You are here

Τρομάζει το μορατόριουμ δόσεων δανείων στην Κύπρο

23/11/2020 07:06

Πέραν του διπλάσιου από ότι σε άλλες χώρες της ευρωζώνης είναι το ποσοστό δανείων σε μορατόριουμ στην Κύπρο, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών, αναδεικνύοντας τα πιθανά προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι τράπεζες όταν λήξει η αναστολή πληρωμής δόσεων.

Η πρώτη μελέτη της ΕΑΤ για το μορατόριουμ δόσεων δείχνει τη μεγάλη στρέβλωση που έχει προκύψει στην Κύπρο με την αδιάκριτη αναστολή δόσεων.  Φέρνει παράλληλα στην επιφάνεια το μέγεθος των ζητημάτων που θα προκύψουν στους ισολογισμούς των τραπεζών σε περίπτωση που τα δάνεια σε αναστολή πληρωμής δόσεων δεν αρχίσουν να εξυπηρετούνται τον Ιανουάριο.

Το μέτρο της αναστολής δόσεων στήριξε σύσσωμη η κυπριακή πολιτική ηγεσία αλλά και η αρμόδια εποπτική αρχή, ως αντιστάθμισμα στη μείωση των εισοδημάτων από την πανδημική κρίση.

Ήταν επίσης ένα από τα μέτρα που ενεθάρρυναν οι ευρωπαϊκές αρχές.

Τα αποτελέσματα δείχνουν όμως ότι στην Κύπρο το μέτρο χρησιμοποιήθηκε ισοπεδωτικά, μεταφέροντας σημαντικούς κινδύνους για τους ισολογισμούς των τραπεζών, που είναι ήδη βεβαρημένοι με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με την ΕΑΤ, οι κυπριακές, ουγγρικές και πορτογαλικές τράπεζες ανέφεραν το υψηλότερο μερίδιο δανείων σε μορατόριουμ. Γαλλικές, ισπανικές και ιταλικές τράπεζες ανέφεραν τον υψηλότερο όγκο δανείων σε μορατόριουμ.

Οι κυπριακές τράπεζες ανέφεραν ότι σχεδόν τα μισά από τα συνολικά τους δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις ήταν υπό μορατόριουμ. Συγκεκριμένα, τα δάνεια σε μορατόριουμ αποτελούν το 48,1% ων συνολικών δανείων.

Οι τράπεζες στην Ουγγαρία και την Πορτογαλία ανέφεραν επίσης εκτεταμένη χρήση μορατόριουμ, καθώς περισσότερο από το 20% των δανείων ήταν υπό αναστολή. Στην Ουγγαρία το ποσοστό ανέρχεται στο 23,3% και στην Πορτογαλία στο 22,2%.

Αντιθέτως, οι τράπεζες στη Γερμανία, το Λουξεμβούργο και τη Λετονία ανέφεραν το χαμηλότερο μερίδιο δανείων που υπόκεινται σε μορατόριουμ. Στη Γερμανία, που συνήθως δίνει την τάση για τις πολιτικές που εφαρμόζονται μετά από κρίσεις, μόλις το 1,6% των δανείων είναι σε αναστολή πληρωμής.

Τον Ιούνιο του 2020, για ονομαστικό όγκο δανείων ύψους €871 δισ. χορηγήθηκε σύμφωνα με την ΕΑΤ μορατόριουμ για την αποπληρωμή, που περιλαμβάνει περίπου το 6% των συνολικών δανείων των τραπεζών.

Συγκεκριμένα, τα €860 δισ. αφορούν τα νοικοκυριά και μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες που είναι κοντά στο 7,5% των συνολικών δανείων προς νοικοκυριά και μη χρηματοοικονομικές εταιρείες.

Περίπου το 60% (€495 δισ.) των δανείων αφορούν τις εταιρείες ενώ το 40% (€365 δισ.) δόθηκε σε νοικοκυριά.

Συνολικά, το 16% των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων έλαβαν μορατόριουμ, ακολουθούμενο από 12% δανείων εμπορικών ακινήτων. Για 7% των στεγαστικών δανείων χορηγήθηκε μορατόριουμ σχετικά με την αποπληρωμή δανείου.

Τον Ιούνιο του 2020, περίπου το 50% του μορατόριουμ έπρεπε να λήξει πριν από τον Σεπτέμβριο 2020, ενώ το 85% των δανείων έπρεπε να λήξει πριν από τον Δεκέμβριο του 2020.

Ωστόσο, ορισμένες χώρες έχουν ήδη ανακοινώσει μια αυτόματη επέκταση του μορατόριουμ, πέραν του τέλος του χρόνου, αναφέρει η ΕΑΤ, δίνοντας τροφή στα επιχειρήματα που ακούγονται και στην Κύπρο για την ανάγκη στοχευμένων παρατάσεων του μορατόριουμ (π.χ. στα ξενοδοχεία).

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, πιθανόν να υπάρξουν αυξήσεις στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα πιστωτικά ιδρύματα καθώς και οι εποπτικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν στενά αυτό τον κίνδυνο.

Η οικονομική ύφεση που καταγράφουν τα περισσότερα κράτη - μέλη και η εμφάνιση δεύτερου κύματος COVID-19 σε ολόκληρη την Ευρώπη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ξαφνική και σημαντική αύξηση το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο μέλλον, υπογραμμίζεται.

Της Γεωργίας Χαννή