12/06/2019 15:02
Την ανάγκη για εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του ταμείου κοινωνικών ασφαλίσεων και για αλλαγές σε σχέση με την επενδυτική πολιτική του ΤΚΑ, επεσήμαναν εμπλεκόμενοι φορείς και βουλευτές κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής θεσμών.
Η επιτροπή εξέτασε το θέμα της λειτουργίας του ΤΚΑ, συζήτηση η οποία όπως αναφέρθηκε θα συνεχιστεί πριν την παύση των εργασιών των κοινοβουλευτικών επιτροπών για το καλοκαίρι, καθώς ζητήθηκε η κατάθεση εισηγήσεων εκ μέρους εμπλεκομένων σε σχέση με τις αναγκαίες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο.
Σύμφωνα με τις αναφορές του αναπληρωτή διευθυντή υπηρεσιών κοινωνικών ασφαλίσεων Κωνσταντίνου Σταυράκη, ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου που διέπει το ΤΚΑ αποτελεί έναν από τους τέσσερις βασικούς πυλώνες προτεραιότητας που έχουν τεθεί με στόχο να βελτιωθεί η λειτουργία του τμήματος.
Οι άλλοι τρεις πυλώνες, αφορούν στην αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών, στην αλλαγή εσωτερικών διαδικασιών και στα θέματα επένδυσης στο προσωπικό και αποτελεσματικής αξιοποίησής του.
«Αυτοί οι πυλώνες θα πάρουν το τμήμα μπροστά. Δεν θα γίνουν όλα σε ένα χρόνο αλλά σε ορίζοντα τεσσάρων ετών, με τη συμβολή του συμβουλίου κοινωνικών ασφαλίσεων και τη στήριξη της βουλής, θα έρθουν οι αλλαγές», είπε ο κ. Σταυράκης, επισημαίνοντας ότι τα θέματα που χρήζουν βελτίωσης είναι πολλά και πως γι’ αυτό το λόγο, θα τεθούν προτεραιότητες.
Σύμφωνα με στοιχεία στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Σταυράκης, οι δαπάνες του ΤΚΑ ανέρχονται γύρω στο €1,4 δισ. κάθε χρόνο, ποσό που αντιστοιχεί γύρω στο 7-8% του συνολικού κρατικού προϋπολογισμού.
Παράλληλα, χαρακτήρισε τις αναλογιστικές μελέτες ανά τριετία ως καλή πρακτική για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ταμείου σε βάθος χρόνου, η οποία ενισχύεται από την υποχρέωση λήψης μέτρων σε περίπτωση που δεν διασφαλίζεται η βιωσιμότητα.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου οικονομικών Ηλίας Μαλλής επεσήμανε ότι το ΤΚΑ αποτελεί μέρος της κεντρικής κυβέρνησης και επομένως, όπως είπε, οτιδήποτε αυξάνει τις δαπάνες του ΤΚΑ επηρεάζει τα οικονομικά της κεντρικής κυβέρνησης.
Το βασικό για το υπουργείο οικονομικών, είπε, ,είναι η διασφάλιση της βιωσιμότητας του ΤΚΑ που γίνεται μέσω αναλογιστικών μελετών και μέσω της δυνατότητας του υπουργείου να τοποθετείται επί διάφορων προωθούμενων μέτρων για το ΤΚΑ, στο πλαίσιο του συμβουλίου κοινωνικών ασφαλίσεων.
Προκρίνουν διασπορά επενδύσεων του ταμείου
Ο κ. Σταυράκης αναφέρθηκε εξάλλου, σε εισήγηση του αναλογιστή αναφορικά με τον προγραμματισμό σε βάθος χρόνου, διαφοροποίησης της επενδυτικής πολιτικής του ΤΚΑ ώστε να βγουν λεφτά και εκτός του δημοσίου, όπως είπε.
Σημείωσε ότι «δεν μπορείς να εξαρτάσαι από ένα οφειλέτη (κράτος), πρέπει να γίνει διασπορά».
Πρόσθεσε ότι το ΤΚΑ μπορεί να μην χρειαστεί το αποθεματικό των €7,5 δισ. που οφείλει το κράτος, στα επόμενα 10-20 χρόνια, εκτός σε περίπτωση οικονομικής κρίσης, επισημαίνοντας εντούτοις ότι ο οφειλέτης είναι το κράτος που εάν χρειαστεί θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το ποσό.
Σημείωσε επίσης, την πρόθεση να διασυνδεθεί η επενδυτική πολιτική του ΤΚΑ με το ταμείο υδρογονανθράκων ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο μηχανισμός του ταμείου ΦΑ για τη διασπορά των επενδύσεων του ΤΚΑ. Η εν λόγω ευχέρεια όπως αναφέρθηκε, υπάρχει αν και δεν αναφέρεται επακριβώς στη σχετική νομοθεσία.
Σε ότι αφορά την επενδυτική πολιτική του ταμείου για την οποία υπεύθυνος είναι αυτή τη στιγμή ο υπουργός οικονομικών, ο κ. Σταυράκης, υποστήριξε ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη παραδείγματα και άλλων χωρών επισημαίνοντας την ανάγκη να λειτουργήσει ένας σωστός μηχανισμός.
Υπάρχουν σαν «μαξιλάρι» τα €7,5 δισ.
Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών αναφορικά με το ποσό των €7,5 δισ. που έχει δανειστεί το κράτος από το ΤΚΑ, ο κ. Σταυράκης σημείωσε ότι αυτό έχει υπολογιστεί στην αναλογιστική μελέτη που κατέδειξε ότι το ΤΚΑ είναι βιώσιμο τουλάχιστον μέχρι το 2080.
Πρόσθεσε ότι κατά την περίοδο της κρίσης όταν χρειάστηκε, το ΤΚΑ χρησιμοποίησε €400 εκ. από το εν λόγω αποθεματικό για την πληρωμή συντάξεων και άλλων ωφελημάτων, αναφέροντας πως ο ρόλος του αποθεματικού είναι ως μαξιλάρι ασφαλείας.
Ο κ. Σταυράκης απέρριψε την αντίληψη ότι η βιωσιμότητα του ΤΚΑ εξαρτάται από το ποσό που έχει δανειστεί στο κράτος.
Τόνισε ότι η βιωσιμότητα του ταμείου εξαρτάται πρωτίστως, από το εάν τα μελλοντικά του έσοδα θα είναι αρκετά για να καλύπτουν τα έξοδα. «Όσο ο κόσμος εργάζεται και καταβάλλονται εισφορές, υπάρχει βιωσιμότητα» είπε, σημειώνοντας ότι με τα σημερινά δεδομένα οι εισφορές καλύπτουν τα έξοδα.
Πρόσθεσε πως το 1/3 των όσων εισφέρουν στο ΤΚΑ δεν είναι κύπριοι αλλά, κοινοτικοί και άτομα από τρίτες χώρες.
Βιωσιμότητα και επενδυτική πολιτική απασχολούν τους εταίρους
Την ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου τόνισαν επίσης, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις καθώς και άλλοι συμμετέχοντες στο συμβούλιο κοινωνικών ασφαλίσεων, που απαρτίζεται από 21 μέλη και κατέχει συμβουλευτικό ρόλο σε ότι αφορά θέματα του ΤΚΑ, μεταξύ άλλων.
Ο γενικός οργανωτικός της ΣΕΚ Πανίκος Αργυρίδης, υποστήριξε ότι το κύριο ζητούμενο είναι η μακροχρόνια βιωσιμότητα του ΤΚΑ το οποίο λειτουργεί σε καλή βάση αλλά, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, όπως είπε. Σημείωσε ότι τη νέα αναλογιστική μελέτη θα πρέπει να απασχολήσει το θέμα της επιβάρυνσης των επόμενων γενιών λόγω των αυξημένων εισφορών. Σε σχέση με την επενδυτική πολιτική του ταμείου είπε ότι πρέπει να γίνει σε βάθος συζήτηση και πως δεν υπάρχει περιθώριο ρίσκου.
Εκ μέρους της ΠΕΟ, η αναπληρώτρια γγ Σωτηρούλα Χαραλάμπους σημείωσε ότι έφτασε η ώρα για αναβάθμιση του ρόλου του συμβουλίου κοινωνικών ασφαλίσεων και για αλλαγή της νομοθεσίας αναφορικά με τη λήψη αποφάσεων για την επενδυτική πολιτική του ταμείου. Υποστήριξε ακόμα, ότι πρέπει να αλλάξει το πλαίσιο λειτουργίας του ΤΚΑ λόγω της ανάγκης να βελτιώνεται το σύστημα καθώς αλλάζουν τα δεδομένα και να υπάρξει περισσότερη διαφάνεια σε ότι αφορά την ενημέρωση πολιτών για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους.
Ο αναπληρωτής πρόεδρος της ΔΕΟΚ Στέλιος Χριστοδούλου επεσήμανε τη σημασία της βιωσιμότητας του ταμείου, χαρακτηρίζοντας ως «πληγή» την παράνομη και αδήλωτη εργασία. Σημείωσε ότι οι συντεχνίες δεν έχουν λόγο και ρόλο στην επενδυτική πολιτική του ταμείου, ζητώντας πιο τακτικό διάλογο στο πλαίσιο του συμβουλίου κοινωνικών ασφαλίσεων.
Εκ μέρους τη ΠΟΒΕΚ αναφέρθηκε ότι χρειάζεται το συμβούλιο να έχει πιο αποδοτικό και παραγωγικό ρόλο ενώ, εκ μέρους της ΟΕΒ επισημάνθηκε η ανάγκη να δοθεί προσοχή στα δημογραφικά ζητήματα και αναφέρθηκε ότι το θέμα της επενδυτικής πολιτικής του ταμείου πρέπει να εξεταστεί όταν δημιουργηθεί πραγματικό αποθεματικό.
Απαντώντας σε ορισμένες από τις αναφορές, ο κ. Σταυράκης σημείωσε ότι θέματα όπως το δημογραφικό και η υπογεννητικότητα λαμβάνονται ήδη υπόψη στα σενάρια των αναλογιστικών μελετών.
Ο πρόεδρος της επιτροπής Ζαχαρίας Ζαχαρίου σημείωσε πως έχει διαφανεί ότι χρειάζονται τροποποιήσεις στη νομοθεσία που αφορά στο ΤΚΑ και πως δόθηκε χρόνος για κατάθεση εισηγήσεων αναφορικά με τη θεσμική βελτίωση της λειτουργίας του ταμείου πριν επανέλθει στο θέμα εντός των επόμενων εβδομάδων ενώ, η επιτροπή θα ετοιμάσει σχετική έκθεση στο τέλος της συζήτησης.