08/12/2021 11:26
Του χρόνου θα τεθεί για ψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για τη θωράκιση των πληροφοριοδοτών δημοσίου συμφέροντος, όπως αναφέρθηκε στην σημερινή συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, όπου συνεχίστηκε η κατ’ άρθρο συζήτηση του σχετικού πολυνομοσχεδίου.
Η επιτροπή έτυχε ενημέρωσης από την αρμόδια αρχή, σύμφωνα με την οποία στο πλαίσιο του σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας υπάρχει περιθώριο για ψήφιση του νομοσχεδίου μέχρι και τις 20 Ιανουαρίου του 2022.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Τορναρίτης, το γεγονός παρέχει το περιθώριο ώστε να οδηγηθεί στην Ολομέλεια ένα νομικό πλαίσιο προστασίας που θα κινείται στον σωστό άξονα.
Το νέο ενοποιημένο νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της Επιτροπής, περιλαμβάνει άρθρα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας και της πρότασης νόμου της βουλεύτριας του ΑΚΕΛ Ειρήνης Χαραλαμπίδου που κατατέθηκε το 2016. Περιλαμβάνει επίσης, άρθρα από το σχετικό νομοσχέδιο που τέθηκε στη Βουλή για συζήτηση το 2017.
Όπως τονίσθηκε από το σύνολο των βουλευτών η υπό εξέταση νομοθεσία, προωθεί μέτρα προστασίας που είναι ουσιώδους σημασίας για τους πληροφοριοδότες, αφού προστατεύονται από εκδικητικές ενέργειες όπως η απόλυση.
Ειδικότερα, με το νομοσχέδιο θεσπίζεται πλαίσιο προστασίας των πληροφοριοδοτών σε οργανισμούς ιδιωτικού ή δημοσίου τομέα που προβαίνουν σε καταγγελίες που αφορούν σε παραβιάσεις σε τομείς όπως, δημόσιες συμβάσεις, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, προϊόντα και αγορές πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, την ασφάλεια των μεταφορών, την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών, καθώς και την προστασία της δημόσιας υγείας, αλλά και την προστασία των καταναλωτών.
Κάλυψη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
Την επιτροπή απασχόλησε μεταξύ άλλων πρόνοια του νομοσχεδίου βάσει της οποίας ο νόμος θα εφαρμόζεται στο δημόσιο τομέα, περιλαμβανομένων και των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης με περισσότερους από 10 χιλ. κατοίκους ή περισσότερους από 50 εργαζόμενους. Επίσης θα εφαρμόζεται στον ιδιωτικό τομέα σε επιχειρήσεις με 50 ή περισσότερους εργαζομένους.
Βουλευτές επεσήμαναν ότι θα πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι δήμοι και κοινότητες ασχέτως του πληθυσμού τους, καθώς η χώρα διαθέτει πολύ μικρές οντότητες.
Την Επιτροπή απασχόλησε και το ζήτημα των εξωτερικών δίαυλων αναφοράς των πληροφοριοδοτών, με την κ. Χαραλαμπίδου να τονίζει ότι δεν θα πρέπει να αποκλειστούν αρχές όπως ο Γενικός Ελεγκτής, ο Γενικός Εισαγγελέας, καθώς και η Βουλή από τη συγκεκριμένη πρόνοια, ενώ άφησε και αιχμές για την αποτελεσματικότητα της Αρχής κατά της Διαφθοράς, για την οποία τα νομοσχέδια θα τεθούν αύριο ενώπιον της Ολομέλειας προς ψήφιση.
Εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας είπε ότι στο συγκεκριμένο σημείο υπάρχει ασάφεια ή οποία θα πρέπει να διορθωθεί.
Σημειώνεται ότι με το σκοπούμενο νομοσχέδιο καθορίζεται ότι οι πληροφοριοδότες μπορεί να προβούν σε αναφορά, είτε εσωτερικά μέσω κατάλληλων εσωτερικών διαύλων αναφοράς, είτε εξωτερικά.
Βάση προνοιών της υπό διαμόρφωση νομοθεσίας τα πρόσωπα που προβαίνουν σε δημόσια αποκάλυψη σχετικά με παραβιάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου θα δικαιούνται προστασία υπό προϋποθέσεις.
Προστασία από αντίποινα
Όσο αφορά τα μέτρα για την προστασία των πληροφοριοδοτών, το νομοσχέδιο καθορίζει τα ακόλουθα:
-Απαγόρευση αντιποίνων. Τα αντίποινα μπορούν να λάβουν οποιαδήποτε μορφή, όπως παύση, απόλυση, υποβιβασμό ή στέρηση προαγωγής, αρνητική αξιολόγηση επιδόσεων, μη ανανέωση ή πρόωρη διακοπή σύμβασης προσωρινής απασχόλησης.
-Μέτρα στήριξης των αναφερόντων προσώπων. Ουσιαστικά παρέχεται στον αναφέροντα εύκολη και δωρεάν πρόσβαση σε πλήρεις και ανεξάρτητες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με τις διαδικασίες και τα μέσα έννομης προστασίας που είναι διαθέσιμα για την προστασία έναντι αντιποίνων και τα δικαιώματα του ενδιαφερομένου προσώπου. Επίσης παρέχεται αποτελεσματική συνδρομή ενώπιον οποιασδήποτε αρχής που εμπλέκεται στην προστασία τους έναντι αντιποίνων, καθώς και νομική αρωγή σε ποινικές υποθέσεις και σε διασυνοριακές διαδικασίες σε αστικές υποθέσεις σύμφωνα με τον περί Νομικής Αρωγής Νόμο του 2002.
-Μέτρα για την προστασία έναντι αντιποίνων. Αξιοσημείωτη είναι η αντιστροφή του βάρους απόδειξης ενώπιον δικαστηρίου σε αστικές διαδικασίες. Πιο συγκεκριμένα, το βάρος απόδειξης μετακυλίεται από τον αναφέροντα την πληροφορία, στο πρόσωπο που προκάλεσε τη βλάβη ή που έλαβε το μέτρο. Το τελευταίο πρόσωπο βαρύνεται να αποδείξει ότι το εν λόγω μέτρο ήταν βασισμένο σε αιτιολογημένους λόγους και δε λήφθηκε υπό τη μορφή αντιποίνων στον αναφέροντα.
-Μέτρα τα οποία διασφαλίζουν την προστασία της ταυτότητάς των αναφερομένων.
-Απαγόρευση άρσης δικαιωμάτων και μέσων έννομης προστασίας από οποιαδήποτε συμφωνία, πολιτική, τύπο ή όρο απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης συμφωνίας για διαιτησία πριν από την έγερση διαφοράς.
Ειρήνη Χαραλαμπίδου:Ελπίζω ότι θα τύχει ομόφωνης αποδοχής
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε πως η σημερινή μέρα είναι πάρα πολύ καλή γιατί μετά από 5 χρόνια οδηγείται στην Ολομέλεια η Πρόταση Νόμου που κατατέθηκε το 2016 για την προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος. «Ελπίζω ότι θα τύχει ομόφωνης αποδοχής», είπε.
Η κ. Χαραλαμπίδου είπε πως όταν καταγγέλλεις πράξεις διαφθοράς θα έπρεπε να σε επαινούν και όχι να σε διώκουν και όταν δίνεις πληροφορίες προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος θα πρέπει να σε επιβραβεύουν και όχι να σε στοχοποιούν, μια πρακτική που ζήσαμε στο παρελθόν.
Η κ. Χαραλαμπίδου τόνισε ότι η ευρωπαϊκή οδηγία δεν προστάτευε τον πολίτη από πιθανή απόλυση, κάτι που κάνει πλέον η Πρόταση Νόμου, η οποία έγινε αποδεκτή από την Επιτροπή Νομικών. Σημείωσε πως η νέα νομοθεσία θα αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για πάταξη της διαφθοράς. «Αποτελεί ένα ισχυρό πλαίσιο για να προστατεύσουμε τους πολίτες, για να πατάξουμε και να εξαλείψουμε τη διαφθορά», είπε.
Η βουλευτής τόνισε επίσης την εξαιρετική συνεργασία που είχαν με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το εκπρόσωπο της Υπουργού Κωνσταντίνο Γιώρκα αλλά και την εκπρόσωπο της Νομικής Υπηρεσίας Δένα Θεοδώρου. Η κ. Χαραλαμπίδου ευχαρίστησε επίσης τον Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής Νομικών καθώς και τους συνεργάτες της.