You are here

Κ. Ηροδότου: Προκλήσεις και κίνδυνοι για τις τράπεζες

08/09/2021 15:24

Η διαχείριση των συνεπειών της πανδημίας στους ισολογισμούς των τραπεζικών ιδρυμάτων και η αντιμετώπιση των προκλήσεων που προϋπήρχαν της πανδημίας είναι καίριας σημασίας για την ομαλή και βιώσιμη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος, τόνισε σήμερα ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου.

Σε χαιρετισμό του στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, τόνισε ότι οι τράπεζες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεχτικές στη διαχείριση των κινδύνων που προκύπτουν από την πανδημία αναπροσαρμόζοντας κατάλληλα, όπου κρίνεται αναγκαίο, τις πολιτικές και διαδικασίες τους. 

Συγκεκριμένα, πρόσθεσε, με τον τερματισμό του μορατόριουμ πληρωμών, η προσοχή των τραπεζικών ιδρυμάτων και των εποπτικών αρχών εστιάζεται στην εξέλιξη της ποιότητας των δανειακών χαρτοφυλακίων.

«Μετά από οκτώ περίπου μήνες η εικόνα είναι ενθαρρυντική, ωστόσο υπάρχει σημαντικό ύψος πιστωτικών διευκολύνσεων των οποίων η αποπληρωμή τους, ένεκα αναδιαρθρώσεων, ακόμη να ξεκινήσει. Δεν θα πρέπει, επομένως, να υπάρξει εφησυχασμός», επεσήμανε.

Επίσης, υπογράμμισε, τα τραπεζικά ιδρύματα οφείλουν να εντείνουν τις προσπάθειες για παροχή βιώσιμων αναδιαρθρώσεων, βελτιώνοντας τις διαδικασίες τους για γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη επικοινωνία με τους δανειολήπτες έτσι ώστε να στηρίξουν τις επιχειρήσεις και κατά συνέπεια την οικονομική δραστηριότητα. Πέραν των πιο πάνω, οι τράπεζες θα πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειες απομόχλευσης από τις υφιστάμενες μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις. Στα πιστωτικά ιδρύματα όπου καταγράφεται λιγότερη πρόοδος, οι προσπάθειες θα πρέπει να εντατικοποιηθούν.

Επιπρόσθετα, ανέφερε, ο ανταγωνισμός από τα ιδρύματα πληρωμών και η αναγκαιότητα για τεχνολογική αναβάθμιση είναι τα βασικά δεδομένα στη νέα εποχή. Σε αυτά προστίθεται η στροφή σε επενδύσεις φιλικές προς το περιβάλλον και η προώθηση της πράσινης οικονομίας. «Οι τράπεζες μας πρέπει να υπολογίσουν έγκαιρα και να διαχειριστούν ανάλογα τους κινδύνους που απορρέουν από τις κλιματικές αλλαγές, όπως αλλαγές νομοθεσιών, κανονισμών και φορολογιών και το ενδεχόμενα αυξημένο κόστος από αυτές τις αλλαγές πολιτικών», σημείωσε.

Οι εποπτικές αρχές έχουν ήδη αρχίσει να ποσοτικοποιούν την επίδραση των πιο πάνω κινδύνων στο τραπεζικό σύστημα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πραγματοποιήσει τις πρώτες ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τους κινδύνους αυτούς μέσα στο 2022. Κατά συνέπεια, θα πρέπει όλα τα Πιστωτικά Ιδρύματα της χώρας μας να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν τις πολιτικές τους στον τομέα αυτό.

«θα ήθελα επίσης να τονίσω την ανάγκη για ενδυνάμωση της διαφάνειας των πιστωτικών ιδρυμάτων προς τους πελάτες τους, για κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού τους και για εφαρμογή των νομοθετικών πλαισίων μέσω θέσπισης διαδικασιών που να περιέχουν πρόνοιες για εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας έναντι των απαιτήσεων προς τους πελάτες αναλόγως του προφίλ του κινδύνου τους. Έτσι θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των τραπεζών και των πελατών τους με θετικές επιπτώσεις στη χρηματοοικονομική σταθερότητα και την οικονομία της χώρας», ανέφερε.

Ο Διοικητής της ΚΤ έκανε αναφορά στην πρόοδο που έχουν επιτελέσει οι τράπεζες μας στους πλείστους τομείς κατά τα τελευταία χρόνια αυξάνοντας την ανθεκτικότητά τους και καθιστώντας τες πιο δυνατές να αντιμετωπίσουν προκλήσεις και προβλήματα όπως διαφάνηκε με την πανδημία. «Με τον ίδιο τρόπο, χρειάζεται να συνεχίσουν τη θετική τους πορεία και να προσαρμοστούν έγκαιρα για να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις που η μεταβατική περίοδος αλλαγών στον τραπεζικό τομέα θα επιφέρει. Χρειάζονται περαιτέρω προσαρμογές για να παραμείνουν ανταγωνιστικές στην Κύπρο και την Ευρώπη του αύριο ώστε να επιτελέσουν αποτελεσματικά τον βασικό τους σκοπό - τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας μέσω της χορήγησης νέου δανεισμού», είπε.

Σημείωσε ότι κατά το τρέχον έτος και παρά τη μεγάλη αβεβαιότητα που εξακολουθεί να υπάρχει, άρχισε σταδιακά να ανατρέπεται το σημαντικό πλήγμα που η Κυπριακή και Ευρωπαϊκή οικονομική δραστηριότητα έχουν υποστεί από την πανδημία.

Σημείωσε ότι τόσο η αυξανόμενη εμβολιαστική κάλυψη, όσο και η υποβοηθητική στάση των εθνικών και ευρωπαϊκών αρχών, συνέβαλαν σημαντικά στη μείωση των επιπτώσεων που προκάλεσε η πανδημία.

Πυλώνας ανάπτυξης οι τράπεζες

Στο δικό του χαιρετισμό ο υπουργός οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης ανέφερε ότι ένα εύρυθμο τραπεζικό σύστημα αποτελεί βασικότατο πυλώνα και προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη κάθε οικονομίας.

«Μέσω του πακέτου στήριξης της οικονομίας, κρατήσαμε σε υψηλά επίπεδα το διαθέσιμο εισόδημα των συμπολιτών μας, ενισχύσαμε με σημαντικούς πόρους τον τομέα της υγείας, αναστείλαμε την καταβολή δόσεων και επιτοκίων όλων των δανείων για 9 μήνες, αναστείλαμε την καταβολή φόρων και οφειλών. Έτσι αποτρέψαμε τις απολύσεις προσωπικού και τις πτωχεύσεις υγειών επιχειρήσεων», τόνισε.

Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, σημαντικό εργαλείο στήριξης της οικονομίας, αποτελεί το έκτακτο και προσωρινό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χρηματοδότηση της ανάκαμψης και έξοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την κρίση, το Next Generation EU, πυρήνα του οποίου αποτελεί ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Το Next Generation EU δεν αφορά μόνο διαθέσιμους πόρους, αλλά και ένα όραμα για τη μελλοντική γενιά.  Μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου, στόχος είναι η Κύπρος να αναδειχθεί ως μια χώρα με υψηλά επίπεδα ανθεκτικότητας, παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Μια χώρα της οποίας το εκπαιδευτικό σύστημα και η ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού να ευθυγραμμίζονται με τις δεξιότητες που απαιτούνται από τις τάσεις της αγοράς. Μια χώρα που θα καταστεί πρωτοπόρος στην Πράσινη και Ψηφιακή Μετάβαση και που θα δημιουργήσει ένα ανθεκτικό σύστημα υγείας.

Το όραμα προνοεί τη μετατροπή της Κύπρου σε «Αειφόρο Επιχειρηματικό και Εμπορικό Κέντρο της Ευρώπης» με ταυτόχρονη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, ώστε να διασφαλίζεται μία μακροχρόνια βιώσιμη και αειφόρος ανάπτυξη. Αυτό πρέπει να είναι το Ευρωπαϊκό Αύριο και η συμμετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή οικογένεια μας παρέχει αυτή την ευκαιρία.

«Παρά το γεγονός ότι η πανδημία συνεχίζει να εξελίσσεται, είναι ήδη αξιοσημείωτη η πρόοδος του κυπριακού τραπεζικού τομέα ο οποίος βαδίζει με σταθερά βήματα προς τη βιωσιμότητα.  Το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, μεσούσης της πανδημίας, σημείωσε βελτιστοποίηση του πλαισίου διαχείρισης κινδύνων, ενίσχυσης της ρευστότητας και αύξηση της κεφαλαιακής επάρκειας. Επίσης, ο όγκος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων παρουσίασε σημαντική μείωση, ιδιαίτερα εντός του 2020 όπου το ποσοστό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων έφτασε στο 18% περίπου σε σχέση με 28% το 2019. Όλα αυτά σε συνδυασμό με ένα ακόμη πιο ισχυρό κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο, ενισχύουν ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη και την ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος», ανέφερε.

Τόνισε ότι σε αντίθεση με την κρίση που κορυφώθηκε το 2013, στην τρέχουσα δοκιμασία ο τραπεζικός τομέας έχει συνδράμει στη διατήρηση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας και στη διοχέτευση πόρων προς την πραγματική οικονομία, γεγονός που συνδέεται άρρηκτα με την πρόοδο του τομέα κατά τα προηγούμενα έτη.

«Παρόλα αυτά, οι προκλήσεις για τον τραπεζικό τομέα παραμένουν. Το μέγεθος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων εξακολουθεί να είναι μεγάλο τόσο σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας μας όσο και σε σχέση με τον ευρωπαϊκό δείκτη, με τις απαιτήσεις συμμόρφωσης στον Ευρωπαϊκό χώρο να αυξάνονται διαρκώς.  Πιστεύουμε όμως ακράδαντα πως οι κυπριακές τράπεζες είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις όποιες προκλήσεις. Ήδη προσάρμοσαν τον τρόπο λειτουργίας και οργάνωσής τους στα σύγχρονα διεθνή τεχνολογικά δεδομένα και παρείχαν την κατάλληλη εκπαίδευση στο προσωπικό τους», ανέφερε.

«Αναγνωρίζοντας ότι οι κύριες πηγές κινδύνου τόσο του χρηματοοικονομικού τομέα όσο και της οικονομίας γενικότερα είναι άμεσα συνυφασμένες με τη διαχείριση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων καθώς και το γεγονός ότι η μείωση τους εξαρτάται απόλυτα από τη λειτουργία ενός σταθερού νομικού πλαισίου, διαβεβαιώνουμε πως, από πλευράς Κυβέρνησης, οι προσπάθειες για διευκόλυνση της διαχείρισης τους συνεχίζονται, με στόχο τη σημαντική βελτίωση στις προοπτικές των τραπεζών», τόνισε.

Γ.Χ.