You are here

Στο προσκήνιο ξανά οι στρατηγικές επενδύσεις

04/05/2023 10:21

Το αναθεωρημένο νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των στρατηγικών επενδύσεων, το οποίο αποτελεί ένα από τα αγκάθια για εκταμίευση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τίθεται σήμερα στο μικροσκόπιο της επιτροπής Εσωτερικών.

Στο αναθεωρημένο νομοσχέδιο με τίτλο «περί της Διευκόλυνσης των Έργων Στρατηγικής Ανάπτυξης», που εκκρεμεί ενώπιον της Βουλής από το 2018 και έτυχε αναθεώρησης για τρίτη φορά, περιλαμβάνονται αλλαγές στις διαδικασίες για αδειοδότηση μεγάλων αναπτύξεων, στις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις των επενδυτών, αλλά και στις περιπτώσεις παραχώρησης άδειας κατά παρέκκλιση.

Υπενθυμίζεται, ότι μεταξύ άλλων, επιφυλάξεις είχαν εκφραστεί κατά την εξέταση του νομοσχεδίου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή, τόσο από βουλευτές όσο και από επαγγελματικούς φορείς, αναφορικά με την παράκαμψη της επιστημονικής επιτροπής εκτίμησης των επιπτώσεων στο περιβάλλον από έργα, τον διορισμό του «υπεύθυνου του έργου» και το χρονικό διάστημα των 12 μηνών για την έκδοση της αδειοδότησης του έργου.

Σε επιστολή του Υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Ιωάννου που συνοδεύει το αναθεωρημένο νομοσχέδιο, επισημαίνεται ότι το τροποποιημένο νομοσχέδιο λαμβάνει υπόψη τις παρατηρήσεις και τα σχόλια που σημειώθηκαν κατά την κατ' άρθρο συζήτηση, ενώ παράλληλα έχει ελεγχθεί νομοτεχνικά από τη Νομική Υπηρεσία και έχουν ενσωματωθεί οι τροποποιήσεις που προτάθηκαν από το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Σημειώνεται ότι το αναθεωρημένο νομοσχέδιο είναι από τα πρώτα που έτυχε έγκρισης από το νέο Υπουργικό Συμβούλιο και συγκεκριμένα στα μέσα Μαρτίου 2022. Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι η Νομική Υπηρεσία προέβη σε τροποποιήσεις που άπτονται νομοτεχνικών θεμάτων και που ζητήθηκαν κατά την κατ’ άρθρο συζήτηση, καθώς επίσης σε γενικότερο νομοτεχνικό έλεγχο του τροποποιημένου νομοσχεδίου.

Άδειες κατά παρέκκλιση

Σε σχέση με τις ανησυχίες που εκφράστηκαν για τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των Σχεδίων Ανάπτυξης, σε σημείωμα του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, αναφέρεται ότι πραγματοποιήθηκε διαβούλευση με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων για το ζήτημα.

Διευκρινίζεται ότι, το δικαίωμα για υποβολή αίτησης ισχύει για όλες τις αναπτύξεις, ανεξάρτητα αν αποτελούν έργα στρατηγικής ανάπτυξης και πως ρυθμίζεται από τους κανονισμούς περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) 2005.

Επισυνάπτεται μάλιστα απάντηση του προέδρου του Συμβουλίου, Χρυσόστομου Χρυσοστόμου, όπου ξεκαθαρίζει πως θα πρέπει να ρυθμιστεί νομικά, τυχόν πρόθεση απαγόρευσης της μελέτης αιτήσεων που υποβάλλονται με βάση τις πρόνοιες νέας νομοθεσίας, κατά παρέκκλιση.

Προσθέτει πως για να τύχει από το Συμβούλιο θετικής εισήγησης για έγκριση της αίτησης κατά παρέκκλιση, θα πρέπει η ανάπτυξη που θα προταθεί να εμπίπτει τουλάχιστον σε συγκεκριμένα κριτήρια και αρχές.

Μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι θα πρέπει να εξυπηρετούνται συμβατικές διμερής και διεθνείς υποχρεώσεις της Δημοκρατίας, η υλοποίηση έργων ή προγραμμάτων εθνικής σημασίας από φορείς του δημόσιου τομέα, περιλαμβανομένων και των Τοπικών Αρχών και η προαγωγή και υλοποίηση γενικής κυβερνητικής πολιτικής, πολιτικής περιφερειακής ανάπτυξης και διεύρυνση της τοπικής οικονομικής βάσης.

Επιπρόσθετα, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως ενημερώνει ότι στο αναθεωρημένο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται πρόνοιες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και την τυπική διαδικασία εξέτασης αιτήσεων, ενώ όσον αφορά τα κριτήρια λήψης των πολεοδομικών αποφάσεων σε αιτήσεις για αναπτύξεις που έχουν χαρακτηριστεί ως «έργα στρατηγικής ανάπτυξης», υπογραμμίζεται πως πηγάζουν από το περιεχόμενο και τις πρόνοιες των Σχεδίων Ανάπτυξης και την υφιστάμενη κείμενη νομοθεσία, όπως ισχύει για την αξιολόγηση όλων των πολεοδομικών αιτήσεων για οποιαδήποτε ανάπτυξη.

Περιβαλλοντική μελέτη

Παράλληλα, το αναθεωρημένο νομοσχέδιο προβλέπει πως το Τμήμα Περιβάλλοντος θα αναλάβει αποκλειστικά τη διαβούλευση και γνωμοδότηση για όλα τα περιβαλλοντικά θέματα.

Όπως προστέθηκε στο αναθεωρημένο νομοσχέδιο, ο Προϊστάμενος του Τομέα Στρατηγικών Αναπτύξεων, στο πλαίσιο εξέτασης της αίτησης του έργου στρατηγικής ανάπτυξης για Πολεοδομική Άδεια, ζητά από τον αιτητή τη διεξαγωγή και κατάθεση Μελέτης Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον, καθώς και Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, αν η προτεινόμενη ανάπτυξη αφορά σε έργο που ενδέχεται να επηρεάσει περιοχή του Δικτύου Natura 2000.

Σημειώνεται ότι το περιεχόμενο της μελέτης καθορίζεται γραπτώς με οδηγίες της περιβαλλοντικής αρχής και, για τον σκοπό αυτό, ο Τομέας Στρατηγικών Αναπτύξεων, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του καταλόγου αδειοδότησης έργου, υποβάλλει αίτηση που να συνοδεύεται από χωρομετρικό σχέδιο στο οποίο υποδεικνύεται η ακίνητη ιδιοκτησία στην οποία πρόκειται να εκτελεστεί η ανάπτυξη και συνοπτική περιγραφή της φύσης, του τύπου, της έκτασης και του όγκου του έργου στρατηγικής ανάπτυξης, αλλά και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Ελάχιστη επένδυση €20 εκατ.

Σημαντικές πρόνοιες και κριτήριά της προτεινόμενης νομοθεσίας δεν έτυχαν αλλαγών, όπως ότι στρατηγικές επενδύσεις καθορίζονται όσες αφορούν επενδύσεις πέραν των €20 εκατ., από τα οποία το 75% τουλάχιστον να προέρχονται από πρωτογενή κεφάλαια (νέα, ρευστά, διαθέσιμα κεφάλαια που συνδέονται άμεσα με το έργο).

Επίσης, δεν άλλαξε το ότι στις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί μια επένδυση στρατηγική περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η δημιουργία 80 τουλάχιστον μόνιμων θέσεων εργασίας, οποιουδήποτε τύπου, ή 50 νέων θέσεων με ετήσιο μισθολόγιο στην Κυπριακή Δημοκρατία άνω του €1.5 εκατ., αλλά και επένδυση €15 εκατ. από τα οποία το 75% τουλάχιστον να προέρχεται από πρωτογενή κεφάλαια και δημιουργία 30 νέων μόνιμων θέσεων εργασίας.

Ακόμα, στη νομοθεσία εμπίπτουν επενδύσεις εταιρείας ορόσημου (Anchor Company), δηλαδή γνωστής πολυεθνικής διεθνούς φήμης η οποία θα αναπτύξει επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο και είναι εγγεγραμμένη σε σχετικές διεθνείς λίστες FORBES 2000, NASDAQ500, FTSE 350.

Επείγει η ψήφιση

Η ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας περιλαμβάνεται στα 18 προαπαιτούμενα της δεύτερης δόσης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους €85 εκατ. και θα έπρεπε να είχε εγκριθεί από την Ολομέλεια της Βουλής πριν από ένα χρόνο περίπου.

Υπενθυμίζεται ότι το σχετικό νομοσχέδιο είχε τεθεί ενώπιον της επιτροπής Εσωτερικών το 2020, ωστόσο μετά από έντονες διαφωνίες εμπλεκομένων το υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε σε αναθεώρηση του και επανακατάθεση του στη Βουλή στις αρχές του 2022.

Σημειώνεται ότι με βάση τους αρχικούς σχεδιασμούς της εκπλήρωσης των 18 οροσήμων της δεύτερης δόσης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, ο συγκεκριμένος στόχος θα έπρεπε να είχε ρυθμιστεί νομοθετικά μέχρι το Μάρτιο του 2022.

Η εκπρόθεσμη όμως κατάθεση του αναθεωρημένου νομοσχεδίου έδωσε παράταση μέχρι τον περασμένο Ιούλιο, όπου και πάλι δεν έγινε εφικτό να ψηφιστεί, με αποτέλεσμα η διεύθυνση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης να θέσει νέο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τέλη του 2022.

Σε πρόσφατες δηλώσεις στη StockWatch η επικεφαλής της Διεύθυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ανθούλα Σαββίδη, υπογράμμισε την ανάγκη ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου, ώστε να μπορεί να κατατεθεί η αίτηση για εκταμίευση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Επισυνάπτεται το νομοσχέδιο.

Της Ελένης Χαραλάμπους