17/05/2023 06:38
Νομοσχέδιο, το οποίο ενισχύει τη δημοσιονομική και λειτουργική αυτονομία της Νομικής Υπηρεσίας, παρέχοντας παράλληλα, πρόσθετες εξουσίες στον Γενικό Εισαγγελέα, τίθεται σήμερα για συζήτηση ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Νομικών.
Το νομοσχέδιο με τίτλο «ο περί της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας Νόμος του 2023», που εγκρίθηκε κατά την τελευταία συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου της κυβέρνησης Αναστασιάδη και κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα, προβλέπει τη σύσταση Εισαγγελικού Συμβούλιου και Επιτροπής Προσωπικού, στις αρμοδιότητες των οποίων θα είναι οι διορισμοί, προαγωγές, μεταθέσεις και αποσπάσεις του προσωπικού της Νομικής Υπηρεσίας.
Επίσης προνοεί τη δημιουργία δύο διευθυντικών θέσεων για σκοπούς διοίκησης και ελέγχου και συγκεκριμένα θέση γενικού διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας και θέση του προϊστάμενου χρηματοοικονομικής διαχείρισης.
Στρεβλώσεις και «ανέλεγκτο» βλέπει ο ελεγκτής
Αρνητική στάση ως προς τις πρόνοιες του νομοσχεδίου φαίνεται να τηρεί η ελεγκτική υπηρεσία, η οποία κάνει λόγο για «στρεβλώσεις» που πρέπει να αρθούν πριν την οποιαδήποτε άλλη ρύθμιση.
«Έχουμε κατ' επανάληψη τονίσει ότι η ανεξαρτησία της ΕΥ (ανεμπόδιστη πρόσβαση στην πληροφόρηση) υποσκάπτεται από το ανέλεγκτο του ΓΕ και την ταύτιση των ρόλων του νομικού συμβούλου και δημόσιου κατήγορου. Θεωρούμε ότι η άρση των στρεβλώσεων πρέπει να προηγηθεί κάθε άλλης ρύθμισης», αναφέρεται σε σχετική ανάρτηση στο Twitter.
Τις πρόνοιες του νομοσχεδίου σχολίασε σε χθεσινό του tweet και ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ως προς την μη υπαγωγή των υπαλλήλων της Νομικής Υπηρεσίας στην ΕΔΥ, υποστηρίζοντας ότι αντί της διαφάνειας ενισχύεται το «ανέλεγκτο».
«Το ενδιαφέρον είναι που η ΝΥ προωθεί με νόμο την μη υπαγωγή των υπαλλήλων της στην ΕΔΥ, ενώ τούτο προβλέπεται στο Σύνταγμα. Και επίσης με την προτεινόμενη ρύθμιση, οι Εισαγγελείς θα διορίζουν τους ομοβάθμιους τους. Αντί διαφάνειας ενισχύεται το ανέλεγκτο», σημείωσε σε ανάρτηση στον λογαριασμό του.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, διασφαλίζεται και εντείνεται η ανεξαρτησία της Νομικής Υπηρεσία, για την περαιτέρω ενίσχυση του εχέγγυου της αμεροληψίας των λειτουργών της, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι Δημόσιοι Κατήγοροι, και για ενδυνάμωση του Κράτους Δικαίου, σύμφωνα με την υποστήριξη και σύσταση σημαντικών Επιτροπών, όπως η Επιτροπή των Κρατών Μελών ενάντια στη Διαφθορά – GRECO, καθώς και τις διακηρυγμένες κατευθυντήριες αρχές του Συμβουλευτικού Συμβουλίου των Ευρωπαίων Εισαγγελέων – CCJE και CCPE – του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα, προστίθεται, καθιδρύεται η θέση του Γενικού Διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας, ο οποίος, μεταξύ άλλων, θα ασκεί καθήκοντα ελέγχοντα λειτουργού, κατά την έννοια των «περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμων».
Ρυθμίσεις για δομή, οργάνωση και λειτουργία
Επιπλέον, με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται νομοθετικά και θέματα που αφορούν στη δομή, οργάνωση και λειτουργία της Νομικής Υπηρεσίας, τόσο σε ό,τι αφορά τους νομικούς λειτουργούς, όσο και τους λοιπούς λειτουργούς που στελεχώνουν την Υπηρεσία.
Με τον τρόπο αυτό, τονίζεται, ενισχύεται η λειτουργική ανεξαρτησία της Νομικής Υπηρεσίας, εμπεδώνεται η έννοια του Κράτους Δικαίου, και, μεταξύ άλλων, επιτυγχάνεται η αποτελεσματικότερη απονομή της Δικαιοσύνης.
Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, η Νομική Υπηρεσία θα πρέπει να προβεί στις δέουσες ενέργειες για ρύθμιση αποτελεσματικά του τρόπου συνεργασίας και επικοινωνίας της με την Εκτελεστική Εξουσία, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της παραγωγικότητας των Υπουργείων/Υφυπουργείων και κατ’ επέκταση της ίδιας.
Νέες διευθυντικές θέσεις
Πάντως, με βάση τις πρόνοιες του νομοσχεδίου, πέραν από τη θέση του Γενικού Διευθυντή, ο οποίος υπηρετεί βάσει σχεδίου υπηρεσίας και έχει την ιδιότητα του Ελέγχοντα Λειτουργού και ενεργεί σύμφωνα με το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο της Δημόσιας Υπηρεσίας που διέπει τις υποχρεώσεις και ευθύνες του ελέγχοντος λειτουργού, δημιουργείται και θέση Προϊστάμενου Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης της Νομικής Υπηρεσίας, ο οποίος υπηρετεί βάσει σχεδίου υπηρεσίας, σύμφωνα με τις ανάγκες της Νομικής Υπηρεσίας.
Εξουσίες στον γεν. εισαγγελέα για διορισμούς
Σε ό,τι αφορά τα κριτήρια διορισμού ή προαγωγής νομικών, αναφέρεται πως, καvέvας δεν διoρίζεται ή προάγεται στη Νομική Υπηρεσία, εκτός εάv είvαι πoλίτης της Δημοκρατίας ή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επίσης, δεν διορίζεται, εάν δεν συμπλήρωσε την ηλικία των δεκαεπτά ετών, εκπληρώσει τις στρατιωτικές υποχρεώσεις του, διαθέτει λευκό ποινικό μητρώο, αλλά και κατέχει τα πρoσόvτα πoυ καθoρίζovται στo εκάστοτε σχέδιo υπηρεσίας της θέσης που αφορά o διoρισμός ή η προαγωγή του.
Επισημαίνεται, δε, πως αρχικοί διορισμοί σε μόνιμες θέσεις γίνονται με δοκιμασία για περίοδο δύο χρόνων, εκτός αν οι όροι του διορισμού προνοούν διαφορετικά.
Με την προτεινόμενη νομοθεσία δίδεται παράλληλα, το δικαίωμα στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, σε ειδικές περιπτώσεις, όταν απαιτείται πρόσθετη βοήθεια, να προσλαμβάνει πρόσωπα πάνω σε προσωρινή βάση, με όρους τους οποίους ο ίδιος καθορίζει μετά από σύσταση του Εισαγγελικού Συμβουλίου ή, κατά περίπτωση, της Επιτροπής Προσωπικού.
Σύσταση Εισαγγελικού Συμβουλίου
Περαιτέρω με το νομοσχέδιο, καθιδρύεται και συμβούλιο, καλούμενο ως «Εισαγγελικό Συμβούλιο», το οποίο θα έχει την αρμοδιότητα για τους διορισμούς, προαγωγές, μεταθέσεις και αποσπάσεις των νομικών λειτουργών, την κατάρτιση σχεδίων υπηρεσίας νομικών λειτουργών τα οποία εγκρίνονται από τον Υπουργό Οικονομικών και για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα που αφορά την υπηρεσία των νομικών λειτουργών·
Θα έχει επίσης αρμοδιότητα για τους διορισμούς, προαγωγές, μεταθέσεις και αποσπάσεις των κατόχων της θέσης του Γενικού Διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας και της θέσης του Προϊστάμενου Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης της Νομικής Υπηρεσίας, όπως επίσης και για την κατάρτιση σχεδίων υπηρεσίας για αυτές τις θέσεις τα οποία εγκρίνονται από τον Υπουργό Οικονομικών.
Ακόμα το συμβούλιο θα είναι αρμόδιο για τις απολύσεις και την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας επί των κατόχων οποιασδήποτε θέσης η οποία αναφέρεται στο άρθρο 5 ή 6 του παρόντος Νόμου.
Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο θα απαρτίζεται από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ως Πρόεδρο, τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και τους τρεις αρχαιότερους στην ιεραρχία Εισαγγελείς της Δημοκρατίας.
Καθιδρύεται Επιτροπή Προσωπικού
Πέραν του Εισαγγελικού Συμβουλίου, καθιδρύεται και Επιτροπή Προσωπικού, η οποία θα έχει την αρμοδιότητα για τους διορισμούς, προαγωγές, μεταθέσεις και αποσπάσεις για το προσωπικό της Νομικής Υπηρεσίας, εξαιρουμένων του Γενικού Διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας και του Προϊστάμενου Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης της Νομικής Υπηρεσίας, καθώς και για την κατάρτιση σχεδίων υπηρεσίας για τις θέσεις του εν λόγω προσωπικού, τα οποία εγκρίνονται από τον Υπουργό Οικονομικών και για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα που αφορά το προσωπικό αυτό.
Η Επιτροπή Προσωπικού θα απαρτίζεται από τον Γενικό Διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας, που θα εκτελεί χρέη προέδρου της Επιτροπής, τον Προϊστάμενο Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης της Νομικής Υπηρεσίας και ένα νομικό λειτουργό που ο Γενικός Εισαγγελέας θα ορίζει για την κάθε διαδικασία.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η συζήτηση του νομοσχεδίου θα διεξαχθεί στην παρουσία του γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας Γιώργου Σαββίδη και εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.