You are here

Από 51 κύματα θα περάσει το Σχέδιο Ανάκαμψης

16/06/2021 07:27

Συνολικά 51 νομοθετήματα θα κληθεί να εξετάσει και να εγκρίνει η Βουλή στο πλαίσιο της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων που κρίνονται απαραίτητες για την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και για την εκταμίευση των σχετικών πόρων που αναλογούν στην Κύπρο.

Με βάση τα έγγραφα που δημοσιοποίησε το προεδρικό, τα οποία παραδόθηκαν στους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων κατά τις επαφές που είχαν το προηγούμενο διήμερο με τον ΠτΔ, ενώπιον της Βουλής εκκρεμούν ήδη 23 νομοθετήματα που πρέπει να περάσουν από τη Βουλή.

Παράλληλα, αναμένεται να κατατεθούν επίσης, άλλα 28 νομοθετήματα το επόμενο διάστημα.

Τα δεκάδες νομοσχέδια που πρέπει να περάσουν από τη Βουλή, ενδέχεται να δυσκολέψουν την πορεία υλοποίησης του φιλόδοξου Σχεδίου Ανάκαμψης, λαμβάνοντας υπόψη το αδιέξοδο στο οποίο καταλήγουν διαχρονικά σημαντικές μεταρρυθμίσεις, αρκετές από τις οποίες περιλαμβάνονται στο εν λόγω πακέτο νομοθετημάτων.

Πέραν των μεταρρυθμίσεων του δημοσίου, της δικαιοσύνης και της τοπικής αυτοδιοίκησης, το πακέτο νομοθετημάτων περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, ρυθμίσεις για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις επενδύσεις, αλλαγές στο φορολογικό πλαίσιο και εισαγωγή νέων φορολογιών από το 2023.

Τα 23 νομοθετήματα που κατατέθηκαν

Ανάμεσα στα 23 νομοθετήματα που βρίσκονται ήδη στις εκκρεμότητες της Βουλής, περιλαμβάνεται νομοσχέδιο για τη ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού το οποίο εντάσσεται στο πλαίσιο του στόχου κλιματικής ουδετερότητας, ενεργειακής απόδοσης και διείσδυσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με δέσμευση για ψήφισή του μέχρι το Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους.

Περιλαμβάνεται επίσης, το νομοσχέδιο περί διευκόλυνσης των επενδύσεων που κατατέθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 και εντάσσεται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, με δέσμευση ψήφισης τον Μάρτιο του 2021.

Στις εκκρεμότητες περιλαμβάνονται τρία νομοσχέδια που αφορούν στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, τρία νομοσχέδια για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης και χωροταξικού σχεδιασμού, επτά νομοσχέδια στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος, καθώς και τρία νομοσχέδια για την καταπολέμηση της διαφθοράς που αφορούν στη σύσταση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, στην προστασία των whistleblowers και στη ρύθμιση του lobbying και θεμάτων ασυμβίβαστου.

Τα πλείστα εξ αυτών των νομοσχεδίων έχουν ορίζοντα ψήφισης το Δεκέμβριο του 2021. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις το πλάνο έγκρισης των νομοθετημάτων φαίνεται πως θα μεταφερθεί στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, η δέσμευση ψήφισης του νομοσχεδίου περί επαρχιακών συμπλεγμάτων που αφορά στη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοποθετείται χρονικά στον Ιούνιο 2024, ενώ το νομοσχέδιο έχει κατατεθεί - αλλάζοντας στο μεταξύ διάφορες μορφές - από τον Ιούλιο του 2015.

Σε ότι αφορά το πλάνο έγκρισης των νομοσχεδίων για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, σημειώνεται πως θα περιληφθούν στο σχέδιο δράσης που θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2021, με στόχο να επιτευχθεί η δέσμευση της κυπριακής Δημοκρατίας για μείωση των καθυστερημένων υποθέσεων κατά 20% μέχρι τον Ιούνιο 2024 και κατά 40% μέχρι τον Ιούνιο 2026.

Πέραν των πιο πάνω, στις υφιστάμενες εκκρεμότητες, περιλαμβάνονται πέντε νομοσχέδια που εντάσσονται στο πλαίσιο της διασφάλισης της δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Πρόκειται για τα νομοσχέδια περί αγοραπωλησίας πιστωτικών διευκολύνσεων και για συναφή θέματα, περί ακίνητης ιδιοκτησίας (διακατοχή, εγγραφή και εκτίμηση), περί μεταβιβάσεως και υποθηκεύσεως ακινήτων, περί φορολογίας του εισοδήματος και περί έκτακτης εισφοράς για την άμυνα. Τα νομοσχέδια κατατέθηκαν στη Βουλή τον περασμένο Μάρτιο και με βάση τις δεσμεύσεις προς την ΕΕ, θα πρέπει να ψηφιστούν πριν το τέλος του χρόνου.

Στα σκαριά άλλα 28 νομοθετήματα

Η κυβέρνηση αναμένεται να καταθέσει στη Βουλή άλλα 28 νομοθετήματα, η υιοθέτηση των οποίων κρίνεται απαραίτητη για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων του σχεδίου ανάκαμψης και την εκταμίευση των ευρωπαϊκών πόρων προς την Κύπρο.

Αρκετά εκ των νέων νομοθετημάτων, φαίνεται ότι θα κληθεί να χειριστεί και να προωθήσει η επόμενη κυβέρνηση, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης.

Τα νομοθετήματα για τα οποία η κυβέρνηση έχει αναλάβει δέσμευση για την έγκρισή τους μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, περιλαμβάνουν κανόνες μεταφοράς και διανομής και κανόνες αγοράς ηλεκτρισμού, στο πλαίσιο δημιουργίας κανονιστικού πλαισίου για αποθήκευση ενέργειας με στόχο την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ.

Εντός του 2022 θα πρέπει να εγκριθεί νομοσχέδιο για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων στην Κύπρο που εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας δημιουργίας ανθεκτικού και ανταγωνιστικού πρωτογενή τομέα. Θα πρέπει να εγκριθούν επίσης, τροποποίηση του περί φορολογίας εισοδήματος νόμου, ώστε να διευρυνθεί το υφιστάμενο πλαίσιο επένδυσης σε καινοτόμες επιχειρήσεις στο πλαίσιο της ενίσχυσης της έρευνας και της καινοτομίας και νόμος περί πώλησης ακινήτων (ειδική εκτέλεση) για την αντιμετώπιση ανεπαρκειών του συστήματος τίτλων ιδιοκτησίας.

Εντός του 2022 θα πρέπει να ψηφιστούν επιπρόσθετα δύο νομοσχέδια που αφορούν στην ενδυνάμωση του γραφείου επιτρόπου ρυθμίσεως ηλεκτρονικών επικοινωνιών και ταχυδρομείων (ΓΕΡΗΕΤ) ως μέρος της αναβάθμισης υποδομών και συνδεσιμότητας. Ο νομοτεχνικός έλεγχος των νομοθετημάτων έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται να υποβληθούν στο υπουργικό και στη συνέχεια να κατατεθούν στη Βουλή.

Θα πρέπει να εγκριθούν ακόμα, δύο νομοσχέδια που αφορούν στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και συγκεκριμένα στην τροποποίηση του περί δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης νόμου και στην τροποποίηση των περί της λειτουργίας των δημόσιων σχολείων δημοτικής εκπαίδευσης κανονισμών, για την επέκταση της δωρεάν υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης από την ηλικία των τεσσάρων ετών.

Στο ίδιο έτος, τοποθετείται η έγκριση νομοθετικής πρότασης για τον αστικό αναδασμό και τον πολεοδομικό σχεδιασμό για την ορθολογική διαχείριση και αξιοποίηση της γης. Η πρόταση εντάσσεται στο πλάνο μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης και χωροταξικού σχεδιασμού.

Βαριά η ατζέντα από το 2023 και μετά

Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί προς την ΕΕ για την ψήφιση σωρείας σημαντικών νομοθετημάτων από το 2023- που είναι έτος προεδρικών εκλογών- και μετά.

Μέχρι τον Ιούνιο του 2023 αναμένεται η ψήφιση νομοσχεδίου για την εισαγωγή πράσινης φορολογίας και συγκεκριμένα, α)φόρου άνθρακα στα καύσιμα για τους τομείς της οικονομίας που δεν εμπίπτουν στο σύστημα εμπορίας ρύπων, β) σταδιακή εισαγωγή περιβαλλοντικού τέλους ύδατος και γ) τέλους οικιακών αποβλήτων/σκυβαλότοπων.

Μέχρι το Δεκέμβριο του 2023 προβλέπεται και η έγκριση νομοθετικής πρότασης για τη σταδιακή κατάργηση των πλέον ρυπογόνων οχημάτων, ιδιαίτερα σε αστικές περιοχές με υψηλά επίπεδα ρύπανσης.

Ορίζοντα ψήφισης το 2023 έχουν και δύο νομοσχέδια που αναμένεται να κατατεθούν για τη δημιουργία νέου νομικού πλαισίου και μηχανισμού ανταλλαγής δεδομένων για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας πελατών από πιστωτικά ιδρύματα. Πρόκειται για τον νόμο περί σύστασης, λειτουργίας και διαχείρισης κεντρικού μητρώου πληροφοριών πιστοληπτικής ικανότητας και του τροποποιητικού νόμου περί εργασιών πιστωτικών ιδρυμάτων που αναμένεται να κατατεθούν με στόχο να ψηφιστούν μέχρι το Μάρτιο 2023. Παράλληλα, αναμένεται να κατατεθούν τρία νομοσχέδια για την ολοκλήρωση του κανονιστικού πλαισίου διαχείρισης κρίσεων στα πιστωτικά ιδρύματα, με δέσμευση έγκρισης μέχρι το Σεπτέμβριο του 2023.

Πριν το τέλος του 2023 θα πρέπει να ψηφιστεί επίσης νομοθετική πρόταση για την αντιμετώπιση του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, που ενδεχόμενα πραγματοποιείται μέσω πληρωμών σε δικαιοδοσίες με χαμηλό φορολογικό συντελεστή, είτε με επιβολή παρακράτησης φόρου στους τόκους, μερίσματα και τις πληρωμές δικαιωμάτων ή άλλα ισοδύναμα μέτρα.

Ορίζοντας έγκρισης μέχρι το 2023 καθορίστηκε παράλληλα, για τη νομοθετική ρύθμιση για το νέο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών, καθώς επίσης, για το νομοσχέδιο που θα αφορά στις ευέλικτες μορφές εργασίας με τη μορφή τηλεργασίας.

Δέσμευση έγκρισης μέχρι το Δεκέμβριο του 2024, αναλήφθηκε για νομοθετική πρόταση που θα αφορά στην ανάπτυξη υποδομής επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και στη ρύθμιση της σχετικής αγοράς. Μέχρι το Μάρτιο του ίδιου έτους, πρέπει εάν κριθεί αναγκαίο μετά από σχετική μελέτη, να εγκριθεί νομοσχέδιο για το σχεδιασμό και τη σύσταση Εθνικού Αναπτυξιακού Οργανισμού.

Σε ότι αφορά το 2025, μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να εγκριθεί τροποποιητικό νομοσχέδιο για τη δημιουργία διαδικτυακού one-stop-shop για τη διευκόλυνση της πληροφόρησης, εξυπηρέτησης αλλά και αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, καθώς και τη διευκόλυνση υλοποίησης ενεργειακών αναβαθμίσεων σε κτίρια. Θα πρέπει επιπρόσθετα, να περάσει από τη Βουλή νομοθετική ρύθμιση που αφορά στην ανάπτυξη έξυπνου συστήματος μεταφορών με τη χρήση τεχνολογιών Ψηφιακού Αντιγράφου (Digital Twin) για συλλογή, διαχείριση και ανάλυση δεδομένων, επιτρέποντας την παρακολούθηση και αναπαραγωγή φυσικών δικτύων κινητικότητας με πρόβλεψη για τη λήψη αποφάσεων σεναρίων πραγματικής ζωής.

Μέχρι τον Ιούνιο 2025 θα πρέπει να εγκριθεί νομοθεσία για την ίδρυση και λειτουργία συντονιστικού φορέα μεταξύ Κεντρικής Κυβέρνησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη διαχείριση των αποβλήτων. Η νομοθετική ρύθμιση εντάσσεται στο πλαίσιο της προώθησης της κυκλικής οικονομίας. Πριν το τέλος του έτους θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή και νομοθετική πρόταση για τον εκσυγχρονισμό του περί εταιρειών νόμου.

Στη λίστα καταγράφεται το ενδεχόμενο προώθησης τροποποίησης κανονισμών λειτουργίας, στην περίπτωση δημιουργίας νέων κατευθύνσεων στη Μέση Εκπαίδευση, για την αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας. Για τη συγκεκριμένη ρύθμιση, δεν έχει καθοριστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα έγκρισης από τη Βουλή.

Επισυνάπτεται ο κατάλογος των σχετικών νομοθετημάτων που κατατέθηκαν ή θα κατατεθούν στη Βουλή.

Της Μαρίας Χαμπή