Σημείωμα χρηματοοικονομικού επιτρόπου προς δανειολήπτες ΣΠΙ

Σημείωμα με το οποίο επισείει την προσοχή των δανειοληπτών σε θέματα δανειακών συμβάσεων διαφόρων ΣΠΙ, απέστειλε σήμερα ο χρηματοοικονομικός επίτροπος Παύλος Ιωάννου.

Στο σημείωμα, αφορά στον «αντιφατικό και παραπλανητικό ορισμό του εμπορικού έτους σε δανειακές συμβάσεις διαφόρων Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων και τη δημιουργία υπερχρεώσεων τόκων σε βάρος των δανειοληπτών».

Στη σημείωμα αναφέρεται ότι έχει εξεταστεί παράπονο κατά της ΣΠΕ Μέσα Γειτονιάς Λτδ, η οποία μετονομάστηκε προσφάτως σε Περιφερειακή ΣΠΕ Λεμεσού Λτδ, υποβληθέν νομίμως από Εργοληπτική Εταιρεία, σχετικά με τον ισχυρισμό ότι οι λογαριασμοί τους σχετικά με δάνειο που της παραχώρησε το 2010 η εν λόγω ΣΠΕ, υπερχρεώθηκαν με το συνολικό ύψος των €150.000,00.

«Ενδελεχής εξέταση και ανάλυση των δεδομένων που διαμόρφωσαν το εν λόγω παράπονο, οδήγησαν το Χρηματοοικονομικό Επίτροπο στο συμπέρασμα ότι δεν στοιχειοθετείται ο ισχυρισμός της παραπονούμενης, για το εν λόγω ύψος των υπερχρεώσεων» αναφέρει ο κ. Ιωάννου.

Προσθέτει ότι «ωστόσο, εντοπίστηκε αντισυμβατικός τρόπος και επομένως παράνομος και  εσφαλμένος,  υπολογισμού του ημερήσιου επιτοκίου και κατά συνέπεια των χρεώσεων τόκων. Αυτές οι πρακτικές, επιβάρυναν το δανειολήπτη με περιορισμένης έκτασης υπερχρεώσεις (σε σχέση με τις ισχυριζόμενες υπερχρεώσεις ύψους €150,000,000), συνολικού ύψους € 4.700. Ως εκ τούτου, ο Επίτροπος εξέδωσε απόφαση επί του παραπόνου, υπέρ της Εργοληπτικής Εταιρείας, αλλά μόνο γι’ αυτό το ποσό».

Σημειώνει πως «επειδή ο παραπονούμενος ήταν Εργοληπτική Εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και όχι φυσικό πρόσωπο, η δανειακή σύμβαση στη βάση της οποίας υποβλήθηκε το παράπονο δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των Περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμων του 1996 και 1999».

Όπως σημειώνεται,  ο όρος που χρησιμοποιεί η ΣΠΕ Μέσα Γειτονιάς στην παραχωρηθείσα στον παραπονούμενο δανειακή σύμβαση (κατά το 2010), περιλαμβάνει ότι «ο τόκος ο οποίος θα είναι πληρωτέος την 30ή Δεκεμβρίου κάθε χρόνου, θα υπολογίζεται πάνω στα ημερήσια χρεωστικά υπόλοιπα και για τον υπολογισμό του οι μήνες θα λογαριάζονται προς όσες μέρες έχει ο καθένας και θα λογίζεται ως διαιρέτης το εμπορικό έτος που αποτελείται από 365 ημέρες, οπότε και θα χρεώνεται το υπόλοιπο του λογαριασμού και θα υπολογίζονται πάνω σ΄ αυτό τόκοι, και οποιαδήποτε άλλα δικαιώματα, προμήθειες και/ή χρεώσεις, σύμφωνα με τους όρους της παρούσας συμφωνίας.»

Ο κ. Ιωάννου κάνει λόγο για  ΕΠΙΠΟΛΑΙΟΤΗΤΑ και έλλειψη στοιχειώδους τραπεζικού επαγγελματισμού από τους συντάκτες της πιο πάνω δανειακής σύμβασης και τους ιθύνοντες της συγκεκριμένης Συνεργατικής Πιστωτικής Οντότητας, η οποία αποκρυσταλλώνεται στην αντιφατικότητα, της έκφρασης «το εμπορικό έτος που αποτελείται από 365».

Επισημαίνει ότι με τη διεθνή τραπεζική πρακτική εμπορικό έτος, «καλείται το έτος όπερ λαμβάνεται ως έχον 360 ημέρας και οι μήνες ανά 30 ημέρας, εν αντιθέσει προς το πολιτικόν έτος όπερ έχει 365 ημέρας και οι μήνες άλλοι 30 και άλλοι 31, ο δε Φεβρουάριος 28 και 29 όταν το έτος είναι δίσεκτο[1].

«ΕΙΝΑΙ σαφές από τον πιο πάνω ορισμό όπως και από συναφείς διατυπώσεις σε άλλες πηγές της διεθνούς βιβλιογραφίας[2], ότι το συγκεκριμένο Συνεργατικό Πιστωτικό Ίδρυμα επέλεξε δικό του «εμπορικό έτος», σε πλήρη αντίφαση προς το διεθνώς αποδεκτό ορισμό του εμπορικού έτους» σημειώνεται, ενώ χαρακτηρίζεται παράδοξο το γεγονός ότι στην εφαρμογή της σχετικής πρόνοιας χρησιμοποιούσε το εμπορικό έτος των 360 ημερών, εντελώς αντισυμβατικά και σε βάρος των δανειοληπτών.

Παράλληλα, σημειώνεται ότι η σχετική ρήτρα εφαρμόζεται ορθώς για τον υπολογισμό του τόκου σε δανειακές συμβάσεις του ΣΠΙ Μέσα Γειτονιάς που εξετάστηκαν με τον κ. Ιωάννου να διερωτάται προς τι τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά.

Εισηγήσεις προς δανειολήπτες – καταναλωτές

Στις εισηγήσεις του προς τους καταναλωτές ο κ. Παύλου επισημαίνει ότι σε οποιαδήποτε δανειακή σύμβαση οι ΣΠΕ όριζαν ως εμπορικό έτος, έτος 365 ημερών, ανεξάρτητα από το πόσο εσφαλμένος είναι ο ορισμός αυτός, από πλευράς τραπεζικής πρακτικής, είχαν και έχουν υποχρέωση τους να χρησιμοποιούν  ως διαιρέτη προς υπολογισμό του τόκου τις 365 ημέρες.

Αυτό δε εξαιτίας των προνοιών του περί Συμβάσεως Νόμου Κεφ. 149 και ανεξαρτήτως των σχετικών επιταγών του περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμο του 1996, πρστίθεται.

Αναφέρεται ότι μετά την τροποποίηση του περί Καταχρηστικών Ρητρών Νόμου του 2016,  η οποία προνοεί ότι « ….. για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου “καταχρηστική ρήτρα” θεωρείται κάθε ρήτρα με την οποία υπολογίζεται το επιτόκιο και περιγράφεται ο τρόπος υπολογισμού του επιτοκίου στη βάση των 360 ημερών ή άλλου αριθμού ημερών αντί στη βάση των 365 ή 366 ημερών σε περίπτωση δίσεκτου έτους», οι ούτω καλούμενες Συνεργατικές Πιστωτικές Οντότητες εφαρμόζουν την εν λόγω πρόνοια, σε όλες τις συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω Νόμου.

Ωστόσο, σημειώνει ότι οι δανειολήπτες καταναλωτές προτρέπονται να διασφαλίζουν όπου υπάρχει στις δανειακές τους συμβάσεις ο όρος με διατύπωση «εμπορικό έτος που αποτελείται από 365 ημέρες», ότι γίνεται ορθή εφαρμογή του. Ανεξαρτήτως του αν η σύμβαση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Περί Καταχρηστικών Ρητρών Νόμου.

Όπως αναφέρεται, το σημείωμα ετοιμάζεται για έκδοση από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2017. Ωστόσο, λόγω της προεκλογικής περιόδου και εξαιτίας των προβλημάτων με την εκροή καταθέσεων από την ούτω καλούμενη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα και στη συνέχεια των προσπαθειών που καταβάλλονταν για συντεταγμένη αποκρατικοποίησή της, ο Επίτροπος απέφυγε τη δημοσιοποίησή του.
 
 Ο κ. Ιωάννου παραπέμπει και σε παλαιότερο σημείωμα όπου εξηγεί αναλυτικά για ποιο λόγο ρήτρες που εμπεριέχουν την εν λόγω πρόνοια  και περιλαμβάνονται σε συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμων του 1996-2014 είναι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις καταχρηστικές.