Στο μικροσκόπιο Συλλούρη δικαστές, δημοσιογράφοι και ΜΜΕ

Τα πρώτα σύννεφα στη συζήτηση για την αναθεώρηση του πλαισίου που αφορά στον έλεγχο περιουσιακών στοιχείων πολιτικά και δημόσια εκτεθειμένων προσώπων, κατέδειξε η χθεσινή πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής θεσμών για το θέμα, καθώς η πρόταση νόμου του προέδρου της, να δηλώνονται τα περιουσιακά στοιχεία δημοσιογράφων, διευθυντών και ιδιοκτητών ΜΜΕ προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις.

Το ίδιο ισχύει και για την – όχι τόσο φαεινή, όπως προέκυψε από τη συζήτηση – ιδέα συμπερίληψης δικαστών του ανωτάτου στη διευρυμένη λίστα του πόθεν έσχες.

Τα όσα αναφέρθηκαν στην επιτροπή από εμπλεκόμενους φορείς και από βουλευτές, είναι ενδεικτικά για την αναμενόμενη πορεία της συζήτησης και των δυσκολιών που αναμένεται να συναντήσει η επιτροπή στην προσπάθεια βελτίωσης του πλαισίου πόθεν έσχες.

Αντιδρούν σε εξαίρεση δικαστών, εισαγγελέα και βοηθού

Αγκάθι στη συζήτηση φαίνεται ότι θα αποτελέσει η πρώτη τοποθέτηση του υπουργείου δικαιοσύνης το οποίο προτάσσει προβλήματα αντισυνταγματικότητας σε σχέση με την συμπερίληψη των δικαστών του ανωτάτου δικαστηρίου, του γενικού εισαγγελέα και του βοηθού γενικού εισαγγελέα, στον κατάλογο των ελεγχόμενων προσώπων.

Αντιδρώντας στην εν λόγω αναφορά, ο κ. Συλλούρης έριξε το μπαλάκι στο υπουργείο και στη νομική υπηρεσία, υποστηρίζοντας πως εάν θέλουν να βοηθήσουν την προσπάθεια της βουλής, ένας τρόπος είναι να υποδείξουν με ποιο τρόπο μπορεί να προχωρήσει η ρύθμιση και να είναι και συνταγματικά ορθή, σημειώνοντας πως δεν πρέπει να γίνεται επίκληση του Συντάγματος για θέματα που πρέπει και που μπορούν να λυθούν.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού τόνισε πως όλες οι εξουσίες πρέπει να αφουγκραστούν τα μηνύματα των καιρών. Σημείωσε πως εάν η θέση της κυβέρνησης είναι πως η βουλή δεν πρέπει να αγγίξει τους δικαστές, τον γενικό και τον βοηθό γενικό εισαγγελέα, τότε θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ώστε να υπάρχει απάντηση όταν η επιτροπή GRECO, αναφερθεί στα κενά της εν λόγω νομοθεσίας, όπως είπε.

Προβληματισμός για ιδιοκτήτες και εκπροσώπους των ΜΜΕ

Ιδιαίτερος προβληματισμός αναμένεται σε σχέση με πρόνοια που εντάσσει στα ελεγχόμενα πρόσωπα, ιδιοκτήτες και διευθυντικά στελέχη, καθώς επίσης συντάκτες και εταίρους ομίλου ή συγκροτήματος εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του Τύπου και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.

Το υπουργείο δικαιοσύνης αναγνώρισε ότι σε σχέση με τη συμπερίληψη ιδιοκτητών και εκπροσώπων των ΜΜΕ στη νομοθεσία δεν προκύπτει θέμα αντισυνταγματικότητας ανάλογο με την περίπτωση των δικαστών, του γενικού και βοηθού γενικού εισαγγελέα.

Ωστόσο, αναφέρεται στην ανάγκη η βουλή να μελετήσει σε βάθος και να αιτιολογήσει βάσει της νομολογίας, ότι υπάρχει «πιεστική κοινωνική ανάγκη» που να δικαιολογεί την επέμβαση στην προσωπική, και «εάν αντέχουν οι ρυθμίσεις στη βάσανο της αναλογικότητας».

Το θέμα φαίνεται να προκαλεί διαφορετικές αντιδράσεις ανάμεσα στα κόμματα. Το ΑΚΕΛ σημειώνει ότι η διαφάνεια είναι αναγκαία σε όλες τις εξουσίες και ότι πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή ενώ, βουλευτές του ΔΗΣΥ επιμένουν ότι «οι κρίνοντες πρέπει να κρίνονται».

Ο κ. Συλλούρης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ανάγκη ελέγχου των οικονομικών συντακτών, αφήνοντας αιχμές για ρολό τους σε περιόδους, όπως επί Βγενόπουλου, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς, υποστήριξε πως οι δημοσιογράφοι θα έπρεπε από μόνοι τους να θέλουν αυτόν τον έλεγχο για να προστατεύσουν τον εαυτό τους.

Θέλουν ξεκαθάρισμα του ρόλου ελεγκτών

Ορισμένες αντιδράσεις φαίνεται να προκαλεί επίσης, πρόνοια που περιλαμβάνεται στην μια εκ των δύο προτάσεων του προέδρου της Βουλής, που έχει ενώπιον της η επιτροπή θεσμών. Η πρόνοια εξαιρεί τους νόμιμους ελεγκτές που θα διορίζονται με σκοπό την υποβοήθηση του έργου ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής, από τη δυνατότητα να ενεργούν και για σκοπούς έρευνας.

Ο βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης επισημαίνει ότι με βάση την πρόταση οι ελεγκτές θα συνεπικουρούν την επιτροπή στο θέμα του ελέγχου της κατάθεσης των δηλώσεων πόθεν έσχες, αλλά όχι στον έλεγχο της εγκυρότητας των στοιχείων που περιλαμβάνονται στις δηλώσεις. Ο βουλευτής εξέφρασε την πρόταση για κατάθεση εισήγησης τροποποίησης ώστε να καλύπτεται ο ρόλος των ελεγκτών και στις δύο διαδικασίες.

Ο κ. Συλλούρης τονίζει τη διάκριση των εξουσιών υποστηρίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο η βουλή θα ελέγχεται από υπαλλήλους που δεν εκλέγονται.

Σχετική πρόταση του βουλευτή του κ. Μυλωνά, αποδίδει την ευθύνη του ελέγχου των στοιχείων σε ανεξάρτητη επιτροπή με τη συμμετοχή και του γενικού ελεγκτή.

Καλούν γενικό εισαγγελέα και πρόεδρο Ανωτάτου Δικαστηρίου

Η επιτροπή θα επανέλθει στο θέμα σε δύο εβδομάδες έχοντας ενώπιον της άλλες έξι σχετικές προτάσεις νόμου, οι οποίες μεταφέρονται από την επιτροπή νομικών. Στην συνεδρίαση θα κληθούν αν συμμετέχουν ο γενικός εισαγγελέας και ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης δεν αποκλείεται να προκύψουν και άλλα σημεία αιχμής και διαφωνιών, που είχαν και στο παρελθόν εμποδίσει την εξέλιξη της συζήτησης και την εφαρμογή ουσιαστικών αλλαγών στο πλαίσιο.

Το ΑΚΕΛ υποδεικνύει ότι ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν παλαιότερα στο να «παρκαριστούν» οι προτάσεις νόμου στην επιτροπή νομικών, ήταν η κατάθεση από μέρους του, προτάσεων για διεύρυνση του καταλόγου ελεγχόμενων προσώπων περιλαμβάνοντας τον έλεγχο των καναλιών, του ανωτάτου δικαστηρίου και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της εκκλησίας.

Η επιτροπή πάντως, προτίθεται να προχωρά, προωθώντας στην ολομέλεια τα ζητήματα επί των οποίων θα ολοκληρώνεται η συζήτηση και αφήνοντας κατά μέρος, πρόνοιες επί των οποίων θα υπάρχει έντονος προβληματισμός για το ενδεχόμενο να προκαλέσουν οποιαδήποτε προβλήματα.