14/10/2017 07:28
Την προσέγγιση των κυπριακών αρχών για θέσπιση περιορισμών στις πληρωμές με μετρητά μέχρι €10 χιλ. χαιρετίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με γνωμοδότησή της.
Στις 29 Αυγούστου 2017 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έλαβε αίτημα του Υπουργού Οικονομικών για την έκδοση γνώμης αναφορικά με σχέδιο διατάξεων που περιλαμβάνονται σε σχέδιο νόμου το οποίο τροποποιεί τους περί της παρεμπόδισης και καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητές νόμους του 2007 έως 2016 .
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, ο κύριος σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η εναρμόνιση της κυπριακής νομοθεσίας με την οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Σκοπός του σχεδίου διατάξεων, ειδικότερα, είναι η μεταφορά του άρθρου 2 παράγραφος 1 σημείο 3 στοιχείο ε) της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 στο κυπριακό δίκαιο. Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 1 σημείο 3 στοιχείο ε) της εν λόγω οδηγίας, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων εμπορεύονται αγαθά θεωρούνται «υπόχρεες οντότητες», εφόσον η εκάστοτε πληρωμή καταβάλλεται ή εισπράττεται σε μετρητά και αφορά ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €10 χιλ. ανεξαρτήτως του αν διενεργείται με μία και μόνη πράξη ή με περισσότερες της μιας πράξεις που φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους.
Με το σχέδιο διατάξεων απαγορεύεται σε πρόσωπα που εμπορεύονται αγαθά στα πλαίσια των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων να εισπράττουν μετρητά για ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €10 χιλ. , ανεξάρτητα εάν η συναλλαγή διενεργείται με μια και μόνη πράξη ή με περισσότερες της μίας πράξεις που φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους. Το σχέδιο διατάξεων ορίζει ακόμη ότι η παράβαση της απαγόρευσης από το πρόσωπο που εμπορεύεται αγαθά αποτελεί ποινικό αδίκημα τιμωρούμενο με χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει το 10% του εισπραττόμενου ποσού μετρητών.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, οι κυπριακές αρχές εξέτασαν διάφορες επιλογές πολιτικής όσον αφορά το άρθρο 2 παράγραφος 1 σημείο 3 στοιχείο ε) της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849, προκειμένου η συμμόρφωση με τη συγκεκριμένη διάταξη να επιτευχθεί κατά τρόπο αποτελεσματικό και αποδοτικό που να συνεπάγεται το μικρότερο δυνατό κόστος για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Οι αρχές εξέτασαν τη δυνατότητα θέσπισης διαδικασιών ταυτοποίησης πελατών και δέουσας επιμέλειας τις οποίες επρόκειτο να εφαρμόζουν «άλλα πρόσωπα» που εμπορεύονται αγαθά, δυνατότητα η οποία δεν καλύπτεται ακόμη από την ισχύουσα νομοθεσία. Μια τέτοια επιλογή πολιτικής θα απαιτούσε τη σύσταση εποπτικής αρχής επιφορτισμένης με την αρμοδιότητα παρακολούθησης της συμμόρφωσης. Η άλλη επιλογή πολιτικής που εξετάστηκε ήταν ο περιορισμός των πληρωμών με χρήση μετρητών σε ποσά μικρότερα των €10 χιλ. ανά συναλλαγή που αφορά εμπορία αγαθών. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, η δεύτερη επιλογή θεωρήθηκε πρόσφορη από τις αρχές, καθώς συνάδει με το κατώτατο όριο και το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849, καθ’ όσον επηρεάζονται πρόσωπα που εμπορεύονται αγαθά.
Επιπλέον, στηριζόμενες στην ανάλυση που περιλαμβάνεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 26ης Ιουνίου 2017, σχετικά με την υπερεθνική εκτίμηση των κινδύνων όσον αφορά τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, οι αιτούσες αρχές θεώρησαν ότι πρόκειται για τον αποτελεσματικότερο τρόπο μετριασμού των εν λόγω κινδύνων σε σχέση με τις συναλλαγές σε μετρητά. Εξάλλου, η συγκεκριμένη προσέγγιση θεωρήθηκε από τις αρχές ως η πλέον συμφέρουσα οικονομικά επιλογή, καθώς αποτρέπει την πρόκληση σημαντικής διοικητικής επιβάρυνσης στις επιχειρήσεις γενικού εμπορίου και τις αρχές, χωρίς να επιβάλλει πρόσθετες απαιτήσεις ή να επιβαρύνει αδικαιολόγητα την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου υπό την ιδιότητά της ως εκδότη νομίσματος ευρώ. Τέλος, θεωρήθηκε ότι η υποδομή των συστημάτων πληρωμών στην Κύπρο είναι καλά ανεπτυγμένη, προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα διαύλων και μέσων πληρωμών που οι έμποροι και οι επιχειρήσεις εν γένει μπορούν να χρησιμοποιούν αντί μετρητών.
Η ΕΚΤ σημειώνει ότι η οδηγία 2014/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου έχει διευκολύνει τους καταναλωτές της Ένωσης στη χρήση λογαριασμών πληρωμών και συναφών υπηρεσιών ηλεκτρονικών πληρωμών ως εναλλακτικών της χρήσης μετρητών. Η οδηγία μεταφέρθηκε στο εσωτερικό δίκαιο της Δημοκρατίας της Κύπρου με τον περί της συγκρισιμότητας των τελών, της αλλαγής λογαριασμού πληρωμών και της πρόσβασης σε λογαριασμούς πληρωμών νόμο του 20179 , ο οποίος θεσπίζει το νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία των συνθηκών πρόσβασης όλων των πολιτών σε μια ελάχιστη δέσμη τραπεζικών υπηρεσιών.
Η ΕΚΤ αναγνωρίζει ότι ο στόχος της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μπορεί γενικά να θεωρείται «λόγος δημόσιας τάξης» που δικαιολογεί τη θέσπιση περιορισμών στις πληρωμές με χρήση μετρητών, αλλά κατά τα λοιπά ένας περιορισμός δεν πρέπει κατ’ αρχήν να επηρεάζει την ιδιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ ως νόμιμου χρήματος.
«Επομένως, οι περιορισμοί στις πληρωμές με χρήση μετρητών θα πρέπει να είναι αποτελεσματικοί και ανάλογοι προς τους επιδιωκόμενους στόχους και να μην υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξή τους. Ο όποιος αρνητικός αντίκτυπος των προτεινόμενων περιορισμών θα πρέπει συνεπώς να σταθμίζεται προσεκτικά έναντι των προσδοκώμενων δημόσιων οφελών», αναφέρεται.
Τονίζεται ότι η δυνατότητα πληρωμής με χρήση μετρητών παραμένει ιδιαίτερα σημαντική για ορισμένες κοινωνικές ομάδες που για διάφορους νόμιμους λόγους τα προτιμούν έναντι άλλων μέσων πληρωμής. «Γενικά η χρήση των μετρητών ως μέσου πληρωμής εκτιμάται και λόγω του ότι είναι ευρέως αποδεκτή, γρήγορη, ασφαλής και διευκολύνει τον πληρωτή στον έλεγχο των δαπανών του. Επιπλέον, είναι ένα μέσο πληρωμής που επιτρέπει στους πολίτες ή τους οικονομικούς φορείς να διακανονίζουν στιγμιαία οποιαδήποτε συναλλαγή σε χρήμα κεντρικής τράπεζας και στην ονομαστική της αξία, χωρίς να προβλέπεται νομικά η δυνατότητα επιβολής προμήθειας για τη χρήση της συγκεκριμένης επιλογής. Επιπλέον, οι πληρωμές με χρήση μετρητών διευκολύνουν τη συμμετοχή ολόκληρου του πληθυσμού στην οικονομική ζωή, επιτρέποντάς του να διακανονίζει κάθε είδους οικονομική συναλλαγή».
Η ΕΚΤ θεωρεί ότι σήμερα οι καταναλωτές στην Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτουν εν γένει άλλα νόμιμα μέσα διακανονισμού χρηματικών οφειλών για την αγορά αγαθών, και μάλιστα πέραν του προβλεπόμενου ορίου των €10 χιλ. τα οποία παρέχουν οφέλη παρόμοια με εκείνα των μετρητών.
«Λαμβανομένων υπόψη και των παραπάνω γενικών παρατηρήσεων, οι περιορισμοί στις πληρωμές με χρήση μετρητών που προβλέπει το σχέδιο διατάξεων μπορούν να θεωρηθούν ανάλογοι προς τους επιδιωκόμενους στόχους και δεν υπερβαίνουν το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων αυτών», σημειώνεται.
Η ΕΚΤ λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη την προσέγγιση του σχεδίου διατάξεων, σύμφωνα με την οποία η απαγόρευση της αποδοχής μετρητών για ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €10 χιλ. περιορίζεται σε συναλλαγές στις οποίες ο αποδέκτης των μετρητών εμπορεύεται αγαθά στα πλαίσια των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων. Ως εκ τούτου, αντιλαμβάνεται ότι η ως άνω προτεινόμενη απαγόρευση δεν αφορά τις περιπτώσεις που ο αποδέκτης των μετρητών δεν είναι πρόσωπο που εμπορεύεται αγαθά στα πλαίσια των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων. Η ΕΚΤ χαιρετίζει την προσέγγιση που ακολουθούν οι κυπριακές αρχές μη θεσπίζοντας περιορισμούς όσον αφορά τις πληρωμές μεταξύ ιδιωτών ή καταναλωτών.
Γ.Χ.
Στις 29 Αυγούστου 2017 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έλαβε αίτημα του Υπουργού Οικονομικών για την έκδοση γνώμης αναφορικά με σχέδιο διατάξεων που περιλαμβάνονται σε σχέδιο νόμου το οποίο τροποποιεί τους περί της παρεμπόδισης και καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητές νόμους του 2007 έως 2016 .
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, ο κύριος σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η εναρμόνιση της κυπριακής νομοθεσίας με την οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Σκοπός του σχεδίου διατάξεων, ειδικότερα, είναι η μεταφορά του άρθρου 2 παράγραφος 1 σημείο 3 στοιχείο ε) της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 στο κυπριακό δίκαιο. Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 1 σημείο 3 στοιχείο ε) της εν λόγω οδηγίας, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων εμπορεύονται αγαθά θεωρούνται «υπόχρεες οντότητες», εφόσον η εκάστοτε πληρωμή καταβάλλεται ή εισπράττεται σε μετρητά και αφορά ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €10 χιλ. ανεξαρτήτως του αν διενεργείται με μία και μόνη πράξη ή με περισσότερες της μιας πράξεις που φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους.
Με το σχέδιο διατάξεων απαγορεύεται σε πρόσωπα που εμπορεύονται αγαθά στα πλαίσια των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων να εισπράττουν μετρητά για ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €10 χιλ. , ανεξάρτητα εάν η συναλλαγή διενεργείται με μια και μόνη πράξη ή με περισσότερες της μίας πράξεις που φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους. Το σχέδιο διατάξεων ορίζει ακόμη ότι η παράβαση της απαγόρευσης από το πρόσωπο που εμπορεύεται αγαθά αποτελεί ποινικό αδίκημα τιμωρούμενο με χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει το 10% του εισπραττόμενου ποσού μετρητών.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, οι κυπριακές αρχές εξέτασαν διάφορες επιλογές πολιτικής όσον αφορά το άρθρο 2 παράγραφος 1 σημείο 3 στοιχείο ε) της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849, προκειμένου η συμμόρφωση με τη συγκεκριμένη διάταξη να επιτευχθεί κατά τρόπο αποτελεσματικό και αποδοτικό που να συνεπάγεται το μικρότερο δυνατό κόστος για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Οι αρχές εξέτασαν τη δυνατότητα θέσπισης διαδικασιών ταυτοποίησης πελατών και δέουσας επιμέλειας τις οποίες επρόκειτο να εφαρμόζουν «άλλα πρόσωπα» που εμπορεύονται αγαθά, δυνατότητα η οποία δεν καλύπτεται ακόμη από την ισχύουσα νομοθεσία. Μια τέτοια επιλογή πολιτικής θα απαιτούσε τη σύσταση εποπτικής αρχής επιφορτισμένης με την αρμοδιότητα παρακολούθησης της συμμόρφωσης. Η άλλη επιλογή πολιτικής που εξετάστηκε ήταν ο περιορισμός των πληρωμών με χρήση μετρητών σε ποσά μικρότερα των €10 χιλ. ανά συναλλαγή που αφορά εμπορία αγαθών. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, η δεύτερη επιλογή θεωρήθηκε πρόσφορη από τις αρχές, καθώς συνάδει με το κατώτατο όριο και το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849, καθ’ όσον επηρεάζονται πρόσωπα που εμπορεύονται αγαθά.
Επιπλέον, στηριζόμενες στην ανάλυση που περιλαμβάνεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 26ης Ιουνίου 2017, σχετικά με την υπερεθνική εκτίμηση των κινδύνων όσον αφορά τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, οι αιτούσες αρχές θεώρησαν ότι πρόκειται για τον αποτελεσματικότερο τρόπο μετριασμού των εν λόγω κινδύνων σε σχέση με τις συναλλαγές σε μετρητά. Εξάλλου, η συγκεκριμένη προσέγγιση θεωρήθηκε από τις αρχές ως η πλέον συμφέρουσα οικονομικά επιλογή, καθώς αποτρέπει την πρόκληση σημαντικής διοικητικής επιβάρυνσης στις επιχειρήσεις γενικού εμπορίου και τις αρχές, χωρίς να επιβάλλει πρόσθετες απαιτήσεις ή να επιβαρύνει αδικαιολόγητα την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου υπό την ιδιότητά της ως εκδότη νομίσματος ευρώ. Τέλος, θεωρήθηκε ότι η υποδομή των συστημάτων πληρωμών στην Κύπρο είναι καλά ανεπτυγμένη, προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα διαύλων και μέσων πληρωμών που οι έμποροι και οι επιχειρήσεις εν γένει μπορούν να χρησιμοποιούν αντί μετρητών.
Η ΕΚΤ σημειώνει ότι η οδηγία 2014/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου έχει διευκολύνει τους καταναλωτές της Ένωσης στη χρήση λογαριασμών πληρωμών και συναφών υπηρεσιών ηλεκτρονικών πληρωμών ως εναλλακτικών της χρήσης μετρητών. Η οδηγία μεταφέρθηκε στο εσωτερικό δίκαιο της Δημοκρατίας της Κύπρου με τον περί της συγκρισιμότητας των τελών, της αλλαγής λογαριασμού πληρωμών και της πρόσβασης σε λογαριασμούς πληρωμών νόμο του 20179 , ο οποίος θεσπίζει το νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία των συνθηκών πρόσβασης όλων των πολιτών σε μια ελάχιστη δέσμη τραπεζικών υπηρεσιών.
Η ΕΚΤ αναγνωρίζει ότι ο στόχος της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μπορεί γενικά να θεωρείται «λόγος δημόσιας τάξης» που δικαιολογεί τη θέσπιση περιορισμών στις πληρωμές με χρήση μετρητών, αλλά κατά τα λοιπά ένας περιορισμός δεν πρέπει κατ’ αρχήν να επηρεάζει την ιδιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ ως νόμιμου χρήματος.
«Επομένως, οι περιορισμοί στις πληρωμές με χρήση μετρητών θα πρέπει να είναι αποτελεσματικοί και ανάλογοι προς τους επιδιωκόμενους στόχους και να μην υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξή τους. Ο όποιος αρνητικός αντίκτυπος των προτεινόμενων περιορισμών θα πρέπει συνεπώς να σταθμίζεται προσεκτικά έναντι των προσδοκώμενων δημόσιων οφελών», αναφέρεται.
Τονίζεται ότι η δυνατότητα πληρωμής με χρήση μετρητών παραμένει ιδιαίτερα σημαντική για ορισμένες κοινωνικές ομάδες που για διάφορους νόμιμους λόγους τα προτιμούν έναντι άλλων μέσων πληρωμής. «Γενικά η χρήση των μετρητών ως μέσου πληρωμής εκτιμάται και λόγω του ότι είναι ευρέως αποδεκτή, γρήγορη, ασφαλής και διευκολύνει τον πληρωτή στον έλεγχο των δαπανών του. Επιπλέον, είναι ένα μέσο πληρωμής που επιτρέπει στους πολίτες ή τους οικονομικούς φορείς να διακανονίζουν στιγμιαία οποιαδήποτε συναλλαγή σε χρήμα κεντρικής τράπεζας και στην ονομαστική της αξία, χωρίς να προβλέπεται νομικά η δυνατότητα επιβολής προμήθειας για τη χρήση της συγκεκριμένης επιλογής. Επιπλέον, οι πληρωμές με χρήση μετρητών διευκολύνουν τη συμμετοχή ολόκληρου του πληθυσμού στην οικονομική ζωή, επιτρέποντάς του να διακανονίζει κάθε είδους οικονομική συναλλαγή».
Η ΕΚΤ θεωρεί ότι σήμερα οι καταναλωτές στην Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτουν εν γένει άλλα νόμιμα μέσα διακανονισμού χρηματικών οφειλών για την αγορά αγαθών, και μάλιστα πέραν του προβλεπόμενου ορίου των €10 χιλ. τα οποία παρέχουν οφέλη παρόμοια με εκείνα των μετρητών.
«Λαμβανομένων υπόψη και των παραπάνω γενικών παρατηρήσεων, οι περιορισμοί στις πληρωμές με χρήση μετρητών που προβλέπει το σχέδιο διατάξεων μπορούν να θεωρηθούν ανάλογοι προς τους επιδιωκόμενους στόχους και δεν υπερβαίνουν το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων αυτών», σημειώνεται.
Η ΕΚΤ λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη την προσέγγιση του σχεδίου διατάξεων, σύμφωνα με την οποία η απαγόρευση της αποδοχής μετρητών για ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €10 χιλ. περιορίζεται σε συναλλαγές στις οποίες ο αποδέκτης των μετρητών εμπορεύεται αγαθά στα πλαίσια των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων. Ως εκ τούτου, αντιλαμβάνεται ότι η ως άνω προτεινόμενη απαγόρευση δεν αφορά τις περιπτώσεις που ο αποδέκτης των μετρητών δεν είναι πρόσωπο που εμπορεύεται αγαθά στα πλαίσια των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων. Η ΕΚΤ χαιρετίζει την προσέγγιση που ακολουθούν οι κυπριακές αρχές μη θεσπίζοντας περιορισμούς όσον αφορά τις πληρωμές μεταξύ ιδιωτών ή καταναλωτών.
Γ.Χ.
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
