You are here

Πρώτη απόφαση για καταχρηστικές ρήτρες τραπεζών

02/03/2021 12:58

Την περασμένη Πέμπτη εκδόθηκε η πρώτη απόφαση δικαστηρίου για καταχρηστικές ρήτρες τραπεζών, στο πλαίσιο των υποθέσεων που προώθησε στο δικαστήριο η Νομική Υπηρεσία, κατόπιν αποφάσεων της υπηρεσίας προστασίας του καταναλωτή.

Το θέμα των καταχρηστικών ρητρών και τραπεζικών χρεώσεων, συζητήθηκε σήμερα στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου.

Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας Φρόσω Σωτηρίου σημείωσε ότι ενώπιον δικαστηρίου έχουν καταχωρηθεί τρεις αιτήσεις στη βάση του περί καταχρηστικών ρητρών νόμου, για συμβάσεις τραπεζών. Οι δύο υποθέσεις εκκρεμούν ενώ για την τρίτη όπως είπε, εκδόθηκε απόφαση την περασμένη Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου.

Με βάση την απόφαση, εκδόθηκε διάταγμα με το οποίο αναγνωρίζονται ρήτρες ως καταχρηστικές. Πρόκειται για ρήτρες που αφορούν χρεώσεις και αδιαφάνεια ως προς τις χρεώσεις, με την κ. Σωτηρίου να επισημαίνει πως με την απόφαση του δικαστηρίου διατάσσεται άμεση παύση και μη συνέχιση της χρήσης των ρητρών στις συμβάσεις της τράπεζας.

Η νομική υπηρεσία δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής ενημέρωση για πρόθεση άσκηση έφεσης έναντι της απόφασης, δικαίωμα το οποίο παρέχεται για ορισμένο διάστημα.

Η κ. Σωτηρίου σημείωσε ότι πρόκειται για σημαντική απόφαση, προσθέτοντας ότι πέραν των αρχικών υποθέσεων που έτυχαν χειρισμού ως πιλοτικές υποθέσεις, η νομική υπηρεσία προχωρά και στις υπόλοιπες υποθέσεις.

Εκ μέρους της νομικής υπηρεσίας διευκρινίστηκε ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση απόσυρσης υποθέσεων και τονίστηκε ότι οι υποθέσεις θα προωθηθούν κανονικά στα δικαστήρια. 

Καταγγέλλουν ασυδοσία τραπεζών

Οι βουλευτές μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εμπορίου εξαπέλυσαν πυρά εναντίον των τραπεζών υποστηρίζοντας ότι υπάρχει αυθαιρεσία και ασυδοσία και ζητώντας απαντήσεις για τον έλεγχο ζητημάτων που άπτονται των τραπεζικών χρεώσεων, από το υπουργείο Οικονομικών και την Κεντρική Τράπεζα.

Ο χρηματοοικονομικός επίτροπος Παύλος Ιωάννου έκανε λόγο για συμπεριφορές των τραπεζών που «ενδεχομένως να αποβαίνουν και εις βάρος όλου του τραπεζικού συστήματος». Αναφέρθηκε σε παραδείγματα όπου οι τράπεζες αρνούνται να παραχωρήσουν καταστάσεις λογαριασμών και πιστοποιητικά σε πελάτες τους. «Όλα πηγάζουν από την τεράστια και απόλυτα μονοπωλιακή δύναμη που έχουν οι τράπεζες έναντι ενός έκαστου καταναλωτή ξεχωριστά», είπε.

Η εκπρόσωπος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ) Τζένη Παπαχαραλάμπους, σημείωσε ότι έπεται συνάντηση του Συνδέσμου με την υπουργό Εμπορίου Νατάσα Πηλείδου και την υπηρεσία προστασίας καταναλωτή, όπου θα εξεταστεί το θέμα της συμπερίληψης των νομικών προσώπων στον ορισμό του καταναλωτή και το θέμα της εξουσίας της υπηρεσίας καταναλωτή να διεκδικεί αποζημιώσεις για καταναλωτές που υπερχρεώθηκαν.

Εκ μέρους του Συνδέσμου Καταναλωτών αναφέρθηκε ότι το πλαφόν στις ετήσιες χρεώσεις για βασικούς λογαριασμούς θα έπρεπε να ήταν χαμηλότερο, ενώ εκφράστηκε η άποψη πως η εξουσία των τραπεζών υπερισχύει και της θεσμικής εξουσίας.

«Εύλογα τέλη» η απάντηση του ΥΠΟΙΚ

Η εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Μικαέλλα Παπανικολάου – Αγαθοκλέους, ανέφερε ότι το θέμα των χρεώσεων δεν περιλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του Υπουργείου. Αυτό στο οποίο έχει αρμοδιότητα το Υπουργείο, είπε, είναι στα διατάγματα που καθορίζουν «εύλογα τέλη» για βασικούς λογαριασμούς. Στο πλαίσιο της εν λόγω αρμοδιότητας και σε συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα, το ΥΠΟΙΚ εξέδωσε διάταγμα για καθορισμό πλαφόν ετήσιων χρεώσεων ύψους €36 για βασικούς λογαριασμούς.

Πρόσθεσε ότι το Υπουργείο έχει ετοιμάσει ιστοσελίδα, όπου παρουσιάζονται οι χρεώσεις των κυριότερων υπηρεσιών από όλα τα τραπεζικά ιδρύματα.

Απαντώντας ερωτήσεις βουλευτών σχετικά με τον έλεγχο τυχόν αύξησης των επιτοκίων μετά την εφαρμογή των σχεδίων επιδότησης επιτοκίου από το κράτος, η κ. Παπανικολάου – Αγαθοκλέους ανέφερε ότι δεν έχει τεθεί τέτοιο θέμα υπόψη του Υπουργείου, το οποίο όπως είπε, δεν έχει στοιχεία για τα επιτόκια που χρεώνουν οι τράπεζες. Πρόσθεσε ότι οι δανειολήπτες είναι ελεύθεροι να επιλέξουν την τράπεζά τους και πως το σχέδιο είναι ανοικτό σε όλες τις τράπεζες.

Εκ μέρους της Κεντρικής Τράπεζας η οποία είναι η αρμόδια αρχή για τη συγκρισιμότητα τελών, αναφέρθηκε πως «κάθε τράπεζα οφείλει να ενημερώνει έγκαιρα για τις αλλαγές στις χρεώσεις της καθώς και κάθε χρόνο, για τις χρεώσεις που έχει χρεωθεί ένας πελάτης». Σημειώθηκε επίσης, πως η ΚΤ έχει πραγματοποιήσει μελέτη με βάση την οποία υπέβαλε εισήγηση στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο εξέδωσε το σχετικό διάταγμα για τα «εύλογα τέλη».

Σε ότι αφορά τις αναδιαρθρώσεις και τις χρεώσεις, αναφέρθηκε ότι η ΚΤ έχει θεσπίσει μηχανισμό καταγγελιών στον οποίο μπορούν να υποβάλουν καταγγελίες δανειολήπτες που θεωρούν ότι τράπεζα δεν συμμορφώνεται με πρόνοιες της νομοθεσίας. Μέχρι στιγμής έχει υποβληθεί πολύ μικρός αριθμός καταγγελιών που δεν αφορούν συγκεκριμένα μη συμμόρφωση, αλλά κυρίως παράπονα.

Τι λένε οι τράπεζες

Η εκπρόσωπος του Συνδέσμου Τραπεζών Έλενα Φρίξου, ανέφερε ότι η τιμολογιακή πολιτική των τραπεζών και η σχέση πελάτη-τράπεζας, δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες που διέπουν το ρόλο και τη θέση του Συνδέσμου.

Σημείωσε ότι υπάρχουν μηχανισμοί παραπόνων και πλαίσιο αντιμετώπισης αυτών των θεμάτων και υπέδειξε ότι στο πλαίσιο αυτό προχωρούν υποθέσεις στο δικαστήριο και υποβάλλονται παράπονα στον χρηματοοικονομικό επίτροπο.

Πρόσθεσε ότι οι τράπεζες είναι ενημερωμένες για το πλαίσιο και συμμορφώνονται με τις οδηγίες που αφορούν τις αναδιαρθρώσεις και τον περί συγκρισιμότητας τελών νόμο.

Ο διευθυντής διεύθυνσης εταιρικών υποθέσεων της Τράπεζας Κύπρου Μιχάλης Περσιάνης, ανέφερε πως στις χρεώσεις ακολουθείται πολιτική βάσει της οποίας είναι πιο σωστό να εξυπηρετηθεί η στροφή του πελάτη προς την ψηφιακή εξυπηρέτηση, αλλά απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι ηλικιωμένοι ή ευάλωτες ομάδες που πηγαίνουν στο ταμείο χρεώνονται. Πρόσθεσε ότι η Τράπεζα δεν αρνείται έγγραφα σε κανένα και επιφυλάχθηκε για γραπτές απαντήσεις σε ότι αφορά τα ποσά που χρεώνονται για την παραχώρηση κατάστασης λογαριασμού.

Εκ μέρους της Ελληνικής Τράπεζας, ο περιφερειακός διευθυντής δικτύου καταστημάτων Λευκωσίας Δημήτρης Σπαρσής ανέφερε ότι θα μεταφερθούν στην Τράπεζα οι ανησυχίες και οι αντιδράσεις σε ότι αφορά τις χρεώσεις για την έκδοση καταστάσεων λογαριασμού.

Μπλόκο σε προσλήψεις για χρηματοοικονομικό επίτροπο

Κατά τη συνεδρία, ο χρηματοοικονομικός επίτροπος Παύλος Ιωάννου κατήγγειλε μπλοκάρισμα της διαδικασίας πρόσληψης προσωπικού προς ενίσχυση του Φορέα Επίλυσης Χρηματοοικονομικών Διαφορών. Κληθείς να αναφερθεί στους λόγους που δεν ενισχύεται ο φορέας με προσωπικό, απάντησε «ρωτήστε το υπουργείο Οικονομικών και το Σύνδεσμο Τραπεζών γιατί δεν προχωρούν οι προσλήψεις».

Ερωτηθείς εάν τέθηκε το θέμα ενώπιον του συμβουλίου του φορέα με τις τράπεζες να φέρουν ένσταση, ανέφερε «βεβαίως». Σημείωσε ότι η αντίδραση ήταν έντονη και πως όταν το ζήτημα τέθηκε ενώπιον του υπουργείου Οικονομικών, ουσιαστικά «κόπηκε».

Εκπρόσωπος του Συνδέσμου Τραπεζών, σημείωσε ότι η απόφαση του συμβουλίου του φορέα, λήφθηκε κατά πλειοψηφία.

Της Μαρίας Χαμπή