Σύγκρουση εισαγγελέων για τον ρόλο Συλλούρη και «όλα στο σκοτάδι»

Συγκρουόμενες απόψεις ανάμεσα στον νυν και στον τέως γενικό εισαγγελέα έχει ενώπιον της η βουλή, αναφορικά με τη δυνατότητα του προέδρου της βουλής να ασκεί τα καθήκοντα του ενόσω ασκεί παράλληλα, καθήκοντα προεδρεύοντος της Δημοκρατίας.

Η διάσταση απόψεων προκύπτει μετά τη γνωμάτευση του γενικού εισαγγελέα Γιώργου Σαββίδη, σύμφωνα με την οποία ο πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να αναπέμψει όλα τα νομοθετήματα που ενέκρινε η ολομέλεια της βουλής στις 17 Ιουλίου 2020, υπό την προεδρία του κ. Συλλούρη, εφόσον κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία ο κ. Συλλούρης προήδρευε της Δημοκρατίας.

Στα νομοθετήματα που ενέκρινε η ολομέλεια στην προηγούμενή της συνεδρία, περιλαμβάνεται η επίμαχη απόφαση για τη δημοσιοποίηση αυτούσιας της λίστας Γιωρκάτζη που ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνει στοιχεία για τα δάνεια πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων.

Σε χθεσινές του δηλώσεις, ο πρόεδρος της βουλής, ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος ακολουθούσε την εν λόγω πρακτική εδώ και χρόνια, στη βάση γνωμάτευσης του τέως γενικού εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη, στην οποία ξεκαθαρίζεται ότι δεν προκύπτει οποιοδήποτε κώλυμα στην άσκηση των καθηκόντων του προέδρου της βουλής, ενόσω προεδρεύει της Δημοκρατίας.

Πάντως η γνωμάτευση του γενικού εισαγγελέα, φαίνεται να εγείρει περισσότερα ερωτήματα από όσα καταφέρνει να απαντήσει, αναφορικά με τα επόμενα βήματα της βουλής σε σχέση με τη απόφαση της βουλής για δημοσιοποίησης της λίστας Γιωρκάτζη.

Η γνωμάτευση Κληρίδη

Σύμφωνα με την γνωμάτευση του κ. Κληρίδη, ημερομηνίας 25 Φεβρουαρίου 2014, τίποτα δεν εμποδίζει τον πρόεδρο της βουλής από το να ασκεί παράλληλα και κατά το ίδιο χρονικό διάστημα τα καθήκοντα του προέδρου της Δημοκρατίας και τα τρέχοντα καθήκοντα του προέδρου της βουλής.

Προστίθεται πως «το γεγονός ότι ως θέμα ορθά ακολουθούμενης πρακτικής, ο πρόεδρος της βουλής αποφεύγει να προεδρεύσει συνεδριών της ολομέλειας καθ’ όσον χρονικό διάστημα ασκεί προσωρινά τα καθήκοντα του προέδρου της Δημοκρατίας, ουδόλως μπορεί να θεωρηθεί ότι δημιουργεί ή ότι θα έπρεπε να δημιουργήσει ασυμβίβαστο για την παράλληλη άσκηση των καθηκόντων και των δύο αξιωμάτων κατά το διάστημα της προσωρινής απουσίας του προέδρου της Δημοκρατίας».

Σε μεταγενέστερη επιστολή του κ. Κληρίδη προς τη Βουλή, ημερομηνίας 2 Ιουλίου 2019, αναφέρεται πως με την έννοια της ανυπαρξίας οποιασδήποτε απαγορευτικής προς τούτο διάταξης στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας, δεν νοείται η ύπαρξη ασυμβίβαστου ως προς την παράλληλα και προσωρινή κατοχή των δύο αυτών λειτουργημάτων, εφόσον το ίδιο το Σύνταγμα προβαίνει σ’ αυτή τη ρύθμιση.

Ωστόσο, σημειώνεται ως ασφαλέστερη οδός στην απουσία ειδικής ρύθμισης στο Σύνταγμα, ότι ο πρόεδρος της βουλής ενόσω αναπληρώνει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα πρέπει να απέχει κατά το δυνατό, από την άσκηση καθηκόντων του λειτουργήματος του τα οποία ενδεχόμενα να δημιουργήσουν καταστάσεις σύγκρουσης εξουσιών.

Η γνωμάτευση Σαββίδη

Στην δική του γνωμάτευση, ο νυν γενικός εισαγγελέας, υποστηρίζει ότι η εφαρμογή της αρχής της διάκρισης των εξουσιών δεν αφήνει πολλά περιθώρια για να θεωρείται συνταγματική η ταυτόχρονη άσκηση αρμοδιοτήτων των δύο λειτουργημάτων.

Ο κ. Σαββίδης επικαλείται το άρθρο 36.2 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση προσωρινής απουσίας ή προσωρινού κωλύματος του προέδρου της Δημοκρατίας ή του αντιπροέδρου της Δημοκρατίας και για όσο χρόνο διαρκούν αυτά, ο πρόεδρος ή ο αντιπρόεδρος της βουλής (…) ασκούν αντιστοίχως το λειτούργημα του προέδρου ή του αντιπροέδρου της Δημοκρατίας. Κάνει επίσης αναφορά στο άρθρο 41 του Συντάγματος με βάση το οποίο «το λειτούργημα του προέδρου ή του αντιπροέδρου της Δημοκρατίας είναι ασυμβίβαστο προς το αξίωμα του υπουργού ή του βουλευτού (…) ή προς έτερον δημόσιον ή δημοτικόν αξίωμα ή θέση».

«Στην προκειμένη περίπτωση αυτή η ταυτόχρονη ανάληψη αρμοδιοτήτων εγείρει, κατά την άποψη μου, θέμα αντισυνταγματικότητας σε όλη τη διαδικασία λήψης της απόφασης της βουλής, αφού φαίνεται να αντιβαίνει την προαναφερόμενη ερμηνεία των άρθρων 36.2 και 41 του Συντάγματος και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών», προστίθεται.

Μάλιστα ο κ. Σαββίδης επισημαίνει, ότι η κατάληξη του δεν επηρεάζεται από το γεγονός ότι ο πρόεδρος της βουλής παρουσιάζεται να είχε αποχωρήσει πριν από την ψηφοφορία.

Σε νομικό ιστό μπλέκεται η λίστα Γιωρκάτζη

Πέραν του εντοπισμού ασυμβίβαστου του ΠτΒ, τα νομικά επιχειρήματα που επικαλείται ο γενικός εισαγγελέας σε σχέση με την απόφαση για δημοσιοποίηση της λίστας Γιωρκάτζη αυτούσιας, επιτρέπουν στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, να απέχει από τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα σε κοινοβουλευτικό επίπεδο αναφορικά με την λίστα, αποφεύγοντας να προβεί σε έκδοση ή όχι, της εν λόγω απόφασης.

Οι εξελίξεις φαίνεται να οδηγούν την συζήτηση για δημοσιοποίηση της λίστας σε νέο αδιέξοδο, παρά τη θέση που εξέφρασε το κυβερνών κόμμα για «όλα στο φως».

Η βουλή θα πρέπει, πλέον, να αναζητήσει το πράσινο φως και από άλλες πλευρές, πριν προχωρήσει στην υλοποίηση της απόφασης της για δημοσιοποίηση της λίστας και πολύ περισσότερο, σε βαθύτερη διερεύνηση του θέματος της ευνοϊκής μεταχείρισης των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων από τραπεζικά ιδρύματα.

Στην γνωμάτευση του ο κ. Σαββίδης υποδεικνύει ότι εάν η βουλή συνεχίσει να επιθυμεί τη δημοσιοποίηση της λίστας, ενδείκνυται να λάβει προηγουμένως νομική συμβουλή από το νομικό της σύμβουλο και γνωμάτευση από την επίτροπο προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι θα πρέπει η βουλή να αξιολογήσει κατά πόσο τα στοιχεία της λίστας λήφθηκαν μετά από νόμιμη άρση του τραπεζικού απορρήτου και αν είναι επιτρεπτή από δημοσιοποίηση τους από το τραπεζικό απόρρητο.

Υπενθυμίζεται ότι σε προηγούμενη συνεδρίαση της επιτροπής, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου, είχε υποστηρίξει ότι για σκοπούς εξασφάλισης στοιχείων ή επικαιροποιημένων στοιχείων από τις συστημικές τράπεζες, η ΚΤ θα πρέπει απευθυνθεί στον ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας που είναι αρμόδιος για την εποπτεία των συστημικών τραπεζών.

Η αναφορά είχε επίσης, προκαλέσει εντύπωση ανάμεσα στα μέλη της επιτροπής, δεδομένου ότι η εν λόγω πτυχή τέθηκε για πρώτη φορά ενώπιον τους, παρά το γεγονός ότι το θέμα είχε συζητηθεί και παλαιότερα στο πλαίσιο των κοινοβουλευτικών εργασιών άλλων επιτροπών.

Η απόφαση της ολομέλειας επί της αναπομπής, αναμένεται να ληφθεί στην επόμενη συνεδρίαση της ολομέλειας, την ερχόμενη Παρασκευή. Ωστόσο δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει η διαδικασία που θα ακολουθήσει η βουλή σε περίπτωση που προχωρήσει σε υλοποίηση της απόφασης για δημοσιοποίηση αυτούσιας της λίστας Γιωρκάτζη.