05/01/2022 07:25
Η πρόωρη προεκλογική περίοδος επηρεάζει αναπόφευκτα τη στάση που τηρούν τα κόμματα και εντός Βουλής, παρέχοντας ενδεχομένως εικόνα για το πως κινούνται οι διεργασίες για τη διαμόρφωση συμμαχιών ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2023, αλλά και για την τύχη που θα έχουν σημαντικά νομοθετήματα που βρίσκονται ενώπιον της Βουλής, όπως οι μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με ειδικούς.
Πολιτικοί επιστήμονες εκτιμούν ότι οι συνθήκες παρατεταμένης προεκλογικής εκστρατείας που επικρατούν την Κύπρο, λόγω των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων, δυσκολεύουν τις προσπάθειες προώθησης νομοθετημάτων εκ μέρους της κυβέρνησης, καθώς τα κόμματα χρησιμοποιούν το προεκλογικό περιβάλλον ως μοχλό πίεσης.
Επισημαίνουν, ότι αυτά τα δεδομένα, δεν αφήνουν ανεπηρέαστη την προσπάθεια προώθησης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η υλοποίηση των οποίων εκκρεμεί εδώ και χρόνια και των οποίων τη δυναμική φαίνεται να ενισχύει τους τελευταίους μήνες, η ανάγκη για υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και εξασφάλιση του €1,2 δισ., που προβλέπει το σχέδιο για την Κύπρο.
Δυσκολεύει τις συμμαχίες η μακρά προεκλογική περίοδος
Οι παρατεταμένες προεκλογικές εκστρατείες «έχουν και θα συνεχίσουν να έχουν, επιπτώσεις σε σειρά χαρακτηριστικών του πολιτικού και κομματικού ανταγωνισμού, του τρόπου δηλαδή με τον οποίο έρχονται σε επαφή και αντιπαράθεση τα κόμματα, αλλά και στα ίδια τα κόμματα και τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος», εκτιμά ο Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Γιάννος Κατσουρίδης.
Μιλώντας στη StockWatch, ο κ. Κατσουρίδης, τόνισε ότι οι μεγάλες σε διάρκεια και παρατεταμένες προεκλογικές εκστρατείες, φαίνεται να καθίστανται η νόρμα παρά η εξαίρεση, όσο περνούν τα χρόνια. «Η μεγάλη σε χρονική διάρκεια εκστρατεία, δηλαδή, είναι πλέον μια ιδιότητα που δεν αφορά μόνο στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές, αλλά πιθανότατα θα συνοδεύει όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις εφεξής», σημείωσε .
Σε σχέση με τον πολιτικό και κομματικό ανταγωνισμό, υποστήριξε ότι η εν λόγω ιδιότητα, «δημιουργεί προϋποθέσεις διάρρηξης της όποιας συναίνεσης έχει απομείνει σε ένα σύστημα που ήδη λειτουργεί αρκετά πολωτικά σε σχέση με το παρελθόν».
«Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η διαμόρφωση συναινέσεων, ή έστω σχετικά σταθερών πλειοψηφιών καθίσταται ολοένα και δυσκολότερη», τονίζει.
Υποδεικνύει παράλληλα, ότι σε συνθήκες συνεχούς προεκλογικής εκστρατείας τα πολιτικά κόμματα θα αναγκάζονται να κρατούν αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ τους και να διαφοροποιούνται σε οτιδήποτε θα θεωρείται ότι ευνοεί τον αντίπαλο.
«Αυτό, φυσιολογικά, δυσκολεύει πολύ περισσότερο την εκάστοτε κυβέρνηση παρά την αντιπολίτευση», αναφέρει, εξηγώντας ότι «είναι η εκάστοτε κυβέρνηση που πρέπει να περνά από τη βουλή νομοσχέδια και να αναζητά πλειοψηφίες και συμμαχίες για την εύρυθμη λειτουργία του κράτους τουλάχιστον».
«Πόσο μάλλον σε μεγάλα ζητήματα όπως οι εκκρεμούντες μεταρρυθμίσεις», σημειώνει.
Σύμφωνα με τον κ. Κατσουρίδη, «με τα υφιστάμενα δεδομένα, φαίνεται ότι μπαίνουμε σε μια εποχή όπου οι συμμαχίες και η επίτευξη συναίνεσης θα καθίστανται ολοένα και δυσκολότερες, η διαφοροποίηση ο κανόνας και οι συμμαχίες θα είναι πιο εφήμερες και α λα καρτ».
Το προεκλογικό πάρε-δώσε επηρεάζει τη στάση κομμάτων στη Βουλή
Βραχυπρόθεσμα και τουλάχιστον για τους επόμενους 3 μήνες, θα βαδίζουμε σε ένα αβέβαιο κομματικό τοπίο όπου το κάθε κόμμα θα κληθεί να οριστικοποιήσει τις εσωτερικές του διαδικασίες και να καταλήξει σε υποψήφιο, υποστηρίζει ο πολιτικός επιστήμονας και Ακαδημαϊκός Διευθυντής του European Institute of Management and Finance (EIMF) Άδωνης Πηγασίου.
«Με το τοπίο αρκετά ρευστό, τα κόμματα θα θέλουν να αναδείξουν τη δύναμή τους την οποία θα χρησιμοποιήσουν ως μοχλό πίεσης στις κομματικές διαπραγματεύσεις και πιθανώς αυτό να καθρεφτιστεί στο πως θα συμπεριφέρονται γενικά στη βουλή», επισημαίνει.
Παραπέμπει ως ενδεικτικό παράδειγμα στη στάση της ΔΗΠΑ κατά την ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού, παρατηρώντας ότι «de facto συμμετέχει στην κυβέρνηση, αλλά στήριξε την τροπολογία στον προϋπολογισμό που αφορά τις 4 συνεργάτιδες που έχουν μονιμοποιηθεί στο Προεδρικό».
«Η έκβαση του πάρε-δώσε μεταξύ των κομμάτων πιθανώς να επηρεάσει και τη στάση τους εντός βουλής», τονίζει.
Σε ότι αφορά το κατά πόσο επηρεάζεται η δέσμη των μεταρρυθμίσεων που καλείται να ψηφίσει η Βουλή, από την επίσπευση των διαδικασιών για τους προεδρικούς υποψηφίους, ο κ. Πηγασίου σημειώνει, ότι αυτό εξαρτάται από το πόσο νωρίς θα οριστικοποιηθούν οι συμμαχίες και ποια κόμματα θα συμμετέχουν στην κάθε συμμαχία.
Επισημαίνει για παράδειγμα, ότι «στην περίπτωση όπου ο υποψήφιος του ΔΗΣΥ καταφέρει να κερδίσει τη στήριξη και άλλων κομμάτων (πέρα από τoυ κυβερνώντος) τα οποία θα διαμορφώσουν μία πλειοψηφία εντός της βουλής τότε, αυτό θα διευκολύνει το έργο της κυβέρνησης», ωστόσο, χαρακτηρίζει απομακρυσμένο αυτό το σενάριο.
«Όσον αφορά την ψήφιση των επικείμενων μεταρρυθμίσεων, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι τα αντιπολιτευόμενα κόμματα θα ψηφίζουν αρνητικά σε ότι προτείνει η κυβέρνηση», αναφέρει.
Εξηγεί ότι «ειδικά για τις μεταρρυθμίσεις που αποτελούν κομμάτι του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) τα κόμματα δεν θα θέλουν την ταμπέλα μιας ανεύθυνης στάσης που ενδέχεται να επηρεάσει τη χρηματοδότηση που αναμένεται να λάβει η χώρα βάσει του Σχεδίου».
Επομένως, εκτιμά, ότι «είναι πιο πιθανό τα αντιπολιτευόμενα κόμματα να επιδιώξουν τροπολογίες ώστε να αφήσουν το στίγμα τους στα νομοσχέδια, χωρίς η τελική μορφή που θα λάβει η μεταρρύθμιση να διακυβεύει την υλοποίηση του Σχεδίου».
Σημειώνει ότι κόμματα που θα αποτελούν εν δυνάμει συμμάχους ενόψει εκλογών είναι λογικό να συντονίσουν τις ενέργειές τους και να ψηφίσουν από κοινού τέτοιου είδους τροπολογίες.
«Η στάση λοιπόν των κομμάτων εντός της Βουλής ανά πάσα στιγμή, είναι πιθανόν να μας κατατοπίζει και για το πως προχωράνε οι διαβουλεύσεις μεταξύ τους για ενδεχόμενες προεκλογικές συμμαχίες», παρατηρεί ο κ. Πηγασίου.
Έντονο το προεκλογικό άρωμα στη Βουλή
Δείγματα της επίδρασης της προεκλογικής διαδικασίας στο κοινοβουλευτικό πεδίο, έχουν ήδη αρχίσει να εντοπίζονται το τελευταίο διάστημα.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Δεκέμβριο αναβλήθηκε στο παρά πέντε η συζήτηση και ψήφιση των νομοσχεδίων για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αφότου ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ και Οικολόγοι ζήτησαν περιθώριο χρόνου για την εξέταση τροπολογιών και ενώ μέσα από παρασκηνιακές διεργασίες επανήλθε σενάριο για πέντε μητροπολιτικούς δήμους που δεν βρισκόταν στο τραπέζι.
Ενδεικτικές είναι και οι τοποθετήσεις κομμάτων κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού, με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου να απαντά στην κριτική του ΑΚΕΛ, ενώ άφησε στο απυρόβλητο κόμματα που αποτελούν δυνητικούς προεκλογικούς συμμάχους, φροντίζοντας παράλληλα, να επισημάνει σημεία ταύτισης απόψεων με τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλο.
Ωστόσο, οι δυνητικοί σύμμαχοι του ΔΗΣΥ, που είναι το μόνο κοινοβουλευτικό κόμμα μέχρι στιγμής, που έχει ουσιαστικά ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του για τις ερχόμενες προεδρικές εκλογές, με δεδομένη την υποψηφιότητα του προέδρου του Αβέρωφ Νεοφύτου, φροντίζουν να διατηρούν τη διαπραγματευτική τους ισχύ για σκοπούς άσκησης πιέσεων.
Ενδεικτικό παράδειγμα, φαίνεται να αποτελεί και η χθεσινή συνεδρία της Ολομέλεια της Βουλής για την αναπομπή του νόμου για τη μείωση του ΦΠΑ στην κατανάλωση ηλεκτρισμού, κατά την οποία τα κόμματα της αντιπολίτευσης απέρριψαν την αναπομπή, κάτι που έπραξε και ο ΔΗΣΥ, βασιζόμενος ωστόσο, σε διαφορετική επιχειρηματολογία.