Εφτά πλην μιας νέας καταψήφισης του προϋπολογισμού

Αυτές τις τελευταίες κρίσιμες ώρες πριν από τις αποφάσεις για την υπερψήφιση ή την καταψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού, θα προσπαθήσω να καταγράψω σε γενικές γραμμές τι θα μπορούσε να σημαίνει μια νέα αρνητική απόφαση της Βουλής. Ποιες οι πιο σημαντικές επιπτώσεις και ποια η επόμενη μέρα.

Πρώτον, για πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου το κυπριακό κράτος θα βρεθεί ενώπιον θεσμικής και συνταγματικής κρίσης. Θεσμικής διότι ένας θεσμός, αυτός του Κοινοβουλίου, θα εμποδίσει τον πιο σημαντικό θεσμό της πολιτείας, αυτόν της Εκτελεστικής Εξουσίας - Κυβέρνησης, να εκτελέσει τα καθήκοντα που του επιβάλλει το Σύνταγμα. Συνταγματική κρίση διότι, όπως σημείωνε και ο γνωστός νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης, το Σύνταγμα δεν προβλέπει καταψήφιση του προϋπολογισμού. Και ο λόγος, κατά την άποψή μου, είναι απλός: ζούμε σε προεδρική δημοκρατία και όχι κοινοβουλευτική. Επομένως η υπόθεση που προβάλλεται ότι, μετά από μια τέτοια εξέλιξη θα πρέπει η Κυβέρνηση να παραιτηθεί για να διεξαχθούν πρόωρες προεδρικές εκλογές, δεν υποστηρίζεται Συνταγματικά.

Η Κυβέρνηση δεν θα παραιτηθεί κι αυτό που θα προκύψει είναι ένα τεράστιο, θεσμικό, συνταγματικό και πολιτειακό ζήτημα.

Δεύτερον, για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της η χώρας μας θα εκπέμψει μία εικόνα αντίστοιχη με αυτήν κρατών με πολιτική αστάθεια λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων. Όπως όταν κάθε έξι μήνες αλλάζουν οι κυβερνήσεις που δεν διαθέτουν πλειοψηφία σε χώρες με κοινοβουλευτικό σύστημα και που δεν μπορούν να κυβερνήσουν.

Τρίτον, η εικόνα της πολιτικής αστάθειας και μιας κυβέρνησης που δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει πολιτικές αποφάσεις είναι στα προβλήματα που λαμβάνουν υπόψη οι οίκοι αξιολόγησης όταν βαθμολογούν το αξιόχρεο μιας χώρας. Και αυτή την εικόνα που δημιούργησε η καταψήφιση του προϋπολογισμού ίσως κληθούμε να την πληρώσουμε από την επόμενη φορά που η Κυβέρνηση θα βγει στις αγορές για νέο δανεισμό. Και όπως έγραψε πρόσφατα η Stockwatch, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα αναζητήσουμε αγοραστές για χρεόγραφα ύψους –τουλάχιστον- 1,25 δισ. ευρώ.

Τέταρτον, θα προκληθεί αναστάτωση στην ευρύτερη οικονομία καθώς το κλίμα θα γίνει ακόμα πιο αρνητικό. Αυτό θα επηρεάσει σημαντικά την κατανάλωση, θα αναβάλει επενδύσεις και γενικότερα θα πλήξει ακόμα περισσότερο τον ήδη δεινοπαθούντα ιδιωτικό τομέα. Πολλές επιχειρήσεις, κυρίως μικρές και μικρομεσαίες θα βρεθούν ένα βήμα πιο κοντά στη χρεοκοπία, ενώ πρέπει να θεωρείται σίγουρη η περαιτέρω αύξηση της ανεργίας.

Πέμπτον, το κράτος θα αναγκαστεί να εργαστεί και για το Φεβρουάριο με δωδεκατημόριο, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να δαπανήσει περισσότερα απ’ όσα δαπανήθηκαν το Φεβρουάριο του 2020. Αυτό σημαίνει ότι δαπάνες που αφορούν τα μέτρα στήριξης των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και της οικονομίας λόγω της πανδημίας, δε θα μπορούν γίνουν καθώς τον Ιανουάριο- Φεβρουάριο του 2020 δεν υπήρχαν παρόμοια κονδύλια.

Έκτον, θα δεχθεί πλήγμα ο τραπεζικός τομέας έμμεσα και άμεσα. Έμμεσα από την επιδείνωση στην οικονομία και το οικονομικό κλίμα και άμεσα από την υποβάθμιση περιουσιακών του στοιχείων όπως τα ακίνητα αλλά και από τυχόν υποβαθμίσεις στις αξιολογήσεις του.

Έβδομο, θα επηρεαστούν ακόμα περισσότερο τα κρατικά έσοδα. Όσο πιο αργά και πιο μετά ανακάμψει η οικονομία ή όσο πιο λίγο ή πιο αργά ανακοπεί η αρνητική πορεία των πραγμάτων, τόσο χαμηλότερες θα είναι και οι ροές εσόδων προς το κράτος. Και ήδη το κράτος μετρά σημαντικά δημοσιονομικά ελλείμματα και αυξημένο χρέος.

Αυτά εν ολίγοις, με την ελπίδα ότι δε θα χρειαστεί αύριο να μαζεύουμε τα ερείπια που θα προκαλέσει μια νέα απόρριψη του προϋπολογισμού ή μια απόφαση για μια νέα αναβολή στην έγκρισή του.