Χρεοκοπία κυρίαρχων κρατών: Μια ιστορική αναδρομή
12/01/2012
Επιστρέφοντας από την Ελλάδα όπου πέρασε τις διακοπές των Χριστουγέννων, ένας συνάδελφος μου ανάφερε ότι - μεταξύ διάφορων άλλων καταθλιπτικών γεγονότων - ο φόβος της χρεοκοπίας της χώρας έχει κατατρομοκρατήσει τον ελληνικό λαό. Ο φόβος αυτός είναι τόσο μεγάλος που έχει μουδιάσει την κατανάλωση ακόμη και εκείνων των νοικοκυριών που έχουν την οικονομική δυνατότητα να ξοδεύουν. Μπροστά στο άγνωστο και την αβεβαιότητα προτιμούν να αποταμιεύουν για μια χειρότερη μέρα. Αυτή η ψυχολογία είναι φυσικά κατανοητή και θυμίζει έντονα την έννοια τoυ φόβου του αγνώστου των νέων Οικονομικών της Συμπεριφοράς (Behavioral Economics) για την οποία έγραψα πρόσφατα. Η αρνητική ψυχολογία και οι επιπτώσεις της δημιουργούν ακόμη ένα, ανυπέρβλητο ίσως, εμπόδιο στην ικανότητα της ελεύθερης αγοράς να οδηγήσει την οικονομία της χώρας προς την έξοδο από τη Μεγάλη Οικονομική Κατάθλιψη στην οποία βρίσκεται σήμερα.
Μια ιστορική αναδρομή σε προηγούμενα επεισόδια χρεοκοπίας κρατών είναι χρήσιμη για να καταρρίψει διάφορους μύθους που επικρατούν σήμερα γύρω από το θέμα αυτό.
Ξεκινώ με ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο των Mauricio Drelichman και Hans-Joachim Voth, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα στο Economic Journal. Το άρθρο αυτό ασχολείται με τις συχνές χρεοκοπίες του Φίλιππου ΙΙ, Βασιλέα της Ισπανίας από το 1556 μέχρι το 1598. Ο «χρεώστης από την κόλαση» (the borrower from hell), όπως αποκαλούν τον Φίλιππο II, κατάφερε να συσσωρεύσει χρέη 60% του ΑΕΠ της χώρας (για την εποχή εκείνη, όταν η συλλογή φόρων ήταν πολύ δύσκολη, αυτό το χρέος θα μπορούσε να θεωρηθεί δυσβάστακτο), έκανε 4 φορές στάση πληρωμών αλλά δεν αποκλείσθηκε από τις αγορές της εποχής, οι οποίες ήταν ουσιαστικά οι Γενοβέζοι τραπεζίτες. Οι τελευταίοι, παρά τις συχνές χρεοκοπίες του Βασιλέα, κατάφεραν, με τη χρήση συνδικάτων δανεισμού και επιλεκτικό πάγωμα των πιστώσεων όταν υπήρχε ανάγκη, να δανείζουν στο Βασιλέα χωρίς να κάνουν ζημιά.
Ένα δικό μου άρθρο (με την Svetlana Andrianova Chenggang Xu) που δημοσιεύθηκε το Μάη του 2011 στο περιοδικό World Development, αναλύει τις δυσκολίες που είχε ο Μονάρχης της Αγγλίας κατά τον 16Ο και 17Ο αιώνα να χρηματοδοτήσει το δημόσιο χρέος. Σε ένα βαθμό το δυσβάστακτο χρέος της χώρας δημιουργήθηκε από τον πόλεμο του 1588 με την Ισπανία και τους πολέμους που ακολούθησαν κατά το 17Ο αιώνα. Τα χρέη αυτά αναχρηματοδοτήθηκαν για πολύ καιρό με πολύ εφευρετικές μορφές «κουρέματος» των πιστωτών, οι οποίες υπονόμευσαν την αξιοπιστία του Μονάρχη και τελικά οδήγησαν στην περίφημη ολική στάση πληρωμών του Βασιλέα Καρόλου ΙΙ 1672 γνωστή σαν «Stop of the Exchequer». Η χώρα επέστρεψε στις «αγορές» της εποχής σχετικά σύντομα μετά από αυτό το επεισόδιο. Η προηγούμενη βιβλιογραφία εκτιμά ότι η αξιοπιστία του Μονάρχη επανήλθε μετά την επανάσταση γνωστή σαν «Glorious Revolution» του 1688, όταν η Αγγλική Βουλή κάλεσε τον Ολλανδό William of Orange να αναλάβει το θρόνο. Αυτή η επανάσταση οδήγησε σε ενίσχυση των θεσμών και ιδιαίτερα των δικαιωμάτων των πιστωτών. Στο άρθρο μας δείχνουμε ότι ο Μονάρχης συνέχιζε να δανείζεται κατά την περίοδο 1672-1688, αποσπάζοντας δάνεια με ευνοϊκούς όρους από πετυχημένες εταιρείες όπως την «East India Company», σαν αντάλλαγμα για την απονομή μονοπωλιακού καθεστώτος στο κερδοφόρο εμπόριο της Αγγλίας με όλες τις χώρες ανατολικά του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας. Στην απονομή του νέου Royal Charter στην New East India Company το κράτος εξασφάλισε δάνειο που αποτελούσε ρεκόρ για την εποχή που ανήλθε σε £2.0 εκ. Μεγάλο δάνειο παραχώρησε στο κράτος με την ίδρυση της το 1694 και η Τράπεζα της Αγγλίας, το οποίο ανερχόταν σε £1.2 εκ., σαν αντάλλαγμα για το μονοπώλιο τραπεζικών υπηρεσιών που απέκτησε και το οποίο διάρκεσε 50 χρόνια. Το δάνειο αυτό δεν αποπληρώθηκε ποτέ.
Το γενικότερο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί από την ακαδημαϊκή βιβλιογραφία είναι ότι η χρεοκοπία κρατών δεν είναι καθόλου σπάνιο φαινόμενο. Σύμφωνα με μελέτη των Eduardo Borenstein (IMF) και Ugo Panizza (UNCTAD), περίληψη της οποίας δημοσιεύθηκε στη γνωστή ιστοσελίδα οικονομικής πολιτικής VOX, κατά την περίοδο 1825-2004 παρατηρήθηκαν 126 επεισόδια χρεοκοπίας στη Λατινική Αμερική, 63 στην Αφρική, 50 περίπου στην Ευρώπη και 20 στην Ασία. Τα επεισόδια χρεοκοπίας κυριάρχων κρατών ακολουθούν συνήθως περιόδους οικονομικής ευφορίας και μπουμ πιστώσεων.
Κατά τον 20Ο αιώνα, οι χώρες που χρεοκόπησαν στην Ευρώπη περιλαμβάνουν την Αυστρία (1914-15, 1932-33, 1938 και 1940-1952), τη Βουλγαρία (1916-20, 1932, 1990-94), την Κροατία (1992-96), την Τσεχοσλοβακία (1938-46, 1959-60), τη Γερμανία (1932-38, 1939-53), την Ουγγαρία (1932-37, 1941-67), την Πολωνία (1936-37, 1940-52, 1981-94), τη Ρουμανία (1933-58, 1981-83), τη Ρωσία (1918, 1991-97 και 1998-2000), την Ουκρανία (1998-2000), και τη Γιουγκοσλαβία (1933-50, 1992).
Το πιο σημαντικό εύρημα όμως της μελέτης των Borenstein και Panizza απορρέει από την οικονομετρική ανάλυση η οποία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία από τη χρεοκοπία κυρίαρχου κράτους είναι προσωρινές. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι χώρες που χρεοκοπούν αντιμετωπίζουν αύξηση του κόστους δανεισμού κατά 400 μονάδες βάσης, το οποίο διαρκεί 2-3 χρόνια. Αντιμετωπίζουν επίσης προσωρινή μείωση του εμπορίου τους και μείωση του ΑΕΠ κατά 2.5 ποσοστιαίες μονάδες για το έτος της χρεοκοπίας. Βρίσκουν μάλιστα ότι η παραγωγή αρχίζει να αυξάνεται μετά από το τρίμηνο στο οποίο η χώρα χρεοκοπεί. Αυτό το πόρισμα εισηγείται ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή είναι μάλλον αποτέλεσμα της αναμονής της χρεοκοπίας. Αυτά τα ευρήματα απορρίπτουν εύκολα το μύθο ότι η χρεοκοπία οδηγεί σε οικονομική καταστροφή – ένας μύθος που σύμφωνα με το συνάδελφό μου πλανάται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από την Ελλάδα σήμερα.
Πολλά οικονομικά μοντέλα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτοί που κρατούν τα ηνία της δημοσιονομικής πολιτικής έχουν κίνητρα να κάνουν υπερβολικές δαπάνες, τα οποία οδηγούν σε συχνές χρεοκοπίες. Στην πράξη όμως, σύμφωνα με την ανάλυση των Borenstein και Panizza, οι πολιτικοί και οι τεχνοκράτες αναβάλλουν όσο μπορούν το αναπόφευκτο. Στην περίπτωση της Αργεντινής, για παράδειγμα, οι τραπεζίτες της Wall Street χρειάστηκε να πείσουν τις αρχές της χώρας να δεχθούν την πραγματικότητα και να ξεκινήσουν την αναδιάρθρωση του χρέους.
Μια σημαντική υποσημείωση είναι ότι η μελέτη των Borenstein και Panizza αφορούσε χώρες οι οποίες είχαν το δικό τους νόμισμα και οι οποίες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το εργαλείο της υποτίμησης για να ανακτήσουν εύκολα την ανταγωνιστικότητα τους. Έτσι τα αισιόδοξα μηνύματα της μελέτης δεν είναι και τόσο εύκολο να μεταφερθούν στην Ελλάδα, ενόσω τουλάχιστον η χώρα παραμένει μέλος της ευρωζώνης. Ενδεχόμενη αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη έχει φυσικά πολλά αρνητικά, όχι μόνον οικονομικής φύσεως, με τα οποία σκοπεύω να ασχοληθώ σε μελλοντικό άρθρο.
Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών Πανεπιστήμιο του Leicester
Μέλος της Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών του Ηνωμένου Βασιλείου
Μια ιστορική αναδρομή σε προηγούμενα επεισόδια χρεοκοπίας κρατών είναι χρήσιμη για να καταρρίψει διάφορους μύθους που επικρατούν σήμερα γύρω από το θέμα αυτό.
Ξεκινώ με ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο των Mauricio Drelichman και Hans-Joachim Voth, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα στο Economic Journal. Το άρθρο αυτό ασχολείται με τις συχνές χρεοκοπίες του Φίλιππου ΙΙ, Βασιλέα της Ισπανίας από το 1556 μέχρι το 1598. Ο «χρεώστης από την κόλαση» (the borrower from hell), όπως αποκαλούν τον Φίλιππο II, κατάφερε να συσσωρεύσει χρέη 60% του ΑΕΠ της χώρας (για την εποχή εκείνη, όταν η συλλογή φόρων ήταν πολύ δύσκολη, αυτό το χρέος θα μπορούσε να θεωρηθεί δυσβάστακτο), έκανε 4 φορές στάση πληρωμών αλλά δεν αποκλείσθηκε από τις αγορές της εποχής, οι οποίες ήταν ουσιαστικά οι Γενοβέζοι τραπεζίτες. Οι τελευταίοι, παρά τις συχνές χρεοκοπίες του Βασιλέα, κατάφεραν, με τη χρήση συνδικάτων δανεισμού και επιλεκτικό πάγωμα των πιστώσεων όταν υπήρχε ανάγκη, να δανείζουν στο Βασιλέα χωρίς να κάνουν ζημιά.
Ένα δικό μου άρθρο (με την Svetlana Andrianova Chenggang Xu) που δημοσιεύθηκε το Μάη του 2011 στο περιοδικό World Development, αναλύει τις δυσκολίες που είχε ο Μονάρχης της Αγγλίας κατά τον 16Ο και 17Ο αιώνα να χρηματοδοτήσει το δημόσιο χρέος. Σε ένα βαθμό το δυσβάστακτο χρέος της χώρας δημιουργήθηκε από τον πόλεμο του 1588 με την Ισπανία και τους πολέμους που ακολούθησαν κατά το 17Ο αιώνα. Τα χρέη αυτά αναχρηματοδοτήθηκαν για πολύ καιρό με πολύ εφευρετικές μορφές «κουρέματος» των πιστωτών, οι οποίες υπονόμευσαν την αξιοπιστία του Μονάρχη και τελικά οδήγησαν στην περίφημη ολική στάση πληρωμών του Βασιλέα Καρόλου ΙΙ 1672 γνωστή σαν «Stop of the Exchequer». Η χώρα επέστρεψε στις «αγορές» της εποχής σχετικά σύντομα μετά από αυτό το επεισόδιο. Η προηγούμενη βιβλιογραφία εκτιμά ότι η αξιοπιστία του Μονάρχη επανήλθε μετά την επανάσταση γνωστή σαν «Glorious Revolution» του 1688, όταν η Αγγλική Βουλή κάλεσε τον Ολλανδό William of Orange να αναλάβει το θρόνο. Αυτή η επανάσταση οδήγησε σε ενίσχυση των θεσμών και ιδιαίτερα των δικαιωμάτων των πιστωτών. Στο άρθρο μας δείχνουμε ότι ο Μονάρχης συνέχιζε να δανείζεται κατά την περίοδο 1672-1688, αποσπάζοντας δάνεια με ευνοϊκούς όρους από πετυχημένες εταιρείες όπως την «East India Company», σαν αντάλλαγμα για την απονομή μονοπωλιακού καθεστώτος στο κερδοφόρο εμπόριο της Αγγλίας με όλες τις χώρες ανατολικά του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας. Στην απονομή του νέου Royal Charter στην New East India Company το κράτος εξασφάλισε δάνειο που αποτελούσε ρεκόρ για την εποχή που ανήλθε σε £2.0 εκ. Μεγάλο δάνειο παραχώρησε στο κράτος με την ίδρυση της το 1694 και η Τράπεζα της Αγγλίας, το οποίο ανερχόταν σε £1.2 εκ., σαν αντάλλαγμα για το μονοπώλιο τραπεζικών υπηρεσιών που απέκτησε και το οποίο διάρκεσε 50 χρόνια. Το δάνειο αυτό δεν αποπληρώθηκε ποτέ.
Το γενικότερο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί από την ακαδημαϊκή βιβλιογραφία είναι ότι η χρεοκοπία κρατών δεν είναι καθόλου σπάνιο φαινόμενο. Σύμφωνα με μελέτη των Eduardo Borenstein (IMF) και Ugo Panizza (UNCTAD), περίληψη της οποίας δημοσιεύθηκε στη γνωστή ιστοσελίδα οικονομικής πολιτικής VOX, κατά την περίοδο 1825-2004 παρατηρήθηκαν 126 επεισόδια χρεοκοπίας στη Λατινική Αμερική, 63 στην Αφρική, 50 περίπου στην Ευρώπη και 20 στην Ασία. Τα επεισόδια χρεοκοπίας κυριάρχων κρατών ακολουθούν συνήθως περιόδους οικονομικής ευφορίας και μπουμ πιστώσεων.
Κατά τον 20Ο αιώνα, οι χώρες που χρεοκόπησαν στην Ευρώπη περιλαμβάνουν την Αυστρία (1914-15, 1932-33, 1938 και 1940-1952), τη Βουλγαρία (1916-20, 1932, 1990-94), την Κροατία (1992-96), την Τσεχοσλοβακία (1938-46, 1959-60), τη Γερμανία (1932-38, 1939-53), την Ουγγαρία (1932-37, 1941-67), την Πολωνία (1936-37, 1940-52, 1981-94), τη Ρουμανία (1933-58, 1981-83), τη Ρωσία (1918, 1991-97 και 1998-2000), την Ουκρανία (1998-2000), και τη Γιουγκοσλαβία (1933-50, 1992).
Το πιο σημαντικό εύρημα όμως της μελέτης των Borenstein και Panizza απορρέει από την οικονομετρική ανάλυση η οποία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία από τη χρεοκοπία κυρίαρχου κράτους είναι προσωρινές. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι χώρες που χρεοκοπούν αντιμετωπίζουν αύξηση του κόστους δανεισμού κατά 400 μονάδες βάσης, το οποίο διαρκεί 2-3 χρόνια. Αντιμετωπίζουν επίσης προσωρινή μείωση του εμπορίου τους και μείωση του ΑΕΠ κατά 2.5 ποσοστιαίες μονάδες για το έτος της χρεοκοπίας. Βρίσκουν μάλιστα ότι η παραγωγή αρχίζει να αυξάνεται μετά από το τρίμηνο στο οποίο η χώρα χρεοκοπεί. Αυτό το πόρισμα εισηγείται ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή είναι μάλλον αποτέλεσμα της αναμονής της χρεοκοπίας. Αυτά τα ευρήματα απορρίπτουν εύκολα το μύθο ότι η χρεοκοπία οδηγεί σε οικονομική καταστροφή – ένας μύθος που σύμφωνα με το συνάδελφό μου πλανάται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από την Ελλάδα σήμερα.
Πολλά οικονομικά μοντέλα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτοί που κρατούν τα ηνία της δημοσιονομικής πολιτικής έχουν κίνητρα να κάνουν υπερβολικές δαπάνες, τα οποία οδηγούν σε συχνές χρεοκοπίες. Στην πράξη όμως, σύμφωνα με την ανάλυση των Borenstein και Panizza, οι πολιτικοί και οι τεχνοκράτες αναβάλλουν όσο μπορούν το αναπόφευκτο. Στην περίπτωση της Αργεντινής, για παράδειγμα, οι τραπεζίτες της Wall Street χρειάστηκε να πείσουν τις αρχές της χώρας να δεχθούν την πραγματικότητα και να ξεκινήσουν την αναδιάρθρωση του χρέους.
Μια σημαντική υποσημείωση είναι ότι η μελέτη των Borenstein και Panizza αφορούσε χώρες οι οποίες είχαν το δικό τους νόμισμα και οι οποίες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το εργαλείο της υποτίμησης για να ανακτήσουν εύκολα την ανταγωνιστικότητα τους. Έτσι τα αισιόδοξα μηνύματα της μελέτης δεν είναι και τόσο εύκολο να μεταφερθούν στην Ελλάδα, ενόσω τουλάχιστον η χώρα παραμένει μέλος της ευρωζώνης. Ενδεχόμενη αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη έχει φυσικά πολλά αρνητικά, όχι μόνον οικονομικής φύσεως, με τα οποία σκοπεύω να ασχοληθώ σε μελλοντικό άρθρο.
Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών Πανεπιστήμιο του Leicester
Μέλος της Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών του Ηνωμένου Βασιλείου
28 σχόλια
on 12/01/2012
The Book "This time is Different": 8 Centuries of Finacial Folly by Reinhardt and Rogoff also deals extensively with the above topic.
What is extremely interesting in that book is the fact that countries have defaulted when their banking systems had non performing loans as low as 17%...Cypriot banks are at around 8-12% now, but it is a common secret that this figure is under reported and will increase especially with regard their loans in Greece. something totally ignored and wrongly ignored, both by our Central Bank and by our politicians of all parties.
What is extremely interesting in that book is the fact that countries have defaulted when their banking systems had non performing loans as low as 17%...Cypriot banks are at around 8-12% now, but it is a common secret that this figure is under reported and will increase especially with regard their loans in Greece. something totally ignored and wrongly ignored, both by our Central Bank and by our politicians of all parties.
on 12/01/2012
Ενδιαφέρουσα η ιστορία του Άγγλου μονάρχη. Εν ολίγοις, αφού το Στέμμα σπατάλησε πολλά λεφτά σε πολέμους, ήρθε μετά να παραχωρήσει μονοπωλιακά δικαιώματα στην East India Company (και αλλού, από ότι ξέρω) για να ξεπληρώσει τα χρέη. Καλό αυτό για το Στέμμα (και την East India Company ασφαλώς), όχι όμως και τόσο καλό για τους υπηκόους του.
on 12/01/2012
Dear Sofroni:
That was certainly an ingenious solution that got them out of trouble with the public finances. It also spurred a virtuous trade-growth-finance cycle, as trade with the East was highly risky and the monopoly back then was the most efficient market structure for this trade due to for example the economies of scale associated with security (e.g. the EIC had its own army). In the paper we also discuss the VOC - the Dutche equivalent of the EIC - which emerged as a result of mergers between competing companies after competition drove down profits too much. The VOC also had close links to the Dutch state.
The by-product, as we show in our paper, was the emergence of the stock market in London, well before 1688 or the formal establishment of the stock exchange in 1773. Shares in the EIC became very valuable and new issues were over-subscribed. The EIC was responsible for all the major financial innovations of the time including simplifying the procedures for transfering share ownership. Shares began to be traded in the coffee houses in Exchange Alley as early as 1662. Another innovation was that the company started issuing permanent capital, which resulted in much lower risk for investors who benefited from the diversification offered by multiple voyages, thereby providing an important stimulus for savings mobilisation. It is all in the WD paper.
Eventually of course monopolies were abandoned but there is no doubt they helped to kick start financial markets in the early stages of England's economic development. There is also no doubt that the governments of the time played a major role in driving all this.
That was certainly an ingenious solution that got them out of trouble with the public finances. It also spurred a virtuous trade-growth-finance cycle, as trade with the East was highly risky and the monopoly back then was the most efficient market structure for this trade due to for example the economies of scale associated with security (e.g. the EIC had its own army). In the paper we also discuss the VOC - the Dutche equivalent of the EIC - which emerged as a result of mergers between competing companies after competition drove down profits too much. The VOC also had close links to the Dutch state.
The by-product, as we show in our paper, was the emergence of the stock market in London, well before 1688 or the formal establishment of the stock exchange in 1773. Shares in the EIC became very valuable and new issues were over-subscribed. The EIC was responsible for all the major financial innovations of the time including simplifying the procedures for transfering share ownership. Shares began to be traded in the coffee houses in Exchange Alley as early as 1662. Another innovation was that the company started issuing permanent capital, which resulted in much lower risk for investors who benefited from the diversification offered by multiple voyages, thereby providing an important stimulus for savings mobilisation. It is all in the WD paper.
Eventually of course monopolies were abandoned but there is no doubt they helped to kick start financial markets in the early stages of England's economic development. There is also no doubt that the governments of the time played a major role in driving all this.
on 12/01/2012
Dr Demetriades
A very interesting article, especially the historical background.
Your comment to Sofronis raises many interesting questions. The East India Company (and similar Dutch and Belgian) monopolies certainly kick-started stock markets and investment innovations and benefited its shareholders, which included the Royal families of these states.
Has any study been done on whether these colonial enterprises benefited the people of the UK (and the Netherlands and Belgium) who ultimately had to pay the price of occupation and of the maintainance of the colonial regimes when the "private" armies of the entrepreneurs were no longer sufficient? Or was this another case of capitalism for the rich and royal and socializing the down side as in the present bete noir of our bankers?
A very interesting article, especially the historical background.
Your comment to Sofronis raises many interesting questions. The East India Company (and similar Dutch and Belgian) monopolies certainly kick-started stock markets and investment innovations and benefited its shareholders, which included the Royal families of these states.
Has any study been done on whether these colonial enterprises benefited the people of the UK (and the Netherlands and Belgium) who ultimately had to pay the price of occupation and of the maintainance of the colonial regimes when the "private" armies of the entrepreneurs were no longer sufficient? Or was this another case of capitalism for the rich and royal and socializing the down side as in the present bete noir of our bankers?
on 12/01/2012
Dear invisible:
You are raising some interesting issues. To the best of my knowledge, the socialization of losses was not the order of the day back then, as it seems to be nowadays.
Although 17th century England wasn't a just society, we show in our paper that the ownership of the EIC was broad based and this was primarily why it could mobilise large amounts of capital. The number of shareholders in the EIC grew from about 200 at its foundation to 1,200 by the end of the 17th century. Similarly, the Bank of England had more than 1,200 shareholders when it was founded in 1694. There is more information on all of this in the paper.
There are lots of books written on the EIC e.g. the Business of Empire, Cambridge University Press, by my former colleague Huw Bowen (whom we had the fortune to consult while writing our own paper):
http://books.google.co.uk/books?id=KudggCZwyRIC&source=gbs_similarbooks
You are raising some interesting issues. To the best of my knowledge, the socialization of losses was not the order of the day back then, as it seems to be nowadays.
Although 17th century England wasn't a just society, we show in our paper that the ownership of the EIC was broad based and this was primarily why it could mobilise large amounts of capital. The number of shareholders in the EIC grew from about 200 at its foundation to 1,200 by the end of the 17th century. Similarly, the Bank of England had more than 1,200 shareholders when it was founded in 1694. There is more information on all of this in the paper.
There are lots of books written on the EIC e.g. the Business of Empire, Cambridge University Press, by my former colleague Huw Bowen (whom we had the fortune to consult while writing our own paper):
http://books.google.co.uk/books?id=KudggCZwyRIC&source=gbs_similarbooks
on 13/01/2012
Από πλευράς χρηματοοικονομικής διοίκησης, οι καινοτομίες της East India Company είναι όντως εντυπωσιακές. (Πριν κανένα μήνα της αφιέρωσε και ένα άρθρο ο Economist: http://www.economist.com/node/21541753.) Από την άλλη, βέβαια, δυσκολεύομαι να θαυμάσω μια εταιρεία η οποία ήταν ουσιαστικά το αποικιοκρατικό όργανο της Αγγλίας στην Ινδία.
Επίσης δεν βρίσκω ιδιαίτερα ιδιοφυές (ingenious) το να έρχεται ένα κράτος να πουλά δημόσιο πλούτο (όπως μονοπωλιακά δικαιώματα ή φυσικούς πόρους) για να ξεπληρώσει χρέη που συσσώρευσε σε πολεμικές εκστρατείες ή άλλου είδους σπατάλες. Είναι περίπου το ίδιο ιδιοφυές με το να πουλά κάποιος το οικόπεδο που προόριζε για την κόρη του για να ξεπληρώσει τα χρέη που έκαμε στον τζόγο. Ή με το να πουλήσει η Ελλάδα σήμερα μερικά νησιά για να ξεχρεώσει.
Επίσης δεν βρίσκω ιδιαίτερα ιδιοφυές (ingenious) το να έρχεται ένα κράτος να πουλά δημόσιο πλούτο (όπως μονοπωλιακά δικαιώματα ή φυσικούς πόρους) για να ξεπληρώσει χρέη που συσσώρευσε σε πολεμικές εκστρατείες ή άλλου είδους σπατάλες. Είναι περίπου το ίδιο ιδιοφυές με το να πουλά κάποιος το οικόπεδο που προόριζε για την κόρη του για να ξεπληρώσει τα χρέη που έκαμε στον τζόγο. Ή με το να πουλήσει η Ελλάδα σήμερα μερικά νησιά για να ξεχρεώσει.
on 13/01/2012
Sofroni: I agree with your sentiments but you have to remember we are talking about 17th century England!
on 12/01/2012
Ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή, με πληροφορίες που οι περισσότεροι δεν γνωρίζαμε.
Όπως επισημαίνει βέβαια και ο κ. Δημητριάδης, τα δεδομένα σήμερα είναι διαφορετικά, καθώς στην περίπτωση της Ελλάδας μιλούμε για χώρα εντός της ευρωζώνης, και αναπόφευκτα οι εξελίξεις έχουν επίδραση σ' όλη την ζώνη του ενιαίου νομίσματος. Αυτό ακριβώς πρέπει να κατανοήσουν και οι υπόλοιπες χώρες, ιδιαίτερα η Γερμανία, και να δώσουν λύσεις όχι πλέον για διάσωση της Ελλάδας, αλλά της ίδιας της ευρωζώνης.
Θα αναμένω το επόμενο άρθρο του κ. Δημητριάδη, σχετικά με τις επιπτώσεις σε περίπτωση αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ, γιατί όντος το μεγάλο ερώτημα που πλανάται σήμερα πάνω από την Ελλάδα, αλλά και την υπόλοιπη ευρωζώνη, είναι να μείνει ή να αποχωρήσει η χώρα από το ευρώ; Ποια τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα, τόσο για την Ελλάδα όσο και για τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης;
Όπως επισημαίνει βέβαια και ο κ. Δημητριάδης, τα δεδομένα σήμερα είναι διαφορετικά, καθώς στην περίπτωση της Ελλάδας μιλούμε για χώρα εντός της ευρωζώνης, και αναπόφευκτα οι εξελίξεις έχουν επίδραση σ' όλη την ζώνη του ενιαίου νομίσματος. Αυτό ακριβώς πρέπει να κατανοήσουν και οι υπόλοιπες χώρες, ιδιαίτερα η Γερμανία, και να δώσουν λύσεις όχι πλέον για διάσωση της Ελλάδας, αλλά της ίδιας της ευρωζώνης.
Θα αναμένω το επόμενο άρθρο του κ. Δημητριάδη, σχετικά με τις επιπτώσεις σε περίπτωση αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ, γιατί όντος το μεγάλο ερώτημα που πλανάται σήμερα πάνω από την Ελλάδα, αλλά και την υπόλοιπη ευρωζώνη, είναι να μείνει ή να αποχωρήσει η χώρα από το ευρώ; Ποια τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα, τόσο για την Ελλάδα όσο και για τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης;
on 12/01/2012
Ευχαριστούμεν γιά το πάρα πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Εάν παραλείπατε την τελευταία παράγραφο, θα βοηθούσατε περισσότερο στη καταπολέμηση της αρνητικής ψυχολογίας.
Μερικοί ίσως να διερωτούντε πως και η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο με τις χώρες που χρεοκόπησαν στην Ευρώπη κατά τον 20ον αιώνα.
Η Ελλάδα γλύτωσε απο τον κατάλογο γιά 5 χρόνια.
Η προηγούμενη φορά που χρεοκόπησε η Ελλάδα ήταν το 1895,
(Χαρίλαος Τρικούπης: "Δυστυχώς επτωχεύσαμεν" ).
Ερώτηση: Είναι λάθος που είπα 'η προηγούμενη φορα'?
Μερικοί ίσως να διερωτούντε πως και η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο με τις χώρες που χρεοκόπησαν στην Ευρώπη κατά τον 20ον αιώνα.
Η Ελλάδα γλύτωσε απο τον κατάλογο γιά 5 χρόνια.
Η προηγούμενη φορά που χρεοκόπησε η Ελλάδα ήταν το 1895,
(Χαρίλαος Τρικούπης: "Δυστυχώς επτωχεύσαμεν" ).
Ερώτηση: Είναι λάθος που είπα 'η προηγούμενη φορα'?
on 12/01/2012
Αγαπητέ Επιλήσμονα
Η Ελλάδα εγλύτωσε από τον κατάλογο λόγω ευνοϊκής παράληψης, όχι μόνο λόγω χρονολογιών!
Στο working paper του IMF "The Costs of Sovereign Default" E. Borensztein & U. Panizza (2008) αναφέρονται τρία φαινόμενα χρεοκοπίας της Ελλάδας σύμφωνα με τους προσδιορισμούς των Standard and Poor και των Beim & Calomiris.
Το πρώτο διαρκεί από το 1826-1878.(Μαζί τα φάγανε και οι ήρωες του '21?)
Το δεύτερο από το 1894-1897 (ο γνωστός Τρικούπης)
Το τελευταίο (ελπίζω) από το 1932-1964.
Η Ελλάδα εγλύτωσε από τον κατάλογο λόγω ευνοϊκής παράληψης, όχι μόνο λόγω χρονολογιών!
Στο working paper του IMF "The Costs of Sovereign Default" E. Borensztein & U. Panizza (2008) αναφέρονται τρία φαινόμενα χρεοκοπίας της Ελλάδας σύμφωνα με τους προσδιορισμούς των Standard and Poor και των Beim & Calomiris.
Το πρώτο διαρκεί από το 1826-1878.(Μαζί τα φάγανε και οι ήρωες του '21?)
Το δεύτερο από το 1894-1897 (ο γνωστός Τρικούπης)
Το τελευταίο (ελπίζω) από το 1932-1964.
on 12/01/2012
αγαπητέ επιλήσμων,
Σύμφωνα με τη μελέτη που αναφέρω η Ελλάδα χρεοκόπησε τισ ακόλουθες περιόδους: 1826-1878, 1894-1897, 1932-1964, οι ερευνητές χρησιμοπιούν ορισμό της S&P. Είναι σημαντικό να μην πετούμε στα σύνεφα, ετσι δε μπορούσα να μην προσθέσω την τελευταία παράγραφο.
Σύμφωνα με τη μελέτη που αναφέρω η Ελλάδα χρεοκόπησε τισ ακόλουθες περιόδους: 1826-1878, 1894-1897, 1932-1964, οι ερευνητές χρησιμοπιούν ορισμό της S&P. Είναι σημαντικό να μην πετούμε στα σύνεφα, ετσι δε μπορούσα να μην προσθέσω την τελευταία παράγραφο.
on 12/01/2012
Αντί σχολίου,μιά έκκληση προς τον moderator για πιό γρήγορη κατά το δυνατόν λογοκρισία.Διότι διαφορετικά ''μέχρι να πάει το μήνυμα και να έρθει το χαμπάρι'',χάνεται και το ενδιαφέρον του blog.Κατά τα άλλα,ευχαριστώ γιά τη φιλοξενία.
on 12/01/2012
Κύριε καθηγητά.
Μετά που διάβασα το ενδιαφέρον σας άρθρο, σας υποβάλλω την πιο κάτω απλοϊκή ερώτηση και σας παρακαλώ, αν έχετε την καλοσύνη να μου απαντήσετε.
Αφού μια χρεοκοπία είναι ένα σχετικά απλό γεγονός, γιατί η Ελλάδα δεν προτιμά να κηρύξει χρεοκοπία και να ξεκινήσει με μηδέν δάνεια;
Μια άλλη σχετική με το θέμα ερώτηση. Αφού η διαγραφή του χρέους που συζητείται παρουσιάζεται σαν εθελοντική τι εμποδίζει μια τράπεζα να αρνηθεί συμμετοχή στο ‘κούρεμα’; Δηλαδή τι θα χάσει η Τράπεζα Κύπρου π.χ. αν δεν δεχτεί να συμμετάσχει αποφεύγοντας έτσι τη διαγραφή ενός τόσο μεγάλου ποσού;
Σε περίπτωση χρεοκοπίας οι τράπεζες θα αναγκαστούν να διαγράψουν όλο το ποσό που κατέχουν σε ομόλογα;
Μετά που διάβασα το ενδιαφέρον σας άρθρο, σας υποβάλλω την πιο κάτω απλοϊκή ερώτηση και σας παρακαλώ, αν έχετε την καλοσύνη να μου απαντήσετε.
Αφού μια χρεοκοπία είναι ένα σχετικά απλό γεγονός, γιατί η Ελλάδα δεν προτιμά να κηρύξει χρεοκοπία και να ξεκινήσει με μηδέν δάνεια;
Μια άλλη σχετική με το θέμα ερώτηση. Αφού η διαγραφή του χρέους που συζητείται παρουσιάζεται σαν εθελοντική τι εμποδίζει μια τράπεζα να αρνηθεί συμμετοχή στο ‘κούρεμα’; Δηλαδή τι θα χάσει η Τράπεζα Κύπρου π.χ. αν δεν δεχτεί να συμμετάσχει αποφεύγοντας έτσι τη διαγραφή ενός τόσο μεγάλου ποσού;
Σε περίπτωση χρεοκοπίας οι τράπεζες θα αναγκαστούν να διαγράψουν όλο το ποσό που κατέχουν σε ομόλογα;
on 12/01/2012
Γιάννη,
Η ερώτηση σου είναι πολύ καλη και δε γνωρίζω την απάντηση. Μιά εκδοχή είναι ότι η πολιτική ηγεσία της ΕΕ - και της Ελλάδας - δεν ήθελε χώρα της ευρωζώνης να χρεοκοπήσει κυρίως γιά λόγους αξιοπιστίας άλλων χωρών-μελών αλλά και γοήτρου. Η αξιοπιστία νομίζω έχει εξατμισθεί, άρα έμεινε το γόητρο αλλά και αυτό είναι σήμερα υποτιμημένο (η χαριστική βολή ήταν όταν έστειλαν το διευθυντή του EFSF στην Κίνα να πάρει δάνειο και οι Κινέζοι είπαν όχι). Αρα οι συνθήκες σήμερα γιά μιά στάση πληρωμών - χρεοκοπία είναι πιό ευνοικές από ότι ήταν πριν χρόνο. Αν οι τράπεζες πουν όχι στο εθελοντικό κούρεμα, τότε μάλλουν θα πάρουν ένα πρώτο νούμερο υποχρεωτιικό κούρεμα, όπως αυτό που παίρναμε όταν κατατασσόμασταν στη Εθνική Φρουρά! Δεν υπάρχουν άλλλες ρεαλιστικές επιλογές, δυστυχώς. Σε τέτοια περίπτωση φυσικά θα υποχρεωθούν να διαγράψουν όλο το ποσό που κατέχουν.
Η ερώτηση σου είναι πολύ καλη και δε γνωρίζω την απάντηση. Μιά εκδοχή είναι ότι η πολιτική ηγεσία της ΕΕ - και της Ελλάδας - δεν ήθελε χώρα της ευρωζώνης να χρεοκοπήσει κυρίως γιά λόγους αξιοπιστίας άλλων χωρών-μελών αλλά και γοήτρου. Η αξιοπιστία νομίζω έχει εξατμισθεί, άρα έμεινε το γόητρο αλλά και αυτό είναι σήμερα υποτιμημένο (η χαριστική βολή ήταν όταν έστειλαν το διευθυντή του EFSF στην Κίνα να πάρει δάνειο και οι Κινέζοι είπαν όχι). Αρα οι συνθήκες σήμερα γιά μιά στάση πληρωμών - χρεοκοπία είναι πιό ευνοικές από ότι ήταν πριν χρόνο. Αν οι τράπεζες πουν όχι στο εθελοντικό κούρεμα, τότε μάλλουν θα πάρουν ένα πρώτο νούμερο υποχρεωτιικό κούρεμα, όπως αυτό που παίρναμε όταν κατατασσόμασταν στη Εθνική Φρουρά! Δεν υπάρχουν άλλλες ρεαλιστικές επιλογές, δυστυχώς. Σε τέτοια περίπτωση φυσικά θα υποχρεωθούν να διαγράψουν όλο το ποσό που κατέχουν.
on 12/01/2012
Εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο. Ευχαριστούμε.
Έχουμε πολλά να μάθουμε σαν οικονομολόγοι από τη μελέτη ιστορικών περιπτώσεων, αλλά πολλές φορές προτιμούμε την ευκολία της οικονομετρικής ανάλυσης.
Έχουμε πολλά να μάθουμε σαν οικονομολόγοι από τη μελέτη ιστορικών περιπτώσεων, αλλά πολλές φορές προτιμούμε την ευκολία της οικονομετρικής ανάλυσης.
on 12/01/2012
Prof Demetriades, it would be useful if you were to analyse the impact if Greece defaulted and brought back the Greek drachma. If you suggest the damage is limited based on history ( the increase in the cost of borrowing is only 400 basis points and the problem lasts for a short period of 2-3 years) it is very simplistic. Going back to a new currency would mean that the new currency will be devalued against the euro and all borrowers in Greece (public and private) will have a much higher debt burden; if this is so who will lend and how will the country be financed? Argentina had been discounted by the markets for years and when it happened it did not have international repercussions> Is this the case in point with Greece today? Argentian had domestic trouble and if I recall the state had to resort to taking over private sector pension savings to fund its imports. Will Greeks accept sacrifices more than what they have been subjected to already? Are there politcians in Greece, without the discipline of the Eurozone who will deliver?, The economy of Greece needs to reform and adjust to the new world. The whole of Europe has been addicted to debt, inlcuding Greece, without producing wealth to sustain the standard of living that all Europeans have enjoyed. This is not longer the case and unless the south European countries change their economies and become more productive and efficient any short term benefit of a lower currency may be squandered. The real issue is that Greece needs time and a forgiveness which should have come two years ago. The Greek economy can get a signficant boost from FDI if Greece shows the world that they can deliver on their promises. At the moment the European partners of Greece and foreign investors have lost trust. So a default will add more problems to the banking system in Europe and there could be contagion. So there is no easy solution and it is sad that the Greek people are paying the mistakes of their politcians who promised them a life that they could not afford. I think that Europe should do their best to assist Greece come of this mess a more transparent and efficent economy which arguably needs time. I think those who entertain ideas of default and leaving the euro as a way out do not realistically consider the repercussions.
on 12/01/2012
Dear Erol,
The IMF study use 1400+ episodes of default to estimate the effects using standard econometric methods. As such, we cannot really say that their estimates are 'simplistic' (although I would not be too surprised if an econometrician finds them less than perfectly robust). They cannot however easily be applied to the case of Greece for the reason I mentioned in the last paragraph. But I do agree with you that Europe should be doing more to assist Greece, as the alternatives are pretty grim for the whole of the eurozone.
The IMF study use 1400+ episodes of default to estimate the effects using standard econometric methods. As such, we cannot really say that their estimates are 'simplistic' (although I would not be too surprised if an econometrician finds them less than perfectly robust). They cannot however easily be applied to the case of Greece for the reason I mentioned in the last paragraph. But I do agree with you that Europe should be doing more to assist Greece, as the alternatives are pretty grim for the whole of the eurozone.
on 12/01/2012
Πραγματικά ενδιαφέρον και επίκαιρο το άρθρο.Η διαφορά των σημερινών τραπεζιτών με τους Ενετούς που δάνειζαν τον Φίλιππο είναι ότι δεν έχουν κοινό μέτωπο.Αντίθετα η Ελλάδα(και Ιρλανδία,Πορτογαλλία)΄"έσπασαν το καρτέλ"και παίρνουν δάνεια από άλλους τραπεζίτες(ΕΕ και ΔΝΤ)οι οποίοι με αντάλλαγμα να πληρωθούν οι ίδιοι στο ακέραιο και η ΕΚΤ θυσιάζουν τους άλλους.Γι αυτό αυτήν την φορά οι τραπεζίτες θα χάσουν .Από την Ελλάδα έλεγαν δεν θα γινόταν αναδιάρθρωση χρέους και τώρα που άρχισαν τα κουρέματα οι τράπεζες θα τα χάσουν σχεδόν όλα όσα δάνεισαν.Αν στο τέλος η Ελλάδα αναγκαστεί να κάμει στάση πληρωμών μπορεί να χάσουν και οι νέοι δανειστές.
Παρόλο που προσωπικά συμφωνώ με τον Επιλήσμονα ότι η τελευταία παράγραφος χαλά την αισιόδοξη νότα του άρθρου και πιστεύω ότι τα οφέλη από επιστροφή στην δραχμή, η υιοθέτηση Ευρώ Β Κατηγορίας ,θα είναι πολλαπλάσια από οποιαδήποτε αρνητικά επακόλουθα θα περιμένω το νέο άρθρο του Κου Δημητριάδη με ανοικτό μυαλό να αλλάξω άποψη αν οι κίνδυνοι που θα παραθέσει είναι όντως δυασανάλογοι.Πάντως ακούαμε όλη την κινδυνολογία ότι η παραμικρή αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους θα ήταν καταστροφική για την Ευρωζώνη και το Ευρώ και τώρα που όλοι καταλαβαίνουν ότι εκτός από αναδιάρθρωση υπάρχει και κούρεμα το Ευρώ ζει και βασιλεύει και διαπραγματεύεται πάνω από τα επίπεδα του 2008.
Παρόλο που προσωπικά συμφωνώ με τον Επιλήσμονα ότι η τελευταία παράγραφος χαλά την αισιόδοξη νότα του άρθρου και πιστεύω ότι τα οφέλη από επιστροφή στην δραχμή, η υιοθέτηση Ευρώ Β Κατηγορίας ,θα είναι πολλαπλάσια από οποιαδήποτε αρνητικά επακόλουθα θα περιμένω το νέο άρθρο του Κου Δημητριάδη με ανοικτό μυαλό να αλλάξω άποψη αν οι κίνδυνοι που θα παραθέσει είναι όντως δυασανάλογοι.Πάντως ακούαμε όλη την κινδυνολογία ότι η παραμικρή αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους θα ήταν καταστροφική για την Ευρωζώνη και το Ευρώ και τώρα που όλοι καταλαβαίνουν ότι εκτός από αναδιάρθρωση υπάρχει και κούρεμα το Ευρώ ζει και βασιλεύει και διαπραγματεύεται πάνω από τα επίπεδα του 2008.
on 13/01/2012
Dear Panicos,
What I mean by simplistic is that in view of Greece's membership of the eurozone, the existence of billions of Greek CDS with banks/insurance companies and the weak banking system in the EU, a default by Greece and a reintroduction of the Greek Drachma could have very unpredictable and sytemic risks which we cannot base on previous expereince. If the US knew how much damage the bankruptcy of Lehman would have caused to the global banking system it may have bailed them out. Can we imagine the consequences for Greece and the EU at large of a Greek default?
What I mean by simplistic is that in view of Greece's membership of the eurozone, the existence of billions of Greek CDS with banks/insurance companies and the weak banking system in the EU, a default by Greece and a reintroduction of the Greek Drachma could have very unpredictable and sytemic risks which we cannot base on previous expereince. If the US knew how much damage the bankruptcy of Lehman would have caused to the global banking system it may have bailed them out. Can we imagine the consequences for Greece and the EU at large of a Greek default?
on 13/01/2012
Tά ακόλουθα θα συμβούν εντός του 2012.
1. Η ανεργία εώς τον Μάρτιο θά φτάσει το 10%
2. Το δημοσιονομικό έλλειμα για το 2012 θα είναι λίγο πάνω απο 4% και όχι 2.7%. Αρα θα παρθούν και άλλα μέτρα απο την Κυβέρνηση.
3. Τα μη εξυπηρετούντα δάνεια για τις τράπεζες θα περάσουν το 10%.
4. Μέχρι το τέλος του έτους οι τράπεζες θα χρειαστούν και άλλα κεφάλαια (επιπρόσθετα απο τα 3.1 δις που χρειάζονται εως τις 30-6-2012)
5. Εάν δεν ενδιαφερθούν ξένοι καινούργιοι επενδυτές, Η Λαική δεν θα μπορέσει να βρεί τα 2.1 δις που χρειάζετε εώς την 30-6-2012.
6. Θα χρεωκοπήσει ο μεγαλύτερος αριθμός νομικών και φυσικών προσώπων στην Ιστορία (σε συγκριση με προηγούμενα έτη)
7. Το Κούρεμα των Ελληνικών ομολόγων για τους ιδιώτες μόνον το οποίο θα γίνει στις επόμενες εβδομάδες δεν θα είναι αρκετό, είτε θα αυξηθεί η θα συμμετέχουν όλοι, είτε η Ελλάδα θα χρεωκοπήσει. Δέν υπάρχει περίπτωση η Ελλάδα να μην χρεωκοπήσει με βάση τις μέχρι σήμερα αποφάσεις/ μέτρα που τις έχουν επιβληθεί.
8. Η Ιταλία δεν θα μπορέσει να εξυπηρετήσει το χρέος της απο τις αγορές( άρα θα ζητήσει βοήθεια) αφού λόγο του Ελληνικού κουρέματος, η Ζήτηση για Ευρωπαικά ομόλογα θα μειωθεί σημαντικά.
1. Η ανεργία εώς τον Μάρτιο θά φτάσει το 10%
2. Το δημοσιονομικό έλλειμα για το 2012 θα είναι λίγο πάνω απο 4% και όχι 2.7%. Αρα θα παρθούν και άλλα μέτρα απο την Κυβέρνηση.
3. Τα μη εξυπηρετούντα δάνεια για τις τράπεζες θα περάσουν το 10%.
4. Μέχρι το τέλος του έτους οι τράπεζες θα χρειαστούν και άλλα κεφάλαια (επιπρόσθετα απο τα 3.1 δις που χρειάζονται εως τις 30-6-2012)
5. Εάν δεν ενδιαφερθούν ξένοι καινούργιοι επενδυτές, Η Λαική δεν θα μπορέσει να βρεί τα 2.1 δις που χρειάζετε εώς την 30-6-2012.
6. Θα χρεωκοπήσει ο μεγαλύτερος αριθμός νομικών και φυσικών προσώπων στην Ιστορία (σε συγκριση με προηγούμενα έτη)
7. Το Κούρεμα των Ελληνικών ομολόγων για τους ιδιώτες μόνον το οποίο θα γίνει στις επόμενες εβδομάδες δεν θα είναι αρκετό, είτε θα αυξηθεί η θα συμμετέχουν όλοι, είτε η Ελλάδα θα χρεωκοπήσει. Δέν υπάρχει περίπτωση η Ελλάδα να μην χρεωκοπήσει με βάση τις μέχρι σήμερα αποφάσεις/ μέτρα που τις έχουν επιβληθεί.
8. Η Ιταλία δεν θα μπορέσει να εξυπηρετήσει το χρέος της απο τις αγορές( άρα θα ζητήσει βοήθεια) αφού λόγο του Ελληνικού κουρέματος, η Ζήτηση για Ευρωπαικά ομόλογα θα μειωθεί σημαντικά.
on 13/01/2012
To πιο κάτω είναι απο το capital gr. Δέν δέχονται οι ιδιώτες , και καλά κάνουν , όλοι η κανένας. Η Ερωπαική κεντρική τράπεζα αγόρασε τα Ελληνικά ομόλογα απο την δευτερογενή αγορά σε χαμηλές τιμές (π.χ 60-70 λεπτά) και δεν δέχετε κούρεμα ελπίζωντας σε κέρδη! δέν δέχετε να χάσει ! Αυτή είναι η νομισματική ένωση??? να χάνουν μόνον οι Ιδιώτες? Το έχω ξαναπεί, ένα Τσιρκο είναι πιο οργανωμένο απο την Ευροζώνη ...
Απόψε η S & P, βγάζει ανακοίνωση για αξιολογίσεις κρατών μελών της Ευροζώνης , εκτιμώ οτι θα υποβαθμίσει αρκετές...........
"Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες της ελληνικής ηγεσίας, η πρόταση που υποβλήθηκε από την επιτροπή των ιδιωτών πιστωτών –η οποία περιλαμβάνει μια πρωτοφανή ονομαστική μείωση 50% στα ελληνικά κρατικά ομόλογα που έχουν στα χέρια τους οι ιδιώτες επενδυτές και έως 100 δισ. ευρώ σε ελάφρυνση χρέους – δεν έχει οδηγήσει σε μια εποικοδομητική απάντηση συνολικά από όλα τα μέρη, συμβατή με την εθελοντική ανταλλαγή του ελληνικού χρέους και τη συμφωνία της 26ης και 27ης Οκτωβρίου", σημειώνεται στην ανακοίνωση του Charles Dallara του IIF και του Jean Lemierre της BNP Paribas SA.
"Υπό τις συνθήκες αυτές, οι συζητήσεις με την Ελλάδα και τον επίσημο τομέα έχουν σταματήσει για διαβουλεύσεις σχετικά με τα οφέλη της εθελοντικής προσέγγισης", επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
"Ευελπιστούμε ωστόσο, ότι η Ελλάδα, με την υποστήριξη της Ευρωζώνης, θα είναι σε θέση να επαναπροσεγγίσει εποικοδομητικά τον ιδιωτικό τομέα με στόχο να οριστικοποιηθεί μια αμοιβαίως αποδεκτή συμφωνία για την εθελοντική ανταλλαγή χρέους, συμβατή με τη συμφωνία της 26ης/27ης Οκτωβρίου και με βάση το συμφέρον τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρωζώνης", καταλήγει η ανακοίνωση.
Απόψε η S & P, βγάζει ανακοίνωση για αξιολογίσεις κρατών μελών της Ευροζώνης , εκτιμώ οτι θα υποβαθμίσει αρκετές...........
"Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες της ελληνικής ηγεσίας, η πρόταση που υποβλήθηκε από την επιτροπή των ιδιωτών πιστωτών –η οποία περιλαμβάνει μια πρωτοφανή ονομαστική μείωση 50% στα ελληνικά κρατικά ομόλογα που έχουν στα χέρια τους οι ιδιώτες επενδυτές και έως 100 δισ. ευρώ σε ελάφρυνση χρέους – δεν έχει οδηγήσει σε μια εποικοδομητική απάντηση συνολικά από όλα τα μέρη, συμβατή με την εθελοντική ανταλλαγή του ελληνικού χρέους και τη συμφωνία της 26ης και 27ης Οκτωβρίου", σημειώνεται στην ανακοίνωση του Charles Dallara του IIF και του Jean Lemierre της BNP Paribas SA.
"Υπό τις συνθήκες αυτές, οι συζητήσεις με την Ελλάδα και τον επίσημο τομέα έχουν σταματήσει για διαβουλεύσεις σχετικά με τα οφέλη της εθελοντικής προσέγγισης", επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
"Ευελπιστούμε ωστόσο, ότι η Ελλάδα, με την υποστήριξη της Ευρωζώνης, θα είναι σε θέση να επαναπροσεγγίσει εποικοδομητικά τον ιδιωτικό τομέα με στόχο να οριστικοποιηθεί μια αμοιβαίως αποδεκτή συμφωνία για την εθελοντική ανταλλαγή χρέους, συμβατή με τη συμφωνία της 26ης/27ης Οκτωβρίου και με βάση το συμφέρον τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρωζώνης", καταλήγει η ανακοίνωση.
on 14/01/2012
Δυστηχώς έχουν επιβεβαιωθεί οι ανησυχίες μου τόσο για τις αξιολογίσεις απο την S & P ψές όσο και για την έκθεση των Κυπριακών στην Ελλάδα. Η S & P ψές υποβάθμισε 9 χώρες τής Ευροζώνης (ερασιτεχνικού Τσίρκου) συμπεριλαβανομένου και της Κύπρου και μας κάνανε σκουπίδια
Αυτό σημαίνει οτι τα Κυπριακά ομόλογα που κρατάνε οι τράπεζες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντλούν ρευστότητα απο την ΕΚΤ. Εδώ πιστέυω οτι θα γίνει ειδική ρύθμιση οπως με Ελλάδα για να δέχεται τα σκουπίδια μας η ΕΚΤ ιδαλιώς οι τράπεζες θα έχουν σοβαρό πρόβλημα ρευστοτητας με αρνητικές συνέπειες για την οικονομία (βλέπε ψηλά επιτόκια, αδυναμία δανεισμού, χρεωκοπίες, απολύσεις , ανεργία , κλπ κλπ κλπ βλέπε Φάυλος Κύκλος)
Ο λόγος που υποβαθμίστικε ακόμα μια φορά η Κυπριακή Δημοκρατία είναι λόγο τραπεζών. Παρόλα τα σωστά μέτρα που πάρθηκαν στο τελευταιο πακέτο μέτρων και παρόλες τις ανακοινώσεις για ανακάλυψη φυσικού αερίου η Κύπρος έγινε σκουπίδι λόγο τραπεζών . Το πρόβλημα έιναι πολύ σοβαρό και δεν κάναμε τίποτα ακόμα. (π.χ ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθεροτητας όπως το έχω εισηγηθεί πολλές φορές εδώ) . Το πρόβλημα μας ειναι τώρα και οχι σε 5-10 χρόνια που θα πάρουμε λεφτά απο φυσικό αέριο και οταν θα είναι έτοιμο το ταμείο των τραπεζών.
εδώ να αναφέρω το εξής...το πρόβλημα μας , δηλαδή το προβλημα των τραπεζών δεν είναι μονον 7-8 % του ΑΕΠ μας όπως αναφέρθηκε ένας οικος αξιολόγιση ( νομίζω η Moodys) αλλά πολύ μεγαλύτερο....
Η Ιταλία για την οποία ανησυχώ, υποβαθμίστηκε και 2 βαθμίδες.......
Καλή χρονία σε όλους και φορέστε τα κράνη σας...
Αυτό σημαίνει οτι τα Κυπριακά ομόλογα που κρατάνε οι τράπεζες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντλούν ρευστότητα απο την ΕΚΤ. Εδώ πιστέυω οτι θα γίνει ειδική ρύθμιση οπως με Ελλάδα για να δέχεται τα σκουπίδια μας η ΕΚΤ ιδαλιώς οι τράπεζες θα έχουν σοβαρό πρόβλημα ρευστοτητας με αρνητικές συνέπειες για την οικονομία (βλέπε ψηλά επιτόκια, αδυναμία δανεισμού, χρεωκοπίες, απολύσεις , ανεργία , κλπ κλπ κλπ βλέπε Φάυλος Κύκλος)
Ο λόγος που υποβαθμίστικε ακόμα μια φορά η Κυπριακή Δημοκρατία είναι λόγο τραπεζών. Παρόλα τα σωστά μέτρα που πάρθηκαν στο τελευταιο πακέτο μέτρων και παρόλες τις ανακοινώσεις για ανακάλυψη φυσικού αερίου η Κύπρος έγινε σκουπίδι λόγο τραπεζών . Το πρόβλημα έιναι πολύ σοβαρό και δεν κάναμε τίποτα ακόμα. (π.χ ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθεροτητας όπως το έχω εισηγηθεί πολλές φορές εδώ) . Το πρόβλημα μας ειναι τώρα και οχι σε 5-10 χρόνια που θα πάρουμε λεφτά απο φυσικό αέριο και οταν θα είναι έτοιμο το ταμείο των τραπεζών.
εδώ να αναφέρω το εξής...το πρόβλημα μας , δηλαδή το προβλημα των τραπεζών δεν είναι μονον 7-8 % του ΑΕΠ μας όπως αναφέρθηκε ένας οικος αξιολόγιση ( νομίζω η Moodys) αλλά πολύ μεγαλύτερο....
Η Ιταλία για την οποία ανησυχώ, υποβαθμίστηκε και 2 βαθμίδες.......
Καλή χρονία σε όλους και φορέστε τα κράνη σας...
on 14/01/2012
Ο εκπρόσωπος του οίκου S&P υποβαθμίζοντας την πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου κατά δύο βαθμίδες, δήλωσε ότι τα μέτρα δημοσιονομικής αυστηρότητας που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας αποτελών ΚΑΚΗ διάγνωση του προβλήματος.
Εδώ και καιρό μας λένε κάποιοι ότι τα μέτρα λιτότητας είναι αυτό που ζητούν και αναμένουν οι αγορές και οι πιστωτές μας!!!!
Εδώ και καιρό μας λένε κάποιοι ότι τα μέτρα λιτότητας είναι αυτό που ζητούν και αναμένουν οι αγορές και οι πιστωτές μας!!!!
on 15/01/2012
Έχεις δίκαιο Ανδρέα.
ο κ. Δημητριάδης μας προειδοποιούσε για πολυ καιρό ότι τα μέτρα λιτότητας χωρίς ανάπτυξη είναι υφεσιακα, τώρα ξύπνησαν και οι οίκοι.
ο κ. Δημητριάδης μας προειδοποιούσε για πολυ καιρό ότι τα μέτρα λιτότητας χωρίς ανάπτυξη είναι υφεσιακα, τώρα ξύπνησαν και οι οίκοι.
on 15/01/2012
Εμείς πότε θα ξυπνήσουμε??
on 15/01/2012
Οι οίκοι ήταν πάντα ξύπνιοι και τη δουλειά τους έκαναν,είτε μας αρέσει,είτε δεν μας αρέσει Χορτοφάγε.Εκείνη που κοιμότανε ύπνο βαθύ γιά τρία χρόνια,ήταν η κυβέρνησή μας.Και τώρα που ξύπνησε από το λήθαργο,κλαίει σαν τη μωρή παρθένα της παραβολής για το λυχνάρι που έσβησε,ή καλύτερα γιά το πουγγί μας που άδειασε.
on 16/01/2012
Το πίο κάτω κείμενο αθηνά είναι από το CNN, γιά να είμαστε ιστορικά ακριβείς. Ο καθένας μπορέι να κρίνει αν ήταν πάντοτε ξύπνιοι οι οίκοι. 'Οσο γιά την κυπριακή κυβέρνηση ναι΄το μεγάλο λάθος που έκαναν ήταν ότι δεν τόλμησαν να αγγίξουν τις τράπεζες...
It was the incompetence and corruption by S&P and its peers, Fitch and Moody's, that played a pivotal role in our financial meltdown that cost Americans $3.4 trillion in retirement savings, triggered the Great Recession with its massive business failure and job losses, and consequently caused the explosion of our national debt.
The root of this corruption? The flawed "issuer pays" model on which the entire credit rating industry is based. The Big Three rating agencies were paid a fortune by Wall Street to hand out pristine AAA ratings to the subprime mortgage-backed securities the banks issued -- securities that turned out to be junk. No AAA rating? The issuer would take its business -- and its hefty fees -- elsewhere.
And then when Wall Street ran out of subprime mortgages to securitize, it created another market by securitizing bets on those securities, which the Big Three also obediently gave their top rating. The rest is history.
The rating agencies' complicity bred the kind of incompetence that was on full display the day S&P downgraded our government's credit rating this month. Within minutes, Treasury Department analysts identified a $2 trillion dollar error in S&P's calculations. But instead of admitting its error, S&P simply came up with other reasons to justify its downgrade.
Why? Well, the rating agencies have an enormous stake in intimidating the federal government. As Jeffrey Manns, associate professor of law at George Washington University, recently wrote in The New York Times:
"The credit rating agencies are taking advantage of the country's financial problems to increase their own political power. ... The Dodd-Frank Wall Street reform law, enacted a year ago but not fully implemented yet, threatened to introduce unprecedented oversight and regulation."
It was the incompetence and corruption by S&P and its peers, Fitch and Moody's, that played a pivotal role in our financial meltdown that cost Americans $3.4 trillion in retirement savings, triggered the Great Recession with its massive business failure and job losses, and consequently caused the explosion of our national debt.
The root of this corruption? The flawed "issuer pays" model on which the entire credit rating industry is based. The Big Three rating agencies were paid a fortune by Wall Street to hand out pristine AAA ratings to the subprime mortgage-backed securities the banks issued -- securities that turned out to be junk. No AAA rating? The issuer would take its business -- and its hefty fees -- elsewhere.
And then when Wall Street ran out of subprime mortgages to securitize, it created another market by securitizing bets on those securities, which the Big Three also obediently gave their top rating. The rest is history.
The rating agencies' complicity bred the kind of incompetence that was on full display the day S&P downgraded our government's credit rating this month. Within minutes, Treasury Department analysts identified a $2 trillion dollar error in S&P's calculations. But instead of admitting its error, S&P simply came up with other reasons to justify its downgrade.
Why? Well, the rating agencies have an enormous stake in intimidating the federal government. As Jeffrey Manns, associate professor of law at George Washington University, recently wrote in The New York Times:
"The credit rating agencies are taking advantage of the country's financial problems to increase their own political power. ... The Dodd-Frank Wall Street reform law, enacted a year ago but not fully implemented yet, threatened to introduce unprecedented oversight and regulation."
on 16/01/2012
Μα ο ίδιος ο κ.Δημητριάδης στο σημερινό του άρθρο ζητά να μην πυροβολούμε τον αγγελιοφόρο [S&P]. Ασχετα αν φορτώνει το πρόβλημα στη Γερμανία,σημασία έχει ότι ''αποενοχοποιεί'' τους οίκους αξιολόγησης γιά το χάλι μας. Ενώ ο Χορτοφάγος ζητά ακόμα να ξυπνήσουν οι οίκοι.Ε,θα περιμένει αρκετά ακόμη γιά να ακούσει αυτό που βολεύει την κυβέρνηση.