23/05/2023 13:01
Έτοιμος να εξετάσει τις αναφορές και τις ενστάσεις που εκφράστηκαν κατά την πρώτη συζήτηση στην επιτροπή Εμπορίου, του νομοσχεδίου για το e-kalathi, δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου Γιώργος Παπαναστασίου, αφήνοντας αιχμές για κουλτούρα αδιαφάνειας και έλεγχο της αγοράς.
Σχολιάζοντας αναφορές της εκπροσώπου της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού, ότι το αντίστοιχο μέτρο στην Ελλάδα, οδήγησε σε αυξήσεις τιμών αντί μειώσεις, λόγω φαινομένων εναρμονισμένης πρακτικής μεταξύ των υπεραγορών, ο κ. Παπαναστασίου ήταν ιδιαίτερα έντονος.
«Η κουλτούρα μας δεν αντέχει τη διαφάνεια. Κάποιοι ελέγχουν την αγορά. Διοχετεύουμε φοβία για να υπερκαλύψουμε άλλα ζητήματα. Αυτά έχω να δηλώσω», είπε.
Η συζήτηση διεξήχθη εν μέσω έντονων αντιδράσεων από επηρεαζόμενους συνδέσμους και φορείς, εκ μέρους υπεραγορών, προμηθευτών και καταναλωτών.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου είπε ότι πρόκειται για ένα ψηφιακό εργαλείο παρουσίασης τιμών προϊόντων, με στόχο να συμβάλει στις προσπάθειες της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή να παρακολουθεί την αγορά με σκοπό την διαφάνεια στις τιμές και την διασφάλιση των συμφερόντων των καταναλωτών.
Πρόσθεσε ότι με το προτεινόμενο νομοσχέδιο, θεσπίζεται η υποχρέωση υποβολής τιμών πώλησης προϊόντων από επιχειρήσεις τροφίμων με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των δύο εκατ. ευρώ, οι οποίες θα αναρτώνται καθημερινά σε πλατφόρμα.
Ο υπουργός εξήγησε ότι με βάση το προτεινόμενο νομοσχέδιο, η πλατφόρμα θα ενημερώνεται στις 8 το πρωί ενώ αν αλλάξει η τιμή κατά την διάρκεια της ημέρας, η πλατφόρμα θα ενημερώνεται αυτόματα, ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να συγκρίνει τις τιμές πριν προχωρήσει στην αγορά.
Ανέφερε περαιτέρω ότι τα προϊόντα, τα οποία θα καθορίζονται με διάταγμα μέσα από ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, θα αφορούν επί το πλείστον τρόφιμα.
Φίλτρο για τιμές «κράχτες»
Ο κ. Παπαναστασίου σημείωσε ότι αρχικά η πλατφόρμα θα λειτουργήσει με 350 προϊόντα, ενώ τόνισε ότι θα μπουν ασφαλιστικές δικλείδες στο σύστημα ώστε να αποφευχθούν οι τιμές «κράχτες» από υπεραγορές, ενώ θα υπάρχει φίλτρο ώστε να μην υπάρχει τιμή «κράχτης» σε μια υπεραγορά.
Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ακόμα ότι από την λειτουργία του e-kalathi, δεν θα υπάρχει επιβάρυνση για καταναλωτές και υπεραγορές, εκτός από το αρχικό το οποίο θα αφορά την ένταξη τους στο πρόγραμμα.
Καταγγέλλουν άνισο ανταγωνισμό
Ο πρόεδρος του Παγκυπρίου Συνδέσμου Υπεραγορών, Χαράλαμπος Παπαντωνίου σε τοποθέτηση ενώπιον της Επιτροπής εξέφρασε την κάθετη διαφωνία τους με την πρόταση για δημιουργία του e-kalathi.
Ανάφερε ότι υπάρχει τρομερός ανταγωνισμός στον κλάδο τους και πως με την εφαρμογή του e-kalathi θα δημιουργηθεί άνισος ανταγωνισμός μεταξύ μεγάλων και μεσαίων - μικρών υπεραγορών.
Υπογράμμισε ότι οι μικρές και μεσαίες υπεραγορές δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν τις μεγάλες υπεραγορές, οι οποίες όπως τόνισε δέχονται ήδη τις επιπτώσεις από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, που επέφερε αύξηση του πληθωρισμού και κατ΄ επέκταση των λειτουργικών εξόδων (ηλεκτρισμός -καύσιμα, επιτόκια, κτλ).
Ο κ. Παπαντωνίου τόνισε επίσης, ότι δεν υπάρχουν καταγγελίες για αισχροκέρδεια.
Την θέση του κ. Παπαντωνίου στήριξαν και οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι επιχειρηματικοί σύνδεσμοι και σύνδεσμοι καταναλωτών, οι οποίοι επεσήμαναν ότι πρέπει να γίνουν βελτιώσεις επί του κειμένου, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα εργαλείο προς όφελος των καταναλωτών.
Περαιτέρω διατυπώθηκαν σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο το e-kalathi θα οδηγήσει στη μείωση των τιμών ή έστω στην ενίσχυση του ανταγωνισμού και ζητήθηκε όπως το υπουργείο προχωρήσει σε διαβούλευση με τις εμπλεκόμενες αρχές, καθώς στις πλείστες περιπτώσεις κατέθεσαν θέσεις οι οποίες δεν υιοθετήθηκαν στο νομοσχέδιο.
Στρεβλώσεις και ενδεχόμενο καρτέλ
Εκ μέρους της ΕΠΑ η Αντωνία Αριστοδήμου είπε ότι «θα δημιουργηθεί διαφάνεια και στρεβλώσεις στην αγορά, που πιθανόν να προκαλέσει την δημιουργία καρτέλ».
Όπως εξήγησε, οι επιχειρήσεις θα παρακολουθούν την συμπεριφορά των ανταγωνιστών τους, ενώ από την ενίσχυση της διαφάνειας θα δημιουργήσει ομοιομορφία στις τιμές.
Μεταξύ άλλων, ανέφερε επίσης ότι στην Ελλάδα επιβλήθηκε πρόστιμο επειδή η δημοσιοποίηση των τιμών των πετρελαιοειδών σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, οδήγησε τελικά σε φαινόμενα αύξησης των τιμών, αντί στη μείωση τους, επειδή παρουσιάστηκαν φαινόμενα εναρμονισμένης πρακτικής.
«Κάποιοι ελέγχουν την αγορά»
Η τοποθέτηση της εκπροσώπου της ΕΠΑ προκάλεσε την αντίδραση του υπουργού ο οποίος δήλωσε ότι «η κουλτούρα μας δεν αντέχει τη διαφάνεια. Κάποιοι ελέγχουν την αγορά. Διοχετεύουμε φοβία για να υπερκαλύψουμε άλλα ζητήματα. Αυτά έχω να δηλώσω».
Ανέφερε επίσης, ότι δεν τον εξέπληξαν οι αναφορές οι οποίες ακούστηκαν στη συνεδρία από εκπροσώπους των υπεραγορών και των συνδέσμων καταναλωτών και δήλωσε έτοιμος να τις εξετάσει.
Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν στη συνεδρία φαίνεται ότι το επικρατέστερο σενάριο είναι πως το νομοσχέδιο θα πάει πίσω για να γίνουν ξανά διαβουλεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων και να κατατεθεί ξανά στη Βουλή σε μεταγενέστερο στάδιο με διορθώσεις οι οποίες να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών.