16/05/2023 07:02
Με τον κίνδυνο βαριών κυρώσεων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να είναι πλέον ορατός και με στόχο να σταματήσει άμεσα η διαδικασία επί παραβάσει που βρίσκεται σε εξέλιξη κατά της κυπριακής Δημοκρατίας, η κοινοβουλευτική επιτροπή Οικονομικών αποφάσισε να «τρέξει» τις διαδικασίες για τροποποίηση του νομικού πλαισίου που διέπει το μειωμένο ΦΠΑ 5% κατά την αγορά ή την ανέγερση κύριας κατοικίας ή διαμερίσματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες της StockWatch, η επιτροπή Οικονομικών, που συζητά χωρίς κατάληξη εδώ και περίπου δύο χρόνια το ζήτημα, αποφάσισε χθες ότι η νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος θα πρέπει να «περάσει» το αργότερο στις 8 Ιουνίου από τη Βουλή και με όποιο τρόπο κι αν καταλήξει η Ολομέλεια του Σώματος, ώστε να σταματήσει η διαδικασία επί παραβάσει κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Κομισιόν, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι θέμα λίγων εβδομάδων η κλήση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, μη αποκλειόμενης της επιβολής βαριών προστίμων για διαφυγόντα κέρδη.
Όπως δημοσίευσε χθες η StockWatch, η πλειοψηφία της επιτροπής Οικονομικών, κατέληξε σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία σε συμβιβαστική πρόταση, η οποία θα εξετασθεί από το Υπουργείο Οικονομικών, για το κατά πόσον θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από τις ευρωπαϊκές αρχές.
Η πρόταση που εξετάσθηκε αναμένεται να κατατεθεί είτε ως αναθεωρημένο νομοσχέδιο, είτε ως τροπολογία, στο ενδεχόμενο που υιοθετηθεί από όλες τις πλευρές.
Η επικρατούσα πρόταση
Η εισήγηση προβλέπει μειωμένο ΦΠΑ 5% για κατοικίες και διαμερίσματα μέχρι 150 τ.μ., η αξία των οποίων θα είναι μέχρι €350 χιλιάδες.
Επίσης, προβλέπει ότι για ακίνητα από 151 τ.μ. μέχρι 200 τ.μ. και αξία μέχρι €475 χιλιάδες επιβολή ΦΠΑ 19% στην έκταση πέραν των 150 τ.μ., ενώ για ακίνητα πέραν των 200 τ.μ. ΦΠΑ 19% για όλη την αξία του ακινήτου.
Τη σχετική εισήγηση κατάθεσε ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος, ο οποίος κινήθηκε στο πλαίσιο πρότασης που κατάθεσε ο Σύνδεσμος Εκτιμητών, ενώ φαίνεται να «παντρεύει» πρόνοιες από όλες τις προτάσεις νόμου, τροπολογίες και κυβερνητικό νομοσχέδιο που βρίσκονται στο τραπέζι του διαλόγου και δεν αποκλείεται να οδηγηθούν τελικά στην Ολομέλεια του σώματος, για ψήφιση, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία με τη συμβιβαστική πρόταση.
Σύμφωνα με στοιχεία του 2021 από το μητρώο των εγκεκριμένων αιτήσεων για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ που παρουσιάστηλαν εκ μέρους του ΥΠΟΙΚ, σε ό,τι αφορά τον αριθμό των τ.μ., μέχρι 100 τ.μ. καλύπτεται το 35% των κατοικιών, από 100-140 τ.μ. καλύπτεται το 17%, από 140-200 τ.μ. καλύπτεται το 31% και από 200-275 τ.μ. καλύπτεται το 11%.
Διαφορετικές οι προσεγγίσεις κομμάτων
Υπενθυμίζεται ότι ενώπιον της επιτροπής πέραν του τρις αναθεωρημένου νομοσχεδίου, βρίσκονται προτάσεις νόμου του ΑΚΕΛ και των Οικολόγων που κατατέθηκαν πριν από ένα χρόνο περίπου και τροπολογίες του ΔΗΣΥ, του ΔΗΚΟ με της ΔΗΠΑ, καθώς και της ΕΔΕΚ που κατατέθηκαν πρόσφατα.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει θέληση από πλευράς βουλευτών της Επιτροπής να καταλήξουν σε συγκεκριμένη πρόταση η οποία θα οδηγηθεί άμεσα ενώπιον της Ολομέλειας, εντούτοις, το εγχείρημα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολο, από τη στιγμή που τα κόμματα εμμένουν το καθένα στις δικές τους θέσεις και προσεγγίσεις.
Η συγκεκριμένη πρόταση στο ενδεχόμενο που κριθεί από τον υπουργείο Οικονομικών ότι είναι εφικτό να πείσει τις ευρωπαϊκές αρχές για την ορθότητα της, για να προωθηθεί στην Ολομέλεια του σώματος ως κοινή πρόταση, θα πρέπει να τύχει έγκρισης από τα συλλογικά όργανα των κομμάτων τους, επεσήμαναν ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ.
Ιδιαίτερο αίσθηση προκαλεί πάντως, το γεγονός ότι, τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, παρά τη συνεννόηση που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα στο Προεδρικό, στην παρουσία μάλιστα του υπουργού Οικονομικών, παρουσίασαν χθες διαφορετικές θέσεις και απόψεις, οι οποίες μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις εκδηλώθηκαν σε έντονους τόνους.
Δύο κριτήρια κατ’ ελάχιστον θέλει η ΕΕ
Από την πλευρά της η επικεφαλής της Μονάδας Φορολογικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών Νάγια Συμεωνίδου, ανάφερε ότι υπάρχει ο κίνδυνος η Κομισιόν να προχωρήσει σε κυρώσεις, λόγω της αναποφασιστικότητας της κυπριακής Βουλής να καταλήξει σε συγκεκριμένη πρόταση.
Δεσμεύθηκε ότι θα προχωρήσει στις επόμενες μέρες σε ενημέρωση της Επιτροπής, ως προς τη θέση του υπουργείου Οικονομικών για τη νέα πρόταση που κατατέθηκε.
H κ. Συμεωνίδου, ανέφερε επίσης ότι η πρόταση της Κύπρου, για να είναι εφικτό να γίνει αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο κριτήρια.
Επανέλαβε τη θέση της κυβέρνησης ότι η πρόταση ΔΗΣΥ δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, καθώς δεν βασίζεται σε δύο κριτήρια τουλάχιστον, αλλά αφορά εξολοκλήρου την αξία των ακινήτων.
Δεν έπεισε η πρόταση ΔΗΣΥ
Ανάφερε ότι με βάση στοιχεία από το μητρώο του Έφορου Φορολογίας του 2022, τα ακίνητα με αξία από €300 χιλ. μέχρι και €500 χιλ., που προβλέπεται ως «οροφή» στην πρόταση ΔΗΣΥ, καλύπτουν 89% των αιτήσεων που υποβάλλονται για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5%, κάτι που καταδεικνύει ότι το μέτρο δεν είναι στοχευμένο, ώστε να πεισθούν οι ευρωπαϊκές αρχές.
Πρόσθεσε επίσης, ότι με βάση τα πραγματικά στοιχεία των αιτήσεων που υποβάλλονται στο τμήμα Φορολογίας για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5%, τα ακίνητα με αξία μέχρι €350 χιλ. αφορούν στο 77%, ενώ επεσήμανε ότι με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία καλύπτεται το 100% των κατοικιών που αγοράζονται ή ανεγείρονται από μειωμένο ΦΠΑ.
Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση ΔΗΣΥ αφορά σε την καθολική επιβολή ΦΠΑ 5% σε ακίνητα για τις πρώτες €350 χιλ. με αξία μέχρι €500 χιλ., ενώ για ακίνητα με αξία πέραν των €500 χιλ., προνοεί ότι θα καταβάλλεται ΦΠΑ 19% από το πρώτο σεντ.
ΥΠΟΙΚ: Πιο «εφικτή» η πρόταση ΔΗΚΟ – ΔΗΠΑ
Όσο αφορά την πρόταση ΔΗΚΟ και ΔΗΠΑ για αύξηση των αξιών, με την επιβολή ΦΠΑ 5% στα πρώτα 200 τ.μ. των κατοικιών, με συνολικό εμβαδό μέχρι 220 τ.μ. και με αξία συναλλαγής τις €400 χιλ. αντί τις €385 χιλ., καθώς και για τα πρώτα 90 τ.μ. των διαμερισμάτων με συνολικό εμβαδό μέχρι 110 τ.μ. και με αξία μέχρι €275 χιλ., αντί €220 χιλ., που προβλέπει το κυβερνητικό νομοσχέδιο, η κ. Συμεωνίδου είπε ότι είναι πιο εφικτό να γίνει αποδεκτή η συγκεκριμένη πρόταση.
Όπως εξήγησε, με βάση τα στοιχεία από τον Έφορο Φορολογίας με τη διεύρυνση θα καλυφθεί το 70% των αιτήσεων που υποβάλλονται για μειωμένο ΦΠΑ, ενώ παράλληλα βασίζεται σε πέραν του ενός κριτηρίου.
Πρόσθεσε επίσης ότι η αύξηση στις αξίες των ακινήτων μπορεί να δικαιολογηθεί στις ευρωπαϊκές αρχές, στην κατακόρυφη αύξηση στον κατασκευαστικό τομέα, με βάση και τα στοιχεία που κατέχει η Δημοκρατία.
Διαφωνίες στο διαχωρισμό διαμερισμάτων – κατοικιών
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Έφορος Φορολογίας Σωτήρης Μαρκίδης χαρακτήρισε εγκληματικό το διαχωρισμό των κατοικιών και διαμερισμάτων και προέβη στην πρώτη νύξη για κατάθεση της συμβιβαστικής πρότασης, η οποία θα περιλαμβάνει στοιχεία από προτάσεις και τροπολογίες κομμάτων.
Επίσης, ο κ. Μαρκίδης εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει ως ασφαλιστική δικλείδα να τεθεί χρονικό περιθώριο στο οποίο κάποιος να έχει τη δυνατότητα κατάθεσης αίτησης για να επωφεληθεί τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ που να ανέρχεται μέχρι τα τρία χρόνια μετά την κατάθεση αίτησης για έκδοση πολεοδομικής άδειας ή την εγκατάσταση στην οικία.
Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντή, ζήτησε αύξηση των τ.μ. σε ό,τι αφορά τα διαμερίσματα στα 125 τ.μ. και να συνδεθεί με τη σύνθεση της οικογένειας και έθεσε την ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών αλλά και την υιοθέτηση μειωμένου ΦΠΑ 5% και για τις ανακαινίσεις και τις προσθηκομετατροπές σε υφιστάμενες κατοικίες.
Ανέφερε ότι στην Κύπρο υπάρχουν πέραν των 35.000 ακατοίκητων μονάδων και «ένα γερασμένο κτιριακό απόθεμα και πρέπει να βρούμε τον τρόπο αυτές οι μονάδες να μπουν στην αγορά, δεδομένου ότι υπάρχει πρόβλημα με τα υψηλά ενοίκια και την εξασφάλιση ιδιόκτητης κατοικίας».
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμους Εκτιμητών Ακινήτων Πόλυς Κουρουσίδης ζήτησε να υπάρξει απλότητα στο νομοσχέδιο και να μην περιλαμβάνει τετραγωνικά μέτρα καθώς και μη διαχωρισμό κατοικιών και διαμερισμάτων.
Επίσης, αναφέρθηκε σε πρόταση του συνδέσμου για ΦΠΑ 5% για ακίνητα μέχρι €350 χιλιάδες και με μέγιστη αξία τις €500 χιλιάδες και με μέγιστο εμβαδό τα 220 τ.μ.