Ζημιές €104 εκ. και ενισχυμένα κεφάλαια για Τρ. Κύπρου

Ζημιές €103,5 εκ. ανακοίνωσε για το 2018 η Τρ. Κύπρου έναντι ζημιών €551,9 εκ. το 2017 με τα κεφάλαια της όμως να αυξάνονται σημαντικά λόγω της πρόσφατης ψήφισης νόμου για τον χειρισμό αναβαλλόμενης φορολογίας και λόγω της πώλησης δανείων.

Με τις ρυθμίσεις και κινήσεις αυτές, τα βασικά κεφάλαια υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν το 15%, ενισχύοντας τις εκτιμήσεις ότι η Τράπεζα δεν θα χρειαστεί σύντομα νέα κεφάλαια.

Το τέταρτο τρίμηνο του 2018 η τράπεζα κατέγραψε ζημιές €67 εκ. έναντι κερδών €17 εκ. το τρίτο τρίμηνο.

Οι προβλέψεις για το έτος 2018 μειώθηκαν σε €168 εκ., σε σύγκριση με €780 εκ. για το έτος 2017 (μειωμένες κατά 78% σε ετήσια βάση), καθώς οι προβλέψεις του προηγούμενου έτους είχαν επηρεαστεί από τις επιπρόσθετες προβλέψεις ύψους περίπου €500 εκ. που είχαν ληφθεί κατά το δεύτερο τρίμηνο 2017.

Οι προβλέψεις για το τέταρτο τρίμηνο 2018 ανήλθαν σε €40 εκ., σε σύγκριση με €29 εκ. για το τρίτο τρίμηνο 2018 (αυξημένες κατά 37% σε τριμηνιαία βάση) και στα ίδια επίπεδα με το δεύτερο τρίμηνο 2018.

«Είμαστε περήφανοι για τη σημαντική πρόοδο την οποία έχουμε επιτύχει αυτό το χρόνο έναντι των στρατηγικών μας στόχων. Παρόλα αυτά αναγνωρίζουμε ότι πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα, και παραμένουμε, όσο ποτέ άλλοτε, επικεντρωμένοι στη συνεχή αναζήτηση λύσεων, τόσο οργανικών όσο και μη, ώστε να καταστήσουμε την Τράπεζα έναν πιο ισχυρό, πιο ασφαλή οργανισμό, επικεντρωμένο στην Κύπρο, ικανό να στηρίξει την κυπριακή οικονομία», αναφέρει σε δήλωση του ο διευθύνων σύμβουλος της Τρ. Κύπρου John Hourican ο οποίος ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από την τράπεζα τον Σεπτέμβριο.

Η τράπεζα ανακοίνωσε ενίσχυση €285 εκ. στα κεφάλαια της μετά την ψήφιση του νόμου από τη βουλή για τις αναβαλλόμενες απαιτήσεις.

Ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) ανήλθε σε 15.4% αναπροσαρμοσμένος (proforma) για το ΑΦΠ και το Helix (12.1% μη βαναπροσαρμοσμένος).

Ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας ανήλθε σε 18.3% αναπροσαρμοσμένος (proforma) για το ΑΦΠ και το Helix (14.9% μη αναπροσαρμοσμένος).

Τροποποιήσεις στη νομοθεσία για μετατροπή των ΑΦΑ σε ΑΦΠ, οι οποίες εγκρίθηκαν την 1η Μαρτίου 2019, οδηγούν σε βελτιωμένο χειρισμό των ΑΦΑ ως προς τα εποπτικά κεφάλαια, απελευθερώνοντας €285 εκ. κεφαλαίων (χωρίς μεταβατικές διατάξεις για ΑΦΑ σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2019).

Επιτυγχάνεται ενίσχυση κεφαλαίου κατά περίπου 170 μ.β. λόγω μετατροπής ΑΦΠ και κατά 160 μ.β. λόγω Helix (αναπροσαρμοσμένοι δείκτες (proforma) στις 31 Δεκεμβρίου 2018).

Τα αποτελέσματα αναλυτικά

Τα καθαρά έσοδα από τόκους και το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο για το έτος 2018 ανήλθαν σε €452 εκ. και 2.48% αντίστοιχα, πριν την κατηγοριοποίηση του χαρτοφυλακίου Helix, ως ομάδα εκποίησης που κατέχεται προς πώληση.

Όπως αναφέρεται, τα καθαρά έσοδα από τόκους μειώθηκαν κατά 17% σε σύγκριση με €544 εκ. το προηγούμενο έτος και η μείωση 62 μονάδες βάσης στο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο σε ετήσια βάση, αντικατοπτρίζει τον χαμηλότερο όγκο δανείων, την πίεση στα δανειστικά επιτόκια και το κόστος συμμόρφωσης με τις ελάχιστες απαιτήσεις προληπτικής ρευστότητας.

Τα μη επιτοκιακά έσοδα για το έτος 2018 ανήλθαν σε €329 εκ., αυξημένα κατά 4% σε ετήσια βάση, αποτελούμενα κυρίως από καθαρά έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες ύψους €166 εκ., καθαρά κέρδη από διαπραγμάτευση συναλλάγματος και καθαρά κέρδη από συναλλαγές με χρηματοοικονομικά μέσα και ζημιά από πώληση θυγατρικών και συγγενών εταιρειών ύψους €66 εκ., καθαρά έσοδα από ασφαλιστικές δραστηριότητες ύψους €53 εκ. και καθαρά κέρδη από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε ακίνητα και πώληση αποθεμάτων ακινήτων ύψους €18 εκ.

Τα καθαρά έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες για το 2018 ανήλθαν σε €166 εκ. σε σύγκριση με €174 εκ. το προηγούμενο έτος, στην ίδια βάση, μειωμένα κατά 4% σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω της εφαρμογής του ΔΠΧΑ 9.

Tα καθαρά κέρδη από επανεκτίμηση και πώληση επενδύσεων σε ακίνητα και από πώληση αποθεμάτων ακινήτων για το έτος 2018 ανήλθαν σε €18 εκ., τα οποία περιλαμβάνουν καθαρά κέρδη από την πώληση αποθεμάτων ακινήτων ύψους €33 εκ. (κέρδη ΔΑΑ) και ζημιά από την πώληση του Cyreit ύψους €14 εκ., σε σύγκριση με €26 εκ. για το έτος 2017, τα οποία περιλαμβάνουν καθαρά κέρδη από την πώληση αποθεμάτων ακινήτων ύψους €30 εκ. (κέρδη ΔΑΑ).

Τα συνολικά έσοδα για το έτος 2018 ανήλθαν σε €781 εκ., σε σύγκριση με €861 εκ. για το 2017, μειωμένα κατά 9% σε ετήσια βάση, με τη μείωση να αντικατοπτρίζει την ετήσια μείωση στα καθαρά έσοδα από τόκους.

Έξοδα

Τα συνολικά έξοδα για το έτος 2018 ανήλθαν σε €400 εκ. σε σύγκριση με €382 εκ. για το έτος 2017, εκ των οποίων 54% αφορούν κόστος προσωπικού (€217 εκ.), 40% αφορούν άλλα λειτουργικά έξοδα (€158 εκ.) και 6% (€25 εκ.) αφορούν ειδική εισφορά επί των καταθέσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων στην Κύπρο και συνεισφορά ΕΤΕ.

Τα συνολικά λειτουργικά έξοδα για το έτος 2018 ανήλθαν σε €375 εκ., αυξημένα κατά 4% σε ετήσια βάση, σε σύγκριση με €359 εκ. για το έτος 2017.

Το κόστος προσωπικού ανήλθε σε €217 εκ. για το έτος 2018, αυξημένο κατά 6% σε ετήσια βάση σε σύγκριση με €205 εκ. το έτος 2017, κυρίως λόγω της επίδρασης από την ανανέωση της ετήσιας συλλογικής σύμβασης της συντεχνίας των υπαλλήλων για το 2017.   

Τα άλλα λειτουργικά έξοδα για το έτος 2018 ανήλθαν σε €158 εκ., σημειώνοντας αύξηση3% σε ετήσια βάση.

Ο δείκτης κόστος προς έσοδα αναπροσαρμοσμένος για την ειδική εισφορά και συνεισφορά στο ΕΤΕ για το τέταρτο τρίμηνο 2018 ανήλθε σε 52%, σε σύγκριση με 49% για το τρίτο τρίμηνο 2018), αντικατοπτρίζοντας κυρίως την αύξηση στα άλλα λειτουργικά έξοδα.

Project Helix

Στην ανακοίνωση, επισημαίνεται ότι κατά το 2018, επιπρόσθετα της οργανικής μείωσης ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ), το συγκρότημα έχει επιταχύνει τη μείωση του κινδύνου στον ισολογισμό μέσω συμφωνίας που υπογράφηκε τον Αύγουστο 2018 για την πώληση χαρτοφυλακίου (το «Χαρτοφυλάκιο») δανείων με μεικτή λογιστική αξία ύψους €2.8 δισ. (εκ των οποίων €2.7 δισ. αφορούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια στις 30 Ιουνίου 2018), τα οποία έχουν ως ενυπόθηκες εξασφαλίσεις ακίνητα περιουσιακά στοιχεία (τα «ΜΕΔ») (γνωστό ως «Project Helix», ή η «Συναλλαγή»).Το χαρτοφυλάκιο είχε συμβατικό υπόλοιπο ύψους  περίπου €5.7 δισ. στις 31 Μαρτίου 2018.

Η συναλλαγή είναι η πρώτη πώληση ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ) από την Τράπεζα και αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στην επίτευξη της στρατηγικής της Τράπεζας για βελτίωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου, μέσω της μείωσης των ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ).

Μετά την ολοκλήρωση του Project Helix, τα μεικτά ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ) της Τράπεζας θα είναι κατά 68% χαμηλότερα από το υψηλότερο τους σημείο το 2014. 

Το Project Helix βελτιώνει τον δείκτη ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ) κατά περίπου 11 ε.μ. στο 36% στις 31 Δεκεμβρίου 2018.  Πριν την κατηγοριοποίηση του χαρτοφυλακίου Helix (και Velocity), ως ομάδες εκποίησης που κατέχονται προς πώληση, ο δείκτης ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ) ανέρχεται σε 47%, περιλαμβανομένης και της επίδρασης από την πώληση της θυγατρικής στο Η.Β. (+5 ε.μ.).

Το ποσοστό κάλυψης των ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ) με προβλέψεις στις 31 Δεκεμβρίου 2018 ανέρχεται σε 47%, σε σύγκριση με 49% στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.

Project Velocity

Τον Δεκέμβριο 2018, η Τράπεζα έχει συμφωνήσει με την APS Deltas.r.o την πώληση ενός χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων και μη εξασφαλισμένων δανείων κυρίως λιανικής τραπεζικής, συμβατικής αξίας €245 εκ. και μεικτής λογιστικής αξίας €34 εκ. στις 30 Σεπτεμβρίου 2018, (“Project Velocity”).

Το χαρτοφυλάκιο αυτό αποτελείται από 9,700 δανειολήπτες που τα δάνεια τους βρίσκονται σε μεγάλη καθυστέρηση, συμπεριλαμβανομένων 8,800 ιδιωτών και 900 μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η μεικτή λογιστική αξία του χαρτοφυλακίου στις 31 Δεκεμβρίου 2018 ήταν €33 εκ.

Η πώληση δεν αναμένεται να δημιουργήσει επιπτώσεις στην κατάσταση αποτελεσμάτων και την κεφαλαιακή θέση της Τράπεζας. Η πώληση αναμένεται να ολοκληρωθεί το δεύτερο τρίμηνο 2019 και υπόκειται σε όλες τις απαραίτητες κανονιστικές εγκρίσεις.

Το συγκρότημα συνεχίζει να διερευνά ενεργά αριθμό εναλλακτικών επιλογών για επιτάχυνση της μείωσης του κινδύνου στον ισολογισμό, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω πωλήσεων ΜΕΔ (βάσει ΕΑΤ) και άλλων μη κύριων περιουσιακών στοιχείων.

Μονάδα Διαχείρισης Ακινήτων (Real Estate Management Unit, REMU)

Η Διεύθυνση Διαχείρισης Ακινήτων (ΔΔΑ) ανέλαβε ακίνητα ύψους €117 εκ. (που περιλαμβάνουν κόστος κατασκευής) το τέταρτο τρίμηνο 2018 (αύξηση κατά 29% σε τριμηνιαία βάση) και ακίνητα ύψους €428 εκ. για το έτος 2018, μέσω συμφωνιών ανταλλαγής χρέους με ακίνητα.

Η ΔΔΑ επικεντρώνει την προσοχή της στην πώληση των ακινήτων που προκύπτουν από τις συμφωνίες ανταλλαγής χρέους με ακίνητα και ανακτηθέντων ακινήτων. Το συγκρότημα ολοκλήρωσε την πώληση ακινήτων ύψους €42 εκ. το τέταρτο τρίμηνο 2018 (σε σύγκριση με €28 εκ. το τρίτο τρίμηνο 2018) και πωλήσεις ύψους €196 εκ. το 2018, με αποτέλεσμα κέρδη από την πώληση ακινήτων ύψους €33 εκ. για το έτος.

 Κατά το έτος 2018, το συγκρότημα προχώρησε σε εκτέλεση αγοραπωλητήριων συμφωνιών με συνολική τιμή συμβολαίου ύψους €238 εκ. (656 ακίνητα). Επιπρόσθετα, το συγκρότημα υπέγραψε αγοραπωλητήριες συμφωνίες για πωλήσεις ακινήτων με τιμή συμβολαίου ύψους €106 εκ.