10/05/2023 15:30
Σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία στην παρουσία των αρμόδιων υπουργών Εξωτερικών, Δικαιοσύνης και Μεταφορών, θα εξετασθεί η πολιτική πτυχή της απόφασης για ένταξη της Κύπρου στο σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS).
Σύμφωνα με πληροφόρηση της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, η Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει πρόσβαση στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), από τις 25 Ιουλίου 2023.
Όπως αναφέρθηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, στο πλαίσιο της συζήτησης νομοσχεδίου που ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο τρεις ευρωπαϊκούς κανονισμούς, έγινε σχετική ενημέρωση στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, στην Σύνοδο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις αρχές Μαρτίου.
Σημειώνεται ότι μετά από παρέμβαση της Υπηρεσίας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, το νομοσχέδιο, θα τύχει μικρών διορθώσεων από την αστυνομία, η οποία είχε την ευθύνη ετοιμασίας του και θα επανέλθει στη Επιτροπή για την κατ’ άρθρον εξέταση του.
Η Επιτροπή επεσήμανε επίσης ότι με βάση το σχετικό ερωτηματολόγιο ανάλυσης Αντικτύπου του εν λόγω νομοσχεδίου, δεν φαίνεται να έχει πραγματοποιηθεί διαβούλευση της προτεινόμενης νομοθεσίας με το Ανώτατο Δικαστήριο, ενώ από τις διατάξεις του νομοσχεδίου φαίνεται να ανατίθενται «διοικητικά» καθήκοντα στους Επαρχιακούς Δικαστές, ως οι πρόνοιες των Κανονισμών.
Ειδικότερα, δίδεται στους Επαρχιακούς Δικαστές η αρμοδιότητα να υποβάλλουν αίτημα εισαγωγής καταχωρήσεων στο Κεντρικό SIS, ενώ σύμφωνα με άρθρο του νομοσχεδίου, κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα προσφυγής εναντίον της απόφασης αυτής του Επαρχιακού Δικαστή.
Η Υπηρεσία εισηγήθηκε όπως κληθεί σε επόμενη συνεδρία το Ανώτατο Δικαστήριο, προκειμένου να καταθέσει τις θέσεις του για την συγκεκριμένη πρόνοια, στη βάση και της αρχής της διάκρισης των εξουσιών.
Ανησυχίες βουλευτών
Σε τοποθέτηση ενώπιον της Επιτροπής, κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού εισηγήθηκε την συζήτηση του νομοσχεδίου και της απόφασης για ένταξη της Κύπρου στο σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν, σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία, στην παρουσία των αρμόδιων υπουργών, λόγω καικαι του κινδύνου διμιουργίας σκληρού συνόρου στην πράσινη γραμμή και των επιπτώσεων στο εθνικό ζήτημα.
Εισήγηση που υιοθέτησε η επιτροπή, παρά τις διαβεβαιώσεις εκπροσώπου του υπουργείου Δικαιοσύνης ότι προχώρησαν σε εκτίμηση των κινδύνων και πως ενημερώθηκαν ότι η εγκατάσταση του συστήματος δεν θα επηρεάσει το ζήτημα της πράσινης γραμμής.
Ο πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέπτου, μιλώντας επίσης ενώπιον της επιτροπής, εξέφρασε ανησυχίες για την απόφαση ένταξης της Κύπρου στο σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν.
Επαγρύπνηση για τρομοκρατικά εγκλήματα
Σύμφωνα με σημείωμα της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, το υπό συζήτηση νομοσχέδιο αποσκοπεί στην εισαγωγή στην εσωτερική έννομη τάξη διατάξεων για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2018/18621, στο πεδίο εφαρμογής του οποίου εντάσσεται η συνεργασία για την επιβολή του νόμου και, εν γένει, η αστυνομική και δικαστική συνεργασία επί ποινικών υποθέσεων.
Σημειώνεται ότι με τον συγκεκριμένο Κανονισμό επιτυγχάνεται η ενίσχυση της επαγρύπνησης για τα τρομοκρατικά εγκλήματα, καθότι οι αρμόδιες αρχές, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η αστυνομία και οι δικαστικές και μεταναστευτικές αρχές, στη βάση των δεδομένων που λαμβάνουν, είναι επιφορτισμένες με την υποχρέωση να προβαίνουν σε καταχώριση στο SIS στην περίπτωση που προκύπτει κάποια ένδειξη διάπραξης εγκληματικής ενέργειας και να διεξαγάγουν ενδελεχή έρευνα για τη συγκέντρωση ουσιωδών πληροφοριών, προκειμένου να οδηγηθούν στην εξιχνίαση των διαπραχθέντων ποινικών αδικημάτων.
Βιομετρικές πληροφορίες
Ο Κανονισμός ΕΕ 2018/18612, που υιοθετείται επίσης, μέσω του προτεινόμενου νομοσχεδίου αφορά τη συνεργασία στον τομέα των συνοριακών ελέγχων.
Εκ μέρους της Υπηρεσίας της Βουλής, διευκρινίζεται σε σημείωμα ότι ο εν λόγω Κανονισμός επιτρέπει στα κράτη-μέλη να διεξαγάγουν προσωρινά ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα του Χώρου Schengen σε περίπτωση σοβαρής απειλής για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια.
«Για την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική συλλογή των πληροφοριών αυτών, διευρύνεται η χρήση βιομετρικών πληροφοριών, όπως τα δακτυλικά αποτυπώματα, τα αποτυπώματα παλάμης και οι εικόνες προσώπου για σκοπούς αναγνώρισης ιδίως, δε, για τη διασφάλιση της συνοχής των διαδικασιών ελέγχου των συνόρων», όπως εξηγείται.
Επιστροφές παρανόμων
Όσον αφορά το Κανονισμό (ΕΕ) 2018/18603 ο οποίος εφαρμόζεται κατά την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, η Υπηρεσία της Βουλής εξηγεί ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εισάγουν στο SIS καταχωρίσεις σχετικά με τις αποφάσεις επιστροφής τις οποίες εκδίδουν για παρανόμως διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών.
Στις συγκεκριμένες καταχωρίσεις θα πρέπει να περιλαμβάνονται μόνο τα στοιχεία εκείνα που κρίνονται απαραίτητα για την ταυτοποίηση των υποκειμένων των δεδομένων, προκειμένου να παρέχεται στις αρμόδιες αρχές η δυνατότητα να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να εξασφαλίζουν, κατά περίπτωση, την προστασία από πρόσωπα τα οποία λ.χ. οπλοφορούν, επιδίδονται σε βιαιοπραγίες, έχουν αποδράσει ή καταζητούνται.