12/09/2021 06:02
Σωρεία νομοθετημάτων αναμένει την Βουλή των Αντιπροσώπων για κατάθεση, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας(ΣΑΑ) και εκταμίευσης των πόρων ύψους €1,2 δισ. που αναλογούν στην Κύπρο.
Ταυτόχρονα, το Υπουργικό Συμβούλιο θα κληθεί να εγκρίνει σχέδια χορηγιών, μέτρα και δράσεις που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο.
Την περασμένη Πέμπτη εκταμιεύθηκε η πρώτη δόση ευρωπαϊκών πόρων προς την Κύπρο, ύψους €157 εκατ., ως προχρηματοδότηση στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αναμένεται ότι θα ακολουθήσουν άλλες δέκα δόσεις μέχρι το 2026, αφού πρώτα υλοποιηθούν 133 μέτρα από τα οποία 58 αφορούν μεταρρυθμίσεις και 75 αφορούν επενδύσεις.
Για προχωρήσει η εκταμίευση της δεύτερης δόσης ως τον Ιούνιο του 2022, απαιτείται η ψήφιση από την Βουλή, μεγάλου αριθμού νομοθετημάτων, τα οποία στην πλειοψηφία τους απασχολούν το σώμα για αρκετά χρόνια, όπως τα νομοσχέδια για την μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της δικαιοσύνης.
Ήδη μεγάλος αριθμός νομοσχεδίων εκκρεμούν ενώπιον της Βουλής ή προβλέπεται να κατατεθούν το επόμενο χρονικό διάστημα, με τον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη κατά την τελευταία παρουσία του στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών για την παρουσίαση του ΣΑΑ, να ζητά την συνδρομή των βουλευτών για την γρήγορη και έγκαιρη, αλλά και εντός χρονοδιαγραμμάτων και οροσήμων εφαρμογή των προαπαιτούμενων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα που κατάθεσε στην Βουλή το υπουργείο Οικονομικών, το σχέδιο εφαρμογής του ΣΑΑ χωρίζεται σε πέντε άξονες, ο καθένας εκ των οποίων περιλαμβάνει τους στόχους που εκκρεμούν.
Για την επίτευξη των δράσεων του πρώτου άξονα δεν εκκρεμούν, ούτε προβλέπεται να κατατεθούν άμεσα νομοσχέδια ενώπιον της Βουλής.
Ωστόσο, θα απαιτηθεί έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου για να προωθηθούν προτάσεις σχετικές με επενδύσεις σε ιατρικό εξοπλισμό, ύψους €5,0 εκατ. και για το σχέδιο διαπίστευσης δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων ύψους €2,5 εκατ.
Σημειώνεται ότι ο πρώτος στόχος του ΣΑΑ που αφορά την δημιουργία ενός ανθεκτικού και αποτελεσματικού συστήματος υγείας, αναμένεται ότι θα απορροφήσει κονδύλια ύψους €74,1 εκατ. και περιλαμβάνει μέτρα που θα συμβάλουν στην αύξηση της ετοιμότητας, ανθεκτικότητας και ποιότητας των υπηρεσιών του Γενικού Συστήματος Υγείας.
Νομοσχέδια και σχέδια χορηγιών στον δεύτερο άξονα
Ο δεύτερος άξονας του ΣΑΑ αφορά την ταχεία μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία και το ύψος των κονδυλίων που θα απορροφήσει ανέρχεται σε €447,6 εκατ. Για τον πρώτο στόχο του άξονα, την κλιματική ουδετερότητα, ενεργειακή απόδοση και διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας - ΑΠΕ, ύψους €269 εκατ., εκκρεμούν ενώπιον της Βουλής ή προβλέπεται να κατατεθούν τρία νομοσχέδια.
Συγκεκριμένα αναμένεται να κατατεθεί πριν το τέλος του χρόνου νομοσχέδιο για την πράσινη φορολόγηση και νομοσχέδιο για την προώθησης και ενθάρρυνσης της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ βρίσκεται επίσης ενώπιον της Βουλή νομοσχέδιο αναφορικά με την ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού.
Παράλληλα το Υπουργικό θα πρέπει να εγκρίνει όλα τα σχέδια χορηγιών, τα οποία μεταξύ άλλων αφορούν σχέδια χορηγιών για προώθηση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δήμους, κοινότητες και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ύψους €40 εκατ. και σχέδια χορηγιών για προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες, καθώς και αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας σε νοικοκυριά με άτομα με αναπηρίες (€20,5 εκατ.)
Για τον δεύτερο στόχο του άξονα τις βιώσιμες μεταφορές, οι οποίες αναμένεται να απορροφήσουν κονδύλι ύψους €91,3 εκατ., σύμφωνα με το σημείωμα του υπουργείου Οικονομικών θα προωθηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο νομοσχέδιο για κατάργηση ρυπογόνων οχημάτων.
Επίσης θα απαιτηθεί η έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου για όλα τα σχέδια χορηγιών που περιλαμβάνει ο στόχος. Συγκεκριμένα τα σημαντικότερα σχέδια χορηγιών του στόχου αφορούν στην αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, ύψους €30,0 εκατ. και σε σχέδιο χορηγιών για απόσυρση / αντικατάσταση ρυπογόνων οχημάτων, ύψους €15,0 εκατ.
Ο τρίτος στόχος του δεύτερου άξονα, ο οποίος αφορά την έξυπνη και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και αναμένεται να απορροφήσει €87,3 εκατ. δεν χρήζει της συμμετοχής του κοινοβουλευτικού σώματος ή του Υπουργικού Συμβουλίου για την εκταμίευση των πόρων.
Νόμοι, κίνητρα και πολιτικές στον τρίτο άξονα
Όσο αφορά τον τρίτο άξονα ο οποίος αφορά στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας αναμένεται ότι θα απορροφήσει €422,3 εκατ.
Για την εκταμίευση των συγκεκριμένων πόρων όσο αφορά τον πρώτο στόχο αυτό της διαφοροποίησης της οικονομίας ύψους €166,4 εκατ. δεν απαιτείται επίσης η συνδρομή της Βουλής. Σε αντίθεση με το Υπουργικό Συμβούλιο που θα πρέπει να εγκρίνει τα σχέδια χορηγιών, αλλά και το σχέδιο για κυκλική οικονομία στη βιομηχανία.
Ο δεύτερος στόχος του τρίτου άξονα της ενισχυμένης έρευνας και καινοτομίας, ύψους €64 εκατ. θα απαιτήσει την νομοθετική ρύθμιση από την Βουλή αναφορικά με τα κίνητρα για ενθάρρυνση και προσέλκυση επενδύσεων και ανθρώπινου δυναμικού στους τομείς της έρευνας και καινοτομίας.
Την ίδια ώρα το Υπουργικό Συμβούλιο θα χρειαστεί να εγκρίνει την ολοκληρωμένη Εθνική Στρατηγική Έρευνας και Καινοτομίας και κίνητρα για ενθάρρυνση και προσέλκυση επενδύσεων και ανθρώπινου δυναμικού στους τομείς της έρευνας και καινοτομίας.
Όσο αφορά το τρίτο στόχο του του άξονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων , ο οποίος αναμένεται να απορροφήσει €51,4 εκατ., η Βουλή θα πρέπει να ψηφίσει το νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της από το Δεκέμβριο του 2019 και αναφέρεται ως «Ο περί της Διευκόλυνσης των Επενδύσεων Νόμος του 2019». Επίσης σε μεταγενέστερο στάδιο αναμένεται η ετοιμασία και υποβολή νομοθετικών προτάσεων σε σχέση με τον Περί Εταιρειών Νόμο και την σύσταση Εθνικού Αναπτυξιακού Οργανισμού (National Promotional Agency).
Από την πλευρά του το Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει την σύσταση Εθνικού Αναπτυξιακού Οργανισμού (National Promotional Agency) και την επιλογή στρατηγικού επενδυτή ΧΑΚ, αλλά και όλα τα σχέδια χορηγιών του στόχου, τα οποία μεταξύ άλλων αφορούν, ψηφιακή αναβάθμιση επιχειρήσεων (€10 εκατ.).
Βαριά η ατζέντα του τέταρτου στόχου
Ο τέταρτος στόχος του άξονα τρία είναι και αυτό που θα απασχολήσει περισσότερο την Βουλή καθώς θα πρέπει να εξετασθούν και να ψηφιστούν σωρεία νομοσχεδίων, εκ των οποίων κάποια βρίσκονται ενώπιον του σώματος για αρκετά χρόνια χωρίς βρεθεί η χρυσή τομή και να τύχουν νομοθετικής ρύθμισης.
Ο στόχος αφορά τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υπηρεσίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, την μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και την καταπολέμηση της διαφθοράς και αναμένεται ότι θα απορροφήσει €96 εκατ.
Για την μεταρρύθμιση της Δημόσια Υπηρεσίας εκκρεμούν ενώπιον της Βουλής από τον Οκτώβριο του 2019 τα ακόλουθα τρία νομοσχέδια, «Ο περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Τροποποιητικός) Νόμος» , «ο περί Αξιολόγησης Υποψηφίων για Προαγωγή, Διατμηματική Προαγωγή και Πρώτο Διορισμό και Προαγωγή στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμος» και οι «περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Αξιολόγηση Υπαλλήλων) Κανονισμοί».
Για την μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Βουλή θα πρέπει να ψηφίσει τους «Ο περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2020 & ο περί Δήμων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2020», που βρίσκεται ενώπιον της Βουλής από τον Μάρτιο του 2020, καθώς και τον «περί Επαρχιακών Συμπλεγμάτων Νόμος του 2015» ο οποίος είναι ενώπιον της Βουλής από τον Ιούλιο του 2015
Για την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνη η Βουλή θα πρέπει να εξετάσει και ψηφίσει τα αναθεωρημένα νομοσχέδια που αφορούν στη μεταρρύθμιση της δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας - μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό της δομής και της λειτουργίας του Ανώτατου Δικαστηρίου, με τη δημιουργία ξεχωριστού Εφετείου για την αντιμετώπιση των καθυστερημένων υποθέσεων (backlog), τα οποία βρίσκονται ενώπιον της από τον Μάιο του 2019.
Θα πρέπει επίσης να ψηφίσει νομοσχέδια για την ίδρυση και λειτουργία Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου στην Κύπρο, τα οποία εκκρεμούν ενώπιον της από το Μάιο του 2019.
Ακόμα η Βουλή θα πρέπει να θεσπίσει τον «περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) (Αρ. 6) Νόμος του 2019», για την επέκταση των κλιμάκων δικαιοδοσίας του Ανώτερου Επαρχιακού Δικαστή και του Επαρχιακού Δικαστή (μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα κατανομής υποθέσεων και αντιμετώπιση του backlog), που βρίσκεται ενώπιον της από τον Οκτώβριο του 2019 και τον «περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2019», για τη δημιουργία, στο πλαίσιο του Επαρχιακού Δικαστηρίου, νέας ειδικής δικαιοδοσίας εκδίκασης διαφορών που προκύπτουν από ή σε σχέση με πιστωτικές διευκολύνσεις ή αξιόγραφα, που εκκρεμεί ενώπιον της από τον Ιανουάριο του 2019.
Όσο αφορά την βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για καταπολέμηση της διαφθοράς η Βουλή θα πρέπει να θεσπίσει τον «περί της Σύστασης και Λειτουργίας Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς Νόμος του 2019» ο οποίος βρίσκεται ενώπιον της από τον Μάρτιο του 2019.
Επίσης τα νομοσχέδια του «περί της Διαφάνειας στις Διαδικασίες Λήψης Δημοσίων Αποφάσεων και Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2019» που αφορά νομοθετική ρύθμιση του lobbying και θεμάτων ασυμβίβαστου, προς αποτροπή δημιουργίας συνθηκών που ευνοούν την εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς που βρίσκεται ενώπιον της από Ιούνιο του 2019.
Τέλος για την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης θα πρέπει να θεσπίσει τον «περί Αναφοράς Πράξεων Διαφθοράς (Συμπληρωματικά Μέτρα Προστασίας Επιείκειας) Νόμος του 2017» , για την προστασία όσων αποκαλύπτουν στοιχεία και πληροφορίες που σχετίζονται με πράξεις διαφθοράς , ο οποίος βρίσκεται ενώπιον της Βουλής από Μάιος του 2017, ενώ σε μεταγενέστερο στάδιο εξάλλου αναμένεται η ετοιμασία και υποβολή νομοθετικής πρότασης σε σχέση και με τον αστικό αναδασμό.
Πέμπτος στόχος με νομοσχέδια για ακίνητα
Ο πέμπτος στόχος του τρίτου άξονα αφορά την διασφάλιση της δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας και αναμένεται ότι θα απορροφήσει συνολικά €44,5 εκατ.
Για τις μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις του στόχου αυτού, η Βουλή θα πρέπει να εξετάσει και ψηφίσει τα νομοσχέδια, με τίτλο «Ο περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2021», «Ο περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2021» και «Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2021».
Επίσης το νομοσχέδιο με τίτλο «Ο Περί Φορολογίας του Εισοδήματος (τροποποιητικός) (Αρ.1) Νόμος του 2021 και ο περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας (τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2021» που βρίσκεται ενώπιον της από Μάρτιο του 2021, ενώ αναμένεται πρόσθετα να κατατεθούν, σε μεταγενέστερο στάδιο, νομοσχέδια για το πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων στα πιστωτικά ιδρύματα και το νέο πλαίσιο για αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας.
Χωρίς νομοθετική συμβολή ο τέταρτος άξονας
Ο τέταρτος άξονας που αφορά στην μετάβαση προς μια ψηφιακή εποχή, αναμένεται ότι θα απορροφήσει συνολικά €89,4 εκατ., εκ των οποίων τα €53 εκατ. αφορούν στον πρώτο στόχο για την αναβάθμιση υποδομής για συνδεσιμότητα, όπου δεν χρειάζεται η συμβολή της Βουλής και του Υπουργικού Συμβουλίου για την υλοποίηση του.
Ο δεύτερος στόχος του τέταρτου άξονα αφορά στην προαγωγή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και θα απορροφήσει €36,4 εκατ., ενώ επίσης δεν θα χρειαστεί η συμβολή της Βουλής και του Υπουργικού Συμβουλίου.
Πέμπτος άξονας με νομοσχέδια για σχολεία
Ο πέμπτος άξονας αφορά στην απασχόληση, κοινωνική προστασία, εκπαίδευση και ανθρώπινο δυναμικό και αναμένεται να απορροφήσει €172,9 εκατ. Για την υλοποίηση του πρώτου στόχου του άξονα που αφορά στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και την αναβάθμιση και ενίσχυση δεξιοτήτων υπολογίζεται ότι θα απορροφηθούν €94 εκατ.
Τα νομοσχέδια που εκκρεμούν ενώπιον της Βουλής ή προβλέπεται να κατατεθούν σε σχέση με τον πρώτο στόχο του πέμπτου άξονα αφορούν τροποποίηση κανονισμών λειτουργίας στην περίπτωση δημιουργίας νέων κατευθύνσεων στην Μέση Εκπαίδευση, νομοθετική ρύθμιση για το Νέο Σύστημα Αξιολόγησης (Νόμος ή Κανονισμός), επέκταση δωρεάν υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, τροποποίηση του περί Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης (Υποχρεωτική Φοίτηση και Παροχή Δωρεάν Παιδείας) Νόμου και τροποποίηση των περί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης Κανονισμών
Από την πλευρά του το Υπουργικό Συμβούλιο θα κληθεί να εγκρίνει μεταξύ άλλων σειρά μέτρων που αφορούν, πρόταση στο ΥΣ για δημιουργία νέων κατευθύνσεων ή/και νέων προγραμμάτων σπουδών στη Μέση Εκπαίδευση και το νέο σύστημα αξιολόγησης και επέκταση δωρεάν υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης.
Τέλος, ο δεύτερος στόχος του πέμπτου άξονα αφορά στην αγορά εργασίας, κοινωνική ευημερία και ενσωμάτωση, με κονδύλια ύψους €78,9 εκατ. Για την απορρόφηση μέρους του κονδυλίου αναμένεται ότι θα κατατεθούν στην Βουλή νομοσχέδια για θέσπιση αναφορικά με την ευέλικτη απασχόληση.
Το Υπουργικό Συμβούλιο από την πλευρά του θα κληθεί να εγκρίνει σειρά μέτρων και σχεδίων, που αφορούν μεταξύ άλλων, στην ευέλικτη απασχόληση και στην επιδότηση της απασχόλησης με τηλεργασία.