάσει πριν τη μεγάλη τραπεζική κρίση.

Εν μέσω των έντονων πιέσεων από την τρόικα, που πίστευε ότι ο δανεισμός στην Κύπρο είχε ξεφύγει, οι τράπεζες κατάφεραν να μοιράσουν τους ισολογισμούς τους, διατηρώντας παράλληλη συντηρητική πολιτική στην παραχώρηση νέων δανείων.

Τα λάθη του παρελθόντος αφορούσαν κυρίως την εύκολη χορήγηση δανείων σε οποιοδήποτε το ζητούσε για να κυκλοφορεί με πολυτελή αυτοκίνητα, να ζει σε «παλάτια» και σπίτια πολλών τετραγωνικών μέτρων παρά το ότι οι οικονομικές του δυνατότητες δεν του το επέτρεπαν. Φτάνει που υπήρχαν οι εξασφαλίσεις.

Την περίοδο 2007 και 2008, οι τράπεζες μεγέθυναν τον ισολογισμό κατά περίπου 35% ετησίως, με μεγάλη αύξηση των δανείων.

Μετά το χαστούκι που δέχθηκαν ωστόσο από την ΕΚΤ, τα τραπεζικά ιδρύματα εξετάζουν πλέον επισταμένα όλες τις αιτήσεις δανείων ενώ εντείνουν τις διαδικασίες απομόχλευσης.

Μέρος της μείωσης των δανείων (περίπου €7 δισ.) οφείλεται στη μεταφορά των δανείων του Συνεργατισμού εκτός τραπεζικού συστήματος.  Ένα άλλο σημαντικό μέρος είναι οι πωλήσεις δανείων σε μη τράπεζες.  Μεγάλο μέρος οφείλεται επίσης στις διαγραφές δανείων έναντι απόκτησης ακινήτων.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Τρ. Κύπρου Πανίκος Νικολάου δήλωσε πρόσφατα ότι η διατήρηση ψηλού βιοτικού επιπέδου δεν μπορεί να γίνεται με ανεξέλεγκτο δανεισμό ή με κουλτούρα μη πληρωμής, απλά για να συνεχίζουν κάποιοι το lifestyle τους εκμεταλλευόμενοι τις αργές διαδικασίες και το πολύπλοκο νομικό σύστημα.

Την αυστηρότερη πολιτική των τραπεζών καταδεικνύουν και τα στοιχεία της Κεντρική Τράπεζας για τα δάνεια σε κυπρίους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, τον Αύγουστο του 2020 τα δάνεια σε κύπριους υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2006. Συγκεκριμένα, περιορίστηκαν στα €25,3 δισ. από €26,7 δισ. τον Δεκέμβριο του 2019.Τον Μάρτιο του 2013 ανέρχονταν στα €54,3 δισ.

Όπως επισημαίνεται στην τελευταία έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων της ΚΤ, σύμφωνα με τις προσδοκίες των τραπεζών για το δεύτερο τρίμηνο του 2020, τα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο προς επιχειρήσεις αναμενόταν να παραμείνουν αμετάβλητα, ενώ τα αντίστοιχα προς νοικοκυριά αναμενόταν να γίνουν αυστηρότερα, παρά τα μέτρα και τις οδηγίες της ΚΤ, ενδεχόμενα λόγω του υψηλού ρίσκου που σχετίζεται με την παροχή νέου δανεισμού, αλλά και της γενικότερης αβεβαιότητας που επικρατεί στην οικονομία.

Η καθαρή ζήτηση δανείων από νοικοκυριά το δεύτερο τρίμηνο αναμένεται να μειωθεί για πρώτη φορά από το τέταρτο τρίμηνο του 2014, λόγω κυρίως της αβεβαιότητας σε σχέση με την εξέλιξη της πανδημίας.

Το οκτάμηνο του 2020 τα νέα δάνεια που έδωσαν οι τράπεζες (εκτός των αναδιαρθρώσεων) περιορίστηκαν στο €1,3 δισ. από €2,2 δισ. το οκτάμηνο του 2019 σημειώνοντας μείωση 40,5%.