24/07/2021 12:00
Ενώπιον της Βουλής βρίσκεται η επιστολή αναπομπής του νόμου που ψήφισε η Βουλή για νέα τρίμηνη αναστολή των εκποιήσεων μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Η Ολομέλεια της Βουλής θα πρέπει εντός των επόμενων εβδομάδων να συνέλθει για να αποδεχθεί ή να απορρίψει την αναπομπή.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέπεμψε χθες τον νόμο, θέτοντας ως επιχείρημα μεταξύ άλλων, την παραβίαση της Αρχής Διάκρισης των Εξουσιών, καθώς και άρθρων του Συντάγματος που αφορούν στο δικαίωμα στο συμβάλλεσθαι ελευθέρως και στο δικαίωμα για πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Υποστηρίζεται παράλληλα, ότι η αναστολή έπαψε να χαρακτηρίζεται από προσωρινότητα, ενώ επισημαίνονται οι κίνδυνοι που μπορεί να επέλθουν στην οικονομία.
Παραβίαση άρθρων του Συντάγματος
Συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι ο νόμος συγκρούεται με το άρθρο 26 του Συντάγματος και την ελευθερία του συμβάλλεσθαι ελευθέρως, το οποίο, όπως αναφέρεται, περικλείει και το δικαίωμα διαμόρφωσης του περιεχομένου της σύμβασης, κατά την ελεύθερη βούληση των συμβαλλομένων μερών. «Η μεταγενέστερη επέμβαση του νομοθέτη, δεν συμβιβάζεται καταρχήν, με την ελευθερία των συμβάσεων», σημειώνεται.
Προστίθεται πως η αναστολή της διαδικασίας εκποίησης, είναι παγιοποιημένη από το Δεκέμβριο του 2020 και πως ως εκ τούτου «η αναστολή αυτή έπαψε πλέον να χαρακτηρίζεται από προσωρινότητα και η συνεχής ψήφιση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων αναστολών εφαρμογής των διατάξεων του βασικού νόμου, δύναται να ερμηνευθεί ως μόνιμη παρά προσωρινή, τόσο από τους δανειολήπτες, όσο και από εποπτικής πλευράς».
Η αναστολή αφορά στις εκποιήσεις για κύρια κατοικία αξίας μέχρι €350 χιλ., επαγγελματική στέγη με κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τις €750 χιλ. και αγροτεμάχια με εκτιμώμενη αξία μέχρι €100 χιλ.
Σύμφωνα με την επιστολή της αναπομπής, η αναστολή προστατεύει ως επί το πλείστο τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και εγείρει τον κίνδυνο υποβαθμίσεων τόσο των τραπεζών, όσο και του κράτους.
Προστίθεται ότι παραβιάζεται το άρθρο 30 του Συντάγματος αναφορικά με την πρόσβαση του ενυπόθηκου οφειλέτη στη δικαιοσύνη, εξουδετερώνοντας και/ή διαγράφοντάς το.
Κίνδυνος κοινωνικοποίησης ζημιών
Στην επιστολή αναπομπής η οριζόντια αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ακινήτων, συνδέεται με αύξηση των δαπανών του προϋπολογισμού, καθώς όπως αναφέρεται, καθιστά αδύνατη τη ρευστοποίηση της εξασφάλισης, με αποτέλεσμα την αύξηση των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών, καθώς και της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Δημοκρατίας.
Η αναστολή μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2021, όπως σημειώνεται, αποδυναμώνει περαιτέρω το εργαλείο των εκποιήσεων και μπορεί να επιφέρει πρόσθετους κινδύνους για τις τράπεζες, καθώς δεν θα υπάρχουν κίνητρα για βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, ενδέχεται να αυξηθεί ο ηθικός κίνδυνος, η κουλτούρα αποπληρωμής και ο κίνδυνος αθετήσεων και δημιουργούνται πρόσθετα προβλήματα στο στρατηγικό σχεδιασμό των τραπεζών για εξορθολογισμό των ισολογισμών του.
Τονίζεται ότι «εάν δεν υπάρχουν τα κατάλληλα κίνητρα, με ένα σωστά διαμορφωμένο, σταθερό και ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο, για επίλυση των διαφορών μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών, ελλοχεύει ο κίνδυνος κοινωνικοποίησης των ζημιών εις βάρος των υγιών μονάδων της οικονομίας και αυξάνει τον κίνδυνο στη χρηματοοικονομική σταθερότητα».
Επιβάρυνση προϋπολογισμού και διάκριση εξουσιών
Στην επιστολή επισημαίνεται ότι οι συνεπακόλουθες συνέπειες, θα επηρεάσουν και τον κρατικό προϋπολογισμό, λόγω του ότι ο άμεσος επηρεασμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος, επιφέρει δυσμενείς συνέπειες και στην οικονομική πολιτική του κράτους.
Προστίθεται ότι ο νόμος εμπεριέχει και στοιχεία διοικητικής λειτουργίας καταστρατηγώντας την αρχή της Διάκρισης των Εξουσιών, καθώς όπως αναφέρεται, σε νομολογία του Δικαστηρίου, τονίστηκε ότι η φύση του ρυθμιζόμενου ζητήματος είναι δυνατό να εμπίπτει στο πλαίσιο αρμοδιότητας της εκτελεστικής εξουσίας και πως εάν ένας νόμος εμπεριέχει στοιχεία διοικητικής ενέργειας, τότε αυτός είναι αντισυνταγματικός.
Ταυτόχρονα, γίνεται λόγος για παρέμβαση στις αρμοδιότητες της εκτελεστικής εξουσίας με τρόπο που θίγεται η Αρχή της Διάκρισης των Εξουσιών. «Η οικονομική πολιτική αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας», τονίζεται.
Σε περίπτωση απόρριψης της αναπομπής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διατηρεί το δικαίωμα να αναφέρει τον νόμο στο Ανώτατο Δικαστήριο. Μέχρι την λήψη τελικής απόφασης, συνεχίζει να ισχύει η υφιστάμενη νομοθεσία, βάσει της οποίας η αναστολή εκποιήσεων θα εφαρμόζεται μέχρι τις 31 Ιουλίου 2021.